Wyrok SN z dnia 3 listopada 2021 r., sygn. I USKP 55/21

Skoro istotną przesłankę ubezwłasnowolnienia całkowitego stanowi między innymi brak świadomego kontaktu z otoczeniem, to przesłanka ta może być bez wątpienia utożsamiana niemożnością zaspokajania potrzeby komunikowania się, będącej przecież z jedną z podstawowych potrzeb życiowych, których niemożność samodzielnego zaspokojenia decyduje o niezdolności do samodzielnej egzystencji jako warunku zaliczenia do znacznego stopnia niepełnosprawności w myśl art. 4 ust. 1 i 4 ustawy o rehabilitacji. Jeśli zatem dochodzi do całkowitego ubezwłasnowolnienia konkretnej osoby, to za uprawnione można przyjąć założenie, zgodnie z którym osoba ta, wskutek niemożności samodzielnego komunikowania się, jest też osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji, a co za tym idzie dotyka ją znaczny stopień niepełnosprawności.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Bohdan Bieniek (przewodniczący) ‎

SSN Maciej Pacuda (sprawozdawca) ‎

SSN Krzysztof Rączka

w sprawie z odwołania A. K. działającej przez opiekuna prawnego matkę M. K. ‎przeciwko Wojewódzkiemu Zespołowi do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w K. ‎o ustalenie, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń ‎Społecznych w dniu 3 listopada 2021 r., ‎skargi kasacyjnej ubezpieczonej od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy ‎i Ubezpieczeń Społecznych w K. ‎z dnia 16 maja 2019 r., sygn. akt VII Ua (…),

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu w K. do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Sąd Rejonowy w K. – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 12 września 2018 r. oddalił odwołanie wniesione przez odwołującą się A. K., reprezentowaną przez opiekuna prawnego matkę M. K., od orzeczenia Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w K. (dalej jako W.) z dnia 17 października 2016 r., którym zmieniono orzeczenie Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w W. (dalej jako P.) z dnia 4 lipca 2016 r. i ustalono, że odwołująca się wymaga uczestnictwa w warsztatach terapii zajęciowej oraz oddalono jej odwołanie w części, która dotyczyła uznania odwołującej się za osobę niepełnosprawną w stopniu znacznym, wymagającą stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

Sąd Rejonowy na podstawie wniosków wynikających z opinii biegłych sądowych lekarzy specjalistów z zakresu neurochirurgii-neurotraumatologii i psychiatrii oraz biegłego psychologa ustalił, że przyczynę ograniczenia sprawności organizmu odwołującej się stanowi mózgowe porażenie dziecięce i padaczka, których skutkiem jest niedowład kończyn prawych wymagający okresowej rehabilitacji, upośledzenie rozwoju, zaburzenie procesów poznawczych na poziomie umiarkowanego upośledzenia umysłowego z zaburzeniami zachowania i emocji, które czynią ją osobą o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, natomiast nie powodują konieczności stałej pomocy lub opieki w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.