Interpretacja indywidualna z dnia 20 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.774.2023.1.AKU

Ustalenie rezydencji podatkowej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 października 2023 r. złożył Pan wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia obowiązku podatkowego. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest obywatelem polskim. Począwszy od dnia 1 października 2023 r. podjął zatrudnienie na terenie Arabii Saudyjskiej. Praca Wnioskodawcy wykonywana jest na rzecz … – spółki saudyjskiej i będzie ona świadczona na terenie Królestwa Arabii Saudyjskiej. Zawarta umowa związana jest w powstawaniem nowej linii produkcyjnej oraz związanej z nią infrastruktury w zakresie …. Obowiązki Wnioskodawcy obejmują zatrudnienie na stanowisku Inżyniera Budownictwa (Civil Engineer) odpowiedzialnego za nadzór i monitoring budowy, montażu i uruchomienia ww. linii produkcyjnej. Praca wykonywana będzie bezpośrednio na placu budowy, tj. około 50 km na południe od miejscowości …, na terytorium Królestwa Arabii Saudyjskiej.

Wnioskodawca nie wykonuje i nie będzie wykonywał przedmiotowej pracy na terytorium Polski ani też jakiegokolwiek innego kraju.

Nie jest to praca:

-na pokładzie statku, barki, pojazdu drogowego lub statku powietrznego, eksploatowanego w komunikacji międzynarodowej,

-wykonywana poza terytorium lądowym państwa,

-w charakterze pracownika państwowego,

-w związku z członkostwem w zarządzie lub radzie nadzorczej lub jakimkolwiek innym podobnym organie spółki.

Uzyskiwane w Arabii wynagrodzenie jest aktualnie jedynym źródłem utrzymania Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie uzyskuje dochodów z pracy, działalności gospodarczej, świadczeń zabezpieczenia społecznego, najmu czy dochodów kapitałowych na terenie Polski. Nie ma także w najbliższych latach takich planów.

Wnioskodawca podpisał kontrakt na okres 19 miesięcy, jednak biorąc pod uwagę stopień zaawansowania procesu budowy, fakt, iż planowana jest budowa kolejnej linii (aktualnie na etapie zatwierdzonego projektu budowlanego) i zgodnie z informacjami uzyskanymi od pracodawcy, najbardziej realnym jest scenariusz, w którym praca ta będzie przez Wnioskodawcę wykonywana na zbliżonych zasadach przez kolejne 4 lata.

Wnioskodawca ma żonę oraz dwoje dzieci w wieku 11 i 14 lat. Z uwagi na fakt, iż żona pracuje zawodowo, zaś dzieci uczęszczają w Polsce do szkoły, rodzina podjęła decyzję, zgodnie z którą Wnioskodawca przeprowadza się do Arabii, zaś Jego żona i dzieci pozostają w Polsce.

Wnioskodawca, zgodnie z podpisaną umową, będzie uprawniony do 3 urlopów, po 2 tygodnie każdy, w każdym roku współpracy. Urlop ten Wnioskodawca planuje spędzać z rodziną, przy czym, jeden w okresie letnich wakacji szkolnych oraz jeden w okresie zimowym, zgodnie z rodzinną tradycją, poza granicami Polski. Jeden 2-tygodniowy urlop Wnioskodawca będzie najprawdopodobniej spędzał w Polsce. Być może żona Wnioskodawcy będzie do Niego przyjeżdżać niekiedy na kilkudniowe urlopy. Wnioskodawca nie przewiduje, ze względów bezpieczeństwa, aby dzieci odwiedzały Go w Arabii. Może się jednak okazać, że z czasem zmieni On zdanie, jeśli oceni, że istnieją warunki, aby przyjechały one do tego kraju.

Wnioskodawca nie ma możliwości pracy zdalnej i nie wykonuje pracy na rzecz pracodawcy z Arabii z terytorium Polski. Z uwagi na charakter pracy, nie będzie miał takiej możliwości także w przyszłości. W skali roku pobyty Wnioskodawcy w Polsce nie będą trwały łącznie więcej niż 15-20 dni.

Wnioskodawca wraz z żoną, na zasadzie wspólności ustawowej, są właścicielami dwóch nieruchomości w Polsce – domu, w którym aktualnie zamieszkuje żona wraz z dziećmi oraz lokalu mieszkalnego. Lokal uprzednio był zajęty na prowadzenie przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej. Możliwe jest, że żona Wnioskodawcy wynajmie ten lokal i będzie z tego tytułu pobierała czynsz najmu. Wnioskodawca oraz Jego żona posiadają dwa niespłacone kredyty hipoteczne w polskim banku, zaciągnięte na zakup powyżej opisanych nieruchomości w Polsce. Kredyty te będą spłacane ze środków pochodzących z pracy w Arabii Saudyjskiej oraz z wynagrodzenia uzyskiwanego przez żonę Wnioskodawcy. Jeśli wskazany wyżej lokal zostanie wynajęty, środki z najmu zostaną przeznaczone na spłatę kredytu. Wnioskodawca posiada w Polsce konta bankowe, w tym jedno konto wspólne z żoną, na których ulokował część swoich oszczędności. Z konta wspólnego będzie korzystała żona, której Wnioskodawca będzie przelewał część wynagrodzenia uzyskiwanego z pracy w Arabii Saudyjskiej. Wnioskodawca planuje w najbliższych dniach złożenie wniosku o otwarcie rachunku bankowego w Arabii Saudyjskiej. Jest to niezbędne dla normalnego funkcjonowania tam, bowiem saudyjskie instytucje nie akceptują większości kart płatniczych wydawanych w innych krajach.

Pytanie

Czy Wnioskodawcę należy uznać za polskiego rezydenta podatkowego za okres od 1 października 2023 r.?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy nie należy uznawać Go za polskiego rezydenta podatkowego od dnia wyjazdu Arabii Saudyjskiej, tj. od 1 października 2023 r.

Wnioskodawca swoje stanowisko opiera na następującej argumentacji.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (zwana dalej: Ustawą o PIT) rozróżnia nieograniczony obowiązek podatkowy (gdy podatnik jest opodatkowany w Polsce bez względu na miejsce uzyskania dochodu) i ograniczony obowiązek podatkowy (gdy podatnik jest opodatkowany w Polsce tylko od dochodów tu osiągniętych) (art. 3 ust. 1 i 2a Ustawy o PIT).

Nieograniczony obowiązek podatkowy dotyczy (art. 3 ust. 1a Ustawy o PIT):

a)osób przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym;

b)osób posiadających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych).

Jeżeli chodzi o ww. przesłankę a), to należy wskazać, że Wnioskodawca przeprowadził się do Królestwa Arabii Saudyjskie w dniu 1 października 2023 r. W związku z powyższym, w roku podatkowym 2023 przebywał on w Polsce dłużej niż 183 dni.

W roku 2024 i w latach kolejnych nie planuje On przebywać łącznie więcej niż 183 dni w roku w Polsce. Nie ma także takiej możliwości z uwagi na konieczność wykonywania pracy z terytorium Arabii Saudyjskiej, co wynika z podpisanego przez Niego kontraktu.

Tym samym, przesłanka okresu pobytu, determinująca uznanie podatnika za polskiego rezydenta podatkowego, za okres całego roku podatkowego, została spełniona w odniesieniu do roku 2023 i jednocześnie nie zostanie spełniona w przypadku Wnioskodawcy w latach 2024 i kolejnych.

W kontekście roku 2023 wskazać należy, iż wymieniona wyżej przesłanka okresu pobytu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej nie może stanowić samodzielnej podstawy do uznania podatnika za polskiego rezydenta podatkowego w skali całego roku. Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem organów podatkowych dopuszczalna jest zmiana rezydentury podatkowej w trakcie roku podatkowego.

Możliwość zmiany (utraty) rezydencji podatkowej w trakcie roku podatkowego potwierdza przykładowo indywidualna interpretacja podatkowa Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 13 lutego 2017 r., znak 2461-IBPB-2-2.4511.1047.2016.2.IN lub indywidualna interpretacja podatkowa Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 20 kwietnia 2018 r., znak 0114-KDIP3-3.4011.62.2018.2.MP.

Jeżeli chodzi o ww. przesłankę wskazaną w lit. b), to w ocenie Wnioskodawcy, w związku z przeprowadzką, 1 października 2023 r. przeniósł On ośrodek swoich interesów życiowych i gospodarczych do Arabii Saudyjskiej. Świadczy o tym, przede wszystkim fakt, że:

-Wnioskodawca wykonuje pracę na terenie Arabii Saudyjskiej, na rzecz firmy z siedzibą w Arabii, na podstawie zawartej umowy;

-zawarta umowa przewiduje obowiązek jej realizacji na terenie placu budowy, a więc wyłącznie na terytorium Arabii Saudyjskiej;

-Wnioskodawca wprawdzie posiada w Polsce majątek nieruchomy, jednakże wskazać należy, że został on nabyty na kredyt i jeszcze przed przeprowadzką do Arabii Saudyjskiej, a aktualnie w domu zamieszkuje żona i dzieci Wnioskodawcy;

-Wnioskodawca spłaca w Polsce kredyty hipoteczne zaciągnięte na zakup ww. nieruchomości, a zatem także na długo przed podjęciem decyzji o przeprowadzce;

-co do zasady, zarabiane pieniądze Wnioskodawca wydatkuje na swoje utrzymanie w Arabii Saudyjskiej, tam też np. spotyka się z nowo poznanymi znajomymi, korzysta z rozrywek/hobby.

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle powyższych okoliczności należy uznać, że polską rezydencję podatkową utracił On w dniu przeprowadzki do Arabii Saudyjskiej, jako że zmiana miejsca zamieszkania powiązana była z planem długotrwałego (co najmniej 2 lata) zatrudnienia w Arabii Saudyjskiej.

Podsumowując zatem, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że od dnia Jego przeprowadzki do Arabii Saudyjskiej, utracił On status polskiego rezydenta podatkowego.

W szczególności podkreślenia wymaga fakt, iż jest On zatrudniony bezpośrednio na placu budowy w Arabii Saudyjskiej, oraz że nie planuje On powrotu do Polski przynajmniej do 2025 r., a najpewniej do 2027 r. To właśnie z powodów zarobkowych Wnioskodawca przeprowadził się do Arabii. Tylko zyski z pracy w Arabii Saudyjskiej stanowią Jego źródło utrzymania. Wnioskodawca nie ma możliwości wykonywania pracy zdalnie, nie może także dla tego samego pracodawcy pracować w Polsce, bowiem ten nie prowadzi tutaj żadnych interesów.

W Polsce Wnioskodawca będzie przebywał sporadycznie na okresy kilku – kilkunastodniowe, wykorzystując przysługujące mu dni wolne, zgodnie z zawartą umową. Wnioskodawca planuje również wspólne rodzinne wyjazdy zagraniczne wraz z żoną i dziećmi.

Należy wskazać, iż analizując kwestie centrum interesów życiowych należy mieć na uwadze nie tylko więzy rodzinne, ale i całokształt interesów wnioskodawcy. W szczególności nie ma On z Polską żadnych powiązań gospodarczych, za wyjątkiem zobowiązań wynikających z kredytu hipotecznego zaciągniętego przed swoim pierwszym wyjazdem.

W Arabii Wnioskodawca będzie w najbliższym czasie rozwijał swoje kontakty towarzyskie, a także aktywność społeczną, kulturalną oraz sportową, co wynika z faktu zorganizowania praktycznie całego Jego życia w tamtym miejscu. Powyższe ma również ma istotne znaczenie przy ustalaniu centrum interesów życiowych, na co wskazują objaśnienia podatkowe Ministerstwa Finansów.

Wskazać również należy, iż zgodnie ze stanowiskiem Naczelnego Sądu Administracyjnego „dokonując oceny, w którym z państw znajduje się centrum interesów osobistych i gospodarczych osoby fizycznej, należy wziąć pod uwagę przede wszystkim związki osobiste i ekonomiczne osoby fizycznej z danym państwem, wśród których istotne są więzi rodzinne, towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczna, kulturalna i wszelka inna działalność, miejsce wykonywania działalności zarobkowej, źródła dochodów, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, zaciągnięte kredyty, konta bankowe, a także miejsce, z którego osoba zarządza swoim mieniem itd.” – wyrok NSA z 28 września 2018 r. w sprawie o sygnaturze II FSK 2653/16.

Podkreślenia wymaga fakt, iż więzi rodzinne zgodnie z powyższym stanowiskiem są jedynie jednym z aspektów, które należy brać pod uwagę przy ustalaniu centrum interesów osobistych i gospodarczych.

W tym miejscu wskazać również należy, iż w podobnym stanie faktycznym tut. Organ już wcześniej, w interpretacji indywidualnej z 7 grudnia 2018 r. w sprawie 0113-KDIPT2 -3.4011.573.2018.1.AC, uznał, że od momentu przeprowadzki w związku z zatrudnieniem, i w latach następnych, nie należy uznawać wnioskodawcy za polskiego rezydenta podatkowego w następującym stanie faktycznym: wnioskodawca przeprowadził się do ZEA w ciągu roku podatkowego i przeniósł tam swoje centrum interesów życiowych, jedynym źródłem przychodu Wnioskodawcy były dochody z ZEA, zaś jego żona przebywała w Polsce i czasem odwiedzała go w ZEA. Należy także zwrócić uwagę na interpretację indywidualną z dnia 16 lutego 2023 r. w sprawie 0112-KDIL2-1.4011.131.2023.1.TR, gdzie Dyrektor KIS potwierdził, iż fakt pozostawania w Polsce żony oraz dziecka wnioskodawcy nie stoi na przeszkodzie uznaniu go za osobę nie będącą polskim rezydentem podatkowym wobec przeprowadzki i wykonywania pracy w Emiratach Arabskich.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, iż od dnia wyjazdu do Arabii Saudyjskiej celem zamieszkania tam i wykonywania pracy, Wnioskodawca nie będzie mógł zostać uznany za polskiego rezydenta podatkowego. Zatem, stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę należy uznać za prawidłowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

W myśl art. 3 ust. 1a ww. ustawy:

Natomiast art. 3 ust. 2a ww. ustawy stanowi, że:

W świetle powołanych przepisów prawa, kryterium decydującym o rodzaju obowiązku podatkowego jest miejsce zamieszkania, zdefiniowane w art. 3 ust. 1a ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem „lub”, co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a co za tym idzie – podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.

Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przesłanka ta została skonstruowana w bardzo szeroki sposób, jeśli chodzi o zakreśloną grupę osób, które na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych posiadają w Polsce ośrodek interesów życiowych. Wynikać może to z użycia w powołanym powyżej przepisie spójnika „lub” w sformułowaniu „centrum interesów osobistych lub gospodarczych” dla doprecyzowania, kiedy uznaje się daną osobę za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Przez „centrum interesów osobistych” należy rozumieć wszelkie powiązania rodzinne, tzn. ognisko domowe, aktywność społeczną, polityczną, kulturalną, obywatelską, przynależność do organizacji/klubów, uprawiane hobby itp. Natomiast „centrum interesów gospodarczych” to przede wszystkim miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, źródła dochodów, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, polisy ubezpieczeniowe, zaciągnięte kredyty, konta bankowe itd.

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W świetle art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, warunek ten stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów życiowych.

Uznanie osoby fizycznej za osobę mająca miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie przesądza o uznaniu tej osoby, za osobę podlegającą w Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Zgodnie z art. 4a ww. ustawy:

Ocena, czy podatnik podlega w Rzeczypospolitej Polskiej ograniczonemu czy nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu powinna być dokonana w każdym przypadku indywidualnie z uwzględnieniem postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Jak wynika z treści wniosku, posiada Pan obywatelstwo polskie. Podjął Pan pracę w Arabii Saudyjskiej 1 października 2023 r. i będzie ją wykonywał na terytorium tego kraju. Uzyskiwane w Arabii Saudyjskiej wynagrodzenie jest aktualnie jedynym Pana źródłem utrzymania. Podpisał Pan kontrakt na okres 19 miesięcy, możliwe jest jednak, że praca ta będzie przez Pana wykonywana na zbliżonych zasadach przez kolejne 4 lata.

Zgodnie z podpisaną umową, ma Pan prawo do 3 urlopów, po 2 tygodnie każdy, w każdym roku współpracy. Urlop ten planuje Pan spędzać z rodziną. Być może Pana żona będzie do Pana przyjeżdżać niekiedy na kilkudniowe urlopy. Nie przewiduje Pan, ze względów bezpieczeństwa, aby dzieci odwiedzały Go w Arabii.

Nie ma Pan możliwości pracy zdalnej i nie wykonuje pracy na rzecz pracodawcy z Arabii Saudyjskiej z terytorium Polski. Z uwagi na charakter pracy, nie będzie miał takiej możliwości także w przyszłości. W skali roku Pana pobyty w Polsce nie będą trwały łącznie więcej niż 15-20 dni.

W Polsce pozostała Pana żona (pracująca zawodowo) oraz dwoje dzieci w wieku 11 i 14 lat, które uczęszczają do szkoły. Jest Pan współwłaścicielem wraz z żoną, na zasadzie wspólności ustawowej, dwóch nieruchomości w Polsce – domu, w którym aktualnie zamieszkuje żona wraz z dziećmi oraz lokalu mieszkalnego. Lokal uprzednio był zajęty na prowadzenie przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej. Możliwe jest, że żona wynajmie ten lokal i będzie z tego tytułu pobierała czynsz najmu. Zaciągnął Pan wraz z żoną dwa kredyty hipoteczne w polskim banku (niespłacone), zaciągnięte na zakup powyżej opisanych nieruchomości w Polsce. Kredyty te będą spłacane ze środków pochodzących z pracy w Arabii Saudyjskiej oraz z wynagrodzenia uzyskiwanego przez żonę Wnioskodawcy. Jeśli wskazany wyżej lokal zostanie wynajęty, środki z najmu zostaną przeznaczone na spłatę kredytu. Posiada Pan w Polsce konta bankowe, w tym jedno konto wspólne z żoną, na których ulokował część swoich oszczędności. Z konta wspólnego będzie korzystała żona, której będzie Pan przelewał część wynagrodzenia uzyskiwanego z pracy w Arabii Saudyjskiej. W najbliższych dniach planuje Pan złożenie wniosku o otwarcie rachunku bankowego w Arabii Saudyjskiej. Jest to niezbędne dla normalnego funkcjonowania w tym kraju, bowiem saudyjskie instytucje nie akceptują większości kart płatniczych wydawanych w innych krajach.

Zatem, ustalając Pana miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w 2023 r., należy się odnieść do przepisów Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Arabii Saudyjskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu oraz Protokołu do tej Konwencji, podpisane w Rijadzie z dnia 22 lutego 2011 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 502; dalej: „Konwencja polsko-saudyjska”).

Przy czym wskazać należy, że zarówno Polska, jak i Arabia Saudyjska notyfikowały ww. Konwencję do objęcia Konwencją wielostronną implementującą środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzoną w Paryżu dnia 24 listopada 2016 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 1369). Dniem wejścia w życie postanowień Konwencji MLI dla Polski jest dzień 1 lipca 2018 r., natomiast dla Arabii Saudyjskiej dzień 1 maja 2020 r.

Przepisy Konwencji MLI stosowane są równolegle z przepisami umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (Konwencja MLI nie działa jak protokół zmieniający). W praktyce przepisy Konwencji MLI mają pierwszeństwo przed regulacjami umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (tzn. jeśli przepisy umowy będą sprzeczne z przepisami Konwencji MLI, to przepisy Konwencji MLI będą miały zastosowanie jako akt późniejszy).

Zgodnie z art. 4 ust. 1 Konwencji polsko-saudyjskiej:

Na podstawie art. 4 ust. 2 Konwencji polsko-saudyjskiej:

Dla potrzeb dokonania interpretacji ww. przepisów, należy sięgnąć do Komentarza do Modelowej Konwencji OECD, której głównym celem jest umożliwienie rozwiązywania w sposób jednolity najczęściej występujących problemów w zakresie międzynarodowego prawnego podwójnego opodatkowania. Zgodnie z zaleceniami Rady OECD, państwa członkowskie przy zawieraniu lub rewizji dwustronnych konwencji powinny stosować się do Modelowej Konwencji i do interpretacji zawartej w Komentarzu do tej Konwencji. Postanowienia Konwencji zyskały powszechne (światowe) uznanie wyrażające się włączaniem ich do większości dwustronnych umów. Wiele umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, które zawarła Polska z innymi krajami została sporządzona w zgodzie z postanowieniami Modelowej Konwencji OECD.

Tekst Modelowej Konwencji stanowiącej wzór umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawieranych przez Polskę, jak i brzmienie Komentarza do niej zostały wypracowane w drodze konsensusu przez wszystkie państwa członkowskie OECD, które zobowiązały się tym samym do stosowania zawartych w nich postanowień. Modelowa Konwencja, jak i Komentarz do niej, nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa, natomiast stanowią wskazówkę, jak należy interpretować zapisy umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.

Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy, czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast, jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).

Definicja „osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie” odnosi się bezpośrednio do określenia „miejsca zamieszkania” przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.

Przy tym wskazać należy, iż według Komentarza do Modelowej Konwencji OECD posiadanie stałego ogniska domowego oznacza, iż osoba fizyczna urządziła je i zastrzegła dla swojego trwałego użytkowania, w przeciwieństwie do przebywania w konkretnym miejscu, ale w takich warunkach, z których wynika, że dany pobyt jest zamierzony na krótki czas. Zgodnie z Komentarzem, istotnym czynnikiem jest trwałość zamieszkania, dbałość o ognisko domowe, co należy rozumieć, że osoba zainteresowana czyni wszystko, co jest niezbędne, aby mieć to mieszkanie do własnej dyspozycji w każdym czasie, w sposób ciągły, a nie od czasu do czasu, na pobyt, który z różnych względów może mieć charakter krótkotrwały.

Jeżeli osoba fizyczna posiada ognisko domowe w obu Umawiających się państwach, wówczas pierwszeństwo ma państwo, z którym osobiste i ekonomiczne powiązania danej osoby są ściślejsze. Przez takie powiązania, Komentarz nakazuje rozumieć ośrodek interesów życiowych, przy ustalaniu którego należy wziąć pod uwagę stosunki rodzinne i towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczną, kulturalną i wszelką inną, miejsce działalności gospodarczej i miejsce, z którego zarządza swoim mieniem. Wszystkie te okoliczności należy rozważyć w całości, uwzględniając indywidualne postępowanie danej osoby. Jeśli miejsca zamieszkania nie można ustalić na podstawie tego kryterium, należy ustalić je biorąc pod uwagę przede wszystkim miejsce, w którym osoba fizyczna zwykle przebywa, a następnie obywatelstwo danej osoby.

Ponadto, jeżeli osoba, mająca ognisko domowe w jednym państwie, utworzyła ognisko domowe w drugim państwie z zachowaniem w całej pełni pierwszego ogniska, to fakt, iż pierwsze z nich zostało zachowane w środowisku, w którym osoba ta zawsze mieszkała, pracowała i w którym znajduje się jej rodzina i mienie, może w połączeniu z innymi elementami wskazywać, że osoba ta zachowała ośrodek swych życiowych interesów w pierwszym państwie.

Z treści wniosku wynika, że w związku z rozpoczęciem pracy na terenie Arabii Saudyjskiej, od 1 października 2023 r. zamieszkał Pan w tym państwie. Za pracę otrzymuje Pan wynagrodzenie, które jest aktualnie jedynym Pana źródłem utrzymania. Ponadto, możliwe jest, że będzie Pan pracował w Arabii Saudyjskiej na zbliżonych zasadach przez kolejne 4 lata. Pana pobyty w Polsce nie będą trwały łącznie więcej niż 15-20 dni. Fakty te wskazują, że posiada Pan w Arabii Saudyjskiej stałe miejsce zamieszkania. Jednakże, przedstawione we wniosku okoliczności wskazują, że posiada Pan również miejsce zamieszkania na terytorium Polski. Za twierdzeniem tym przemawiają w szczególności fakty, iż pozostawił Pan w Polsce najbliższą rodzinę, tj. żonę i dwoje nastoletnich dzieci. Jest Pan współwłaścicielem dwóch nieruchomości w Polsce, na zakup których zaciągnął Pan dwa kredyty. Zobowiązania te będą spłacane m. in. ze środków pochodzących z Pana pracy w Arabii Saudyjskiej. Posiada Pan w Polsce konta bankowe, w tym jedno konto wspólne z żoną, na których ulokował część swoich oszczędności. Z konta wspólnego będzie korzystała żona, której będzie Pan przelewał część wynagrodzenia uzyskiwanego z pracy w Arabii Saudyjskiej.

W tym miejscu należy wskazać, że umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania przewidują specjalne reguły kolizyjne w przypadku podwójnej rezydencji podatkowej, pozwalające ustalić, w którym państwie dana osoba posiada miejsce zamieszkania dla celów podatkowych. Reguły te zawarte są w powołanym wyżej art. 4 ust. 2 Konwencji polsko-saudyjskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. W konsekwencji, Pana miejsce zamieszkania dla celów podatkowych należy ustalić zgodnie z regułami kolizyjnymi zawartymi w powyższym przepisie.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności uznać należy, że w okresie będącym przedmiotem zapytania, posiada Pan stałe miejsce zamieszkania zarówno w Polsce, jak i w Arabii Saudyjskiej. W takim przypadku nie jest możliwe ustalenie państwa rezydencji podatkowej w oparciu o pierwsze kryterium wynikające z art. 4 ust. 2 ww. Konwencji. Wobec powyższego, należy zastosować kolejne kryterium odnoszące do ściślejszych powiązań osobistych i gospodarczych (ośrodka interesów życiowych).

Analizując powiązania osobiste i gospodarcze, należy wskazać, iż to z Polską łączą Pana ściślejsze powiązania osobiste, bowiem jak wynika z przedstawionego opisu sprawy, to w Polsce mieszka i pracuje Pana żona (z którą łączy Pana wspólność majątkowa) oraz mieszka dwoje dzieci, w Polsce jest Pan współwłaścicielem nieruchomości i stroną umowy dwóch kredytów hipotecznych zaciągniętych wspólnie z żoną. Uznać zatem należy, że ośrodek Pana interesów życiowych od 1 października 2023 r. (podobnie jak w całym roku) znajduje się w Polsce. W Arabii Saudyjskiej przebywa Pan tylko w celu świadczenia tam pracy. Fakt zamieszkiwania i uzyskiwania wynagrodzenia z tytułu świadczonej na terenie Arabii Saudyjskiej pracy nie może być uznany, iż na terenie Arabii Saudyjskiej posiada Pan ośrodek interesów życiowych.

Powyższe znajduje potwierdzenie w treści Objaśnień podatkowych z 29 kwietnia 2021 r. wydanych przez Ministerstwo Finansów, które dotyczą zasad ustalania miejsca zamieszkania dla celów podatkowych (rezydencji podatkowej) osób fizycznych w Polsce zgodnie z art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz zakresu obowiązku podatkowego osób fizycznych, o którym mowa w art. 3 ust. 1 i 2a ww. ustawy. Celem objaśnień jest przedstawienie sposobu prawidłowego wypełnienia obowiązków podatkowych przez osoby fizyczne w Polsce, bowiem rezydencja podatkowa nie ma charakteru deklaratywnego, lecz związana jest z oceną całokształtu faktów i okoliczności. Z objaśnień tych wynika, że jeżeli podatnik zostaje uznany za rezydenta podatkowego drugiego państwa (na skutek spełnienia kryteriów przewidzianych w krajowym prawie podatkowym tego państwa) a w Polsce jest uznawany za rezydenta podatkowego na mocy przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mamy do czynienia z podwójną rezydencją podatkową, i należy zastosować reguły kolizyjne. Wskazano w nich również, że w sytuacji gdy ustalenie państwa rezydencji nie jest możliwe w oparciu o pierwsze kryterium, jakim jest miejsce stałego zamieszkania, należy zastosować kolejne kryterium odnoszące się do ściślejszych powiązań osobistych i gospodarczych (ośrodka interesów życiowych). Przy czym okoliczność posiadania w Polsce nieruchomości, współmałżonki i dzieci, wskazuje na położenie ośrodka interesów życiowych w Polsce.

Wobec powyższego wskazać należy, że to z Polską a nie z Arabią Saudyjską łączą Pana ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze. Okoliczność dotycząca aktywności zarobkowej w Arabii Saudyjskiej nie może przesądzić o ściślejszych powiązaniach osobistych i gospodarczych.

Zatem, Pana miejscem zamieszkania dla celów podatkowych ustalonym w oparciu o normy kolizyjne zawarte w art. 4 ust. 2 lit. a) Konwencji polsko-saudyjskiej jest Polska.

W konsekwencji, w świetle art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz z uwzględnieniem reguł kolizyjnych zawartych w art. 4 ust. 2 lit. a) Konwencji polsko-saudyjskiej stwierdzić należy, że we wskazanym we wniosku okresie, tj. od 1 października 2023 r., ma Pan miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce. Tym samym, podlega Pan w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów, czyli ma Pan nieograniczony obowiązek podatkowy w myśl art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z art. 4a ww. ustawy i art. 4 ust. 2 lit. a) ww. Konwencji.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. Pełna weryfikacja prawidłowości Pana stanowiska może być dokonana jedynie w toku ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).