Interpretacja indywidualna z dnia 13 marca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP2-2.4010.643.2023.3.AS

Sposób rozpoznania przychodów i kosztów uzyskania przychodów w związku z realizacją Umowy Konsorcjum.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

27 listopada 2023 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 21 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych dotyczy sposobu rozpoznania przychodów i kosztów uzyskania przychodów w związku z realizacją Umowy Konsorcjum.

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

• A. Sp. z o.o.

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

• B. S.A.

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

A. sp. z o.o. (zwana dalej „Wnioskodawcą” lub „Spółką”) jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług zarejestrowanym na potrzeby tego podatku na terytorium Polski. Spółka jest także objęta w Polsce nieograniczonym obowiązkiem podatkowym na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych.

Podstawowym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest realizacja projektów budowlanych (...).

Wnioskodawca zamierza zaangażować się w wykonanie inwestycji budowlanej (zwanej dalej „Projektem”) realizowanej przez podmiot trzeci (zwany dalej „Zamawiającym”). Z uwagi na zakres rzeczowo-finansowy Projektu, Spółka zawarła Umowę Konsorcjum (zwaną dalej „Umową”) z innym podmiotem specjalizującym się w świadczeniu usług budowlanych - spółką B. S.A. (zwanym dalej „Partnerem”). Partner jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług zarejestrowanym na potrzeby tego podatku na terytorium Polski. Partner jest także objęty w Polsce nieograniczonym obowiązkiem podatkowym na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych. Funkcjonujące na podstawie Umowy konsorcjum - rozumiane jako forma współpracy między Spółką i Partnerem w celu realizacji Projektu, na zasadach określonych w Umowie (zwane dalej „Konsorcjum”) - ma na celu wspólne przygotowanie i złożenie Zamawiającemu oferty na realizację Projektu oraz ewentualną dalszą realizację robót / prac / usług / dostaw dla Zamawiającego - w przypadku wyboru przez Zamawiającego oferty Konsorcjum i zawarcia przez Zamawiającego i Konsorcjum umowy na realizację Projektu (zwanej dalej „Kontraktem”).

Umowa definiuje prawa i obowiązki Spółki i Partnera w związku z przygotowaniem oferty i realizacją Kontraktu.

Głównym założeniem Umowy jest uczestnictwo Spółki i Partnera - w ustalonej w Umowie proporcji procentowej - we wszystkich prawach i obowiązkach wynikających z Umowy i Kontraktu, zwłaszcza w zyskach i stratach, przychodach, pożytkach, zobowiązaniach, zabezpieczeniach finansowych, odpowiedzialności, gwarancjach, ubezpieczeniach (zwanej dalej „Proporcją”). W praktyce (zgodnie z brzemieniem Umowy) Spółka i Partner powinni więc dzielić się (zgodnie z przypadającą im Proporcją) prawami i obowiązkami, ryzykiem, kosztami i wydatkami wynikającymi z oferty, stratami i korzyściami (w tym w szczególności przychodami i wpływami) wynikającymi z lub w jakikolwiek sposób związanymi z Kontraktem, i uczestniczyć w zapewnianiu środków, w wystawieniu lub pozyskiwaniu poręczeń, gwarancji i kaucji, we własności dóbr oraz środków nabytych wspólnie oraz na rzecz stron w związku z Kontraktem, we wszelkich prawach, obowiązkach wynikających z Umowy.

Jednocześnie w Umowie zastrzeżono, że nie ma ona charakteru spółki cywilnej w rozumieniu art. 860 i nast. Kodeksu cywilnego i zgodnym zamiarem stron jest, aby stosunek prawny pomiędzy nimi wynikający z Umowy nie był interpretowany jako spółka cywilna. Umowa zastrzega wprost, że Konsorcjum tworzone jest wyłącznie w celu przygotowania i złożenia oferty Zamawiającemu, realizacji Kontraktu z Zamawiającym i zdefiniowana praw i obowiązków Spółki i Partnera w związku z przygotowaniem oferty i realizacją Kontraktu.

Umowa przewiduje, że Wnioskodawca będzie pełnił funkcję tzw. lidera Konsorcjum. Wnioskodawca jako lider Konsorcjum będzie działać jako reprezentant Konsorcjum - upoważniony do reprezentowania stron Umowy oraz całego Konsorcjum we wszelkich kwestiach związanych z zawarciem i wykonaniem Kontraktu wobec Zamawiającego, osób trzecich, wszelkich organów administracji, urzędów i instytucji wszystkich szczebli oraz sądów.

Do obowiązków i uprawnień Wnioskodawcy jako lidera Konsorcjum należeć będzie w szczególności:

• przygotowanie, złożenie i podpisanie oferty oraz wszystkich załączników i dokumentów towarzyszących złożonej ofercie, na warunkach ustalonych przez strony,
• poświadczenie kopii dokumentów przedkładanych w postępowaniu przetargowym za zgodność z oryginałem,
• zadawanie pytań, udzielanie wyjaśnień dotyczących treści oferty, składanie oświadczeń woli i wiedzy związanej z postępowaniem przetargowym,
• wnoszenie środków ochrony prawnej, tj. odwołań, sprzeciwów, skarg oraz przystępowania do toczących się postępowań w wyniku wniesienia środków ochrony prawnej w postępowaniach, które zostały wszczęte wskutek wniesienia wyżej wymienionych środków ochrony prawnej,
• zawarcie Kontraktu z Zamawiającym (przy udziale Partnera),
• składanie oświadczeń wiedzy i woli włącznie z prowadzeniem korespondencji formalnej, technicznej i handlowej - wobec Zamawiającego, inżyniera kontraktu, inspektorów nadzoru inwestorskiego, osób trzecich,
• składanie wszelkich oświadczeń wiedzy i woli, w tym oświadczeń w postępowaniu przetargowym, na etapie składania ofert oraz realizacji Kontraktu włącznie z okresem gwarancji jakości i rękojmi, oraz przyjmowanie oświadczeń, udzielanie i przyjmowanie instrukcji, wyjaśnień i zawiadomień,
• koordynowanie i prowadzenie negocjacji z Zamawiającym (przy udziale Partnera),
• dokonywanie rozliczeń wszelkich płatności w ramach Kontraktu, w szczególności wystawianie faktur oraz przyjmowanie należności (wynagrodzenia) od Zamawiającego należnego Konsorcjum na podstawie Kontraktu na rachunek bankowy prowadzony dla Konsorcjum,
• zawieranie umów z podwykonawcami, dostawcami, usługodawcami, zatwierdzonych uprzednio przez Radę Przedstawicieli,
• inicjowanie i prowadzenie spraw spornych, w tym sądowych w związku z realizacją Projektu (przy udziale Partnera),
• udzielanie dalszych pełnomocnictw w zakresie wskazanym powyżej.

Wnioskodawca jest też zobowiązany do bieżącego informowania Partnera o wszystkich istotnych sprawach dot. realizacji Kontraktu, w tym wszystkich wysyłanych i przyjmowanych pismach oraz o wszelkich istotnych dla stron zdarzeniach, w szczególności takich które mogą spowodować jakiekolwiek konsekwencje prawne, finansowe lub fiskalne dla stron oraz przebiegu rozmów z Zamawiającym, w tym terminach planowanych spotkań oraz zdawania relacji z ich przebiegu. O każdym planowanym spotkaniu z Zamawiającym Partner będzie informowany przez Wnioskodawcę, który zapewni jednocześnie Partnerowi możliwość wzięcia udziału w takim spotkaniu. Wszelka korespondencja prowadzona pomiędzy Spółką a Zamawiającym będzie przekazywana w kopii także do wiadomości Partnera. Przed zaciągnięciem jakiegokolwiek zobowiązania czy zrzeczeniem się roszczenia wobec Zamawiającego Spółka uzgodni z Partnerem stanowisko jakie zostanie przedstawione Zamawiającemu.

Obowiązkiem Spółki jako lidera Konsorcjum będzie też zapewnienie obsługi finansowo-księgowej (w tym prowadzenia rachunkowości oraz rozliczeń Konsorcjum) w celu należytej realizacji Projektu.

W celu realizacji i nadzoru nad realizacją Kontraktu zostaną powołane organy Konsorcjum: Rada Przedstawicieli i Komitet Wykonawczy.

Rada Przedstawicieli będzie organem Konsorcjum, który sprawuje ogólny nadzór i kontrolę nad działalnością Konsorcjum, w tym nad realizacją Kontraktu, zmianami Kontraktu, udzielonymi zamówieniami dodatkowymi i uzupełniającymi oraz innymi zadaniami związanymi z Kontraktem oraz wydaje wytyczne odnośnie postępowania Komitetowi Wykonawczemu. Rada Przedstawicieli składać się będzie z jednego przedstawiciela Spółki i jednego przedstawiciela Partnera.

Do kompetencji Rady Przedstawicieli należą następujące sprawy:

• zatwierdzenie i zmiany schematu organizacyjnego wykonywania Kontraktu, ustalenia zakresu odpowiedzialności i kompetencji;
• zatwierdzanie budżetów finansowych i źródeł finansowania, nakładanie obowiązku dopłat na strony Umowy, zatwierdzanie kosztów i wydatków obciążających Projekt oraz kosztów Konsorcjum nie ujętych w budżecie;
• zatwierdzanie budżetów finansowych przygotowanych przez Komitet Wykonawczy;
• podejmowanie decyzji o przeznaczeniu nadwyżek budżetowych i wypłacie zysku, dystrybucji środków (w trakcie i na zakończenie Projektu) lub pokryciu strat;
• podejmowanie decyzji dotyczących zmiany Kontraktu, zmiany zakresu robót lub realizacji robót dodatkowych i uzupełniających;
• zatwierdzanie ogólnego planu wykonania robót;
• określanie ogólnej strategii działania Konsorcjum oraz zatwierdzanie sposobów dochodzenia ewentualnych roszczeń wobec Zamawiającego lub osób trzecich proponowanych przez Komitet Wykonawczy;
• podejmowanie decyzji dotyczących innych spraw przewidzianych niniejszą Umową;
• zatwierdzanie propozycji zawarcia umów z podwykonawcami, dostawcami i usługodawcami;
• zatwierdzenie nabycia jakiegokolwiek sprzętu i wszelkich ubezpieczeń i gwarancji bankowych dla Projektu;
• niezwłoczne podejmowanie decyzji w sprawach braku jednomyślności Komitetu Wykonawczego;
• inne sprawy przewidziane w niniejszej Umowie lub nieprzewidziane, co do których Rada Przedstawicieli uzna się za kompetentną.

Komitet Wykonawczy będzie organem wykonawczym Konsorcjum, który będzie podejmował decyzje w sprawach dotyczących wykonania Kontraktu, które nie leżą w gestii Rady Przedstawicieli, zarządzał terenem budowy, organizował roboty i sprawował bezpośredni nadzór nad ich realizacją, czyniąc to z najwyższą starannością i zgodnie z wytycznymi określonymi przez Radę Przedstawicieli. Komitet wykonawczy składać się będzie z jednego przedstawiciela Spółki i jednego przedstawiciela Partnera.

Komitet Wykonawczy będzie uprawniony i zobowiązany w szczególności do:

• zarządzania i nadzorowania należytego wykonywania robót oraz innych zadań powierzonych Stronom, przy dołożeniu wszelkich starań w celu zapewnienia realizacji, bezpieczeństwa i odpowiedniej jakości tych robót;
• reprezentowania Konsorcjum w kontaktach z kontrahentami Konsorcjum; przy czym w kontaktach z Zamawiającymi Konsorcjum reprezentuje lider (Spółka), z tym zastrzeżeniem, że Komitet Wykonawczy nie będzie uprawniony do zawierania umów, zaciągania zobowiązań lub rozporządzania prawem;
• wprowadzania w życie uchwał Rady Przedstawicieli oraz przedstawianie spraw do rozpatrzenia przez Radę Przedstawicieli;
• decydowania w sprawach personelu pracującego na rzecz Konsorcjum na terenie budowy;
• opracowania projektu ogólnego planu robót oraz metodologii prowadzenia robót;
• podejmowania decyzji dotyczących rodzaju i zakresu urządzeń i sprzętu, jaki należy wynająć / wypożyczyć od osób trzecich lub stron w celu prowadzenia robót;
• przedstawiania podwykonawców / dostawców / usługodawców do akceptacji Rady Przedstawicieli (w tym projektów umów zawierających wszystkie warunki);
• sporządzania budżetów finansowych, zestawień dotyczących źródeł finansowania oraz kosztów, które zostaną przedłożone Radzie Przedstawicieli do zatwierdzenia i uwzględnienia przy finansowaniu;
• zgłaszania ewentualnych roszczeń wobec Zamawiających lub osób trzecich i zgłaszania Radzie Przedstawicieli do jej zatwierdzenia propozycji sposobów dochodzenia tych roszczeń;
• decydowania we wszelkich innych sprawach związanych z prowadzeniem robót, które nie są zastrzeżone dla Rady Przedstawicieli.

Finansowanie działalności Konsorcjum tj. realizacji Kontraktu będzie pozyskiwane według następujących kryteriów pierwszeństwa:

a)płatności otrzymywane od Zamawiającego, w tym ewentualna zaliczka otrzymana od Zamawiającego;

b)środki finansowe udostępnione przez Spółkę i Partnera, odpowiednio do Proporcji, w formie i terminie określonym przez Radę Przedstawicieli (poprzez zasilenie Rachunku Konsorcjum - zdefiniowanego poniżej).

Dla celów Konsorcjum założony zostanie odrębny rachunek bankowy tzw. zastrzeżony (typu escrow, zwany dalej „Rachunkiem Konsorcjum”), którego posiadaczem będzie Wnioskodawca jako lider Konsorcjum, a stronami umowy rachunku bankowego będzie Partner oraz Spółka. Rachunek Konsorcjum służyć będzie do zapłaty zobowiązań na rzecz osób trzecich związanych z realizacją Kontraktu, przyjmowania płatności od Zamawiającego oraz rozliczeń między Spółką i Partnerem w ramach Umowy.

Faktury z tytułu wszelkich płatności należnych Konsorcjum za wykonanie robót oraz innych zadań powierzonych Konsorcjum przez Zamawiającego będą wystawiane i dostarczane Zamawiającemu przez Spółkę (lidera). Faktury wystawianie przez Spółkę wykazywać będą pełną wartość przychodu za roboty wykonane przez Konsorcjum. W przypadku zamówienia przez Konsorcjum towarów lub usług u osób trzecich (np. podwykonawców, dostawców lub Spółki tudzież Partnera działających jako podwykonawcy), faktury za takie towary lub usługi, co do zasady, będą wystawiane na Spółkę (lidera). Co do zasady więc koszty związane z funkcjonowaniem Konsorcjum fakturowane będą na Spółkę (lidera), która również będzie obciążać (fakturować) Zamawiającego za całość wykonanych przez Konsorcjum prac.

W związku z realizacją Kontraktu Konsorcjum będzie ponosiło koszty bezpośrednie oraz koszty ogólne.

a)Koszty bezpośrednie to przede wszystkim koszty wynikające z umów zawartych z podmiotami zewnętrznymi (podwykonawcami, usługodawcami, dostawcami). Umowy z takimi podmiotami zewnętrznymi będą zawierane łącznie przez Spółkę i Partnera - reprezentowane przez Spółkę jako lidera - a zobowiązanie do zapłaty za nabyte świadczenie będzie zobowiązaniem solidarnym Spółki i Partnera. Każda umowa zawarta w związku z realizacją Kontraktu z podmiotem zewnętrznym będzie regulowała zasady fakturowania na lidera.

b)Koszty ogólne z kolei to przede wszystkim koszty osobowe - tj. koszty pracowników i współpracowników Spółki i Partnera uczestniczących w realizacji Kontraktu (wynagrodzenia, koszty delegacji, zakwaterowania, koszty podróży, koszty samochodów służbowych), koszty gwarancji należytego wykonania i spłaty zaliczki, a także koszty zewnętrzne związane z realizacją przez Spółkę obowiązków Lidera Konsorcjum. Wypłata kosztów ogólnych następować będzie z Rachunku Konsorcjum na rzecz Spółki i Partnera w cyklach miesięcznych. Jednocześnie Umowa zastrzega, że zwrot kosztów związanych z realizacją przez Spółkę obowiązków Lidera Konsorcjum nie może być wyższy od wskazanej w Umowie kwoty.

O ile będzie to wymagane lub korzystne z punktu widzenia celu Konsorcjum albo z punktu widzenia efektywnej realizacji przez Konsorcjum obowiązków wynikających z Umowy, każda ze Stron może dodatkowo świadczyć usługi na rzecz drugiej Strony. Szczegółowy zakres świadczenia takich usług strony każdorazowo określą poprzez podjęcie odpowiedniej uchwały Rady Przedstawicieli.

Partner, któremu zostanie powierzone wykonanie robót na rzecz Spółki w charakterze podwykonawcy będzie podlegał zasadom obowiązującym wszystkich podwykonawców i zgodnie z nimi będzie wystawiać faktury na Spółkę (lidera).

Komitet Wykonawczy, po zakończeniu każdego miesiąca realizacji Kontraktu, będzie sporządzał i przekazywał Partnerowi obrotówkę, bilans oraz rachunek zysków i strat Konsorcjum, zapisy na kontach wynikowych oraz szczegółowe rozliczenie podatkowe wyniku Konsorcjum - na podstawie których uczestnicy konsorcjum dokonywać będą księgowań wyników Konsorcjum w swoich księgach rachunkowych.

Po wykonaniu przedmiotu Kontraktu, wykonaniu innych zadań powierzonych stronom Umowy przez Zamawiającego oraz po dokonaniu następujących czynności:

a)rozliczeniu i pokryciu wszelkich kosztów wynikających z wykonania Projektu, jak również innych zadań powierzonych stronom Umowy przez Zamawiającego lub z nim związanych;

b)zapewnieniu odpowiednich rezerw (kaucji) na wszelkie roszczenia wniesione przeciwko Konsorcjum lub zasadnie przewidywane przez Konsorcjum oraz ustaleniu zasad zarządzania nimi;

c)zapewnieniu rezerw (kaucji) na wszelkie płatności warunkowe, które uznać należy za stosowne oraz ustaleniu zasad zarządzania nimi;

d)zapewnieniu rezerw (kaucji) na obsługę gwarancyjną Kontraktu oraz ustaleniu zasad zarządzania nimi;

e)spłacie wszelkich zaliczek wypłaconych przez bank i/lub strony Umowy;

f)rozliczeniu i pokryciu wszelkich płatności i kosztów wynikających z wykonania usług świadczonych przez Partnera na rzecz Spółki i odwrotnie

- strony Umowy dokonają rozliczenia Konsorcjum w następstwie czego wszelkie środki pieniężne pozostałe po dokonaniu rozliczenia zostaną podzielone pomiędzy Spółkę i Partnera zgodnie z Proporcją, a jeżeli Konsorcjum poniesie jakąkolwiek stratę w wyniku wykonania Kontraktu oraz innych zadań powierzonych stronom przez Zamawiającego, strony będą zobowiązane do pokrycia takich strat proporcjonalnie do Proporcji.

Umowa dopuszcza także dokonanie rozliczenia wyniku Konsorcjum w trakcie realizacji Kontraktu - na mocy decyzji Rady Przedstawicieli.

Omawiane rozliczenia wyniku Konsorcjum dokonane zostanie w drodze wystawienia not (obciążeniowych lub uznaniowych) przez Spółkę i/ lub Partnera.

Reasumując, na podstawie Umowy pomiędzy jej stronami (Spółką jako liderem konsorcjum i Partnerem jako konsorcjantem) może dochodzić przede wszystkim do następujących rozliczeń:

1)podziału środków pozostałych po zakończeniu Kontraktu (ostatecznego rozliczenia konsorcjum / podziału zysków z konsorcjum), ewentualnie tymczasowego rozliczenie zysku konsorcjum (przed zakończeniem Kontraktu),

2)zasilenia Rachunku Konsorcjum (przez Spółkę lub Partnera) środkami finansowymi na pokrycie kosztów działania Konsorcjum,

3)zapłaty przez Spółkę wynagrodzenia na rzecz Partnera (lub odwrotnie) z tytułu wykonania określonych prac w charakterze podwykonawcy,

4)zwrotu Partnerowi / Spółce wydatków poniesionych w związku z działalnością konsorcjum (kosztów ogólnych).

Zarówno Wnioskodawca jak i Partner, będą: (i) czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług, zarejestrowanymi dla celów tego podatku na terytorium Polski, (ii) podatnikami objętymi nieograniczonym obowiązkiem podatkowym na terytorium Polski - w rozumieniu podatku dochodowego od osób prawnych.

Spółka zawarła Umowę z Partnerem i jest w trakcie jej realizacji. Spółka być może będzie też zawierać podobne umowy w przyszłości − dlatego też niniejszy wniosek o interpretację podatkową dotyczy zarówno zaistniałego stanu faktycznego jak i zdarzenia przyszłego.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu sprawy

Wniosek w zakresie zdarzenia przyszłego dotyczy robót i rozliczeń na podstawie Umowy, której realizację Spółka rozpoczęła przed złożeniem Wniosku i którą Spółka będzie realizować także przez kolejnych kilka/kilkanaście miesięcy. Dlatego też Wniosek dotyczy zdarzenia przyszłego – w zakresie Umowy realizowanej w kolejnych miesiącach. We wniosku Spółka wskazała również, że może też zawierać w przyszłości umowy podobne co do treści do umowy. Dlatego też wniosek dotyczy również zdarzenia przyszłego obejmującego zawarcie i realizację umów podobnych do Umowy w przyszłości.

Pytania:

1)Czy dokonywane między Wnioskodawcą, działającym w charakterze lidera Konsorcjum, a Partnerem rozliczenie wyniku Konsorcjum (w związku z tymczasowym i ostatecznym rozliczeniem przychodów i kosztów - podziałem zysku Konsorcjum) za pośrednictwem Rachunku Konsorcjum czy też zasilenie Rachunku Konsorcjum środkami finansowymi z konta Spółki oraz Partnera na podstawie Umowy) należy traktować jako rozliczenia niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, a co za tym idzie, czy rozliczenie to może być dokumentowane poprzez wystawienia not uznaniowych/obciążeniowych?

2)Czy zapłatę przez Spółkę wynagrodzenia na rzecz Partnera-z tytułu wykonania określonych prac w charakterze podwykonawcy, należy traktować jako rozliczenie czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT i co za tym idzie powinna ona zostać udokumentowana w drodze wystawienia faktury? Czy Spółce będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturze wystawionej z tego tytułu przez Partnera?

3)Czy zwrot Partnerowi wydatków poniesionych w związku z działalnością Konsorcjum {kosztów ogólnych) należy traktować jako rozliczenie czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT i co za tym idzie powinno ono zostać udokumentowane w drodze wystawienia faktury? Czy Spółce będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na takiej fakturze?

4)Czy otrzymany z Rachunku Konsorcjum zwrot wydatków poniesionych przez Spółkę w związku z działalnością Konsorcjum (kosztów ogólnych) będzie stanowić dla Spółki czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, dla której Spółka powinna wystawić fakturę?

5)Czy Wnioskodawca:

a)przychody wynikające z wystawionych na Zamawiającego na całą wartość Projektu (a więc również część, która zgodnie z Proporcją powinna zostać przypisana Partnerowi),

b)koszty realizacji Projektu (w tym koszty prac zleconych Partnerowi do wykonania w charakterze podwykonawcy i udokumentowanych przez Partnera fakturą wystawioną na Spółkę, koszty zwracanych Partnerowi z Rachunku Konsorcjum wydatków ponoszonych przez niego w związku z działalnością Konsorcjum (koszty ogólne Partnera) i udokumentowanych przez Partnera fakturą wystawioną na Spółkę oraz ponoszone przez Spółkę wydatki związane z działalnością Konsorcjum (koszty ogólne Spółki)?

- będzie zobowiązany / uprawniony rozpoznawać w swoim rozliczeniu podatku CIT wyłącznie w części, która zgodnie z Proporcją powinna przypadać Wnioskodawcy?

6)Czy otrzymany z Rachunku Konsorcjum zwrot tzw. kosztów ogólnych stanowi dla Spółki przychód podatkowy?

Niniejsza interpretacja stanowi odpowiedź na pytania Nr 5 i 6 w podatku dochodowym od osób prawnych. W zakresie podatku od towarów i usług (pytania Nr 1-4) zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stanowisko Zainteresowanych w sprawie

Ad pytanie 5)

Wnioskodawca:

a)przychody wynikające z wystawionych na Zamawiającego faktur na całą wartość Projektu (a więc również część, która zgodnie z Proporcją powinna zostać przypisana Partnerowi),

b)koszty realizacji Projektu (w tym koszty prac zleconych Partnerowi do wykonania w charakterze podwykonawcy i udokumentowanych przez Partnera fakturą wystawioną na Spółkę, koszty zwracanych Partnerowi z Rachunku Konsorcjum wydatków ponoszonych przez niego w związku z działalnością Konsorcjum (koszty ogólne Partnera) i udokumentowanych przez Partnera fakturą wystawioną na Spółkę oraz ponoszone przez Spółkę wydatki związane z działalnością Konsorcjum (koszty ogólne Spółki))

- będzie zobowiązany / uprawniony rozpoznawać w swoim rozliczeniu podatku CIT wyłącznie w części, która zgodnie z Proporcją powinna przypadać Wnioskodawcy.

Ad pytanie 6)

Otrzymany z Rachunku Konsorcjum zwrot tzw. kosztów ogólnych nie stanowi dla Spółki przychodu podatkowego.

Uzasadnienie:

Ad 5) Umowa i realizowany w oparciu o nią Kontrakt stanowi zdaniem Spółki tzw. wspólne przedsięwzięcie, o którym mowa w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (zwanej dalej „ustawą o CIT”). Zgodnie z tym artykułem przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych łączy się z przychodami każdego wspólnika proporcjonalnie do posiadanego prawa do udziału w zysku (udziału). W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe. Jednocześnie jak stanowi ustęp drugi tego artykułu, wyrażone w ustępie pierwszym zasady (proporcjonalnego rozliczenia) stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, zwolnień i ulg podatkowych oraz obniżenia dochodu, podstawy opodatkowania lub podatku.

Ustawa o CIT nie definiuje co należy rozumieć przez „wspólne przedsięwzięcie”. W potocznym rozumieniu za wspólne przedsięwzięcie można uznać podjęcie wspólnych działań w celu wykonania określonej inwestycji, dostarczenia towarów, wykonania wspólnie określonych usług. O wspólnym przedsięwzięciu można mówić w każdej sytuacji, w której kilka podmiotów decyduje się na wspólną realizację określonego celu (w szczególności celu gospodarczego) i powstają między nimi takie więzi (ekonomiczno-organizacyjne), które mają to umożliwić (np. więzi kontraktowe, ustanawiające wspólną kontrolę nad przedsięwzięciem).

Biorąc pod uwagę, że:

a)Umowa będzie regulować wzajemne prawa i obowiązki uczestników Konsorcjum na potrzeby realizacji Projektu, a także zasady rozliczeń pomiędzy konsorcjantami oraz pomiędzy Konsorcjum a Zamawiającym;

b)każda ze stron Umowy uczestniczyć będzie we wszystkich prawach i obowiązkach wynikających z Umowy i Kontraktu, zwłaszcza w zyskach i stratach, przychodach, pożytkach, zobowiązaniach, zabezpieczeniach finansowych, odpowiedzialności, gwarancjach, ubezpieczeniach - w przewidzianej w Umowie proporcji (wyrażonej procentowo);

c)każda ze stron Umowy będzie względem Zamawiającego odpowiedzialna solidarnie za właściwą realizację wszystkich postanowień i warunków Kontraktu oraz wszelkich innych zobowiązań wynikających z Kontraktu

- w ocenie Spółki nie ulega wątpliwości, że Umowa i realizowany w oparciu o nią Kontrakt powinny być traktowane jako wspólne przedsięwzięcie, o którym w art. 5 ust. 1 i 2 ustawy o CIT, z zastosowaniem określonych tam zasad rozliczenia przychodów i kosztów podatkowych.

W praktyce oznaczać to będzie, że kwoty wynikające z wystawianych przez Spółkę na Zamawiającego faktur na całą wartość Projektu (objętych Projektem i Kontraktem prac) - zgodnie z pełnioną przez Spółkę funkcją lidera Konsorcjum - powinny podlegać proporcjonalnemu rozdzieleniu pomiędzy Spółkę i Partnera i odpowiedniemu rozpoznaniu przez Spółkę i Partnera w przychodach podatkowych obu podmiotów.

Wnioskodawca, jako lider Konsorcjum, powinien więc rozpoznawać w swoim rozliczeniu podatku CIT przychody podatkowe, na podstawie faktur wystawionych na Zamawiającego, wyłącznie w części, która zgodnie z Proporcją powinna przypadać Wnioskodawcy.

Zlecając Partnerowi wykonanie określonych prac w charakterze podwykonawcy oraz zwracając Partnerowi z Rachunku Konsorcjum wydatki poniesione w związku z działalnością Konsorcjum (koszty ogólne), Spółka otrzyma od Partnera stosowne faktury dokumentujące ww. obciążenia.

Analogicznie, jednak jak w przypadku przychodów z realizacji Projektu fakturowanych przez Spółkę na Zamawiającego, koszty te nie będą stanowiły dla Spółki bezpośrednio kosztów uzyskania przychodów w całości (w pełnej zafakturowanej przez Partnera kwocie), ale powinny zostać uwzględnione przy wyliczeniu kosztów wspólnego przedsięwzięcia, podlegających proporcjonalnemu (zgodnie z Proporcją) rozpoznaniu przez Spółkę i Partnera.

Przy wyliczeniu kosztów wspólnego przedsięwzięcia, podlegających proporcjonalnemu (zgodnie z Proporcją) rozpoznaniu przez Spółkę i Partnera, powinny zostać uwzględnione również ponoszone przez Spółkę wydatki związane z działalnością Konsorcjum (koszty ogólne).

W praktyce koszty te nie będą więc stanowić dla Spółki w całości kosztów uzyskania przychodów. Odpowiednia ich część zostanie przez Spółkę rozpoznana jako koszt uzyskania przychodu uzyskanego ze wspólnego przedsięwzięcia (Konsorcjum) - w kwocie przypisanej do Spółki zgodnie z Proporcją.

Ad 6)

Konsekwentnie otrzymany z Rachunku Konsorcjum zwrot tzw. kosztów ogólnych nie będzie stanowił dla Spółki przychodu podatkowego. Zabieg ten będzie miał bowiem na celu wyłącznie „przeniesienie” tych kosztów na Konsorcjum i ich uwzględnienie w ogólnym rozliczeniu wyniku Konsorcjum.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że rozliczenia przychodów i kosztów pomiędzy konsorcjantami, w zależności od ustaleń wynikających z zawartych umów/porozumień w ramach zawiązanego konsorcjum, mogą mieć miejsce na zasadzie:

• procentowej lub
• zadaniowej.

Wobec powyższego, zgodnie z informacjami zawartymi we wniosku, że Konsorcjanci zawarli umowę, na podstawie której w ustalonej proporcji procentowej we wszystkich prawach i obowiązkach wynikających z Umowy i Kontraktu, zwłaszcza w zyskach i stratach, przychodach, pożytkach, zobowiązaniach, zabezpieczeniach finansowych, odpowiedzialności, gwarancjach, ubezpieczeniach (zwanej dalej „Proporcją”) – przyjęto zatem, że rozliczenia między Konsorcjantami zgodnie z zawartą umową odbywają się na zasadzie procentowej.

Umowa konsorcjum jest umową gospodarczą, co najmniej dwóch przedsiębiorców, zawartą w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia, dla odniesienia wspólnych korzyści, przy solidarnym ponoszeniu ryzyka. Zawarcie umowy o wspólne przedsięwzięcie gospodarcze – „umowy konsorcjum” nie ma na celu powstania nowego swoistego podmiotu gospodarczego, lecz stanowi porozumienie istniejących stron w zakresie realizacji wspólnego celu gospodarczego. Wspólne przedsięwzięcia charakteryzuje to, że dwóch lub więcej wspólników przedsięwzięcia jest związanych ustaleniami umownymi oraz, że owe ustalenia umowne ustanawiają sprawowanie współkontroli. Działalność wykonywana w ramach wspólnego przedsięwzięcia może być wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły, jednakże do uznania takiej działalności za wspólne przedsięwzięcie wystarczy jednokrotne jej wykonanie, nie musi to być więc działalność nastawiona na wykonanie w sposób powtarzający się.

Celem zawiązania konsorcjum jest najczęściej wspólne działanie w realizacji konkretnego przedsięwzięcia gospodarczego, które ze względu na potencjał finansowy, logistyczny, techniczny lub organizacyjny przekracza możliwości jednego podmiotu. Ponieważ prawo nie wyszczególnia umowy konsorcjum, należy ona do tzw. umów nienazwanych. Konsorcjum zwykle nie jest spółką prawa handlowego, nie ma własnej osobowości prawnej, nie jest odrębnym podmiotem gospodarczym, nie musi więc być rejestrowane, nie musi mieć odrębnej nazwy ani też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum są niezależne w swoich dotychczasowych działaniach (czyli działaniach nie związanych z konsorcjum), a w działaniach konsorcjum realizują wspólną politykę finansową objętą porozumieniem.

Zgodnie z cywilistyczną zasadą swobody umów, wyrażoną w art. 353¹ ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.),

Umowa konsorcjum, jak już wskazano wyżej, należy do tzw. umów nienazwanych. Strony takiej umowy korzystając z powyższej zasady swobody umów mogą dowolnie ułożyć swój stosunek zobowiązaniowy, tzn. mogą dowolnie określać wzajemne prawa i obowiązki, i o ile nie jest to sprzeczne z właściwością stosunku zobowiązaniowego, z zasadami współżycia społecznego mogą traktować zawartą umowę jako nieuregulowaną przepisami kodeksu cywilnego umowę konsorcjum. Zatem dla uznania konsorcjum za wspólne przedsięwzięcie nie jest konieczne aby umowa, która konsorcjum to zawiązuje określała procentowy udział konsorcjantów we wspólnym przedsięwzięciu.

Najprostszą formą konsorcjum może być wspólnie kontrolowana działalność – związek firm powołany zostaje do zaoferowania podmiotom trzecim wspólnego wykonania zadania, z jasno określonym podziałem obowiązków w zakresie realizacji tego zadania, z których poszczególni konsorcjanci wywiązują się na własny koszt. Lider konsorcjum jest umocowany do podpisywania umowy gospodarczej w imieniu konsorcjum, a rozliczenia gospodarcze z zamawiającym, w tym fakturowanie sprzedaży, prowadzone są przez Lidera. Pozostałe firmy wystawiają faktury liderowi konsorcjum i w ten sposób ostatecznie uczestniczą w zyskach wspólnego przedsięwzięcia. Tego typu konsorcjum nie wymaga własnej księgowości, a jego działalność jest sumą działań jego uczestników, które to działania a więc uzyskiwane przychody, ponoszone koszty, podejmowane zobowiązania, itp. rejestrowane są w ich księgach i sprawozdaniach finansowych.

Należy zauważyć, że konsorcjum stanowi określony w umowie sposób uregulowania rozliczeń pomiędzy podmiotami tworzącymi konsorcjum oraz wprowadza zasady, którymi strony powinny kierować się w swoich kontaktach, zwłaszcza z zamawiającym. Przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum powinni dokonywać podziału kosztów, czy przychodów zgodnie z ustaleniami wynikającymi z porozumienia między uczestnikami konsorcjum, np. według zawartej umowy. Rozliczenia pomiędzy konsorcjantami są sprawą wewnętrzną i pozostają poza sferą rozliczeń z zamawiającym.

Należy jednakże mieć na względzie, że rozliczenia pomiędzy podmiotami (fakturowanie, refakturowanie, wystawianie not księgowych) powinny być dokonywane w sposób umożliwiający właściwe i niebudzące wątpliwości określenie kosztów i przychodów podatkowych dla poszczególnych firm realizujących projekt.

Wskazać należy, że ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2805, dalej: „ustawa o CIT”) nie definiuje wspólnego przedsięwzięcia. Określa jedynie sposób rozliczania przychodów i kosztów uczestników wspólnego przedsięwzięcia, np. w formie konsorcjum.

Na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o CIT:

Z kolei w myśl art. 5 ust. 2 ww. ustawy:

Powyższe przepisy ustalają jednak nadrzędne zasady rozliczeń podatkowych dokonywanych między podmiotami biorącymi udział we wspólnym przedsięwzięciu.

Podkreślić należy, że przepis art. 5 ustawy o CIT określa sposób podziału i opodatkowania przychodu ze źródeł przychodów będących źródłami wspólnymi dla więcej niż jednego podatnika, z wyjątkiem przychodów z udziału w spółce będącej osobą prawną.

Ponieważ identyczne reguły dotyczą rozliczania kosztów uzyskania przychodów oraz zwolnień i ulg podatkowych, komentowany przepis w istocie ustanawia zasadę obliczania dochodu ze wspólnych źródeł przychodów oraz wymiaru podatku od tego dochodu.

Przychody ze źródeł wspólnych opodatkowuje się osobno u każdego z podatników. Przychód z omawianych źródeł stanowi taką część przychodu wspólników ze wspólnego przedsięwzięcia, jaka odpowiada udziałowi podatnika. Ustalona w powyższy sposób suma przychodu podlega łączeniu z innymi, podlegającymi opodatkowaniu na zasadach ogólnych, przychodami podatnika.

Cytowane przepisy wskazują, że określając wysokość przychodów podatkowych przypadających na danego Konsorcjanta, jak również wysokość kosztów, podstawę opodatkowania i wysokość zobowiązania podatkowego, należy w pierwszym rzędzie kierować się zapisami Umowy Konsorcjum i zawartymi w niej uregulowaniami w zakresie podziału zysku.

Zatem, skoro Konsorcjanci ustalili w Umowie Konsorcjum zasady podziału zysku i kosztów, to powyższe postanowienie jest wiążące przy ustalaniu udziału każdego z Konsorcjantów w przychodach i kosztach Konsorcjum dla potrzeb art. 5 ustawy o CIT.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera również definicji przychodu podatkowego. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 tej ustawy przykładowych przysporzeń, zaliczanych do tej kategorii.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT:

Literalna wykładnia powołanego przepisu prowadzi do wniosku, że do przychodów podatkowych zalicza się takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. Do przychodów podatkowych podatnik winien zaliczyć tylko takie przychody, które są mu należne. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, w stosunku do których podatnikowi przysługiwać będzie prawo do ich otrzymania i które stanowić będą jego trwałe przysporzenie majątkowe.

Natomiast, zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o CIT,

Z kolei, art. 15 ust. 1 ustawy o CIT wskazuje, że:

Zgodnie z przywołanymi przepisami, podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich poniesionych wydatków, jeśli wykaże ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągnięcia lub zachowania przychodu.

Aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

• wydatek został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku został pokryty z zasobów majątkowych podatnika,
• wydatek jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
• wydatek pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• wydatek poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
• wydatek został właściwie udokumentowany,
• wydatek nie znajduje się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach, należy zaś zbadać istnienie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesieniem kosztu, a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Koszty ponoszone przez podatnika należy ocenić pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie jego przychodu.

Właściwa i zgodna z treścią ustawowej regulacji kwalifikacja kosztów uzyskania przychodów powinna brać pod uwagę:

• przeznaczenie wydatku (jego celowość, zasadność dla funkcjonowania podmiotu) oraz
• potencjalną możliwość (analizowaną w dacie poniesienia wydatku na podstawie obiektywnych przesłanek) przyczynienia się danego wydatku do osiągnięcia przychodu.

Podatnik oceniając związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą winien zakładać, że dany koszt może obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodu. Ponadto, należy mieć na względzie, że podatnik uznając wydatek za koszt uzyskania przychodu odnosi ewidentne korzyści, ponieważ o ten koszt zmniejsza podstawę opodatkowania. Na podatniku spoczywa więc ciężar udowodnienia, że określony wydatek jest kosztem uzyskania przychodu.

Wątpliwości Zainteresowanych w zakresie pytania oznaczonego we wniosku Nr 5 dotyczą ustalenia, czy każdy z Konsorcjantów uczestniczy w przychodach do wysokości udziału w zyskach określonego w Umowie Konsorcjum oraz czy każdy z Konsorcjantów powinien rozpoznać jako koszty uzyskania przychodów te koszty, które przypadają na niego zgodnie z Umową Konsorcjum.

Odpowiadając na Państwa wątpliwości wskazać należy, że − jak wynika z opisu sprawy:

• zawarli Państwo Umowę Konsorcjum (zwaną dalej „Umową”) z innym podmiotem specjalizującym się w świadczeniu usług budowlanych - spółką B. S.A. (zwanym dalej „Partnerem”) i zastrzegli Państwo, że umowa ta nie ma charakteru spółki cywilnej w rozumieniu art. 860 i nast. Kodeksu cywilnego i zgodnym zamiarem stron jest, aby stosunek prawny pomiędzy nimi wynikający z Umowy nie był interpretowany jako spółka cywilna;
• Umowa zastrzega, że Konsorcjum tworzone jest wyłącznie w celu przygotowania i złożenia oferty Zamawiającemu, realizacji Kontraktu z Zamawiającym i zdefiniowana praw i obowiązków Spółki i Partnera w związku z przygotowaniem oferty i realizacją Kontraktu.
• Umowa ma na celu wspólne przygotowanie i złożenie Zamawiającemu oferty na realizację Projektu oraz ewentualną dalszą realizację robót / prac / usług / dostaw dla Zamawiającego - w przypadku wyboru przez Zamawiającego oferty Konsorcjum i zawarcia przez Zamawiającego i Konsorcjum umowy na realizację Projektu (zwanej dalej „Kontraktem”).
• Umowa będzie regulować wzajemne prawa i obowiązki uczestników Konsorcjum na potrzeby realizacji Projektu, a także zasady rozliczeń pomiędzy konsorcjantami oraz pomiędzy Konsorcjum a Zamawiającym;
• Głównym założeniem Umowy jest uczestnictwo Spółki i Partnera - w ustalonej w Umowie proporcji procentowej - we wszystkich prawach i obowiązkach wynikających z Umowy i Kontraktu, zwłaszcza w zyskach i stratach, przychodach, pożytkach, zobowiązaniach, zabezpieczeniach finansowych, odpowiedzialności, gwarancjach, ubezpieczeniach (zwanej dalej „Proporcją”);
• każda ze stron Umowy uczestniczyć będzie we wszystkich prawach i obowiązkach wynikających z Umowy i Kontraktu, zwłaszcza w zyskach i stratach, przychodach, pożytkach, zobowiązaniach, zabezpieczeniach finansowych, odpowiedzialności, gwarancjach, ubezpieczeniach - w przewidzianej w Umowie proporcji (wyrażonej procentowo);
• każda ze stron Umowy będzie względem Zamawiającego odpowiedzialna solidarnie za właściwą realizację wszystkich postanowień i warunków Kontraktu oraz wszelkich innych zobowiązań wynikających z Kontraktu.

Zatem opisana we wniosku Umowa Konsorcjum, którą Zainteresowani zawarli między sobą, stanowi wspólne przedsięwzięcie, o którym mowa w art. 5 ust. 1 ustawy o CIT.

Z powołanego powyżej art. 5 ust. 1 ustawy o CIT wynika, że przychody ze wspólnego przedsięwzięcia łączy się z przychodami każdego wspólnika proporcjonalnie do posiadanego prawa do udziału w zysku. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równie.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy się zgodzić z Zainteresowanymi, że przychody wynikające z wystawionych na Zamawiającego faktur na całą wartość Projektu (a więc również część, która zgodnie z Proporcją powinna zostać przypisana Partnerowi), powinny być rozpoznawane tak, jak został ten zysk przypisany w Umowie Konsorcjum.

Tym samym będą Państwo zobowiązani rozpoznawać w swoim rozliczeniu podatku CIT wyłącznie tą część wypracowanych w ramach Konsorcjum przychodów, która zgodnie z ustaloną w Umowie Konsorcjum Proporcją, powinna przypadać Państwu jako Liderowi Konsorcjum.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku Nr 5 lit. a, należało uznać za prawidłowe.

Odnosząc się z kolei do kwestii rozliczania kosztów wskazać należy, że z powołanego powyżej art. 5 ust. 2 ustawy o CIT wynika, że zasady wyrażone w art. 5 ust. 1 ustawy o CIT, a więc zasada przypisywania określonego przychodu każdego wspólnika proporcjonalnie do posiadanego prawa do udziału w zysku, stosuje się odpowiednio m.in. do rozliczania kosztów uzyskania przychodów.

Z powyższego wynika, że zasada podziału przychodów, jaką Konsorcjanci przyjęli w Umowie Konsorcjum, będzie miała również zastosowanie do rozliczania kosztów uzyskania przychodów.

Biorąc pod uwagę powyżej wskazane przepisy, podział kosztów zarówno po stronie Lidera, jak i Partnera jako uczestnika konsorcjum, powinien nastąpić na tej samej zasadzie, jaka została ustalona do podziału przychodów Konsorcjum.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że w związku z realizacją Kontraktu Konsorcjum będzie ponosiło koszty bezpośrednie oraz koszty ogólne.

Koszty bezpośrednie to przede wszystkim koszty wynikające z umów zawartych z podmiotami zewnętrznymi (podwykonawcami, usługodawcami, dostawcami). Umowy z takimi podmiotami zewnętrznymi będą zawierane łącznie przez Spółkę i Partnera - reprezentowane przez Spółkę jako lidera - a zobowiązanie do zapłaty za nabyte świadczenie będzie zobowiązaniem solidarnym Spółki i Partnera. Każda umowa zawarta w związku z realizacją Kontraktu z podmiotem zewnętrznym będzie regulowała zasady fakturowania na lidera.

Koszty ogólne z kolei to przede wszystkim koszty osobowe - tj. koszty pracowników i współpracowników Spółki i Partnera uczestniczących w realizacji Kontraktu (wynagrodzenia, koszty delegacji, zakwaterowania, koszty podróży, koszty samochodów służbowych), koszty gwarancji należytego wykonania i spłaty zaliczki, a także koszty zewnętrzne związane z realizacją przez Spółkę obowiązków Lidera Konsorcjum. Wypłata kosztów ogólnych następować będzie z Rachunku Konsorcjum na rzecz Spółki i Partnera w cyklach miesięcznych. Jednocześnie Umowa zastrzega, że zwrot kosztów związanych z realizacją przez Spółkę obowiązków Lidera Konsorcjum nie może być wyższy od wskazanej w Umowie kwoty.

Dla celów Konsorcjum założony zostanie odrębny rachunek bankowy tzw. zastrzeżony (typu escrow, zwany dalej „Rachunkiem Konsorcjum”), którego posiadaczem będzie Wnioskodawca jako lider Konsorcjum, a stronami umowy rachunku bankowego będzie Partner oraz Spółka. Rachunek Konsorcjum służyć będzie do zapłaty zobowiązań na rzecz osób trzecich związanych z realizacją Kontraktu, przyjmowania płatności od Zamawiającego oraz rozliczeń między Spółką i Partnerem w ramach Umowy.

Faktury z tytułu wszelkich płatności należnych Konsorcjum za wykonanie robót oraz innych zadań powierzonych Konsorcjum przez Zamawiającego będą wystawiane i dostarczane Zamawiającemu przez Spółkę (lidera). Faktury wystawianie przez Spółkę wykazywać będą pełną wartość przychodu za roboty wykonane przez Konsorcjum. W przypadku zamówienia przez Konsorcjum towarów lub usług u osób trzecich (np. podwykonawców, dostawców lub Spółki tudzież Partnera działających jako podwykonawcy), faktury za takie towary lub usługi, co do zasady, będą wystawiane na Spółkę (lidera). Co do zasady więc koszty związane z funkcjonowaniem Konsorcjum fakturowane będą na Spółkę (lidera), która również będzie obciążać (fakturować) Zamawiającego za całość wykonanych przez Konsorcjum prac.

Skoro Konsorcjanci ustalili w Umowie Konsorcjum proporcję procentową we wszystkich prawach i obowiązkach wynikających z Umowy i Kontraktu, zwłaszcza w zyskach i stratach, przychodach, pożytkach, zobowiązaniach, zabezpieczeniach finansowych, odpowiedzialności, gwarancjach, ubezpieczeniach,  to wskazane postanowienia umowy są wiążące zarówno do podziału przychodów, jak i kosztów.

Zatem, skoro opisana we wniosku Umowa Konsorcjum stanowi wspólne przedsięwzięcie, to powinni Państwo celów podatku CIT rozpoznawać koszty uzyskania przychodów z tytułu realizacji Projektu, w swoim rozliczeniu podatku CIT w wysokości, która zgodnie z ustaloną w Umowie Konsorcjum Proporcją powinna przypadać Państwu jako Liderowi Konsorcjum.

Opisane przez Państwa we wniosku: koszty prac zleconych Partnerowi do wykonania w charakterze podwykonawcy i udokumentowanych przez Partnera fakturą wystawioną na Spółkę, koszty zwracanych Partnerowi z Rachunku Konsorcjum wydatków ponoszonych przez niego w związku z działalnością Konsorcjum (koszty ogólne Partnera) i udokumentowanych przez Partnera fakturą wystawioną na Spółkę oraz ponoszone przez Spółkę wydatki związane z działalnością Konsorcjum (koszty ogólne Spółki)) – będą Państwo uprawnieni rozpoznać jako koszty uzyskania przychodów Spółki na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT w części, która zgodnie z Proporcją ustaloną w Umowie Konsorcjum, powinna przypadać Państwu jako Liderowi Konsorcjum.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku Nr 5 lit. b, należało uznać za prawidłowe.

Ponadto mają Państwo wątpliwości  z określeniem skutków podatkowych związanych z rozliczeniem kosztów ogólnych, w wyniku którego nastąpi na Państwa rzecz zwrot tych kosztów z Rachunku Konsorcjum.

Jak wynika z opisu sprawy w ramach zawartej Umowy Konsorcjum w związku z realizacją Kontraktu będą ponoszone m.in. „Koszty ogólne”, na które składać się będą przede wszystkim koszty osobowe - tj. koszty pracowników i współpracowników Spółki i Partnera uczestniczących w realizacji Kontraktu (wynagrodzenia, koszty delegacji, zakwaterowania, koszty podróży, koszty samochodów służbowych), koszty gwarancji należytego wykonania i spłaty zaliczki, a także koszty zewnętrzne związane z realizacją przez Spółkę obowiązków Lidera Konsorcjum.

Wyjaśnili Państwo, że wypłata kosztów ogólnych następować będzie z Rachunku Konsorcjum na rzecz Spółki i Partnera w cyklach miesięcznych. Jednocześnie Umowa zastrzega, że zwrot kosztów związanych z realizacją przez Spółkę obowiązków Lidera Konsorcjum nie może być wyższy od wskazanej w Umowie kwoty.

W odniesieniu do Państwa wątpliwości należy zauważyć, że jak wynika z treści art. 5 ust. 1 ustawy o CIT, w przedstawionej we wniosku sytuacji, przychodem Państwa jako Lidera Konsorcjum będzie wyłącznie ta część przychodów Konsorcjum, która jest należna Liderowi z uwagi na jego procentowy udział w Konsorcjum.

Co zostało ustalone powyżej, zarówno Państwa przychody, jak i koszty uzyskania przychodów jako uczestników wspólnego przedsięwzięcia, ustalane są zgodnie z proporcją ustaloną w Umowie Konsorcjum.

W sytuacji dokonywania rozliczeń pomiędzy Partnerami, gdy nastąpi zwrot tzw. Kosztów Ogólnych z Rachunku Konsorcjum, po stronie Spółki nie powstanie zatem przychód podatkowy. Przekazanie środków z Rachunku Konsorcjum tytułem zwrotu tzw. Kosztów Ogólnych będzie stanowiło czysto techniczną czynność rozliczania pomiędzy Partnerami pozycji kosztowych ponoszonych w ramach Konsorcjum w związku z realizacją Kontraktu.

Podsumowując, w opisanej przez Państwa sprawie należy stwierdzić, że otrzymany z Rachunku Konsorcjum zwrot tzw. kosztów ogólnych nie będzie stanowił dla Spółki przychodu podatkowego.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania Nr 6, należało uznać zaprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia i zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

A. Sp. z o.o. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na niniejszą interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).