Interpretacja indywidualna z dnia 1 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP2-1.4010.656.2023.2.MR1

Ustalenie skutków podatkowych związanych z wypłatą odszkodowania i odbudową hali produkcyjnej zniszczonej w wyniku pożaru.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe a w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie ustalenia czy:

• Spółka powinna zakwalifikować koszty poniesione na odtworzenie składników majątku stanowiące Środki Trwałe Spółki jako ulepszenie, zwiększając ich wartość, a następnie rozliczając je w czasie poprzez odpisy amortyzacyjne – jest prawidłowe;
• Spółka w ramach opisanego zdarzenia przyszłego może skorzystać ze zwolnienia z art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy o CIT, przy spełnieniu przesłanek iż przyznane odszkodowanie dotyczy szkody w środku trwałym, zostanie ono wydatkowane na ściśle określone w art. 17 ust. 1 pkt 54a cele tj.:
• odtworzenie/rekonstrukcję tego środka trwałego – jest nieprawidłowe;
• na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego zaliczanego zgodnie z Klasyfikacją do tego samego rodzaju co środek trwały, z którym związana była szkoda oraz wydatek nastąpi w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym, wydatki pokryte odszkodowaniem nie będą zaliczone w koszty uzyskania przychodu, w tym również poprzez odpisy amortyzacyjne – jest prawidłowe;
• Spółka w związku z zaistniałym zdarzeniem losowym, którego konsekwencją była konieczność wycofania środka trwałego (hala produkcyjna, maszyny, urządzenia) z czasowego użytkowania ma prawo nadal naliczać odpisy amortyzacyjne i zaliczać je w koszty uzyskania przychodów – jest prawidłowe;
• odszkodowanie przeznaczone na pokrycie pozostałych kosztów, wygenerowanych w trakcie usuwania skutków pożaru oraz zapewnienia ciągłości dostaw, a także pokrywające koszty utraconego towaru może być rozpoznane jak przychód nieopodatkowany, z zastrzeżeniem iż koszty te do wysokości odszkodowania również nie będą przez Spółkę zaliczone do kosztów uzyskania przychodu – jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej 

1 grudnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 30 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia skutków podatkowych zaistniałego zdarzenia losowego – pożaru.

Uzupełnili go Państwo w odpowiedzi na wezwanie pismem z dnia 15 stycznia 2024 r. (data wpływu 16 stycznia 2024 r.)

Treść wniosku jest następująca :

Opis zdarzenia przyszłego

A. (dalej: Wnioskodawca lub Spółka) jest polską spółką kapitałową, posiadającą siedzibę i miejsce zarządu na terytorium Polski; jest również podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. A. prowadzi (…). Dodatkowo prowadzi również działalność w zakresie produkcji (…), wytwarzania (…), magazynowania i przechowywania towarów. Spółka funkcjonuje jako przedsiębiorstwo wielooddziałowe, w skład którego wchodzi (…) zakładów produkcyjnych, posiadających w swojej strukturze szereg komórek organizacyjnych odpowiedzialnych za procesy produkcji, magazynowania, sprzedaży i zakupu.

W dniu (…) doszło do pożaru na terenie zakładu, w wyniku którego zniszczeniu uległa duża część hal produkcyjnych wraz z całym wyposażeniem (maszyny i urządzenia) oraz znajdującymi się w niej zapasami magazynowymi, w związku z powyższym Spółka zmuszona była do wstrzymania produkcji na czas odtworzenia środków trwałych w postaci przywrócenia budynku hali do użytkowania oraz zakupu nowych maszyn i urządzeń. Spółka w celu wywiązania się z bieżących kontraktów oraz uniknięcia kar umownych z tytułu niedostarczenia wyprodukowanego towaru do sieci sklepów ponosi również koszty związane z przeniesieniem produkcji oraz przystosowaniem linii produkcyjnych w swoich pozostałych oddziałach przez okres, w którym niemożliwe będzie użytkowanie zniszczonego zakładu z pełnym zakresie.

W trakcie usuwania skutków pożaru Spółka dokonała częściowej lub całościowej likwidacji poszczególnych środków trwałych, które w wyniku zniszczenia przez pożar nie nadawały się dalszego użytku. Również materiały oraz zapasy wyprodukowane do dalszej odsprzedaży stanowiące głównie artykuły spożywcze ze względu na obowiązujące przepisy musiały być w całości przekazane do utylizacji.

Spółka podjęła decyzję, iż dotychczasowa działalność musi być jak najszybciej kontynuowana, w związku z powyższym po uzyskaniu zgody odpowiednich służb uruchomiono prace związane z odtworzeniem hali produkcyjnej mającej na celu przede wszystkim przywrócenie stanu pierwotnego sprzed pożaru, nie wprowadzając zmian sposobu wykorzystywania budynku w stosunku do okresu sprzed zdarzenia. Spółka nie wyklucza jednak wprowadzenia przy odtwarzaniu hali produkcyjnej pewnych zmian w wyposażeniu, z uwzględnieniem w szczególności postępu technicznego oraz aktualnych wymogów a więc pewna część prac będzie również spełniała przesłanki ulepszenia środka trwałego. Na podkreślenie zasługuje również fakt, iż ze względu na wysoki wzrost cen materiałów oraz robót budowlanych wartość odbudowy (odtworzenia) hali produkcyjnej będzie znacząco przewyższała ich pierwotną wartość. Dodatkowo maszyny i urządzenia będą zamawiane pod specjalne zapotrzebowanie produkcyjne zakładu z uwzględnieniem rozwoju technologicznego i będą wybierane z dostępnych na rynku nowoczesnych odpowiedników zniszczonych maszyn i urządzeń stanowiących środki trwałe Spółki.

W związku z zaistnieniem powyższego zdarzenia Spółka w ramach zawartej Umowy Ubezpieczeniowej zgłosiła powyższe zdarzenie Ubezpieczycielowi, z zamiarem przeznaczenia otrzymanego odszkodowania zarówno na odtworzenie zniszczonej hali, zakupu nowych maszyn i urządzeń, zakupu surowców i materiałów wykorzystywanych do bieżącej produkcji jak i pokrycia dodatkowych kosztów, jakie będą generowały się w trakcie usuwania skutków zdarzenia.

W ramach złożonego Wniosku o wypłatę odszkodowania Ubezpieczyciel oprócz podstawowego świadczenia w celach odtworzenia zniszczonych budynków wraz z wyposażeniem oraz odszkodowania z tytułu zniszczonych zapasów i materiałów przyzna Spółce również odszkodowanie na pokrycie kosztów związanych z przerwą w działalności zakładu, a co za tym idzie dodatkowymi kosztami poniesionymi w związku z koniecznością organizacji alternatywnej produkcji.

Dodatkowe koszty ponoszone przez Spółkę obejmują w głównej mierze: koszty sprzątania, koszty związane z demontażem i ponownym montażem nieuszkodzonego mienia, koszty utylizacji, koszty przeniesienia produkcji do innych oddziałów Spółki, koszty utraty mediów i czynników chłodzących, koszty transportu, koszty pracy w godzinach nadliczbowych, nocnych i dniach wolnych od pracy, koszty outsourcingu, koszty pozostawania personelu do dyspozycji Spółki itp.

Pytania

1.Czy Spółka powinna zakwalifikować koszty poniesione na odtworzenie składników majątku stanowiące Środki Trwałe Spółki jako ulepszenie, zwiększając ich wartość, a następnie rozliczając je w czasie poprzez odpisy amortyzacyjne?

2.Czy Spółka w ramach opisanego zdarzenia przyszłego może skorzystać ze zwolnienia z art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy o CIT, przy spełnieniu przesłanek iż przyznane odszkodowanie dotyczy szkody w środku trwałym, zostanie ono wydatkowane na ściśle określone w art. 17 ust. 1 pkt 54a cele tj. odtworzenie/rekonstrukcję tego środka trwałego albo na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego zaliczanego zgodnie z Klasyfikacją tego samego rodzaju co środek trwały, z którym związana była szkoda oraz wydatek nastąpi w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym, wydatki pokryte odszkodowaniem nie będą zaliczone w koszty uzyskania przychodu, w tym również poprzez odpisy amortyzacyjne?

3.Czy Spółka w związku z zaistniałym zdarzeniem losowym, którego konsekwencją była konieczność wycofania środka trwałego (hala produkcyjna, maszyny, urządzenia) z czasowego użytkowania ma prawo nadal naliczać odpisy amortyzacyjne i zaliczać je w koszty uzyskania przychodów?

4.Czy odszkodowanie przeznaczone na pokrycie pozostałych kosztów, wygenerowanych w trakcie usuwania skutków pożaru oraz zapewnienia ciągłości dostaw, a także pokrywające koszty utraconego towaru może być rozpoznane jak przychód nieopodatkowany, z zastrzeżeniem iż koszty te do wysokości odszkodowania również nie będą przez Spółkę zaliczone do kosztów uzyskania przychodu?

Państwa stanowisko w sprawie

STANOWISKO DOTYCZĄCE PYTANIA NR. 1

W Państwa ocenie w odniesieniu do zdarzenia przyszłego Spółka zamierza wydatki poniesione na odbudowę zniszczonych hal produkcyjnych wraz z urządzeniami i maszynami, które dotychczas stanowiły majątek trwały Spółki i zakwalifikowane były zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych, rozpoznać jako ulepszenie środka trwałego zwiększając wartość składnika majątku Spółki oraz rozliczać je poprzez odpisy amortyzacyjne. Stosownie do zapisów art. 16g ust. 13 Ustawy o CIT jeżeli środki trwałe uległy ulepszeniu w wyniku przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji, wartość początkową tych środków powiększa się o sumę wydatków na ulepszenie, z zastrzeżeniem iż wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania, mierzonej w szczególności okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i kosztami ich eksploatacji.

Niestety Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuję użytych w niej pojęć takich jak: przebudowa, adaptacja, rozbudowa, rekonstrukcja czy modernizacja. W tym przypadku pozostaje jedynie możliwość powoływania się na utrwalone orzecznictwo sądowe, zgodnie z którym z ulepszeniem środków trwałych mamy do czynienia w sytuacji gdy następuje ich :

a)przebudowa czyli poprawienie istniejącego stanu środków trwałych na inny,

b)rozbudowa czyli poprawienie składników majątkowych, w szczególności budynków i budowli, linii technologicznych itp.,

c)adaptacja tj. przystosowanie składnika majątkowego go do wykorzystania w innym celu niż ten, do którego był pierwotnie przeznaczony bądź nadania mu nowych cech użytkowych;

d)modernizacja czyli unowocześnienie środka trwałego;

e)rekonstrukcja czyli odtworzenie, odbudowanie zużytych całkowicie lub częściowo składników majątkowych;

W związku z powyższym A. stoi na stanowisku iż w przedstawionym stanie przyszłym zostaną spełnione przesłanki z punktu ,,e) rekonstrukcja czyli odtworzenie, odbudowanie zużytych całkowicie lub częściowo składników majątkowych”, a co za tym idzie prace dotyczące odtworzenia (rekonstrukcji) środków trwałych zniszczonych wskutek pożaru są pracami rekonstrukcyjnymi, odtworzeniowymi w rezultacie których nastąpi odbudowanie zużytych (w przypadku Spółki zniszczonych) składników majątkowych. Mamy tutaj do czynienia z ulepszonymi środkami trwałymi (hala produkcyjna, maszyny), które zostały poddane pracom odtworzeniowym tj. rekonstrukcji ulepszającej, ponieważ dokonano wymiany składników majątku które zostały zniszczone w wyniku pożaru na nowe. Jak wynika bowiem z zapisów art. 16g ust. 13 Ustawy o CIT rekonstrukcja środka trwałego stanowi jego ulepszenie, a zatem rekonstrukcja to odbudowa, odtworzenie środka trwałego, a więc odbudowa hali produkcyjnej jest właśnie rekonstrukcją prowadzącą do ulepszenia środka trwałego. Przedmiotowe wydatki oprócz cech odtworzeniowych spełniają również przesłanki kwotowe do uznania, że zostały poniesione w celu ulepszenia środków trwałych.

Zdaniem Spółki poniesione nakłady na rekonstrukcję hali produkcyjnej i innych zniszczonych składników stanowiący środki trwałe będą stanowiły ulepszenie tych składników i jako koszty ulepszenia tych środków trwałych podwyższą ich wartość początkową, a następnie będą mogły być rozliczane poprzez odpisy amortyzacyjne, które do wysokości otrzymanego odszkodowania nie będą stanowiły kosztu uzyskania przychodu zgodnie z opisem z pytania numer 2.

STANOWISKO DOTYCZĄCE PYTANIA NR. 2

W Państwa ocenie, w ramach opisanego zdarzenia przyszłego Spółka może skorzystać ze zwolnienia art. 17 ust. 1 pkt 54a w korespondencji z art. 16 ust. 1 pkt 48 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w związku z czym kwoty przyznane tytułem odszkodowania za zniszczoną halę produkcyjną oraz maszyny i urządzenia stanowiące zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych ten sam rodzaj środków trwałych, co środki które uległy zniszczeniu zwolnione będą z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Stanowisko Spółki ma odzwierciedlenie w zapisach Ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2022r. poz. 2587 z późniejszymi zmianami, dalej Ustawa), w których zgodnie z art. 7 ust. 1 przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów.

W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód, natomiast w myśl art. 7 ust. 2 dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 7 ust. 3 pkt 1 i 3 Ustawy o CIT, przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania nie uwzględnia się:

• przychodów ze źródeł przychodów położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub za granicą, jeżeli dochody z tych źródeł nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym albo są wolne od podatku,
• kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w pkt 1 i 2, przy czym w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, prowadzących działalność poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład uwzględnia się koszty uzyskania przychodów wymienionych w art. 21, jeżeli przychody te zostały uwzględnione przez podatnika przy ustalaniu dochodu przypadającego na zagraniczny zakład.

W myśl art. 12 ust. 1 pkt 1 Ustawy o CIT, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Z dniem 1 stycznia 2019 r. ustawą z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (Dz. U. z 2018 r. poz. 2244, dalej: ustawa nowelizująca) została m.in. dodana do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nowa regulacja zamieszczona w art. 17 ust. 1 pkt 54a oraz art. 17 ust. 10a.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy o CIT, wolne od podatku są odszkodowania za szkody w środku trwałym, z wyłączeniem samochodu osobowego, w części wydatkowanej w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym na remont tego środka trwałego albo na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego zaliczonego zgodnie z Klasyfikacją do tego samego rodzaju co środek trwały, z którym związana była taka szkoda, przy czym przepis art. 16 ust. 1 pkt 48 stosuje się odpowiednio.

W myśl art. 16 ust. 1 pkt 48 Ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych dokonywanych, według zasad określonych w art. 16a-16m, od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie tych środków lub wartości niematerialnych i prawnych, odliczonym od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym albo zwróconym podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Stosownie natomiast do art. 17 ust. 10a Ustawy o CIT, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 54a, stosuje się także do otrzymanego odszkodowania w części odpowiadającej wartości wydatków poniesionych przez podatnika na cele określone w tym przepisie od dnia powstania szkody do dnia otrzymania odszkodowania, w części niezaliczonej do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne.

Z powyżej przytoczonych regulacji wynika, iż Spółka nie musi rozpoznawać przychodu z tytułu otrzymanego odszkodowania za szkody powstałe na środkach trwałych z pominięciem samochodów osobowych, a tym samym może skorzystać ze zwolnienia o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych po spełnieniu niżej wymienionych przesłanek:

• odszkodowanie musi dotyczyć szkody w środku trwałym (z wyłączeniem samochodu osobowego);

• odszkodowanie musi być wydatkowane na ściśle określone w art. 17 ust. 1 pkt 54a cele tj. remont tego środka trwałego albo na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego zaliczonego zgodnie z Klasyfikacją do tego samego rodzaju co środek trwały, z którym związana była ta szkoda;
• odszkodowanie to musi być wydatkowane w ściśle określonym okresie, w bieżącym roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym;
• wydatki pokryte odszkodowaniem nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w tym również poprzez odpisy amortyzacyjne.

Przesłanki te w opisanym we wniosku stanie przyszłym będą w pełni przez Spółkę spełnione, gdyż odszkodowanie dotyczyć będzie szkody w środkach trwałych, kwota uzyskana z odszkodowania wydatkowana będzie na zakup lub wytworzenie środków trwałych we własnym zakresie, środki te będą zaliczone do tego samego rodzaju środków trwałych zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych, wydatki te będą poniesione w roku powstania szkody lub w kolejnym roku podatkowym bezpośrednio po nim następującym. Zdaniem Spółki nie ma znaczenia fakt, iż Spółka nie dokonała tylko odtworzenia zniszczonej hali, ale również dokonała rozbudowy poprzez pewne ulepszenia czy zakupu nowoczesnych maszyn i urządzeń dostępnych na rynku.

W związku z powyższym odwołując się do powołanych wyżej przepisów Spółka po spełnieniu wyżej wymienionych przesłanek ma prawo do skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego, w zakresie kwoty przyznanej tytułem odszkodowania za zniszczoną halę produkcyjną wraz z maszynami i urządzeniami zakwalifikowanych jako środki trwałe zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych, do wysokości wydatkowanych kwot na odbudowę zniszczonej hali oraz na zakup zniszczonych maszyn i urządzeń.

Z zastrzeżeniem, iż przepis art. 16 ust. 1 pkt 48 Ustawy o CIT wskazuje, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie tych środków trwałych lub wartości niematerialnych prawnych, odliczonych od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym albo zwróconym podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Spółka planuje skorzystać ze zwolnienia nie zaliczając do przychodów uzyskanego odszkodowania przy jednoczesnym niezaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych z tytułu zużycia środków trwałych, od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie tych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, odliczonych od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym albo zwróconym podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W ocenie Spółki w przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym zostaną spełnione wszystkie przesłanki do zastosowania przedmiotowego zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych dla otrzymanego odszkodowania.

STANOWISKO DOTYCZĄCE PYTANIA NR. 3

W zakresie amortyzacji zniszczonych środków trwałych Spółka w związku z zaistniałym zdarzeniem losowym, którego konsekwencją była konieczność wycofania środka trwałego (hala produkcyjna) z czasowego użytkowania, stoi na stanowisku że ma prawo nadal naliczać odpisy amortyzacyjne a następnie zaliczać je w koszty. Z zastrzeżeniem iż po zakończeniu prac odtworzeniowych i zwiększeniu wartości środków trwałych odpisy te w części wartości wydatkowanej z otrzymanego odszkodowania nie będzie stanowić kosztów uzyskania przychodów. W ocenie Spółki jedyną przesłanką powodującą niemożność dokonywania odpisów amortyzacyjnych od składników majątku trwałego jest zaprzestanie działalności, a więc całkowite zaniechanie danego rodzaju działalności na skutek czego składniki majątkowe przestają być używane. W rozumieniu Spółki przejściowe zaprzestanie użytkowania danych środków trwałych, a tym bardziej spowodowanych zdarzeniem losowym, nie jest więc przesłanką uzasadniającą zaprzestanie dokonywania odpisów amortyzacyjnych. W przypadku czasowego wyłączenia środka trwałego Spółka jest nadal uprawniona do kontynuowania amortyzacji i traktowania odpisów amortyzacyjnych jako kosztów uzyskania przychodów. Co więcej żaden z przepisów prawa bilansowego oraz podatkowego nie zobowiązuje do zaprzestania dokonywania odpisów amortyzacyjnych w przypadku czasowej przerwy w użytkowaniu środków trwałych, środki te nadal pozostają składnikami majątku trwałego Spółki, a Spółka w rozumieniu zapisów Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w opisanym zdarzeniu nie spełnia przesłanek co do zaprzestania czy zawieszenia prowadzonej działalności.

Zgodnie z art. 16c pkt 5 Ustawy o CIT amortyzacji nie podlegają składniki majątku, które nie są używane na skutek zawieszania wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów dotyczących zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej albo zaprzestania działalności, w której te składniki były używane, w tym przypadku składniki te nie podlegają amortyzacji od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawieszono albo zaprzestano tej działalności - zwane odpowiednio środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi. Spółka jedynie tymczasowo zamknęła jeden z zakładów, w którym doszło do pożaru celem przywrócenia jego stanu sprzed zdarzenia - co w żaden sposób nie odpowiada definicji likwidacji czy zawieszenia profilu działalności, środki te po odtworzeniu, rekonstrukcji nadal będą wykorzystywane. Tym samym, okresowy brak wykorzystania danego środka trwałego w przypadku dalszego prowadzenia działalności gospodarczej, w której środek ten był wykorzystywany, nie powoduje utraty prawa do dokonywania odpisów amortyzacyjnych od tego środka, stanowiących koszty uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 6 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Dla kwalifikacji odpisów amortyzacyjnych do kosztów uzyskania przychodów nie ma znaczenia, że Spółka aktualnie nie uzyskuje przychodów z tytułu eksploatacji niektórych środków trwałych, bowiem kosztami uzyskania przychodów są również koszty poniesione w celu zachowania albo zabezpieczenia źródeł przychodów.

Spółka pragnie podkreślić, iż odpisy amortyzacyjne odzwierciedlają utratę wartości środka trwałego na skutek jego używania, jak również na skutek upływu czasu. Tak więc, gdy jednostka nie wykorzystuje środka trwałego w swojej działalności gospodarczej nie ma miejsca utrata wartości fizycznej na skutek używania, ale nie oznacza to, że środek trwały nie traci wartości ekonomicznej w związku z upływem czasu. Dodatkowo na podkreślenie zasługuje fakt, iż tymczasowe zamknięcie zakładu, a tym samym tymczasowe wycofanie środków trwałych z użytkowania to w przypadku Spółki okres około jednego lub dwóch miesięcy, gdyż zakład jako największy pracodawca w regionie nie może pozwolić sobie na dłuższe przestoje szczególnie w okresie przedświątecznym.

STANOWISKO DOTYCZĄCE PYTANIA NR. 4

W ocenie Spółki odszkodowanie przeznaczone na pokrycie pozostałych kosztów, wygenerowanych w trakcie usuwania skutków pożaru oraz zapewnienia ciągłości dostaw, a także pokrywające koszty utraconych zapasów towarów i materiałów może być rozpoznane jak przychód nieopodatkowany, z zastrzeżeniem iż koszty te do wysokości odszkodowania również nie będą przez Spółkę rozpoznane jako stanowiące koszty uzyskania przychodu. Wskutek powyższego zdarzenia Spółka była zmuszona do wstrzymania produkcji, odtworzenia środków trwałych w postaci hali produkcyjnej oraz maszyn, a także ponoszenia dodatkowych kosztów związanych z uporządkowaniem zakładu jak również związanych z organizacją alternatywnej produkcji przez okres, w którym niemożliwe było użytkowanie zakładu w pełnym zakresie.

Przyznana przez Ubezpieczyciela kwota odszkodowana oprócz pokrycia kosztów zniszczonego majątku trwałego objęła również zwrot dodatkowych kosztów poniesionych przez Spółkę w celu przywrócenia funkcjonowania zakładu. Między innymi odszkodowanie to dotyczyło zwrotu kosztów poniesionych na uprzątnięcie miejsca po pożarze, koszty związane z demontażem i ponownym montażem nieuszkodzonego mienia, koszty pracy w godzinach nadliczbowych, koszty pozostawania personelu do dyspozycji, koszty outsourcingu, koszty transportu, koszty przeniesienia produkcji do innego oddziału Spółki jak również koszty zniszczonego towaru oraz ze względu na rodzaj koszty jego obowiązkowej utylizacji.

Zdaniem Spółki podobnie jak w przypadku wskazanym w pytaniu nr 2 otrzymane odszkodowanie przeznaczone na pokrycie pozostałych kosztów nie będzie skutkować przysporzeniem majątkowym po jej stronie. Na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 6a Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zdarzenie takie nie powinno generować przychodu podatkowego, z zastrzeżeniem iż koszty te do wysokości odszkodowania również nie będą przez Spółkę zaliczone do kosztów uzyskania przychodu. W myśl przytoczonego art. 12 ust. 4 pkt 6a do przychodów nie zalicza się zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, a w przedstawionym zdarzeniu przyszłym Spółka poniesione wydatki nie będzie zaliczać do kosztów uzyskania przychodów do wysokości otrzymanego odszkodowania.

Reasumując:

W kontekście pytania nr. 1 Spółka zamierza poniesione nakłady na rekonstrukcję hali produkcyjnej, maszyn i urządzeń zakwalifikować jako ulepszenie poszczególnych środków trwałych, a następnie rozliczać je poprzez odpisy amortyzacyjne, z zastrzeżeniem iż wartość odpisów do wysokości otrzymanego odszkodowania nie będzie stanowić kosztów uzyskania przychodów.

W kontekście pytania nr. 2 Spółka zamierza skorzystać ze zwolnienia z art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy o CIT, zgodnie z którym wolne od podatku są odszkodowania za szkody w środku trwałym, z wyłączeniem samochodu, w części wydatkowanej w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym na remont środka trwałego albo na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego zaliczanego zgodnie z Klasyfikacją do tego samego rodzaju co środek trwały, z którym związana jest szkoda, przy czym przepis art. 16 ust. 1 pkt 48 stosuje się odpowiednio.

W związku z powyższym kwota przyznanego odszkodowania za zniszczoną halę produkcyjną oraz maszyny i urządzenia stanowiące środki trwałe Spółki, do wysokości wydatkowanych kwot na odbudowę hali oraz zakup nowych maszyn i urządzeń zaliczonych zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych do tego samego rodzaju co środki trwałe, które uległy zniszczeniu, zwolnione będą z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych. Przy czym w sytuacji gdyby na nowe maszyny wydatkowana była tylko część kwoty uzyskanej z odszkodowania to Spółka skorzysta ze zwolnienia tylko w odniesieniu do kwoty wydatkowanej na te nowe środki trwałe.

W kontekście pytania nr. 3 Spółka w okresie tymczasowego wycofania środka trwałego zamierza kontynuować naliczanie odpisów amortyzacyjnych zaliczając je do kosztów uzyskania przychodów, a następnie po zwiększeniu ich wartości po wykonanych pracach odtworzeniowych odpisy amortyzacyjne w części wydatkowanej z otrzymanego odszkodowania Spółka nie będzie kwalifikować jako koszty uzyskania przychodów.

W kontekście pytania nr. 4 Spółka zamierza rozpoznać otrzymane odszkodowanie na pokrycie dodatkowych kosztów jako przychód niepodatkowy, z zastrzeżeniem iż koszty te do wysokości odszkodowania również nie będą przez Spółkę zaliczone do kosztów uzyskania przychodu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe a w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Ad. 1

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2023 r., poz. 2805, z późn. zm., dalej „ustawa o CIT”),

Na mocy art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy o CIT,

Stosownie do art. 16g ust. 13 ustawy o CIT,

Środki trwałe uważa się za ulepszone, gdy suma wydatków poniesionych na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację w danym roku podatkowym przekracza 10 000 zł i wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania, mierzonej w szczególności okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i kosztami ich eksploatacji (art. 16g ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – zdanie drugie).

Z ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika zatem, że środek trwały można uznać za ulepszony, gdy został on przebudowany, rozbudowany, poddany rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji.

W praktyce przyjmuje się, że:

• przebudowa – to zmiana (poprawa) istniejącego stanu środków trwałych na inny,
• rozbudowa – to powiększenie (rozszerzenie) składników majątkowych, w szczególności zaś budynków i budowli, linii technologicznych itp.,
• rekonstrukcja – odtworzenie (odbudowanie) zużytych całkowicie lub częściowo składników majątkowych,
• adaptacja – to przystosowanie (przerobienie) składnika majątkowego do wykorzystania go w innym celu niż wskazywało jego pierwotne przeznaczenie, albo nadanie temu składnikowi nowych cech użytkowych,
• modernizacja – to unowocześnienie środków trwałych.

Z powyższego wynika, że odtworzenie środka trwałego, jego odbudowa stanowi rekonstrukcję w myśl art. 16g ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. A co za tym idzie przedstawione działania prowadzą według powołanego przepisu do ulepszenia środka trwałego. Będą zatem powiększały wartość początkową tego składnika majątku i będą stanowiły koszty poprzez odpisy amortyzacyjne.

Z kolei zgodnie z art. 3 pkt 8 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2023 r., poz. 682, z późn. zm.),

Jeśli wziąć pod uwagę sens definicji pojęcia remontu, to remontem jest wszystko, co nie jest bieżącą konserwacją. Tak pojemna definicja może wskazywać na zamierzony cel ustawodawcy, który uznał, że wszelkie działania naprawcze w budynku, w tym naprawy bieżące i naprawy główne, składają się na pojęcie remontu odtworzeniowego, takiego remontu odtworzeniowego, w którym można użyć materiałów budowlanych innych niż pierwotnie.

Jak wskazano powyżej w definicji remontu wynikającej z ustawy Prawo budowlane do robót odtworzeniowych budynku należy wymiana zużytych składników technicznych na nowe elementy środka trwałego, niemające wpływu na podwyższenie wartości początkowej. Natomiast jak wynika z opisu sprawy, Spółka podjęła decyzję, w skutek której uruchomiono prace związane z odtworzeniem hali produkcyjnej mające na celu przede wszystkim przywrócenie stanu pierwotnego sprzed pożaru, nie wprowadzając zmian sposobu wykorzystywania budynku w stosunku do okresu sprzed zdarzenia. Nie wykluczają Państwo jednak wprowadzenia przy odtwarzaniu hali produkcyjnej pewnych zmian w wyposażeniu, z uwzględnieniem w szczególności postępu technicznego oraz aktualnych wymogów a więc pewna część prac będzie również spełniała przesłanki ulepszenia środka trwałego.

Biorąc pod uwagę powyższe można tutaj mówić o ulepszonych środkach trwałych jako poddanych pracom odtworzeniowym, tj. rekonstrukcji ulepszającej, ponieważ dokonano wymiany składników majątku, które zostały zniszczone w wyniku pożaru. Spółka bowiem nie dokonuje napraw, ale odtwarza halę produkcyjną wraz z wyposażeniem.

Jak wynika z art. 16g ust. 13 ustawy o podatku dochodowego od osób prawnych rekonstrukcja środka trwałego stanowi jego ulepszenie. Według tego przepisu bowiem z ulepszeniem środka trwałego mamy do czynienia m.in. w wyniku rekonstrukcji. Natomiast, jak już wskazano powyżej, rekonstrukcja to odbudowa (odtworzenie) środka trwałego. Zatem odbudowa hali produkcyjnej jest jej rekonstrukcją, a co za tym idzie prowadzi do ulepszenia tego środka trwałego. W związku z tym, w przypadku gdy ustawodawca jednoznacznie wskazuje, że rekonstrukcja stanowi ulepszenie środka trwałego, to tym samym prace rekonstrukcyjne nie będą stanowiły remontu składnika majątku. Nawet gdy budynek zostanie odbudowany wiernie odwzorowując zniszczoną halę to prace odtworzeniowe będą pracami zbyt zaawansowanymi aby mogły być uznane za remont. Z remontem bowiem mielibyśmy do czynienia gdyby miała miejsce wymiana zużytych składników technicznych na nowe elementy środka trwałego. W przedmiotowej sprawie natomiast występuje odbudowa hali produkcyjnej wraz z wyposażeniem. Zatem prace takie należy potraktować jako rekonstrukcję, a więc ulepszenie środka trwałego.

Podsumowując, poniesione koszty na odtworzenie składników majątku Spółki, będą stanowiły ulepszenie tych składników i jako koszty ulepszenia tych środków trwałych podwyższą ich wartość początkową, a następnie będą rozpoznawane poprzez odpisy amortyzacyjne.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 należy uznać za prawidłowe.

Ad. 2

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o CIT:

W myśl art. 7 ust. 2 ustawy o CIT,

Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 7 ust. 3 pkt 1 i 3 ustawy o CIT,

W myśl art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT,

Z dniem 1 stycznia 2019 r. ustawą z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (Dz.U. z 2018 r. poz. 2244, dalej: ustawa nowelizująca) zostały dodane do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dwie nowe regulacje zamieszczone w art. 17 ust. 1 pkt 54a oraz art. 17 ust. 10a.

Zgodnie z pierwszą z nich ujętą w art. 17 ust. 1 pkt 54a ustawy o CIT,

W myśl art. 16 ust. 1 pkt 48 ustawy o CIT,

Należy podkreślić, że przedmiotowe zwolnienie obejmuje odszkodowanie za szkody w środkach trwałych powstałe po dniu 31 grudnia 2018 r., co wynika z art. 39 pkt 1 ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. (ww. ustawy nowelizującej).

Stosownie natomiast do art. 17 ust. 10a ustawy o CIT,

Z powyższych regulacji wynika, że od 1 stycznia 2019 r. podatnicy nie muszą rozpoznawać przychodu tytułem otrzymanego odszkodowania za szkody powstałe na środkach trwałych z pominięciem samochodów osobowych. Pierwszym warunkiem skorzystania ze zwolnienia jest spożytkowanie otrzymanego odszkodowania na remont środka trwałego, który był przedmiotem szkody lub zakup albo wytworzenie środka trwałego zaliczonego do tego samego rodzaju klasyfikacji środków trwałych co środek trwały, który był przedmiotem szkody. Jeżeli odszkodowanie zostało wydane w części na ww. cele, wówczas ze zwolnienia korzysta tylko ta część (pozostała kwota będzie przychodem z działalności gospodarczej podatnika). Drugim warunkiem jest wydatkowanie środków w określonym terminie, tj. w danym lub bezpośrednio po nim następującym roku podatkowym.

Potwierdza to uzasadnienie do rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (druk nr 2862): „Zmiana zakłada dodanie w art. 17 ust. 1 nowego punktu 54a wprowadzającego nowe zwolnienie podatkowe dla kwot odszkodowań uzyskiwanych przez podatnika od ubezpieczyciela z tytułu zniszczenia lub uszkodzenia posiadanego przez podatnika środka trwałego (z wyjątkiem samochodu osobowego). Warunkiem zastosowania tego zwolnienia będzie wydatkowanie przez podatnika – w okresie nie późniejszym niż do upływu kolejnego roku podatkowego – równowartości otrzymanego odszkodowania na remont uszkodzonego środka trwałego bądź na zakup lub wytworzenie analogicznego środka trwałego, mogącego zastąpić środek trwały uprzednio zniszczony lub uszkodzony. Brak konieczności odprowadzania podatku dochodowego od dochodu stanowiącego równowartość otrzymanego odszkodowania wpłynie na poprawę płynności finansowej poszkodowanego podatnika i ułatwi sfinansowanie przez takiego podatnika wydatków mających na celu przywrócenie uszkodzonego środka trwałego do stanu jego używalności bądź wydatków na zakup środka trwałego, który mógłby zastąpić uszkodzony (zniszczony) środek trwały.

Powyższe rozwiązanie polepsza więc otoczenie prawno-podatkowe przedsiębiorców w sposób, który ułatwia inwestowanie w środki trwałe.”

Jak wynika z powyższego celem wprowadzonego przepisu jest zwolnienie z opodatkowania odszkodowania za szkody w środku trwałym, przeznaczonego na przywrócenie uszkodzonego środka trwałego do stanu jego używalności bądź na zakup środka trwałego, który mógłby zastąpić uszkodzony (zniszczony) środek trwały.

Powyższe warunki, jak każdy wyjątek od zasady powszechności opodatkowania, należy interpretować ściśle, zgodnie z wykładnią językową danej regulacji. Zasada ścisłej interpretacji przepisów dotyczących ulg i zwolnień podatkowych wskazuje, że nie należy rozszerzać rozumienia pojęć użytych w ustawie.

Wprowadzony od 1 stycznia 2019 r. przepis przewiduje zwolnienie dla kwot odszkodowań uzyskiwanych przez podatnika od ubezpieczyciela z tytułu zniszczenia lub uszkodzenia posiadanego przez niego środka trwałego.

Zgodnie z definicją zawartą w Słowniku języka polskiego PWN (wydanie internetowe, https://sip.pwn.pl/) „szkoda” to „1. strata, uszczerbek”. Słowo „strata” jest definiowana jako

„1. w rozliczeniach: wielkość, o którą zmniejszyły się fundusze;

2. coś co się przestało posiadać;

3. fakt, że się przestało coś posiadać”. Natomiast „uszczerbek” to „poniesiona szkoda”.

Odnosząc powyższe uregulowania prawne do przedstawionego we wniosku opisu sprawy oraz pytania oznaczonego nr 2, stwierdzić należy, że aby skorzystać z omawianego zwolnienia spełnione muszą być następujące warunki:

1. Odszkodowanie musi dotyczyć szkody w środku trwałym (z wyłączeniem samochodu osobowego),

2. Odszkodowanie musibyć wydatkowane na ściśle określone w art. 17 ust. 1 pkt 54a cele, tj. na remont tego środka trwałego albo na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego zaliczonego zgodnie z Klasyfikacją do tego samego rodzaju co środek trwały, z którym związana była taka szkoda,

3. W ściśle określonym okresie, w części wydatkowanej w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym,

4. Wydatki pokryte odszkodowaniem nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w tym również poprzez odpisy amortyzacyjne.

Jak już wskazano w uzasadnieniu do pytania nr 1 koszty poniesione na odtworzenie składników majątku Spółki będą stanowiły ulepszenie tych składników i jako koszty ulepszenia tych środków trwałych podwyższą ich wartość początkową. Tym samym prace rekonstrukcyjne nie będą stanowiły remontu składnika majątku, o którym mowa w przywołanym przepisie art. 17 ust. 1 pkt 54a ustawy o CIT.

W związku z powyższym nie będzie miało zastosowania zwolnienie przedmiotowe z art. 17 ust. 1 pkt 54a ustawy o CIT do tej części odszkodowania za szkody w środku trwałym wydatkowanej w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym na odtworzenie spalonych składników majątku Spółki, które będzie stanowiło ulepszenie tego środka trwałego gdyż przedmiotowe zwolnienie ma zastosowanie tylko do ww. środków trwałych które podlegały remontowi nie ulepszeniu.

Natomiast zgodzić się z Państwem należy, że Spółka spełni wszystkie z wymienionych wyżej przesłanek do zastosowania ww. zwolnienia przedmiotowego, w stosunku do tej części odszkodowania które:

• wydatkowane będzie na zakup lub wytworzenie środków trwałych we własnym zakresie,
• środki te będą zaliczone do tego samego rodzaju środków trwałych zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych co środek trwały, z którym związana była taka szkoda,
• wydatki te będą poniesione w roku powstania szkody lub w kolejnym roku podatkowym bezpośrednio po nim następującym.

Podsumowując Państwa stanowisko zgodnie z którym Spółka w ramach opisanego zdarzenia przyszłego może skorzystać ze zwolnienia z art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy o CIT, przy spełnieniu przesłanek, iż przyznane odszkodowanie dotyczy szkody w środku trwałym, zostanie ono wydatkowane na ściśle określone w art. 17 ust. 1 pkt 54a cele tj.:

• odtworzenie/rekonstrukcję tego środka trwałego stanowiącego jego ulepszenie – jest nieprawidłowe;
• na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego zaliczanego zgodnie z Klasyfikacją do tego samego rodzaju co środek trwały, z którym związana była szkoda oraz wydatek nastąpi w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym, wydatki pokryte odszkodowaniem nie będą zaliczone w koszty uzyskania przychodu, w tym również poprzez odpisy amortyzacyjne – jest prawidłowe.

Ad. 3

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT,

Warunkiem uznania wydatku za koszt uzyskania przychodu jest istnienie pomiędzy nim a osiągnięciem przychodu związku przyczynowo – skutkowego, czyli wykazanie, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy o CIT,

Pojęcie środków trwałych, podlegających amortyzacji, zostało określone w art. 16a omawianej ustawy podatkowej.

Według art. 16a ust. 1 ustawy o CIT,

Należy podkreślić, iż w świetle powołanego powyżej przepisu, amortyzacji podlega taki składnik majątku, który:

• jest własnością (współwłasnością) podatnika, oraz
• jest nabyty lub wytworzony we własnym zakresie przez podatnika, oraz
• jest kompletny i zdatny do użytku w dniu przyjęcia do używania, oraz
• jego przewidywany okres używania przekracza rok, oraz
• jest wykorzystywany przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo jest oddany do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że doszło do pożaru na terenie jednego z zakładów Spółki, w wyniku którego zniszczeniu uległa duża część hal produkcyjnych wraz z całym wyposażeniem (maszyny i urządzenie) oraz znajdującymi się w niej zapasami magazynowymi. W związku z powyższym Spółka zmuszona była do wstrzymania produkcji na czas odtworzenia środków trwałych w postaci przywrócenia budynku hali do użytkowania oraz zakupu nowych maszyn i urządzeń. Spółka w celu wywiązania się z bieżących kontraktów oraz uniknięcia kar umownych z tytułu niedostarczenia wyprodukowanego towaru do sieci sklepów ponosi również koszty związane z przeniesieniem produkcji oraz przystosowaniem linii produkcyjnych w swoich pozostałych oddziałach przez okres, w którym niemożliwe będzie użytkowanie zniszczonego zakładu z pełnym zakresie. W trakcie usuwania skutków pożaru Spółka dokonała częściowej lub całościowej likwidacji poszczególnych środków trwałych, które w wyniku zniszczenia przez pożar nie nadawały się dalszego użytku.

Państwa wątpliwości w zakresie pytania nr 3 dotyczą ustalenia czy Spółka w związku z zaistniałym zdarzeniem losowym, którego konsekwencją była konieczność wycofania środka trwałego (hala produkcyjna, maszyny, urządzenia) z czasowego użytkowania ma prawo nadal naliczać odpisy amortyzacyjne i zaliczać je w koszty uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 16c ust. 5 ustawy o CIT,

Z powyższego wynika, iż przesłanką powodująca niemożność dokonywania odpisów amortyzacyjnych od składników majątkowych jest zaprzestanie działalności, w związku z którym nastąpi zaprzestanie używania tych składników. Należy przez to rozumieć całkowite zaniechanie danego rodzaju działalności, na skutek czego składniki majątkowe przestają być używane. Przejściowe zaprzestanie użytkowania danych środków trwałych nie jest przesłanką uzasadniającą zaprzestanie dokonywania odpisów amortyzacyjnych.

Z powyższego wynika, że dopuszczalne jest amortyzowanie czasowo wyłączonych z używania środków trwałych, jeżeli podatnik nie zaprzestał wykonywania działalności gospodarczej, w której były one używane. Tak więc w przypadkach okresowego zaprzestania używania niektórych środków trwałych w działalności gospodarczej, podatnik uprawniony jest do kontynuowania odpisów amortyzacyjnych.

Jak wskazali Państwo w opisie sprawy Spółka jedynie tymczasowo zamknęła jeden z zakładów, w którym doszło do pożaru celem przywrócenia jego stanu sprzed zdarzenia – co w żaden sposób nie odpowiada definicji likwidacji czy zawieszenia profilu działalności, środki te po odtworzeniu, rekonstrukcji nadal będą wykorzystywane.

Ponieważ działalność Spółki jest nadal prowadzona, odpisy amortyzacyjne za okres w którym środek trwały był czasowo wyłączony z użytkowania z ww. powodów mogą być naliczane i stanowią koszty uzyskania przychodów.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3, zgodnie z którym Spółka w związku z zaistniałym zdarzeniem losowym, którego konsekwencją była konieczność wycofania środka trwałego (hala produkcyjna, maszyny, urządzenia) z czasowego użytkowania ma prawo nadal naliczać odpisy amortyzacyjne a następnie zaliczać je w koszty – jest prawidłowe.

Ad. 4

Państwa wątpliwości dotyczą również ustalenia czy odszkodowanie przeznaczone na pokrycie pozostałych kosztów, wygenerowanych w trakcie usuwania skutków pożaru oraz zapewnienia ciągłości dostaw, a także pokrywające koszty utraconego towaru może być rozpoznane jak przychód nieopodatkowany, z zastrzeżeniem iż koszty te do wysokości odszkodowania również nie będą przez Spółkę zaliczone do kosztów uzyskania przychodu.

W odniesieniu do powyższego wskazać należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera definicji przychodu. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 przykładowych przysporzeń, zaliczanych do tej kategorii.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT,

Na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o CIT można stwierdzić, że co do zasady przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększająca jego aktywa, mająca definitywny charakter, którą może on rozporządzać jak własną. Przychód powstaje zatem z momentem jego faktycznego uzyskania przez podatnika, czyli wpływu, bezpośrednio do majątku podatnika względnie na jego rachunek, wymienionych środków, skutkującego powstaniem po stronie podatnika możliwości dysponowania tymi środkami.

Ponadto, wyjątek od reguły, zgodnie z którą przychodem podatnika są przysporzenia faktycznie przez niego uzyskane wprowadza art. 12 ust. 3 ustawy o CIT. Stosownie do tego przepisu,

Przepis ten nakazuje ujmować dla celów podatkowych przychody, które jeszcze nie zostały otrzymane przez podatnika, ale są mu należne, tj. stanowią przedmiot wymagalnych świadczeń. Literalna wykładnia powołanego przepisu prowadzi do wniosku, że do przychodów podatkowych zalicza się takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. Do przychodów podatkowych podatnik winien zaliczyć tylko takie przychody, które są mu należne. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, w stosunku do których podatnikowi przysługiwać będzie prawo do ich otrzymania i które stanowić będą jego trwałe przysporzenie majątkowe. W piśmiennictwie i judykaturze przychód podatkowy identyfikowany jest z trwałym przysporzeniem majątkowym zwiększającym wartość aktywów (zob. P. Małecki, M. Mazurkiewicz, CIT. Podatki i rachunkowość – Komentarz do art. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. LEX 2014). Podobny pogląd wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 12 lutego 2013 r., sygn. akt II FSK 1248/11 stwierdzając, że z istoty podatku dochodowego wynika, że jest on ciężarem publicznoprawnym od przyrostu majątkowego (dochodu), a zatem przychodem jest ta wartość, która wchodząc do majątku podatnika może powiększyć jego aktywa. Przychodem jest zatem takie przysporzenie majątkowe o charakterze trwałym, które definitywnie powiększa aktywa osoby prawnej.

Co do zasady więc, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów danej osoby prawnej decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa podatnika lub zmniejszenie jego zobowiązania w sposób trwały, a nie tymczasowy. Owa definitywność w zakresie środków pieniężnych definiowana powinna być przez pryzmat możliwości swobodnego nimi dysponowania. W ocenie organu przysporzenie w postaci otrzymania przez podatnika środków pieniężnych zostać może uznane za przychód w podatku dochodowym od osób prawnych, o ile łącznie zostaną spełnione poniższe warunki:

• przysporzenie to ma charakter definitywny, powodujący w sposób trwały zwiększenie wartości aktywów podatnika lub też zmniejszenie wysokości jego zobowiązań oraz
• podatnik może rozporządzać otrzymanymi środkami jak własnymi.

Przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększająca jego aktywa, o ile nie została wyłączona z przychodów podatkowych, na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy o CIT (brak w nim jednakże przychodu pochodzącego z odszkodowania).

Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o CIT,

Należy podkreślić, że cytowany przepis odnosi się wyłącznie do poniesionych i zwróconych podatnikowi wydatków niezaliczonych z mocy art. 16 tej ustawy do kosztów uzyskania przychodów. Aby dany wydatek mógł być zaliczony do kategorii „innych wydatków”, o których mowa w art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o CIT, konieczne jest, by „wydatek ten nie został zaliczony do kosztów uzyskania przychodów” w rozumieniu przepisu art. 16 tej ustawy oraz by wydatek został wcześniej przez podatnika poniesiony, a następnie zwrócony podatnikowi. Przy czym wydatek poniesiony powinien być odpowiednikiem wydatku zwróconego. Tak więc „wydatek zwrócony” to ten sam, a nie taki sam wydatek, który został poniesiony.

Mając na względzie powyższe stwierdzić należy, że kwota pieniężna otrzymana na skutek  wypłaty odszkodowania z tyt. zawartej polisy ubezpieczeniowej przez ubezpieczyciela na rzecz Spółki nie będzie mogła być uznana za wydatek zwrócony, o którym mowa w art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o CIT , ponieważ stanowi ona odszkodowanie będące wykonaniem świadczenia z umowy ubezpieczenia, a nie zwrot wydatków poniesionych przez Spółkę niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów. Wobec tego w analizowanej sprawie nie został spełniony jeden z warunków art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o CIT, o których mowa powyżej, dlatego też w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o CIT, a otrzymane od Ubezpieczyciela odszkodowanie w myśl art. 12 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, stanowić będzie przychód podatkowy.

Odszkodowania, jeśli zostanie wypłacone, otrzymanego od Ubezpieczyciela nie można utożsamiać ze zwrotem kosztów poniesionych na usuwanie skutków pożaru oraz zapewnienia ciągłości dostaw a także na pokrycie utraconego towaru, gdyż takim zwrotem nie jest. Wynika bowiem z umowy ubezpieczenia zawartej przez Spółkę z Ubezpieczycielem, a zatem z innego tytułu.

W związku z powyższym, jeśli dojdzie do wypłaty odszkodowania z tyt. zawartej polisy ubezpieczeniowej przez ubezpieczyciela na rzecz firmy Wnioskodawcy, kwota otrzymywana przez Wnioskodawcę będzie stanowiła przychód podatkowy z tytułu otrzymanego od Ubezpieczyciela odszkodowania, będącego wykonaniem świadczenia z umowy ubezpieczenia i należy traktować ją, co do zasady jako przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT.

Zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego, w związku z pożarem hali produkcyjnej w ramach zawartej Umowy Ubezpieczeniowej Spółka zgłosiła powyższe zdarzenie Ubezpieczycielowi, z zamiarem przeznaczenia otrzymanego odszkodowania zarówno na odtworzenie zniszczonej hali, zakup nowych maszyn i urządzeń, zakup surowców i materiałów wykorzystywanych do bieżącej produkcji jak i pokrycia dodatkowych kosztów, jakie będą generowały się w trakcie usuwania skutków zdarzenia.W ramach złożonego Wniosku o wypłatę odszkodowania Ubezpieczyciel oprócz podstawowego świadczenia w celach odtworzenia zniszczonych budynków wraz z wyposażeniem oraz odszkodowania z tytułu zniszczonych zapasów i materiałów przyzna Spółce również odszkodowanie na pokrycie kosztów związanych z przerwą w działalności zakładu, a co za tym idzie dodatkowymi kosztami poniesionymi w związku z koniecznością organizacji alternatywnej produkcji.

Dodatkowe koszty ponoszone przez Spółkę obejmują w głównej mierze: koszty sprzątania, koszty związane z demontażem i ponownym montażem nieuszkodzonego mienia, koszty utylizacji, koszty przeniesienia produkcji do innych oddziałów Spółki, koszty utraty mediów i czynników chłodzących, koszty transportu, koszty pracy w godzinach nadliczbowych, nocnych i dniach wolnych od pracy, koszty outsourcingu, koszty pozostawania personelu do dyspozycji Spółki itp.

Jak już wcześniej wskazano zgodnie z art. 15 ustawy o CIT,

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem, a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy. W oparciu o kryterium stopnia tego powiązania, ustawodawca wyróżnia koszty podatkowe bezpośrednio związane z przychodami i inne niż bezpośrednio z nimi związane, których nie można wprost przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako zmierzające do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie).

Zatem, aby wydatek poniesiony przez podatnika mógł stanowić koszt uzyskania przychodów, muszą zaistnieć łącznie następujące przesłanki:

• został poniesiony przez podatnika,
• jest definitywny, a więc bezzwrotny,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,
• nie jest kosztem wymienionym w art. 16 ust. 1 updop,
• został właściwie udokumentowany.

Biorąc powyższe pod uwagę, wskazane przez Spółkę w opisie zdarzenia przyszłego wydatki wygenerowane w trakcie usuwania skutków pożaru oraz zapewnienia ciągłości dostaw należy rozpoznać jako poniesione w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów tj. w celu odbudowy hali produkcyjnej będącej źródłem przychodów z działalności Spółki. Zatem wydatki poniesione w celu przywrócenia użytkowania zakładu w pełnym zakresie będą stanowiły koszty uzyskania przychodu zgodnie z art. 15 ustawy o CIT.  

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 4, zgodnie z którym odszkodowanie przeznaczone na pokrycie pozostałych kosztów, wygenerowanych w trakcie usuwania skutków pożaru oraz zapewnienia ciągłości dostaw, a także pokrywające koszty utraconych zapasów towarów i materiałów może być rozpoznane jak przychód nieopodatkowany, z zastrzeżeniem iż koszty te do wysokości odszkodowania również nie będą przez Spółkę rozpoznane jako stanowiące koszty uzyskania przychodu – jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

• Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy Ordynacja podatkowa. Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i/lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j.  Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).