Brak możliwości odliczenia podatku w związku z realizacją zadania.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że stanowisko Państwa Gminy w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 lutego 2024 r. wpłynął wniosek Państwa Gminy z 27 lutego 2024 r., o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku możliwości odliczenia podatku w związku z realizacją zadania pn. „...”.

Uzupełnili go Państwo pismami z 12 kwietnia 2024 r. (według daty wpływu).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego (ostatecznie sformułowany w uzupełnieniu wniosku)

W dniu ... roku uchwałą nr … Rada Ministrów przyjęła „...”. Podstawowym celem tego Programu jest oczyszczenie do roku ... terytorium Polski z azbestu oraz usuniecie stosowanych wyrobów zawierających azbest, wyeliminowanie spowodowanych azbestem skutków zdrowotnych u mieszkańców Polski, a ponadto sukcesywna likwidacja oddziaływania azbestu na środowisko i doprowadzenie w określonym czasie do spełnienia wymogów ochrony środowiska. Na gminy został nałożony obowiązek opracowania „...”. W celu realizacji tego zadania gmina ... opracowała „...”. Dokument ten ujmuje zagadnienia związane z realizacją nałożonych na gminę obowiązków. Wskazuje m.in. jego cele i zadania, ramy prawne i polskie regulacje prawne w tym zakresie, w odniesieniu do zagadnień gospodarowania azbestem na terenie gminy. W związku z realizacją zadań zawartych w „...” oraz w „...” gmina ... planuje przeprowadzić gminną zbiórkę wyrobów zawierających azbest z terenu gminy ... w … roku. Zbiórka odpadów zawierających azbest zostanie przeprowadzona przez firmę zajmującą się usuwaniem wyrobów zawierających azbest, która zostanie wyłoniona w drodze zapytania ofertowego. Firma wystawi na rzecz gminy ... fakturę VAT za wykonaną usługę, w której w ramach ceny będzie wyszczególniony podatek VAT. Gmina będzie dokonywała zbiórki odpadów zawierających azbest nieodpłatnie, stąd wydatek na zakup usługi nie będzie miał związku z czynnościami opodatkowanymi. Gmina ... jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Realizacja zadania polegającego na zbiórce odpadów zawierających azbest nie należy do zadań własnych gminy, o których mowa w ustawie o samorządzie gminnym. Gmina ... prowadzi działalność gospodarczą jedynie w zakresie sprzedaży wody i odbioru ścieków. Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Do zadań własnych należą sprawy z zakresu ochrony środowiska i przyrody, utrzymania czystości i porządku oraz gospodarki odpadami. Wydatki ponoszone przez Gminę nie będą wykorzystywane do celów wykonywanej przez Gminę ... działalności gospodarczej. Wydatki nie będą wykorzystywane do celów wykonywanej przez Gminę działalności gospodarczej. Wydatki nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych i zwolnionych. Nie będzie istniała możliwość przyporządkowania całości lub części kwot podatku naliczonego do poszczególnych rodzajów czynności.

Zgodnie z Programem..., jednostki samorządu terytorialnego (gminy) odpowiedzialne są za zorganizowanie akcji wywozu odpadów zawierających azbest z terenu gminy na składowisko odpadów lub ich przetwarzania w urządzeniu przewoźnym. W ramach wypełnienia ww. obowiązku gmina ... planuje ubiegać się o dofinansowanie z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ... w ramach zadania pn. „...” Wysokość dofinansowania wynosi do 90% kosztów kwalifikowanych zadania. W przypadku braku dofinansowania zadanie nie będzie realizowane w … roku. Zadanie obejmuje odbiór zdemontowanych i zalegających na posesjach osób fizycznych wyrobów zawierających azbest (płyty luzem). W ramach zadania nie przewiduje się demontażu płyt azbestowych z budynków mieszkalnych lub gospodarczych. Gmina ... będzie zawierała umowy z osobami fizycznymi na nieodpłatny odbiór i przekazanie do unieszkodliwiania wyrobów zawierających azbest z nieruchomości będących własnością osób prywatnych. Wysokość otrzymanego dofinansowania uzależniona jest od ilości odebranych wyrobów zawierających azbest (ton). W przypadku uzyskania dofinansowania i podpisania umowy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ... Gmina ... będzie zobowiązana do przedłożenia wniosku o dokonanie płatności oraz sprawozdania z osiągniętych efektów rzeczowych i ekologicznych. Ponadto po zakończeniu realizacji zadania przeprowadzana jest przez pracownika WFOŚiGW w ... kontrola na zakończenie zadania. Gmina ... w ramach środków WFOŚIGW w ... począwszy od … w każdym roku realizuje zadanie polegające na zbiórce wyrobów zawierających azbest. Dotychczas nie zdarzyło się, aby Gmina ... nie zrealizowała i nie rozliczyła zadania w WFOŚiGW w .... W ramach zadania Gmina ... pokrywa wydatki związane z odebraniem zalegających na posesji płyt azbestowych i przygotowanie ich do załadunku, załadunek na środek transportu, transport i przekazanie odpadów zawierających azbest na składowisko odpadów niebezpiecznych do utylizacji oraz wystawienie protokołu odbioru (stwierdzenie usunięcia wyrobów zawierających azbest) i karty przekazania odpadu. Na dzień składania wniosku o dofinansowanie całkowita wartość zadania wynosi … zł, z czego wartość wnioskowanego dofinansowania wynosi … (90%). Koszty realizacji zadania mogą ulec zmianie po przeprowadzeniu procedury wyboru Wykonawcy. Jednym z załączników do wniosku o płatność jest interpretacja indywidualna dotycząca możliwości odliczenia podatku. W związku z powyższym Gmina występuje o wydanie takowej interpretacji.

Pytanie

Czy Gmina ... będzie miała możliwość odliczenia podatku w przypadku realizacji zadania polegającego na zbiórce odpadów zawierających azbest z terenu Gminy ...?

Państwa stanowisko w sprawie

Gmina ... jest jednostką samorządu terytorialnego niewykonującą działalności gospodarczej i w Państwa przekonaniu Gminie nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła we wniosku Państwa Gmina jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361) – zwanej dalej „ustawą”:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Według art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Art. 87 ust. 1 ustawy stanowi:

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2 - ust. 6 ustawy.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE.L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym:

Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

‒podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

‒podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko bowiem w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Jak stanowi art. 6 ust. 1 powołanej ustawy:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Katalog zadań własnych gminy został określony w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ – jak Państwo wskazali – Gmina będzie dokonywała zbiórki odpadów zawierających azbest nieodpłatnie, stąd wydatek na zakup usługi nie będzie miał związku z czynnościami opodatkowanymi. W związku z powyższym, nie będą mieli Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków ponoszonych z tytułu realizacji ww. zadania. Tym samym, z tego tytułu nie będzie przysługiwało Państwu prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Zatem, Państwa Gminie nie będzie miała możliwości odliczenia podatku w związku z realizacją zadania pn. „...”, ponieważ wydatki związane z realizacją tego zadania nie będą związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

Tym samym, stanowisko Państwa Gminy uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które przedstawiła Państwa Gmina i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli sytuacja Państwa Gminy będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i Państwa Gmina zastosuje się do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm. dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).