Interpretacja indywidualna z dnia 16 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-3.4010.685.2023.2.JMS

1. Czy w przypadku przejścia Wnioskodawcy na tzw. estoński CIT, dochody uzyskiwane przez spółkę jawną (której jedynymi wspólnikami są jednocześnie jedyni akcjonariusze spółki Wnioskodawcy) z tytułu umowy najmu zawartej z Wnioskodawcą, będą stanowić ukryty zysk w myśl art. 28m ust. 3 ustawy o CIT, który podlega przez Wnioskodawcę opodatkowaniu? 2. Czy w przypadku przejścia Wnioskodawcy na tzw. estoński CIT, brak ustanowienia odsetek od płaconych przez spółkę jawną (której jedynymi wspólnikami są jednocześnie jedyni akcjonariusze spółki Wnioskodawcy) rat ceny za sprzedaż przez Wnioskodawcę nieruchomości, będą stanowić ukryty zysk w myśl art. 28m ust. 3 ustawy o CIT, który podlega przez Wnioskodawcę opodatkowaniu?

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 listopada 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 15 listopada 2023 r., o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia, czy:

- w przypadku przejścia Wnioskodawcy na tzw. estoński CIT, dochody uzyskiwane przez spółkę jawną (której jedynymi wspólnikami są jednocześnie jedyni akcjonariusze spółki Wnioskodawcy) z tytułu umowy najmu zawartej z Wnioskodawcą, będą stanowić ukryty zysk w myśl art. 28m ust. 3 ustawy o CIT, który podlega przez Wnioskodawcę opodatkowaniu,

- w przypadku przejścia Wnioskodawcy na tzw. estoński CIT, brak ustanowienia odsetek od płaconych przez spółkę jawną (której jedynymi wspólnikami są jednocześnie jedyni akcjonariusze spółki Wnioskodawcy) rat ceny za sprzedaż przez Wnioskodawcę nieruchomości, będą stanowić ukryty zysk w myśl art. 28m ust. 3 ustawy o CIT, który podlega przez Wnioskodawcę opodatkowaniu.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest spółka akcyjną, prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie (…). Zgodnie z wpisem w rejestrze przedsiębiorców KRS przedmiotem przeważającej działalności spółki jest: (…).

Od momentu rozpoczęcia - w (…) roku - działalności gospodarczej Wnioskodawca prowadził (…) w obiekcie, z którego korzystał jako najemca na podstawie umowy najmu zawartej z podmiotem powiązanym osobowo i kapitałowo tj. spółką jawną, której wspólnikami byli jednocześnie akcjonariusze spółki Wnioskodawcy. Ponadto, spółka jawna była też jednym z akcjonariuszy spółki Wnioskodawcy. Przedmiotem przeważającej działalności spółki jawnej jest: (…).

W (…) roku doszło do zmian organizacyjno-właścicielskich, w wyniku których spółka jawna przestała być akcjonariuszem spółki akcyjnej. Obecnie akcjonariuszami spółki akcyjnej są wyłącznie osoby fizyczne.

W międzyczasie Wnioskodawca dokupił sąsiednią nieruchomość i w (…) roku rozbudował obiekt (…). W wyniku dokonanej rozbudowy doszło do sytuacji, w której obiekt (…) był usytuowany na działkach gruntowych, należących do dwóch różnych właścicieli tj.: spółki jawnej oraz spółki akcyjnej (tj. Wnioskodawcy). Wspólnicy i akcjonariusze obu spółek postanowili uporządkować ten stan właścicielski nieruchomości, a jednocześnie uprościć strukturę spółki akcyjnej i dokonać klarownego rozdziału pomiędzy obie spółki przedmiotów działalności gospodarczej tak, aby spółka jawna zajmowała się (…), a spółka akcyjna działalnością (…). Celem zaplanowanych zmian było również zmniejszenie ryzyka prowadzonej działalności gospodarczej tak, aby wyposażyć w majątek nieruchomy tę spółkę, (…) prowadzonej działalności, jaką jest (…).

W tej sytuacji spółka akcyjna sprzedała spółce jawnej swoją część nieruchomości, na której znajdował się wspólny obiekt (…). Cenę sprzedaży ustalono w oparciu o sporządzony przez rzeczoznawcę majątkowego operat szacunkowy. Z uwagi na znaczną wartość wskazaną w operacie, strony umowy sprzedaży ustaliły, że zapłata ceny będzie rozłożona na kilkadziesiąt równych i nieoprocentowanych miesięcznych rat, rozłożonych w czasie na łączny okres nieco przekraczający 5 lat. W chwili zawierania tej umowy (…) wskaźnik inflacji był na dość niskim poziomie, stąd strony umowy nie przewidziały żadnych odsetek, ani waloryzacji rat. Dzięki dokonanej sprzedaży nieruchomości i możliwości (…) z tytułu ceny sprzedaży z wielkością płaconego czynszu za najem obiektu, spółka akcyjna mogła w kolejnych latach zaoszczędzić środki (które płaciłaby z tytułu najmu) i przeznaczyć je na rozwój, ekspansję (…).

W związku z dokonaniem powyższych zmian wyłącznym właścicielem całej nieruchomości została spółka jawna, która obecnie wynajmuje prawie całą nieruchomość na rzecz spółki akcyjnej. Strony ustaliły czynsz najmu na zasadach rynkowych, w myśl art. 11 c ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: „ustawa o CIT”). W celu ustalenia prawidłowej wysokości czynszu, strony dokonały analizy porównawczej cen obowiązujących na lokalnym rynku nieruchomości (…) (…).

Przyjęte kwoty czynszu mieszczą się w granicach średnich cen czynszów obowiązujących na lokalnym rynku. Wnioskodawca (spółka akcyjna) aktualnie rozlicza się z podatku dochodowego od osób prawnych na zasadach ogólnych wynikających z ustawy o CIT. Rozważa jednak zmianę formy opodatkowania poprzez przejście na ryczałt od dochodów spółek (tzw. estoński CIT), który został uregulowany w rozdziale 6b ustawy o CIT.

Pytania

1. Czy w przypadku przejścia Wnioskodawcy na tzw. estoński CIT, dochody uzyskiwane przez spółkę jawną (której jedynymi wspólnikami są jednocześnie jedyni akcjonariusze spółki Wnioskodawcy) z tytułu umowy najmu zawartej z Wnioskodawcą, będą stanowić ukryty zysk w myśl art. 28m ust. 3 ustawy o CIT, który podlega przez Wnioskodawcę opodatkowaniu?

2.Czy w przypadku przejścia Wnioskodawcy na tzw. estoński CIT, brak ustanowienia odsetek od płaconych przez spółkę jawną (której jedynymi wspólnikami są jednocześnie jedyni akcjonariusze spółki Wnioskodawcy) rat ceny za sprzedaż przez Wnioskodawcę nieruchomości, będą stanowić ukryty zysk w myśl art. 28m ust. 3 ustawy o CIT, który podlega przez Wnioskodawcę opodatkowaniu?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1

W ocenie Wnioskodawcy, wskazane w treści pytania dochody nie będą stanowiły ukrytego zysku w rozumieniu art. 28m ust. 3 ustawy o CIT. Zgodnie z art. 28m ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, opodatkowaniu ryczałtem podlega dochód odpowiadający wysokości ukrytych zysków (dochód z tytułu ukrytych zysków). Jak zaś stanowi ust. 3 tego artykułu, przez ukryte zyski rozumie się świadczenia pieniężne, niepieniężne, odpłatne, nieodpłatne lub częściowo odpłatne, wykonane w związku z prawem do udziału w zysku, inne niż podzielony zysk, których beneficjentem, bezpośrednio lub pośrednio, jest udziałowiec, akcjonariusz albo wspólnik lub podmiot powiązany bezpośrednio lub pośrednio z podatnikiem lub z tym udziałowcem, akcjonariuszem albo wspólnikiem, w szczególności:

1) kwotę pożyczki (kredytu) udzielonej przez podatnika udziałowcowi, akcjonariuszowi albo wspólnikowi, w tym za pośrednictwem tworzonych z zysku funduszy, lub podmiotowi powiązanemu z udziałowcem, akcjonariuszem lub wspólnikiem oraz odsetki, prowizje, wynagrodzenia i opłaty od pożyczki (kredytu) udzielonej przez te podmioty podatnikowi;

2) świadczenia wykonane na rzecz:

a) fundacji prywatnej lub rodzinnej, podmiotu równoważnego takiej fundacji lub przedsiębiorstwa prowadzonego przez taką fundację albo taki podmiot, lub na rzecz beneficjentów takiej fundacji lub takiego podmiotu,

b) trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym;

3) nadwyżkę wartości rynkowej transakcji określoną zgodnie z art. 11c ponad ustaloną cenę tej transakcji;

4) nadwyżkę zwróconej kwoty dopłaty, wniesionej do spółki zgodnie z odrębnymi przepisami, ponad kwotę wniesionej dopłaty, przy czym jeżeli dopłata została wniesiona w walucie obcej, przeliczenia tej kwoty na złote dokonuje się według średniego kursu waluty obcej ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na dzień odpowiednio zwrócenia dopłaty i faktycznego jej wniesienia;

5) wypłacone z zysku wynagrodzenie z tytułu umorzenia udziału (akcji), ze zmniejszenia wartości udziału (akcji), z wystąpienia wspólnika ze spółki, ze zmniejszenia udziału kapitałowego wspólnika w spółce;

6) równowartość zysku przeznaczonego na podwyższenie kapitału zakładowego;

7) darowizny, w tym prezenty i ofiary wszelkiego rodzaju;

8) wydatki na reprezentację;

9) dopłaty wypłacone w przypadku połączenia lub podziału podmiotów;

10) odsetki od udziału kapitałowego, wypłacane na rzecz wspólnika przez spółkę;

11) zysk przeznaczony na uzupełnienie udziału kapitałowego wspólnika spółki;

12) świadczenia pieniężne i niepieniężne wypłacone w przypadku zmniejszenia udziału kapitałowego wspólnika w spółce.

Wskazany powyżej katalog jest katalogiem otwartym. Nie ulega przy tym wątpliwości, że beneficjentem czynszu za najem będzie podmiot pośrednio (osobowo) powiązany z Wnioskodawcą tj. spółka jawna, a tym samym pośrednio również i akcjonariusze Wnioskodawcy, którzy są jednocześnie wspólnikami spółki jawnej. Niemniej jednak, jak stanowi przytoczony art. 28m ust. 3 pkt 3 ustawy o CIT, ukrytym zyskiem jest wyłącznie nadwyżka wartości rynkowej transakcji określona zgodnie z art. 11c ponad ustaloną cenę tej transakcji. A contrario, w sytuacji gdy dana transakcja ma charakter rynkowy, nie mamy do czynienia z ukrytym zyskiem. Wynika to wprost z wykładni literalnej rzeczonego przepisu. W przedmiotowym stanie faktycznym strony umowy najmu ustaliły wysokość czynszu w granicach średniego poziomu cen rynkowych, biorąc pod uwagę różne wartości czynszowe obowiązujące na rynku lokalnym przy najmie podobnego rodzaju nieruchomości. Tym samym w przedmiotowym przypadku, jeśli nie mamy do czynienia z nadwyżką wartości rynkowej transakcji, to tym samym nie zostanie wypełniona definicja ukrytego zysku z art. 28m ust. 3 pkt 3 ustawy o CIT.

Abstrahując jednak od powyższego, Wnioskodawca zdaje sobie sprawę z faktu istnienia interpretacji indywidualnych wydanych przed Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, w myśl których ocena, czy określone świadczenie spełnia warunki uznania go za dochód z tytułu ukrytego zysku, powinna dodatkowo uwzględniać przesłanki wynikające ze zdania wstępnego art. 28m ust. 3 ustawy o CIT, zgodnie z którym dochód z tytułu ukrytego zysku nie obejmuje świadczeń, które nie są wykonane w związku z prawem do udziału w zysku. Ponadto, podnoszono w nich również, że spółka powinna być należycie wyposażona w aktywa niezbędne do prowadzenia działalności. Stanowisko to jednak zostało poddane krytyce w orzecznictwie sądów administracyjnych. Przykładowo WSA w Gdańsku w wyroku z dnia 11 lipca 2023 r., sygn. akt I SA/Gd 176/23, wskazał, że: „udostępnianie spółce majątku prywatnego wspólnika (wspólników) nie jest w żaden sposób zakazane, jednocześnie należy zaznaczyć, że brak jest powszechnie obowiązującego przepisu, który nakazywałby wyposażenia osoby prawnej, w tym przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, we własność nieruchomości. Co więcej, wynajem nieruchomości, na której jest prowadzona działalność gospodarcza, jest częstą praktyką gospodarczą. Znaczna część podmiotów gospodarczych nie posiada własności nieruchomości i opiera się na wynajmie. Ważne jest, aby udziałowcy spółki z o.o. wyposażyli ją w aktywa niezbędne do generowania przychodów i aby spółka była w stanie własnymi środkami finansowymi zaspokoić swoje potrzeby w zakresie posiadania nieruchomości niezbędnej do prowadzenia działalności np. na podstawie umowy najmu”. Stanowisko to zostało także przyjęte przez WSA w Łodzi w wyroku z dnia 17 października 2023 r., sygn. akt I SA/Łd 513/23.

Podobnie orzekł WSA w Łodzi w wyroku z dnia 23 marca 2023 r., sygn. akt I SA/Łd 137/23, podkreślając także, że „organ interpretacyjny winien wyczerpująco i kompleksowo odnieść się do stanowiska wnioskodawcy, a przedstawiając własny pogląd w sprawie zobowiązany jest go rzetelnie i konkretnie uzasadnić. Przy czym argumentacja ta nie może ograniczać się wyłącznie do powołania przepisów prawnych mających zastosowanie w sprawie. Pominięcie w wydanym rozstrzygnięciu elementów ważkich z punktu widzenia oceny stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego opisanego we wniosku, świadczy o wadliwym działaniu organu w sprawie i stanowi istotne naruszenie procedury, w wyniku którego to uchybienia strona nie dostaje wystarczającej informacji prawnej o przysługującej jej prawach lub ciążących na niej obowiązkach”.

Każdy stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej należy więc badać in casu, bez powoływania się na ogólnikowe twierdzenia. Na kanwie niniejszej sprawy należy zaś zauważyć, że decyzja o zbyciu przez Wnioskodawcę na rzecz spółki jawnej nieruchomości była podyktowana względami racjonalnej gospodarki i podziału zadań pomiędzy podmioty powiązane oraz zmniejszenie ryzyka gospodarczego. Ponadto, doszło do tego już dwa lata temu, jeszcze zanim spółka akcyjna mogła korzystać z wprowadzonego do polskiego systemu prawnego instytucji tzw. estońskiego CIT. Była to zatem transakcja podjęta w oparciu o realia aktualnych potrzeb spółki i gospodarki rynkowej.

Z uwagi więc na rynkowy charakter umowy najmu, jak również gospodarczą zasadność dokonanego podziału majątku pomiędzy podmioty powiązane, stanowisko Wnioskodawcy zawarte w niniejszym wniosku jest w pełni zasadne.

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy zawarta umowa sprzedaży nieruchomości, w treści której określono ratalną zapłatę ceny za przedmiot sprzedaży, nie stanowi ukrytego zysku w rozumieniu art. 28m ust. 3 ustawy o CIT. Umowa sprzedaży nieruchomości na raty nie jest bowiem umową pożyczki, a tym samym nienaliczone z tego tytułu odsetki od rozłożonych w czasie płaconych rat nie będą stanowić ukrytego zysku. Sprzedaż ratalna jest instytucją wprost uregulowaną w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 z późn. zm.). Zgodnie z jej art. 583 § 1, sprzedażą na raty jest dokonana w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedaż rzeczy ruchomej osobie fizycznej za cenę płatną w określonych ratach, jeżeli według umowy rzecz ma być kupującemu wydana przed całkowitym zapłaceniem ceny. Powyższy przepis ma co prawda zastosowanie do sprzedaży rzeczy ruchomych konsumenckiej, co wynika z art. 587 k.c. Oczywiście nie oznacza to jednak, że spółka nie może nabyć nieruchomości w ramach prowadzonego przedsiębiorstwa, płacąc cenę w ratach. Podstawą takiej umowy będzie bowiem art. 3531 k.c., a nie przepisy o sprzedaży na raty. Kodeksowe przepisy o sprzedaży na raty podkreślają jednak, że jest to odrębny typ umowy od umowy pożyczki, której cechą jest zwrot przedmiotu pożyczki, a także zazwyczaj oprocentowanie pożyczki.

Zgodnie z interpretacją indywidualną z dnia 12 października 2012 r. wydaną jeszcze przez Izbę Skarbową w Katowicach, sygn. akt IBPBI/2/423-965/12/MS, „ze wskazanym powyżej modelem umowy sprzedaży nie są związane dodatkowe powinności po stronie kupującego związane w szczególności z uiszczeniem przez niego „dodatkowego” wynagrodzenia z tytułu rozłożenia płatności w czasie. (...) skorzystanie przez strony umowy z tej formy sprzedaży samo w sobie nie skutkuje uzyskaniem przez kupującego nieodpłatnego świadczenia, a tym samym nie generuje po jego stronie przychodu z tego tytułu”.

Zawarcie umowy sprzedaży ratalnej nie wiąże się zatem z koniecznością ustanowienia z tego tytułu dodatkowych opłat. Warto również zauważyć, że ceny nieruchomości bywają znaczne. Konieczność uiszczenia jednorazowej zapłaty w momencie zawarcia umowy sprzedaży zniechęca potencjalnych kupców, jak również negatywnie wpływa na wysokość ceny (zmuszając do jej obniżenia), a nie raz także do faktycznej niemożliwości zbycia nieruchomości. Jednorazowa zapłaty znacznej ceny przez spółkę może leżeć poza jej możliwościami finansowymi i bez zaciągnięcia kosztownego kredytu być wręcz nierealną. Sprzedaż ratalna jest w takich przypadkach najlepszym rozwiązaniem rynkowym, uzasadnionym realiami gospodarczymi.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Ustawą z dnia 28 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r. poz. 2123, dalej: „ustawa zmieniająca”), wprowadzone zostały do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przepisy regulujące nowe zasady opodatkowania, tj. ryczałt od dochodów spółek kapitałowych – stanowiący alternatywny w stosunku do dotychczasowego sposób opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych. Przepisy powyższe weszły w życie 1 stycznia 2021 r.

Ten nowy sposób opodatkowania będący odejściem od dotychczasowych zasad podatkowych, ze względu na swoją specyfikę i odrębność został uregulowany w nowym rozdziale 6b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zatytułowanym „Ryczałt od dochodów spółek”, a także w przepisach ogólnych ale związanych z rozliczeniami dokonywanymi w ryczałcie.

Na podstawie bowiem art. 28j ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2587, dalej: „ustawa o CIT”), opodatkowaniu ryczałtem może podlegać podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy o CIT, tj. podatnik, który ma siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, jeżeli spełnia łącznie w każdym okresie opodatkowania ryczałtem pozostałe warunki określone w przepisie art. 28j ustawy o CIT.

Opodatkowanie ryczałtem oznacza dla podatnika zmianę zasad w zakresie przedmiotu opodatkowania. Ustawa o CIT wprowadza w zakresie ryczałtu nowe kategorie dochodów (przedmiotu opodatkowania) nie podlegających reżimowi dotychczasowych przepisów ustawy. Dochodów tych nie łączy się z dochodami opodatkowanymi według ogólnych zasad CIT (art. 7 ustawy o CIT) dla celów ustalenia podstawy opodatkowania.

Stosownie z art. 28m ust. 1 ustawy o CIT,

W myśl art. 28m ust. 3 ustawy o CIT,

W myśl art. 28m ust. 4 ustawy o CIT,

Przedmiotem opodatkowania w systemie ryczałtu jest zatem co do zasady efektywna dystrybucja zysku ze spółki kapitałowej do jej udziałowca/akcjonariusza, przy czym przepisy nie ograniczają się wyłącznie do opodatkowania dywidend, ale uwzględniają również inne formy dystrybucji.

Istotą przyjętego modelu jest odroczenie opodatkowania dystrybuowanego zysku do dnia podjęcia uchwały o przeznaczeniu tego zysku i wypłat równoważnych takiej dystrybucji. Intencją ustawodawcy jest zatem uwzględnienie w katalogu dochodów do opodatkowania także innych, alternatywnych niż dywidenda, świadczeń dokonanych na rzecz udziałowców/akcjonariuszy lub podmiotów powiązanych bezpośrednio lub pośrednio z podatnikiem lub z tymi udziałowcami/akcjonariuszami, (tzw. ukryte zyski). Wypłata ukrytych zysków oznacza powstanie dla spółki odpowiadającego im dochodu, podlegającego opodatkowaniu ryczałtem.

Ukryte zyski stanowić zatem będą dla podatnika wszelkie świadczenia spółki:

- wykonane w związku z prawem do udziału w zysku,

- inne niż podzielony zysk o charakterze pieniężnym, niepieniężnym, odpłatnym, nieodpłatnym lub częściowo odpłatnym (wartość nieodpłatnych i częściowo odpłatnych świadczeń określa się zgodnie z art. 12 ust. 5-6a ustawy o CIT), o czym stanowi art. 28m ust. 8 ustawy o CIT,

- wykonane bezpośrednio lub pośrednio na rzecz udziałowca/akcjonariusza lub podmiotu powiązanego,

- wykonane bezpośrednio lub pośrednio z podatnikiem lub z tym udziałowcem/akcjonariuszem/wspólnikiem.

 Stosownie do art. 28c pkt 1 ustawy o CIT,

W myśl art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT,

Stosownie do art. 11a ust. 2 ustawy o CIT,

Ad. 1

Przedmiotem Państwa wątpliwości zawartych w pytaniu oznaczonym nr 1, jest kwestia ustalenia, czy w przypadku przejścia Wnioskodawcy na tzw. estoński CIT, dochody uzyskiwane przez spółkę jawną (której jedynymi wspólnikami są jednocześnie jedyni akcjonariusze spółki Wnioskodawcy) z tytułu umowy najmu zawartej z Wnioskodawcą, będą stanowić ukryty zysk w myśl art. 28m ust. 3 ustawy o CIT, który podlega przez Wnioskodawcę opodatkowaniu.

Jak wskazano powyżej, definicję ukrytych zysków zawiera art. 28m ust. 3 ustawy CIT, zgodnie z którym przez ukryte zyski rozumie się świadczenia pieniężne, niepieniężne, odpłatne, nieodpłatne lub częściowo odpłatne, wykonane w związku z prawem do udziału w zysku, inne niż podzielony zysk, których beneficjentem, bezpośrednio lub pośrednio, jest udziałowiec, akcjonariusz albo wspólnik lub podmiot powiązany bezpośrednio lub pośrednio z podatnikiem lub z tym udziałowcem, akcjonariuszem lub wspólnikiem.

W art. 28m ust. 3 ustawy o CIT wskazano na otwarty katalog świadczeń, które mogą zostać uznane za dochód z tytułu ukrytych zysków, ale również wskazane zostały przykłady transakcji traktowanych jako taki dochód. Jednym z wymienionych przykładów jest nadwyżka wartości rynkowej transakcji określona zgodnie z art. 11c ponad ustaloną cenę tej transakcji (art. 28m ust. 3 pkt 3 ustawy CIT). Z treści tego przepisu wynika zatem, że wszystko co przewyższa wartość rynkową transakcji stanowi zysk ukryty podlegający opodatkowaniu.

Jednocześnie zauważyć należy, że ustawodawca dokonał także pewnych wyłączeń z kategorii ukrytych zysków, które zostały określone w cyt. powyżej art. 28m ust. 4 ustawy CIT.

Ocena, czy określone świadczenie najmu spełni warunki do uznania za dochód z tytułu ukrytego zysku powinna zostać dodatkowo przeprowadzona w oparciu o przesłanki wynikające ze zdania wstępnego przepisu art. 28m ust. 3 ustawy CIT. Jak z niego wynika, dochód z tytułu ukrytego zysku nie obejmuje świadczeń, które nie są wykonane w związku z prawem do udziału w zysku, czyli świadczeń podjętych (wykonanych) bez jakiegokolwiek wpływu podmiotów powiązanych na działanie i decyzje spółki opodatkowanej ryczałtem, w zakresie ocenianego świadczenia.

Przepis art. 28m ust. 3 ustawy CIT wskazuje, że za ukryty zysk uznaje się każde świadczenie, którego beneficjentem, bezpośrednio lub pośrednio, jest udziałowiec i które jest wykonane w związku z prawem do udziału w zysku, innym niż podzielony zysk. W praktyce może to oznaczać, np. świadczenia powstałe w wyniku uzgodnień, których nie zawarłyby podmioty niepowiązane.

Zatem, ocena czy transakcja mogłaby zostać zawarta między spółką jawną, a spółką akcyjną nie powinna się ograniczać jedynie do oceny ustalonej ceny transakcji (według wartości rynkowej), ale powinna również uwzględnić fakt czy doszłoby w ogóle do zawarcia danej transakcji. Dokonując takiej oceny należy uwzględnić potrzeby spółki z punktu widzenia przedmiotu jej działalności, zasadności zakupu lub świadczenia takiej transakcji w aspekcie sytuacji majątkowej spółki czy faktycznych jej potrzeb biznesowych.

Z informacji ujętych we wniosku wynika, że od momentu rozpoczęcia prowadzenia przez Państwa działalności gospodarczej, prowadzili Państwo (…) w obiekcie, z którego korzystali Państwo na podstawie umowy najmu zwartej z podmiotem powiązanym tj. spółką jawną. W międzyczasie dokupili Państwo sąsiednią nieruchomość i w (…) roku rozbudowali obiekt (…). W wyniku dokonanej rozbudowy doszło do sytuacji, w której obiekt budowlany był usytuowany na działkach gruntowych, należących do dwóch różnych właścicieli tj. do spółki jawnej oraz do Państwa tzn. spółki akcyjnej, wskutek czego obie spółki postanowiły uporządkować stan właścicielski, jednocześnie uprościć strukturę spółki akcyjnej i dokonać klarownego rozdziału pomiędzy obie spółki przedmiotów działalności gospodarczej tak, aby spółka jawna zajmowała się tylko (…), a spółka akcyjna działalnością (…). Celem zaplanowanych zmian było również zmniejszenie ryzyka prowadzonej działalności gospodarczej.

W związku z dokonaniem powyższych zmian, sprzedali Państwo spółce jawnej swoją część nieruchomości, na której znajdował się wspólny obiekt (…) i wyłącznym właścicielem całej nieruchomości została spółka jawna, która obecnie wynajmuje Państwu prawie całą nieruchomość. Strony ustaliły czynsz najmu na zasadach rynkowych, w myśl art. 11c ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a przyjęte kwoty czynszu mieszczą się w granicach średnich cen czynszów obowiązujących na lokalnym rynku.

Biorąc pod uwagę przywołane wyżej uregulowania prawne i wskazane wyżej okoliczności, stwierdzić należy, że dochody uzyskiwane przez spółkę jawną z tytułu umowy najmu zawartej z Państwem, nie będą stanowić dochodu z tytułu ukrytych zysków określonych w art. 28m ust. 3 ustawy CIT. Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1, jest prawidłowe.

Ad. 2

W zakresie pytania oznaczonego nr 2 Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy w przypadku przejścia Wnioskodawcy na tzw. estoński CIT, brak ustanowienia odsetek od płaconych przez spółkę jawną (której jedynymi wspólnikami są jednocześnie jedyni akcjonariusze spółki Wnioskodawcy) rat ceny za sprzedaż przez Wnioskodawcę nieruchomości, będą stanowić ukryty zysk w myśl art. 28m ust. 3 ustawy o CIT, który podlega przez Wnioskodawcę opodatkowaniu.

Z przewodnika do Ryczałtu od dochodów spółek z 23 grudnia 2021 r. wynika, że przepis art. 28m ust. 3 ustawy o CIT nie wskazuje czy świadczenie kreujące dochód z tytułu ukrytego zysku ma być wykonane przez spółkę będącą podatnikiem ryczałtu (transakcja sprzedaży) czy świadczenie to ma zostać przez spółkę nabyte (transakcja zakupu) czy też zostać zrealizowane w innej formie (np. refakturowania, zwrotu kosztów, kompensaty etc.). Charakter dochodu stanowiącego „ukryty zysk” wskazuje jednak, że co do zasady ukrytym zyskiem są świadczenia, których wynikiem jest przysporzenie bezpośrednie lub pośrednie dla podmiotu powiązanego ze spółką będącą podatnikiem ryczałtu.

Dochodem z tytułu ukrytego zysku mogą być na przykład:

- świadczenia nabyte przez spółkę od podmiotu powiązanego,

- kwota pokrytych (poniesionych) przez spółkę kosztów związanych z funkcjonowaniem podmiotu powiązanego,

- zwrot kosztów,

- refakturowanie kosztów funkcjonowania grupy kapitałowej,

- kwoty wynikające z zapłaconej przez spółkę korekty dochodowości w grupie kapitałowej,

- świadczenia wykonane przez spółkę, jeśli związane są z takimi uzgodnieniami, które w efekcie przynoszą jakiekolwiek bezpośrednie lub pośrednie przysporzenie (korzyść) dla podmiotu powiązanego, przy czym mogą być one zarówno odpłatne jak i nieodpłatne, pieniężne bądź w naturze.

Jednakże, dochód z tytułu ukrytego zysku nie obejmuje świadczeń, które nie są wykonane w związku z prawem do udziału w zysku, czyli świadczeń podjętych (wykonanych) bez jakiegokolwiek wpływu innych podmiotów powiązanych na działanie i decyzje spółki opodatkowanej ryczałtem, w zakresie takiego świadczenia.

Ocena czy transakcja mogłaby zostać zawarta między podmiotami niepowiązanymi nie powinna się ograniczać jedynie do oceny ustalonej ceny transakcji (według wartości rynkowej) ale powinna również uwzględnić fakt czy doszłoby w ogóle do zawarcia danej transakcji, gdyby nie uczestniczyły w niej podmioty powiązane (tj. czy doszłoby do takiej transakcji między podmiotami niepowiązanymi). Dokonując takiej oceny należy uwzględnić potrzeby spółki z punktu widzenia przedmiotu jej działalności, zasadności zakupu lub świadczenia takiej transakcji w aspekcie sytuacji majątkowej spółki czy faktycznych jej potrzeb biznesowych. Szczególnie wnikliwej ocenie powinny podlegać usługi o charakterze niematerialnym, które są często wykorzystywane do czerpania zysków ze spółki w innej postaci niż dywidenda.

Inne świadczenia ekwiwalentne dywidendzie, czyli świadczenia, które pod pozorem inaczej nazwanej czynności prawnej (jednej lub wielu) prowadzą de facto do korzyści wspólnika, która bez wykonania tego świadczenia zostałaby zrealizowana w postaci dywidendy kreują dochód z tytułu ukrytych zysków.

Aby świadczenie wykonane z podmiotem powiązanym nie stanowiło podstawy do obliczenia dochodu z tytułu ukrytego zysku, powinno pozostawać poza jakąkolwiek polityką prowadzoną wewnątrz danej grupy kapitałowej, do której należy spółka opodatkowana ryczałtem. Świadczeniami, które nie powinny powodować powstania dochodu z tytułu ukrytego zysku, mogą być transakcje zakupu oraz sprzedaży, dokonywane w ramach podstawowej działalności podatnika (np. określonej w przedmiocie działalności), które wykonywane są na warunkach analogicznych jak wobec podmiotów niepowiązanych. Takimi świadczeniami mogą być np. świadczenia podwykonawców niezbędne dla wytworzenia produktu końcowego w zakresie obróbki towarów czy dostarczania komponentów. Jeśli warunki określonej transakcji z podmiotem powiązanym, mieszczące się w podstawowym przedmiocie działalności podatnika opodatkowanego ryczałtem, ustalone są na analogicznych zasadach jak transakcje dokonywane przez takiego podatnika z podmiotami niepowiązanymi i transakcja ta jest niezbędna w prowadzonej działalności gospodarczej, to nie powinny być one oceniane w aspekcie dochodu z tytułu ukrytego zysku.

Mając na uwadze powyższe wyjaśnienia stwierdzić należy, że w analizowanej sytuacji powstanie dochód z tytułu ukrytego zysku, o którym mowa w art. 28m ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 28m ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Po pierwsze stwierdzić należy, że sprzedaż nieruchomości dokonywana jest na rzecz podmiotu powiązanego co spełnia podstawową przesłankę do uznania danego świadczenia za ukryty zysk – beneficjentem świadczenia jest podmiot powiązany z spółką.

Po drugie przedmiotem podstawowej działalności Spółki jest (…), natomiast sprzedaż nieruchomości należy uznać za zdarzenie incydentalne, które nie stanowi Państwa podstawowej działalności gospodarczej.

Po trzecie decydują się Państwo na sprzedaż nieruchomości na rzecz podmiotu powiązanego a zapłata ceny będzie rozłożona na kilkadziesiąt równych i nieoprocentowanych miesięcznych rat, rozłożonych w czasie na łączny okres nieco przekraczający 5 lat.

Zatem, stwierdzić należy, że gdyby nie istniejące powiązania pomiędzy podmiotami to nie doszłoby do zawarcia transakcji na warunkach opisanych we wniosku, tj. rozłożenia płatności za sprzedaną nieruchomość na kilkadziesiąt nieoprocentowanych rat.

W konsekwencji świadczenie to nie stanowi dla Państwa podstawowego przedmiotu działalności, a niewątpliwie podmiot powiązany uzyskuje korzyść z tytułu płatności w nieoprocentowanych ratach, a na takie świadczenie nie mógłby liczyć, gdyby nie istniejące powiązania pomiędzy podmiotami zawierającymi transakcję. Co w pełni uzasadnia i wypełnia definicję ukrytych zysków, które podlegają opodatkowaniu w ramach ryczałtu od dochodów spółek.

W okolicznościach przedstawionych we wniosku, podmiot powiązany odnosi korzyść regulując swoje zobowiązanie w nieoprocentowanych ratach, co należy utożsamiać z formą udzielenia mu finansowania przez wnioskodawcę. Przepis art. 28m ust. 3 ustawy CIT, jako podstawę ustalenia dochodu z ukrytych zysków wymienia w szczególności kwotę pożyczki (kredytu) udzielonej podmiotowi powiązanemu. Co istotne, katalog świadczeń uznawanych za ukryte zyski nie jest zamknięty. Stwierdzić należy, że opisana we wniosku podobna forma „kredytowania”, jako świadczenie o podobnym charakterze do wymienionego w powołanym przepisie, powinna również stanowić podstawę do ustalenia dochodu z tytułu ukrytych zysków. Gdyby nie istniejące powiązania, zawarcie transakcji sprzedaży nieruchomości na warunkach przedstawionych we wniosku nie miałoby miejsca.

Zatem nie można zgodzić się z Państwem, że zawarta umowa sprzedaży nieruchomości, w treści której określono ratalną zapłatę ceny za przedmiot sprzedaży, nie stanowi ukrytego zysku w rozumieniu art. 28m ust. 3 ustawy o CIT.

Tym samym, stanowisko Państwa jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Odnosząc się do powołanych przez Skarżącą wyroków, należy zauważyć, że orzeczenia sądowe wydawane są w indywidualnych sprawach w odzwierciedleniu do konkretnych stanów faktycznych/zdarzeń przyszłych i nie mają charakteru wiążącej wykładni prawa podatkowego. Powołane orzeczenia nie są źródłem prawa i nie mogą stanowić podstawy prawnej działań organów administracji. Organy administracji są związane oceną prawną i wskazaniami co do dalszego postępowania wyrażonymi w orzeczeniu sądu administracyjnego, jednakże to związanie istnieje tylko w ramach tej sprawy, która była rozpoznawana przez sąd administracyjny – zgodnie z art. 153 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego, podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zaistniałego zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).