Łączenie spółek kapitałowych

Łączenie spółek kapitałowych

Grzegorz Mazur

W warunkach gospodarki rynkowej coraz częściej dochodzi do połączeń spółek. Fuzje firm są dokonywane z reguły w celu koncentracji kapitału i umocnienia pozycji rynkowej. Łączenie się spółek jest jednak procesem skomplikowanym i wymagającym wielu przygotowań.

Duży wpływ na łączenie spółek mają rozwiązania podatkowe. Nie można jednak przeceniać wpływu przepisów podatkowych na fuzję spółek. Przepisy te mogą być jedynie jedną z przesłanek przy podejmowaniu decyzji o połączeniu (przejęciu) spółek. Mogą jednak wpływać pozytywnie lub negatywnie na ten proces. Ma to związek nie tylko z określeniem skutków podatkowych wynikających lub mogących powstać w wyniku fuzji, ale również z sukcesją praw pomiędzy łączącymi się spółkami.

Łączenie spółek na gruncie prawa handlowego

Odnosząc się do przepisów regulujących zasady łączenia spółek kapitałowych, należy zauważyć, że od 1 stycznia 2001 r. weszły w życie nowe przepisy normujące omawianą kwestię. Dotychczasowe rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z 27 czerwca 1934 r. – Kodeks handlowy (Dz.U. Nr 57, poz. 502 z późn.zm.), dalej k.h., zostało zastąpione przez nowy akt prawny – ustawę z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz.U. Nr 94, poz. 1037), dalej k.s.h. Jak stanowi art. 1 k.s.h., ma on zastosowanie do tworzenia, organizacji, funkcjonowania, rozwiązywania, podziału i przekształcania spółek handlowych. W dalszych rozważaniach należy odnieść się nie tylko do nowych rozwiązań w zakresie fuzji spółek, ale również do tych, które obowiązywały dotychczas, tj. do 31 grudnia 2000 r. Ma to uzasadnienie w przepisach przejściowych k.s.h. Stosownie bowiem do art. 617 k.s.h. do łączenia i przekształcania spółek kapitałowych, w przypadku powzięcia odpowiedniej uchwały przez zgromadzenie wspólników (walne zgromadzenie) przed dniem wejścia w życie ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe, jednak skutki prawne połączenia lub przekształcenia, wpisanego do rejestru po wejściu w życie k.s.h., ocenia się według jego przepisów. W przypadku więc gdy przed końcem 2000 r. zostały powzięte stosowne uchwały zgromadzenia wspólników (walnego zgromadzenia) każdej z łączących się spółek, do fuzji będą miały zastosowanie przepisy dotychczas obowiązujące (czyli przepisy k.h.). Jeżeli jednak połączenie spółek zostanie wpisane do rejestru po wejściu w życie k.s.h., skutki prawne takiej fuzji będą oceniane na podstawie przepisów nowej ustawy, czyli k.s.h.