Postanowienie SN z dnia 9 maja 2017 r., sygn. II UZ 12/17

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jolanta Franczak (przewodniczący, uzasadnienie)

SSN Zbigniew Korzeniowski

SSN Krzysztof Staryk (sprawozdawca)

w sprawie z wniosku M.G. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w [...] przy udziale zainteresowanych L.B. i J.G. o podstawę wymiaru składek, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 9 maja 2017 r., zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia 13 kwietnia 2016 r., sygn. akt III AUa [...]/16,

uchyla zaskarżone postanowienie i sprawę przekazuje Sądowi Apelacyjnemu w [...] do ponownego rozstrzygnięcia i orzeczenia o kosztach postępowania zażaleniowego.

Uzasadnienie

Sąd Apelacyjny - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w [...] postanowieniem z dnia 13 kwietnia 2016 r. odrzucił skargę płatnika składek M.G. o wznowienie postępowania w sprawie zakończonej wyrokiem tego Sądu z dnia 17 września 2015 r. o podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Sprawa objęta skargą o wznowienie postępowania wynikła z decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w [...] z dnia 16 listopada 2012 r., którymi organ rentowy skorygował podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zainteresowanych L.B. i J.G. w okresach zatrudniania ich przez skarżącego M.G. za granicą jako zleceniobiorców. Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwierdził zaniżenie podstawy wymiaru składek, gdyż skarżący niezasadnie pomniejszył przychód o diety na podstawie § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (obecnie jednolity tekst: Dz.U. 2015 r., poz. 2236 ze zm., dalej jako rozporządzenie z dnia 18 grudnia 1998 r. lub rozporządzenie). Sąd Okręgowy w [...] wyrokiem z dnia 12 listopada 2014 r. oddalił odwołania skarżącego, stwierdzając, że dopiero od dnia 1 sierpnia 2010 r. przepis § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia z dnia 18 grudnia 1998 r. ma zastosowanie do zleceniobiorców. Stało się tak na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 lipca 2010 r. zmieniającego rozporządzenie z dnia 18 grudnia 1998 r (Dz.U. Nr 127, poz. 860). Nowelizacja była konsekwencją wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 lutego 2010 r., P 16/09 (OTK-A 2010 nr 2, poz. 12). Wyrok ten nie odnosił się jednak do diet wypłacanych zleceniobiorcom (dotyczył § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia i świadczeń rzeczowych z zakresu bhp również dla zleceniobiorców). Argumentacja Trybunału nie pozwala na stwierdzenie, że także te świadczenia powinny zostać wyłączone z oskładkowania. Konsekwentnie przed dniem 1 sierpnia 2010 r. płatnik składek nie mógł wyłączyć z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wypłaconych zleceniobiorcy kosztów podróży zagranicznej i delegowania do wykonywania czynności poza granicami kraju. Ponadto Sąd uznał, że zainteresowani pracując za granicą na zlecenie nie byli w podróży służbowej.