Przedawnienie zobowiązań podatkowych

Instytucja przedawnienia zobowiązań podatkowych ma za zadanie ochronę pewności obrotu prawnego oraz eliminację roszczeń, które na skutek upływu długiego czasu od ich powstania byłyby oderwane od sytuacji faktycznej, w jakiej znalazł się następnie podatnik. Z upływem terminu przedawnienia zobowiązania podatkowe wygasają z mocy prawa, bez potrzeby wydania odrębnej decyzji.

Zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności tego podatku (art. 70 § 1 ordynacji podatkowej). Termin przedawnienia trwa zatem faktycznie ponad pięć lat i jest tym dłuższy, im wcześniej w danym roku kalendarzowym upłynął termin płatności podatku. Terminy płatności podatków uzależnione są natomiast od sposobu powstawania zobowiązań podatkowych. Przepisy prawa podatkowego przewidują dwa sposoby ich powstawania. Pierwszy z nich związany jest z zaistnieniem pewnego zdarzenia (np. uzyskaniem dochodu, przychodu, dokonaniem sprzedaży lub wykonaniem innej czynności podlegającej opodatkowaniu), drugi zaś z wydaniem przez organ podatkowy decyzji ustalającej to zobowiązanie i doręczeniem jej podatnikowi.