Interpretacja indywidualna z dnia 5 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.863.2022.AMA

Skutki podatkowe w podatku VAT w związku z zawarciem Porozumienia dotyczącego udzielenia pomocy obywatelom Ukrainy.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 12 oraz nieprawidłowe w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 1, 6, 7, 8, 9, 10 i 11.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 listopada 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 21 listopada 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. kwestii ustalenia:

- czy postępują Państwo prawidłowo, wystawiając na rzecz Fundacji w zależności od okoliczności faktury lub noty obciążeniowe, na zasadach opisanych we wniosku,

- czy zapewnianie przez Państwa nieodpłatnego zakwaterowania na rzecz obywateli Ukrainy (w zakresie, w jakim na wydatki te uzyskują Państwo dofinansowanie na podstawie art. 13 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a jeśli tak, kiedy powstaje obowiązek podatkowy i jak ustalić podstawę opodatkowania z tego tytułu,

- czy świadczone przez Państwa na rzecz ukraińskich obywateli czynności zapewnienia zakwaterowania podlegają zwolnieniu z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT,

- czy przysługuje Państwu prawo do odliczania podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług na cele zapewnienia zakwaterowania obywatelom Ukrainy w zakresie, w jakim na wydatki te uzyskują Państwo dofinansowanie na podstawie art. 13 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa,

- czy w związku z nabywaniem artykułów spożywczych na cele zapewnienia wyżywienia obywatelom Ukrainy oraz środków czystości w zakresie, w jakim na wydatki te uzyskują Państwo dofinansowanie na podstawie art. 13 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego, a jednocześnie nieodpłatne przekazanie tych towarów podlega opodatkowaniu VAT,

- czy czynność odsprzedaży przez Państwa na rzecz Fundacji tak towarów, jak i usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych, przy zastosowaniu odpowiedniej stawki podatku, właściwej dla danego rodzaju towarów i usług,

- kiedy powstaje obowiązek podatkowy w sytuacji obciążania Fundacji przez Państwa kosztami zgodnie z Porozumieniem,

- czy przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków na zakup towarów, które są przekazywane na cele charytatywne, w przypadku, gdy nie obciążają Państwo żadnego podmiotu z tego tytułu oraz nie otrzymują Państwo zwrotu tych wydatków.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwania – pismem z 3 stycznia 2023 r. (wpływ 3 stycznia 2023 r.) oraz pismem z 25 kwietnia 2023 r. (wpływ 25 kwietnia 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

X sp. z o.o., dalej jako Wnioskodawczyni lub Spółka, jest polskim rezydentem podatkowym oraz jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny.

Wnioskodawczyni prowadzi działalność(…). Spółka należy do grupy (...) (dalej jako Grupa), będącej międzynarodowym dostawcą usług (...).

1 marca 2022r. Spółka zawarła z podmiotem Y z siedzibą w (...) (dalej jako Fundacja) „Porozumienie (...)” (dalej jako Porozumienie).

Jak wskazano w preambule Porozumienia, zgodnie ze statutem, celem Fundacji jest udzielanie pomocy społecznej, humanitarnej i ekonomicznej osobom o minimalnych dochodach w krajach, w których działa X, zarówno poprzez pomoc indywidualną, jak i wspieranie instytucji i organizacji (obywatelskich) zajmujących się ograniczaniem ubóstwa; tworzenie i wdrażanie projektów udzielania pomocy społecznej, humanitarnej i ekonomicznej, o których mowa powyżej, a także udzielanie humanitarnej i ekonomicznej pomocy społecznej osobom dotkniętym wojną; oraz wszystko to, co jest związane z powyższymi działaniami lub może im sprzyjać, wszystko w najszerszym tego słowa znaczeniu.

Wnioskodawczyni jako spółka z Grupy działająca w Polsce ma zgodnie z Porozumieniem pełnić rolę pośrednika, poprzez dystrybucję środków Fundacji w związku z oferowaniem pomocy w ramach projektu, którego celem jest wsparcie finansowe dla pracowników Grupy z Ukrainy i ich rodzin oraz wsparcie dla ofiar wojny z Ukrainy (przedsięwzięcie to określono jako „Projekt").

Porozumienie zostało zawarte celem określenia warunków wsparcia finansowego Projektu przez Fundację.

Celem Projektu jest udzielenie wsparcia finansowego pracownikom z Ukrainy Grupy i ich rodzinom oraz wsparcie dla ofiar wojny z Ukrainy. Środki udostępnione przez Fundację mają być wykorzystywane wyłącznie w następujący sposób:

A. Zwrot za towary lub usługi zakupione przez lub dla pracowników i ich rodzin w Polsce, obejmujące:

- zakwaterowanie

- wyposażenie mieszkania

- artykuły spożywcze

- ubrania

- leki

- transport

- artykuły i zabawki dla dzieci

- inne towary i usługi potrzebne do pomocy ofiarom wojny.

Odnośnie każdego zwrotu kosztów wystawiany jest wniosek, który musi być zatwierdzony przez Komitet Finansowy. Wytyczne dotyczące zatwierdzania wniosków określono w załączniku 1 do Porozumienia.

B.Zwrot wydatków poniesionych przez Wnioskodawczynię na ośrodek dla ofiar wojny w (...) w Polsce, przeznaczony dla ofiar wojny z Ukrainy, obejmujących:

- opłaty za wynajem;

- meble i wyposażenie;

- pozostałe koszty mieszkaniowe (media, sprzątanie, dodatkowe towary lub usługi związane z utrzymaniem lokali mieszkalnych, w tym środki czystości);

- inne towary i usługi potrzebne do pomocy ofiarom wojny, wszystko w szerokim tego słowa znaczeniu.

C. Wsparcie finansowe dla ofiar wojny przebywających w ośrodku dla ofiar wojny w (...).

D. Wsparcie finansowe dla pracowników przebywających na Ukrainie.

Zgodnie z Porozumieniem, w celu wsparcia Projektu, Fundacja udostępnia środki finansowe do wykorzystania do określonego limitu miesięcznego. Wypłaty powyżej tej maksymalnej kwoty miesięcznej są możliwe tylko po wcześniejszym uzyskaniu pisemnej zgody Fundacji.

Raz w miesiącu Wnioskodawczyni jest zobowiązana przesyłać do Fundacji listę wszystkich wydatków z podziałem na kategorie oraz dodatkowe informacje, takie jak informacje o charakterze wydatków i liczbie osób, które otrzymały wsparcie finansowe lub zwrot wydatków. Po zatwierdzeniu raportu wydatków przez Fundację, Fundacja zwraca Wnioskodawczyni wydatki na podstawie noty obciążeniowej lub faktury wystawionej przez Wnioskodawczynię.

Wnioskodawczyni ma zgodnie z Porozumieniem wystawiać faktury/ bądź noty obciążeniowe do 10 dnia miesiąca. Fundacja dokonuje zapłaty w terminie 10 dni od otrzymania noty obciążeniowej lub faktury na konto podane w Porozumieniu. Fundacja może przekazywać Wnioskodawczyni przedmioty w naturze lub pozyskiwać je od innych darczyńców. Wnioskodawczyni jest zobowiązana wykorzystywać otrzymane środki pieniężne oraz przedmioty w naturze wyłącznie do bezpośredniego wsparcia Projektu i celu, który ma być dzięki niemu osiągnięty.

Na mocy aneksu z 10 czerwca 2022r. Fundacja rozszerzyła zakres i cele wsparcia określonego w Porozumieniu o dwa dodatkowe obszary, tj. sponsorowanie pikniku dla dzieci z ośrodka w (...) oraz półkolonie letnie dla dzieci pracowników Grupy z Ukrainy.

Z kolei na podstawie aneksu z 11 sierpnia 2022r. Fundacja rozszerzyła zakres i cele wsparcia określonego w Porozumieniu o dodatkowy obszar, tj. dystrybucję wyprawek szkolnych dla części dzieci będących ofiarami wojny zamieszkałych w Polsce, w szczególności dla dzieci pracowników Grupy z Ukrainy.

Wnioskodawczyni w wykonaniu Porozumienia świadczy na rzecz beneficjentów Programu (tj. obywateli Ukrainy) usługi, przykładowo polegające na zapewnieniu zakwaterowania i wyżywienia uchodźcom w ośrodku w (...), organizacji półkolonii dla dzieci, organizacji pikników. Ponadto Wnioskodawczyni ponosi koszty związane z najmem lokali udostępnianych tym osobom, w tym czynszu, mediów, napraw przedmiotu najmu itp. oraz innych usług związanych z bieżącym utrzymaniem ośrodka.

Ponadto Wnioskodawczyni nabywa towary, które przekazywane są beneficjentom Programu, przykładowo wyposażenie pokoi oraz kuchni, wyprawki szkolne dla dzieci, artykuły szkolne i sportowe, środki czystości, artykuły spożywcze itd.

Spółka otrzymuje od Gminy (...) świadczenie z tytułu zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy na podstawie art. 13 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. poz. 583 z późn. zm.) oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 4 maja 2022 r. w sprawie maksymalnej wysokości świadczenia pieniężnego przysługującego z tytułu zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy oraz warunków przyznawania tego świadczenia i przedłużania jego wypłaty (Dz. U. poz. 1020 z późn. zm.), dalej jako Rozporządzenie w sprawie świadczenia pieniężnego.

Wnioskodawczyni zapewnia zakwaterowanie obywatelom ukraińskim w ten sposób, że osobom tym nieodpłatnie udostępniane są wyposażone lokale w ośrodku w (...), tzn. udostępniane są pokoje z łazienkami (w pokojach znajdują się łóżka i szafki) oraz kuchnia do wspólnego użytku.

Udostępniane obywatelom Ukrainy lokale mają charakter mieszkalny. Udostępniając je, Wnioskodawczyni działa we własnym imieniu (na własny rachunek). Beneficjenci świadczenia wykorzystują lokale wyłącznie na cele mieszkaniowe.

Zapewnienie obywatelom Ukrainy przez Wnioskodawczynię wyżywienia ma formę dostawy towarów, tzn. otrzymują oni od Wnioskodawczyni artykuły spożywcze, z których sami przygotowują posiłki.

Wydatki związane z zapewnieniem zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy - jednak wyłącznie w zakresie, w jakim przekraczają limit określony w § 2 Rozporządzenia w sprawie świadczenia pieniężnego (tj.40 zł za osobę dziennie) - zgodnie z zapisami Porozumienia oraz ustnymi uzgodnieniami między Fundacją a Wnioskodawczynią są Wnioskodawczyni zwracane przez Fundację na podstawie faktury lub noty obciążeniowej. Rozliczenie wygląda w ten sposób, że zsumowana kwota poniesionych wydatków jest porównywana z łączną kwotą otrzymanego dofinansowania od Gminy. Zafakturowaniu na Fundację podlega nadwyżka poniesionych kosztów nad otrzymanym dofinansowaniem.

Ponadto zafakturowaniu na Fundację podlegają wszystkie wydatki, w stosunku do których Wnioskodawczyni nie otrzymuje ww. dofinansowania z Gminy, tj. wydatki ponoszone zgodnie z zapisami Porozumienia na cele inne niż zapewnienie osobom z Ukrainy zakwaterowania i wyżywienia.

Co do zasady Wnioskodawczyni nabywa towary i usługi w ramach realizacji Porozumienia we własnym imieniu, otrzymując z tego tytułu faktury. Spółka odsprzedaje takie świadczenia na rzecz Fundacji, wystawiając faktury.

Zdarzają się ponadto przypadki, że beneficjenci Projektu przedstawiają Spółce paragony dokumentujące nabycie przez nich towarów lub usług i Wnioskodawczyni na tej podstawie zwraca im poniesione wydatki, a następnie obciąża tymi kwotami Fundację na podstawie noty obciążeniowej.

Ponadto Wnioskodawczyni, niezależnie od współpracy z Fundacją na podstawie Porozumienia, dokonuje niekiedy zakupu towarów, które są przekazywane na cele charytatywne (przykładowo nabywane i przekazywane są kosze delikatesowe, zabawki, kwiaty). W takim przypadku Wnioskodawczyni nie obciąża żadnego podmiotu z tego tytułu oraz nie otrzymuje zwrotu wydatków od żadnego podmiotu.

W uzupełnieniu do wniosku w piśmie z 3 stycznia 2023 r. wskazali Państwo, że:

a) Czy przedmiotem świadczenia zgodnie z zawartym Porozumieniem jest kompleksowa usługa, w ramach której będą wykonywane różne czynności zmierzające do zapewnienia pomocy ofiarom wojny na Ukrainie czy może poszczególne czynności, wykonywane przez Państwa na podstawie Porozumienia stanowią cel sam w sobie i nie są ściśle ze sobą związane?

Zgodnie z treścią Porozumienia oraz intencjami jego stron przedmiotem Państwa świadczenia są wykonywane przez Państwa poszczególne czynności (odsprzedaż poszczególnych towarów i usług), nie tworzące kompleksowej usługi. – zmierzające do zapewnienia pomocy ….

b) Pod jakimi symbolami/symbolem klasyfikacji statystycznej sklasyfikowane są usługi/usługa świadczone przez Państwa w ramach Porozumienia, według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z 4 września 2015 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. z 2015 r., poz. 1676, ze zm.).

W przypadku wyszczególnionych we wniosku towarów i usług mogą Państwo wskazać następujące kody:

- zakwaterowanie – 55.9 POZOSTAŁE USŁUGI;

- energia elektryczna – 35.11 ENERGIA ELEKTRYCZNA;

- zużycie wody – 36.0 WODA W POSTACI NATURALNEJ; USŁUGI ZWIĄZANE Z UZDATNIANIEM I DOSTARCZANIEM WODY;

- wywóz odpadów komunalnych – 38.1 USŁUGI ZWIĄZANE ZE ZBIERANIEM ODPADÓW;

- deratyzacja – 81.29.11.0 Usługi dezynfekcji i tępienia szkodników;

- naprawy sprzętu AGD – 33.14.19 Usługi naprawy i konserwacji pozostałego sprzętu elektrycznego;

- odkurzacze - 27.51.21 Sprzęt gospodarstwa domowego elektromechaniczny, z własnym silnikiem elektrycznym;

- zamrażarki - 27.51.11.0 Chłodziarki i zamrażarki typu domowego;

- usługa montażu stojaka na rowery - 42.99.29 Roboty ogólnobudowlane związane z budową pozostałych obiektów inżynierii lądowej i wodnej, gdzie indziej niesklasyfikowanych;

- kamizelki ochronne - 13.92.2 POZOSTAŁE GOTOWE WYROBY TEKSTYLNE;

- klapki basenowe - 13.92.2 POZOSTAŁE GOTOWE WYROBY TEKSTYLNE;

- słuchawki - 26.40.42 Głośniki; słuchawki nagłowne i douszne oraz zestawy składające się z mikrofonu i jednego lub większej liczby głośników;

- ubrania – 14.1 ODZIEŻ, Z WYŁĄCZENIEM WYROBÓW FUTRZARSKICH;

- leki – 21.1 PODSTAWOWE SUBSTANCJE FARMACEUTYCZNE

- transport – 49.10 TRANSPORT KOLEJOWY PASAŻERSKI MIĘDZYMIASTOWY, 49.3 POZOSTAŁY TRANSPORT LĄDOWY PASAŻERSKI;

- artykuły i zabawki dla dzieci – 32.40 GRY I ZABAWKI;

- meble i wyposażenie – 31.00 MEBLE DO SIEDZENIA I ICH CZĘŚCI; CZĘŚCI POZOSTAŁYCH MEBLI, 31.03 MATERACE, 31.03.1 STELAŻE POD MATERACE I MATERACE;

- sprzątanie – 81.2 USŁUGI SPRZĄTANIA OBIEKTÓW;

- środki czystości – 20.4 MYDŁO I DETERGENTY, ŚRODKI PIORĄCE, CZYSZCZĄCE I POLERUJĄCE; WYROBY KOSMETYCZNE I TOALETOWE.

c) Czy pomiędzy Państwem a Fundacją istnieją powiązania, o których mowa w art. 32 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. powiązania w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?

Tak, pomiędzy Wnioskodawcą a Fundacją istnieją powiązania, o których mowa w art. 32 ust. 2 pkt 1) ustawy o podatku od towarów i usług, tj. powiązania w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 5) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 5) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

d) Czy nabywają Państwo towary i usługi w ramach realizacji Porozumienia we własnym imieniu i na rzecz Fundacji czy w imieniu i na rzecz Fundacji?

Wnioskodawca nabywa towary i usługi w ramach realizacji Porozumienia we własnym imieniu na rzecz Fundacji. Wnioskodawca wskazuje na poparcie tej odpowiedzi, że dokumenty, na podstawie których następuje nabycie towarów i usług, są wystawiane na Wnioskodawcę, a następnie ma miejsce odsprzedaż tych świadczeń na rzecz Fundacji. Jak zostało również wskazane we wniosku, występują ponadto sytuacje, w których Wnioskodawca po otrzymaniu od beneficjentów Porozumienia dokumentów - np. paragonów lub faktur, głównie z tytułu najmu, wystawionych bezpośrednio na beneficjentów porozumienia - wystawia na Fundację noty obciążeniowe.

e) Czy nabywają Państwo towary i usługi od beneficjentów Projektu we własnym imieniu i na rzecz Fundacji czy w imieniu i na rzecz Fundacji?

Wnioskodawca nie nabywa towarów i usług od beneficjentów Projektu, ani w imieniu własnym, ani w imieniu Fundacji.

Idea Projektu polega na nabywaniu towarów i usług przez Wnioskodawcę działającego na rzecz Fundacji. Następnie świadczenia te są przekazywane beneficjentom w związku z sytuacją, w jakiej znaleźli się na skutek działań wojennych. Beneficjenci w ramach realizacji Porozumienia nie dokonują dostaw towarów ani świadczenia usług na rzecz Wnioskodawczyni lub Fundacji. Natomiast nie można wykluczyć tego, że część beneficjentów projektu świadczy, bądź świadczy na rzecz Wnioskodawcy, bądź podmiotów powiązanych z Wnioskodawcą, pracę, na podstawie umowy o pracę, bądź zlecenie.

 f) Jakie towary i usługi nabywają Państwo w celu wykonaniu obowiązków wynikających z Porozumienia zawartego z Fundacją, a jakie towary i usługi nabywają Państwo niezależenie od Porozumienia?

Wszystkie usługi i towary opisane we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przez Wnioskodawcę, do których odnoszą się pytania 1-11, nabywane są w celu wykonania obowiązków wynikających z Porozumienia zawartego z Fundacją, uzupełnionego ustnymi ustaleniami. Wśród wydatków wskazać można przykładowo:

1) wydatki związane z funkcjonowaniem ośrodka: czynsz najmu hotelu, energia elektryczna, zużycie wody, koszty ogrzewania, art. spożywcze, środki czystości, wywóz odpadów komunalnych, deratyzacja, usługa naprawy sprzętu AGD, zakup sprzętu AGD: odkurzacze, zamrażarki, prace elektryczne, prace porządkowe (koszenie trawy), sprzęt do sprzątania na zewnątrz obiektu, usługa montażu stojaków na rowery przed budynkiem ośrodka, ozdoby świąteczne; kamizelki ochronne, demontaż+osuszanie GK + przerabianie drzwi, słodycze i zabawki dla dzieci

2) inne wydatki, którymi została obciążona Fundacja: organizacja półkolonii, organizacja pikniku na Dzień Dziecka, artykuły dla dzieci z domu dziecka (kosmetyki, słodycze, klapki basenowe; słuchawki), wyprawki szkolne.

Dodatkowo należy wskazać, że ustalenia ustne pomiędzy stronami przewidują, że wydatki związane z zapewnieniem zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy są Wnioskodawczyni zwracane przez Fundację zgodnie z zapisami Porozumienia wyłącznie w zakresie, w jakim przekraczają limit określony w obowiązujących przepisach (tj. 40 zł za osobę dziennie).

Wydatki do tego limitu pokrywane są z otrzymywanych zasiłków z Gminy.

g) Do jakich czynności będą Państwo wykorzystywali nabyte towary i usługi, o których mowa we wniosku, tj. czy do czynności:

- opodatkowanych podatkiem od towarów i usług,

- zwolnionych od podatku od towarów i usług,

- niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Wnioskodawca zwraca uwagę, że kwestie sproblematyzowane w powyższym pytaniu zostały poddane ocenie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej jako przedmiot indywidualnej interpretacji prawa podatkowego (por. w szczególności pyt. 1 oraz 6 i 7), dlatego niniejsze odpowiedzi nie powinny być - zdaniem Wnioskodawcy - traktowane jako elementy stanu faktycznego, tylko jako stanowisko własne Wnioskodawcy w odpowiedzi na te pytania.

Jak zostało wskazane we wniosku Wnioskodawca świadczy na rzecz beneficjentów Programu (tj. obywateli Ukrainy) usługi, przykładowo polegające na zapewnieniu zakwaterowania i wyżywienia uchodźcom w ośrodku w (…), organizacji półkolonii dla dzieci, organizacji pikników. Ponadto Wnioskodawca ponosi koszty związane z najmem lokali udostępnianych tym osobom, w tym czynszu, mediów, napraw przedmiotu najmu itp. oraz innych usług związanych z bieżącym utrzymaniem ośrodka.

Rodzaj czynności, z którymi poszczególne wydatki są związane (tj. określenie jako czynności opodatkowane, zwolnione bądź niepodlegające opodatkowaniu) jest zależny od tego, kto nabywa poszczególne towary i usługi (Wnioskodawca czy beneficjent we własnym imieniu) oraz tego, czy dany wydatek podlega refakturowaniu na rzecz Fundacji – zgodnie z poniższym uzasadnieniem. Należy tu jednak jeszcze raz zastrzec, iż ocena skutków opisanych czynności jest przedmiotem złożonego przez Wnioskodawcę wniosku o interpretację, a poniższe wyjaśnienia stanowią stanowisko własne Wnioskodawcy, co do którego oczekuje on weryfikacji ze strony Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Wszelkie wskazane we wniosku nabywane przez Wnioskodawcę towary i usługi, które są następnie odsprzedawane na rzecz Fundacji (na podstawie faktury) są przedmiotem czynności opodatkowanych według odpowiedniej stawki podatku lub zwolnionych, w zależności od rodzaju nabywanego towaru/usługi, zgodnie z art. 41 oraz art. 43 ustawy o VAT.

Czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług są czynności obciążenia Fundacji z tytułu wydatków, w przypadku których beneficjenci Projektu przedstawiają Wnioskodawcy paragony lub faktury imienne dokumentujące nabycie przez nich towarów lub usług. W takich sytuacjach Wnioskodawca zwraca beneficjentom poniesione wydatki, a następnie obciąża tymi kwotami Fundację (na podstawie not obciążeniowych). W takich przypadkach zdaniem Wnioskodawcy, obciążając Fundację, Wnioskodawca nie działa jako podatnik VAT, ponieważ nie nabywa we własnym imieniu towarów ani usług, a jedynie pośredniczy w zwrocie kosztów przez Fundację na rzecz beneficjentów Projektu. Z tego względu właściwe jest zdaniem Wnioskodawcy traktowanie tych obciążeń jako niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jak zostało wskazane we wniosku o interpretację, Wnioskodawca ponosi wydatki związane z zapewnieniem zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy. W zakresie, w jakim wydatki te przekraczają limit określony we właściwych przepisach (tj. 40 zł za osobę dziennie) - zgodnie z zapisami Porozumienia oraz ustnymi uzgodnieniami między Fundacją a Wnioskodawczynią są Wnioskodawczyni zwracane przez Fundację na podstawie faktury lub noty obciążeniowej. Rozliczenie wygląda w ten sposób, że zsumowana kwota poniesionych wydatków jest porównywana z łączną kwotą otrzymanego dofinansowania od Gminy. Zafakturowaniu na Fundację podlega nadwyżka poniesionych kosztów nad otrzymanym dofinansowaniem – z zastosowaniem odpowiedniej stawki podatku VAT.

Natomiast określenie charakteru czynności, do których wykorzystywane są nabywane towary i usługi związane z zapewnieniem zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy w zakresie, w jakim ich wartość nie przekracza limitu określonego w § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 4 maja 2022 r. w sprawie maksymalnej wysokości świadczenia pieniężnego przysługującego z tytułu zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy oraz warunków przyznawania tego świadczenia i przedłużania jego wypłaty (Dz. U. poz. 1020 z późn. zm.) jest przedmiotem pytania szóstego sformułowanego we wniosku o interpretację przez Wnioskodawcę. Jak wskazał Wnioskodawca w swoim stanowisku odnośnie tego pytania, Wnioskodawca otrzymuje co prawda świadczenie pieniężne z tytułu zapewnienia zakwaterowania (i wyżywienia) obywatelom Ukrainy, ale środki na to zapewnia organ samorządu terytorialnego. Zapłaty nie dokonują zatem beneficjenci świadczenia. Środki otrzymane przez Wnioskodawcę, w zryczałtowanej kwocie, nie powiązanej z faktyczną wartością świadczenia, nie stanowią dla Wnioskodawcy rzeczywistego ekwiwalentu świadczenia na rzecz beneficjentów. Z tego względu świadczenie Wnioskodawcy należy jego zdaniem uznać za nieodpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu na podstawie art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT. Innymi słowy, nabyte w tym celu towary i usługi będą co do zasady wykorzystane w celu świadczenia czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Jednocześnie jednak, jak Wnioskodawca wskazał w odpowiedzi na zadane przez siebie pytanie siódme, jego zdaniem świadczone przez niego na rzecz ukraińskich obywateli czynności zapewnienia zakwaterowania podlegają zwolnieniu z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT. Tym samym wydatki, jakie ponosi Wnioskodawca w związku z udostępnianiem obywatelom ukraińskim wyposażonych lokali mieszkalnych - w zakresie, w jakim ich wartość nie przekracza limitu określonego w § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 4 maja 2022 r. w sprawie maksymalnej wysokości świadczenia pieniężnego przysługującego z tytułu zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy oraz warunków przyznawania tego świadczenia i przedłużania jego wypłaty - w ośrodku w (…), są związane ze świadczeniem usług zwolnionych z podatku od towarów i usług. Powyższe dotyczy wszelkich świadczeń związanych z zapewnieniem zakwaterowania i wyżywienia, w tym także np. artykułów spożywczych, środków czystości i innych.

h) Czy usługi świadczone na rzecz obywateli Ukrainy są realizowane na cele związane z Państwa działalnością gospodarczą?

Usługi będące przedmiotem świadczenia na rzecz obywateli Ukrainy nie są realizowane w związku z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie wyklucza jednak, że część z beneficjentów korzystających z pomocy może w przyszłości podjąć zatrudnienie w którejś ze spółek z grupy Wnioskodawcy. Część osób z ośrodka to obywatele Ukrainy współpracujący ze spółkami z grupy Wnioskodawcy na zasadach umów o świadczenie pracy tymczasowej plus na zasadach innych umów, część beneficjentów może np. świadczyć rzecz na którejś ze spółek z grupy Wnioskodawcy usługi rekrutacji.

 i) Czy towary przekazywane obywatelom Ukrainy mają jakikolwiek związek z prowadzoną przez Państwa działalnością gospodarczą? Jeżeli tak to w jaki sposób związek ten się przejawia?

Towary przekazywane obywatelom Ukrainy nie mają żadnego związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą. Co za tym idzie, odpowiedź na drugą część pytania oznaczonego w pkt 1 ppkt. i) jest bezprzedmiotowa.

 j) Czy towary nabywane niezależnie od Porozumienia nabywają Państwo wyłącznie w celu ich nieodpłatnego przekazania?

Wnioskodawca zakłada, że ww. pytanie dotyczy towarów, do których odnosi się pytanie 12 przedstawione we wniosku. Są one nabywane są przez Wnioskodawcę wyłącznie w celu nieodpłatnego przekazania.

Natomiast w uzupełnieniu do wniosku w piśmie z 25 kwietnia 2023 r. wskazali Państwo, że:

I.

1) Jakie konkretnie obowiązki (poza wymienionymi we wniosku związanymi z udzieleniem wsparcia finansowego przez Fundację oraz obowiązkiem przeznaczenia przez Państwa otrzymanych środków na konkretne cele wskazane w Porozumieniu i rozliczenia się z poniesionych wydatków na pomoc obywatelom Ukrainy) wynikają z zawartego 1 marca 2022 r. Porozumienia w sprawie organizacji wspierających projekt oraz ustnych ustaleń między stronami dla Państwa oraz dla Fundacji, a w szczególności:

 a) do czego zobowiązują się Państwo, a jakie są obowiązki po stronie Fundacji?

Fundacja zobowiązana jest do przekazywania środków na sfinansowanie przedsięwzięć w ramach Projektu. Natomiast Wnioskodawczyni wykonuje czynności operacyjne w ramach realizacji Projektu. W szczególności proponuje, jakie akcje zostaną podjęte. Propozycje Spółki są następnie zatwierdzane (akceptowane) przez Fundację.

Przykładami zorganizowanych przedsięwzięć są:

- zorganizowanie i bieżące utrzymanie ośrodka w (…), zapewniającego osobom z Ukrainy zakwaterowanie i wyżywienie

- organizacja półkolonii dla ukraińskich dzieci

- organizacja pikniku z okazji dnia dziecka dla ukraińskich dzieci z ośrodka w (…)

- zakup i przekazanie wyprawki szkolnej dla dzieci ukraińskich pracowników tymczasowych

- zakup i przekazanie paczek z akcesoriami dla rekruterów współpracujących ze Spółką przebywających w Ukrainie

- zakup i przekazanie paczek świątecznych dla ukraińskich dzieci

- program, w ramach którego pracownicy tymczasowi zatrudnieni przez Spółkę mogą uzyskać zwrot wydatków na potrzeby swoje i swoich rodzin do kwoty 2000 zł; zwrot wydatków otrzymują na podstawie paragonów lub innych dowodów zakupu

- planowana obecnie wycieczka dla ukraińskich dzieci do Warszawy.

Beneficjentami przedsięwzięć organizowanych w ramach programu są wyłącznie obywatele Ukrainy dotknięci działaniami wojennymi.

Organizacją konkretnych przedsięwzięć zajmuje się Spółka, po pierwsze na etapie planowania poszczególnych działań, które są proponowane Fundacji. Następnie Spółka zleca konieczne czynności podmiotom zewnętrznym i pozyskuje za nie faktury. W realizację przedsięwzięć zaangażowani są także na bieżąco pracownicy Spółki, którzy np. fizycznie dokonują zakupu i przekazania towarów i usług, kontaktują się z dostawcami itp.

 b) czy zobowiązują się Państwo do dostarczania na rzecz Fundacji ściśle określonych towarów według ustalonego planu?

Plany określane są dla poszczególnych przedsięwzięć, które proponuje Spółka, a zatwierdza Fundacja. Dla każdego przedsięwzięcia ustalany jest budżet i - rodzajowo - towary i usługi, których zakup będzie konieczny. Spółka następnie przedstawia Fundacji, jako załącznik do wystawionej faktury, faktury i rachunki dokumentujące faktycznie poczynione wydatki na dane przedsięwzięcie i na tej podstawie uzyskuje od Fundacji ich zwrot.

 c) który z podmiotów (Państwo czy Fundacja) zawiera umowy z dostawcami/usługodawcami świadczeń nabywanych dla podmiotów z Ukrainy, np. w przypadku najmu pomieszczeń w ośrodku w (…)/zakwaterowania zapewnianego pracownikom z Ukrainy Grupy i ich rodzinom czy organizacji półkolonii dla dzieci/organizacji pikników?

Umowy z dostawcami/usługodawcami świadczeń nabywanych dla podmiotów z Ukrainy są zawierane wyłącznie przez Wnioskodawczynię.

 d) kto się zajmuje organizacją pomocy dla obywateli z Ukrainy, kto fizycznie przekazuje beneficjentom projektu (obywatelom Ukrainy) towary i usługi nabywane w ramach zawartego Porozumienia?

Wszystkie czynności faktyczne składające się na pomoc obywatelom z Ukrainy, tj. zlecanie czynności podmiotom zewnętrznym, zakup towarów, organizacja poszczególnych przedsięwzięć, przekazywanie towarów beneficjentom Projektu itp. wykonywane są przez pracowników Wnioskodawczyni.

 e) z jakiego tytułu otrzymują Państwo wynagrodzenie od Fundacji, czy stanowi ono tylko zapłatę za zakupione dla obywateli Ukrainy towary/usługi (jeżeli tak, to czy kwoty zafakturowane na Fundację z tego tytułu są równowartością poniesionych przez Państwa wydatków na realizację projektu, czy jest doliczana do nich marża) czy też otrzymują Państwo od Fundacji dodatkowe wynagrodzenie z tytułu pomocy przy udzielaniu wsparcia obywatelom Ukrainy?

Wnioskodawczyni otrzymuje od Fundacji wyłącznie zwrot poniesionych wydatków na rzecz obywateli Ukrainy. Do kwoty wydatków, którymi Spółka obciąża Fundację, nie jest doliczana marża. Wnioskodawczyni nie obciąża Fundacji kosztami pracy swoich pracowników zaangażowanych w realizację projektu.

f) co należy rozumieć pod pojęciem miesięcznych limitów, w ramach których zwracane są poniesione przez Państwa wydatki na zakup towarów i usług dla obywateli Ukrainy, w jaki sposób są one ustalane przez Fundację, jakie okoliczności decydują o ich podwyższeniu (jak wynika bowiem z wniosku - wypłaty powyżej maksymalnej kwoty miesięcznej są możliwe tylko po wcześniejszym uzyskaniu pisemnej zgody Fundacji)?

W toku współpracy Wnioskodawczyni z Fundacją na podstawie ustaleń ustnych wykształciła się praktyka odbiegająca od postanowienia Porozumienia, które mówi o miesięcznych limitach. Zwrot kosztów odbywa się każdorazowo w odniesieniu do przedsięwzięć, które, jak zostało opisane wyżej, są proponowane przez Spółkę i akceptowane przez Fundację. Ustalone kwoty dla poszczególnych przedsięwzięć są zróżnicowane i nie został dla nich de facto ustalony odgórny limit.

Jedyny limit kwotowy jaki funkcjonuje w wykonaniu Porozumienia dotyczy wspomnianego wyżej programu, w ramach którego pracownicy tymczasowi zatrudnieni przez Spółkę mogą uzyskać jednorazowy zwrot wydatków na potrzeby swoje i swoich rodzin do kwoty 2000 zł. Zwrot wydatków otrzymują na podstawie paragonów lub innych dowodów zakupu, które w takich przypadkach wystawione są na danego pracownika (nie na Wnioskodawczynię).

2) Czy działając w ramach Porozumienia zawartego z Fundacją wszystkie towary/usługi zakupione na potrzeby obywateli Ukrainy są nabywane przez Państwa we własnym imieniu, ale w celu odsprzedaży Fundacji, czy też część towarów/usług jest nabywana przez Państwa we własnym imieniu, ale w celu przekazania obywatelom Ukrainy, a jeżeli tak, to skąd takie rozróżnienie oraz jakie dokładnie (konkretnie) towary i usługi, o których mowa we wniosku, nabywają Państwo we własnym imieniu, ale na rzecz Fundacji (dokonując ich zakupu i odsprzedaży na rzecz Fundacji), a jakie we własnym imieniu, ale na własny rachunek (dokonując ich zakupu i przekazania bezpośrednio na rzecz obywateli Ukrainy)?

Nie istnieje żadne rozróżnienie dla sposobu nabywania towarów i usług przez Wnioskodawczynię. Nabycie następuje zawsze we własnym imieniu Spółki, przy założeniu, że dane świadczenia zostaną przekazane obywatelom Ukrainy, oraz że Spółka otrzyma zwrot udokumentowanych wydatków od Fundacji (w zakresie w jakim wydatki nie zostaną pokryte dofinansowaniem z Gminy).

3) Co rozumieją Państwo pod pojęciem pełnienia roli pośrednika, poprzez dystrybucję środków Fundacji w związku z oferowaniem pomocy obywatelom Ukrainy w ramach projektu, czy ta rola pośrednika w przekazywaniu środków finansowych od Fundacji odnosi się tylko do towarów i usług zakupionych bezpośrednio we własnym zakresie przez obywateli Ukrainy?

Użyte w Porozumieniu sformułowanie o roli Wnioskodawczyni jako pośrednika ma swoje źródło w specyficznych uwarunkowaniach, w jakich doszło do podpisania Porozumienia przez strony. Działająca w ramach Grupy Fundacja chciała zaangażować się w pomoc ofiarom konfliktu zbrojnego w Ukrainie, które znalazły się w Polsce. Ma ona siedzibę w Niderlandach. Udzielanie pomocy bezpośrednio z kraju siedziby Fundacji byłoby utrudnione, zważywszy np. na wysokie koszty przelewów bankowych do Polski czy też konieczność posiadania na terytorium Polski pracowników wykonujących czynności faktyczne w postaci kontaktu z dostawcami, zakupu i przekazywania świadczeń obywatelom Ukrainy itp. Wobec tego Fundacja nawiązała w tym zakresie współpracę z Wnioskodawczynią, w ramach której Wnioskodawczyni nieodpłatnie angażuje również własne środki, tzn. pracowników, którzy organizują opisane wyżej przedsięwzięcia służące pomocy dla obywateli Ukrainy. Celem zarówno Fundacji, jak i Wnioskodawczyni są wyłącznie działania pomocowe, nienakierowane na osiągnięcie zysku. Zatem pełnienie roli pośrednika przez Spółkę dotyczy wszystkich działań podejmowanych w ramach realizacji Porozumienia (nie odnosi się tylko do towarów i usług zakupionych bezpośrednio we własnym zakresie przez obywateli Ukrainy). Oznacza ono, że Wnioskodawczyni nabywa towary i usługi w celu pomocy obywatelom Ukrainy i uzyskuje zwrot tych kwot, bądź zwraca beneficjentom poniesione przez nich wydatki (do ww. limitu) i uzyskuje ich zwrot od Fundacji.

4) Czy świadczenie przyznawane z Gminy (…) na podstawie art. 13 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa obejmuje:

a) tylko udostępnianie lokali i zapewnienie wyżywienia przez Państwa obywatelom Ukrainy w ośrodku (hotelu) w (…), czy również

b) udostępnienie lokali i zapewnienie wyżywienia przez Państwa w innych lokalizacjach (poza ośrodkiem dla uchodźców w (…)) czy też

c) zakwaterowanie i wyżywienie ponoszone przez samych obywateli Ukrainy?

Świadczenie przyznawane z Gminy (…) na podstawie art. 13 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa wydatkowane jest wyłącznie na udostępnianie lokali i zapewnienie wyżywienia obywatelom Ukrainy w ośrodku w (…). Na wydatki w tym zakresie składają się koszty zakwaterowania, mediów, środków czystości i artykułów spożywczych. Z tym że Spółka ponosi w związku z funkcjonowaniem ośrodka wydatki przewyższające wartość dofinansowanie otrzymywanego od Gminy. Dlatego w zakresie, w jakim wydatki te przekraczają limit 40 zł za osobę dziennie, są one zwracane Spółce u przez Fundację.

Metodologię rozliczeń obrazuje następujący przykład:

Wnioskodawczyni otrzymała fakturę za czynsz najmu ośrodka za miesiąc 12/2022:

- Kwota netto 10 000 zł

- VAT 2300 zł

- Kwota brutto 12300 zł

W grudniu na rachunek Wnioskodawczyni wpłynęło dofinansowanie z Gminy (…) z tytułu przyznanych zasiłków w łącznej kwocie 2300 zł (konto Dofinansowania/zasiłki NKUP).

W związku z tym otrzymana faktura została zaksięgowana następująco:

- 2300 zł - konto „Koszty- wydatki pokryte dofinansowaniem NKUP” (1.869,92+430,08 nieodliczony VAT=2300, czyli wartość otrzymanego dofinansowania)

- 8130,08 netto - konto „(…)”- ta kwota jest refakturowana na fundację (+VAT)

- 1.869,92 - VAT do odliczenia

5) Co dokumentuje faktura wystawiana na Fundację w zakresie zapewnienia obywatelom Ukrainy zakwaterowania i wyżywienia ponad dofinansowanie udzielane przez Gminę (…) w zryczałtowanej kwocie?

Należy tu wyjaśnić, że Wnioskodawczyni wystawia jedną fakturę na rzecz Fundacji za dany okres rozliczeniowy, w której wykazana jest każdorazowo kwota stanowiąca sumę wydatków poniesionych w danym okresie. Oprócz wydatków na ośrodek Wnioskodawczyni ponosi też koszty organizowania różnych innych przedsięwzięć (zgodnie z wyjaśnieniami odnośnie pyt. 1 lit a), które również są uwzględniane w tej refakturze.

Do faktury dołączane są faktury i inne dowody księgowe dokumentujące poszczególne wydatki. Na fakturze jako tytuł dokonywanego obciążenia wskazywane jest: „(…)”, co można przetłumaczyć jako „(…)”. Tak jak zostało wyjaśnione w punkcie powyższym, Spółka ponosi w związku z funkcjonowaniem ośrodka w (…) wydatki przewyższające wartość dofinansowania otrzymywanego od Gminy i zgodnie z ustaleniami stron w zakresie, w jakim wydatki te przekraczają limit 40 zł za osobę dziennie, są zwracane Spółce u przez Fundację, tzn. wydatki w takim zakresie są uwzględniane w ramach sumy wydatków, którymi obciążana jest Fundacja.

6) Czy zwrot otrzymywany przez Państwa od Fundacji za poniesione wydatki na zakwaterowanie i wyżywienie obywateli Ukrainy odnosi się do zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia konkretnego obywatela Ukrainy w określonej lokalizacji czy też jest on inaczej kalkulowany (jeżeli tak, to w jaki sposób)?

Warunki otrzymywania dofinansowania od Gminy przewidują uzyskiwanie przez Spółkę środków na zapewnienie pomocy konkretnym osobom, których dane podawane są w tytule przelewów od Gminy. Zdarzają się sytuacje, że w ośrodku zakwaterowanie otrzymują osoby z Ukrainy, dla których nie jest możliwe uzyskanie dofinasowania od Gminy. W takich wypadkach całością kosztów pomocy dla takiej osoby obciążana jest Fundacja. Koszty, jakimi obciążana jest Fundacja, nie są kalkulowane w przeliczeniu na pojedyncze osoby. Na Fundację refakturowana jest suma kosztów związanych z funkcjonowaniem ośrodka po odjęciu od niej kwoty odpowiadającej otrzymanemu dofinansowaniu od Gminy.

7) Jaki przedmiot transakcji jest wskazywany na wystawianych dla Fundacji fakturach (nazwa/rodzaj towaru/usługi)?

Jak zostało wyjaśnione wyżej, jako przedmiot transakcji na fakturach wskazywana jest „(…)”. Do faktury dołączane są faktury i inne dowody księgowe dokumentujące wydatki poniesione w danym okresie rozliczeniowym.

8) Czy pytanie oznaczone we wniosku nr 11 odnosi się do wszystkich czynności dokumentowanych fakturą wystawianą na rzecz Fundacji czy tylko do zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy (a jeżeli tylko do zakwaterowania i wyżywienia, to czy obejmuje zapewnienie zakwaterowania i wyżywienia w ośrodku w (…) czy też w innej lokalizacji poza ww. ośrodkiem)?

W związku z faktem, iż na fakturze wskazywana jest każdorazowo łączna kwota obciążenia za dany okres rozliczeniowy, pytanie nr 11 dotyczy wszystkich czynności dokumentowanych fakturą wystawianą na rzecz Fundacji.

Przedstawione we wniosku stanowisko Spółki odnosi się do momentu powstania obowiązku podatkowego odnośnie całej wykazanej na fakturze kwoty obciążenia, traktowanego łącznie.

9) Na jakiej podstawie Wnioskodawca, będący spółką kapitałową i pośrednikiem, zalicza do swojego majątku środki finansowe przeznaczone na wypłaty obywatelom Ukrainy?

Pytanie dotyczy środków przekazywanych jako zwrot wydatków na podstawie not obciążeniowych. Z wniosku wynika, że:

- celem fundacji jest udzielanie pomocy osobom (...) poprzez pomoc indywidualną, jak i wspieranie instytucji i organizacji (obywatelskich),

- Wnioskodawca jako Spółka z Grupy działająca w Polsce ma zgodnie porozumieniem pełnić rolę pośrednika, poprzez dystrybucję środków fundacji.

Jak było wyjaśniane wcześniej, użyte w Porozumieniu określenie „pośrednik” oznacza, że Wnioskodawczyni nabywa towary i usługi w celu pomocy obywatelom Ukrainy i uzyskuje zwrot tych kwot od Fundacji, bądź zwraca beneficjentom poniesione przez nich wydatki i uzyskuje ich zwrot od Fundacji. Fundacja nie wspiera Wnioskodawczyni. Fundacja i Wnioskodawczyni, współdziałając, wspierają obywateli Ukrainy poszkodowanych w wyniku działań wojennych. Wnioskodawczyni wydatkuje w tym celu środki z własnego majątku, a następnie uzyskuje ich zwrot od Fundacji. Podstawą tych działań jest opisane we wniosku Porozumienie stron.

II. Wnioskodawczyni pragnie ponadto wyjaśnić - w uzupełnieniu opisu stanu faktycznego - iż beneficjentami współdziałania Fundacji i Wnioskodawczyni (w ramach którego Fundacja angażuje środki finansowe, a Spółka swoje zasoby personalne) są obywatele Ukrainy. Jednocześnie Spółkę i Fundację łączy Porozumienie, przewidujące zobowiązanie Spółki do wykonywania ustalonych z Fundacją działań pomocowych, za które uzyskuje zwrot kosztów. Ponadto Spółka uzyskuje dofinansowanie na warunkach ustawowych od Gminy (…).

Pytania w zakresie podatku od towarów i usług (oznaczenie pytań jak we wniosku)

1. Czy Wnioskodawczyni postępuje prawidłowo, wystawiając na rzecz Fundacji w zależności od okoliczności faktury lub noty obciążeniowe, na zasadach opisanych we wniosku?

6.Czy zapewnianie przez Wnioskodawczynię nieodpłatnego zakwaterowania na rzecz obywateli Ukrainy (w zakresie, w jakim na wydatki te Wnioskodawczyni uzyskuje dofinansowanie na podstawie art. 13 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. poz. 583 z późn. zm.)) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a jeśli tak, kiedy powstaje obowiązek podatkowy i jak ustalić podstawę opodatkowania z tego tytułu?

7. Czy świadczone przez Wnioskodawczynię na rzecz ukraińskich obywateli czynności zapewnienia zakwaterowania podlegają zwolnieniu z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT?

8. Czy Wnioskodawczyni przysługuje prawo do odliczania podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług na cele zapewnienia zakwaterowania obywatelom Ukrainy w zakresie, w jakim na wydatki te Wnioskodawczyni uzyskuje dofinansowanie na podstawie art. 13 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. poz. 583 z późn. zm.)?

9. Czy w związku z nabywaniem artykułów spożywczych na cele zapewnienia wyżywienia obywatelom Ukrainy oraz środków czystości w zakresie, w jakim na wydatki te Wnioskodawca uzyskuje dofinansowanie na podstawie art. 13 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. poz. 583 z późn. zm.) przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego, a jednocześnie nieodpłatne przekazanie tych towarów podlega opodatkowaniu VAT?

10. Czy czynność odsprzedaży przez Wnioskodawczynię na rzecz Fundacji tak towarów, jak i usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych, przy zastosowaniu odpowiedniej stawki podatku, właściwej dla danego rodzaju towarów i usług?

11. Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w sytuacji obciążania Fundacji przez Wnioskodawczynię kosztami zgodnie z Porozumieniem?

12. Czy Wnioskodawczyni przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego do wydatków na zakup towarów, które są przekazywane na cele charytatywne, w przypadku, gdy Wnioskodawczyni nie obciąża żadnego podmiotu z tego tytułu oraz nie otrzymuje zwrotu tych wydatków?

Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku od towarów i usług

Ad. 1

Zdaniem Wnioskodawczyni, postępuje ona prawidłowo, wystawiając na rzecz Fundacji, zgodnie z zapisami porozumienia z Fundacją, w zależności od przypadku, faktury lub noty obciążeniowe.

Co do zasady Wnioskodawczyni nabywa towary i usługi w ramach realizacji Porozumienia we własnym imieniu, otrzymując z tego tytułu faktury. W sytuacjach takich Spółka działa w charakterze podatnika VAT, w związku z faktem, że następnie odsprzedaje takie świadczenia na rzecz Fundacji, wystawiając faktury za całość obciążenia za dany okres rozliczeniowy na podstawie art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Zdarzają się ponadto przypadki, że beneficjenci Projektu przedstawiają Spółce paragony dokumentujące nabycie przez nich towarów lub usług i Wnioskodawczyni na tej podstawie zwraca im poniesione wydatki, a następnie obciąża tymi kwotami Fundację. W takich przypadkach zdaniem Wnioskodawczyni, obciążając Fundację, Spółka nie działa jako podatnik VAT, ponieważ nie nabywa we własnym imieniu towarów ani usług, a jedynie pośredniczy w zwrocie kosztów przez Fundację na rzecz beneficjentów Projektu. Właściwe jest zatem wystawianie przez Wnioskodawczynię w tych sytuacjach not obciążeniowych.

Ad. 6

Zdaniem Wnioskodawczyni zapewnianie przez nią na rzecz obywateli Ukrainy nieodpłatnego zakwaterowania (nieodpłatne udostępnienie lokali mieszkalnych) stanowi nieodpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu na podstawie art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 z późn. zm.), dalej jako ustawa o VAT.

Należy tu przypomnieć, że katalog czynności opodatkowanych został przewidziany w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, gdzie jako przedmiot opodatkowania wskazano w punkcie pierwszym odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

W myśl natomiast art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1) użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2) nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zdaniem Wnioskodawczyni zapewnienie obywatelom Ukrainy zakwaterowania stanowi usługę w rozumieniu ww. przepisu, czynność ta nie ma jednak charakteru odpłatnego, wobec czego ma cechy świadczenia, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT.

Jak przyjmuje się w orzecznictwie sądów administracyjnych oraz interpretacjach organów podatkowych, (odpłatną) usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie (por. przykładowo interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 26.09.2022 r. nr 0113-KDIPT1-2.4012.472.2022.2.AJB).

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawczyni otrzymuje co prawda świadczenie pieniężne z tytułu zapewnienia zakwaterowania (i wyżywienia) obywatelom Ukrainy, ale środki na to zapewnia organ samorządu terytorialnego. Zapłaty nie dokonują zatem beneficjenci świadczenia. Środki otrzymane przez Wnioskodawczynię, w zryczałtowej kwocie, nie powiązanej z faktyczną wartością świadczenia, nie stanowią dla Wnioskodawczyni rzeczywistego ekwiwalentu świadczenia na rzecz beneficjentów. Z tego względu świadczenie Wnioskodawczyni uznać należy za nieodpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu na podstawie art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT.

Powstaje ponadto pytanie, w jaki sposób Wnioskodawczyni powinna określać podstawę opodatkowania z tytułu nieodpłatnego świadczenia usług.

Zgodnie z art. 29a ust. 5 ustawy o VAT w przypadku świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2, podstawą opodatkowania jest koszt świadczenia tych usług poniesiony przez podatnika.

W przedmiotowym przypadku należy zdaniem Wnioskodawczyni uznać, iż podstawę opodatkowania z tytułu nieodpłatnego świadczenia określoną zgodnie z przytoczonym przepisem stanowią zaksięgowane przez Wnioskodawczynię wydatki z tytułu usług najmu i powiązanych z nimi mediów - do wysokości pokrytej otrzymanym dofinansowaniem z Gminy. Przypomnienia wymaga tu, że wydatki na zapewnienie zakwaterowania obywatelom Ukrainy w wysokości przekraczającej kwotę dofinansowania są fakturowane przez Wnioskodawczynię na Fundację i tym samym wchodzą w podstawę opodatkowania z tytułu odsprzedaży tych świadczeń, nie mogą zatem być uwzględnione w podstawie opodatkowania z tytułu nieodpłatnego świadczenia.

Określenia wymaga ponadto moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu nieodpłatnego świadczenia usług przez Wnioskodawczynię.

Ustawa o VAT nie przewiduje w swojej treści żadnych szczególnych regulacji, jeżeli chodzi o moment powstania obowiązku podatkowego w przypadku nieodpłatnego świadczenia usług. Oznacza to co do zasady, że należy w tym zakresie stosować reguły ogólne wynikające z art. 19a ustawy o VAT.

W myśl art. 19a ust. 1 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f. W analizowanym przypadku nieodpłatnie świadczona usługa zapewnienia zakwaterowania realizowana jest w sposób ciągły. Moment wykonania takich usług określa się zasadniczo na podstawie art. 19a ust. 3 ustawy o VAT. Przepis ten stanowi, iż usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.

Zdaniem Wnioskodawczyni z uwagi na specyfikę analizowanej sytuacji należy przyjąć, że zastosowanie powyższego przepisu w tym przypadku oznacza, iż momentem powstania obowiązku podatkowego jest każdorazowo miesiąc otrzymania dofinansowania z Gminy. Dopiero bowiem w tym momencie można określić, jaka część wydatków poniesionych przez Wnioskodawczynię w związku z zapewnieniem zakwaterowania osobom z Ukrainy zostanie faktycznie pokryta dofinansowaniem, a jaka zostanie zafakturowana na Fundację. Jakkolwiek nie mamy tu do czynienia z okresami rozliczeniowymi ściśle w rozumieniu art. 19a ust. 3 ustawy o VAT, to wykładania taka wydaje się najbliższa zamysłowi ustawodawcy przy uwzględnieniu specyficznego charakteru rozpatrywanej sytuacji.

Ad. 7

Zdaniem Wnioskodawczyni, świadczone przez nią na rzecz ukraińskich obywateli czynności zapewnienia zakwaterowania podlegają zwolnieniu z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT.

Zgodnie z ww. przepisem, zwolnieniu z podatku podlegają usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe lub na rzecz społecznych agencji najmu, o których mowa w art. 22a ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa (Dz. U. z 2021 r. poz. 2224 oraz z 2022 r. poz. 807 i 1561).

Wnioskodawczyni zapewnia zakwaterowanie obywatelom ukraińskim w ten sposób, że osobom tym udostępniane są wyposażone lokale mieszkalne w ośrodku w (...). Tym samym świadczenie to odpowiada w swej istocie świadczeniu wynajmującego lokal mieszkalny na podstawie art. 680 i nast. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 z późn. zm.).

Jak wskazano w interpretacji ogólnej Ministra Finansów w sprawie opodatkowania wynajmu nieruchomości mieszkalnych na cele mieszkaniowe z 18 października 2021 r., nr PT1.8101.1.2021:

„Przepis art 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT wprowadza następujące (łączne) warunki zastosowania zwolnienia od podatku: 1) wynajmowana lub dzierżawiona nieruchomość musi mieć charakter mieszkalny, 2) wynajem lub dzierżawa dokonywane są na własny rachunek, 3) wynajem lub dzierżawa dokonywane są wyłącznie na cele mieszkaniowe lub na rzecz społecznych agencji najmu, o których mowa w art. 22a ust. 1 ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego. Pierwszy i drugi warunek wyłączają z zakresu zwolnienia od podatku wynajem i dzierżawę wszystkich nieruchomości (lub ich części) o charakterze innym niż mieszkalny oraz usługi wynajmu/dzierżawy wykonywane przez podmioty działające na cudzy rachunek. Trzeci warunek wyłącza z zakresu zwolnienia usługi wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości wykonywane na cele inne niż mieszkaniowe - a zatem np. na cele prowadzonej działalności gospodarczej lub inne (z zastrzeżeniem wykonywania czynności na rzecz społecznych agencji najmu, o których mowa w art. 22a ust. 1 ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego). Podkreślić należy, iż decydującym kryterium uznania czy czynność jest dokonywana wyłącznie na cele mieszkaniowe czy na inne cele, jest cel wykorzystania nieruchomości przez podmiot ją najmujący, tj. cel nabywcy usługi. Istotny zatem w tym kontekście jest sposób rozporządzania mieniem przez usługobiorcę, który musi realizować jego cele mieszkaniowe.”

Zdaniem Wnioskodawczyni wszystkie wskazane powyżej przesłanki są w przedmiotowej sprawie spełnione. Udostępniane obywatelom Ukrainy lokale mają charakter mieszkalny. Udostępniając je, Wnioskodawczyni działa we własnym imieniu (na własny rachunek). Beneficjenci świadczenia wykorzystują lokale wyłącznie na cele mieszkaniowe.

Wobec powyższego w ocenie Wnioskodawczyni świadczone przez nią na rzecz ukraińskich obywateli czynności zapewnienia zakwaterowania podlegają zwolnieniu z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT.

Ad. 8

W ocenie Wnioskodawczyni co do zasady przysługuje jej prawo do odliczania podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług na cele nieodpłatnego świadczenia na rzecz obywateli Ukrainy usług w zakresie, w jakim na wydatki te Wnioskodawczyni uzyskuje dofinansowanie na podstawie art. 13 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. poz. 583 z późn. zm.). Jednakże z uwagi na fakt, iż w przypadku Wnioskodawczyni świadczone usługi korzystają ze zwolnienia z podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT, prawo do odliczenia podatku naliczonego nie powstaje.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie ze stanowiskiem przedstawionym powyżej odnośnie pytania szóstego, świadczenie w postaci zapewnienia zakwaterowania obywatelom Ukrainy stanowi co do zasady czynność opodatkowaną na podstawie art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT. Tym samym wydatki ponoszone przez Wnioskodawczynię w tym celu spełniają kryterium, o którym mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Prawidłowość powyższego poglądu potwierdzają znane Wnioskodawczyni stanowiska organów podatkowych. W szczególności opinia, iż przedsiębiorcom przysługuje prawo do odliczenia VAT od wydatków związanych z zakwaterowaniem obywateli Ukrainy, odnośnie którego pobierają dofinansowanie od organów samorządu terytorialnego, została potwierdzona przez Ministerstwo Finansów w odpowiedzi udzielonej odnośnie tej problematyki Dziennikowi Gazeta Prawna (por. artykuł opublikowany pod linkiem: https://www.gazetaprawna.pl/biuro-rachunkowe/artykuly/8437195,goszczenie-ukraincow-opodatkowane-vat-specustawa-ukrainska.html).

Tym niemniej, biorąc pod uwagę, iż zgodnie z przedstawionym powyżej stanowiskiem Wnioskodawczyni świadczone przez nią na rzecz ukraińskich obywateli czynności zapewnienia zakwaterowania podlegają zwolnieniu z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT należy stwierdzić, iż prawo do odliczenia VAT w odniesieniu do towarów i usług nabytych na cele wykonywania tych czynności nie powstanie. Zgodnie bowiem z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT uprawnienie do dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie przysługuje w przypadku nabycia towarów i usług, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ad. 9

Zdaniem Wnioskodawczyni, w związku z nabywaniem artykułów spożywczych na cele zapewnienia wyżywienia obywatelom Ukrainy oraz środków czystości w zakresie, w jakim na wydatki te Wnioskodawczyni uzyskuje dofinansowanie na podstawie art. 13 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. poz. 583 z późn. zm.) nie przysługuje jej prawo do odliczenia podatku naliczonego, a jednocześnie nieodpłatne przekazanie tych towarów nie podlega opodatkowaniu VAT.

Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2) wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Jak wynika z przytoczonego wyżej art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Dokonując zakupu przedmiotowych artykułów żywnościowych oraz środków czystości Wnioskodawczyni wie, że towary te zostaną nieodpłatnie przekazane obywatelom Ukrainy. Oznacza to, że nie zostają one zakupione w celach związanych z prowadzoną przez Wnioskodawczynię działalnością gospodarczą (Wnioskodawczyni prowadzi działalność (...)). Tym samym Wnioskodawczyni nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem tych artykułów spożywczych. W konsekwencji, biorąc pod uwagę brzmienie art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, przekazanie nieodpłatnie przez Wnioskodawczynię artykułów spożywczych nie stanowi dostawy towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, a tym samym nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Powyższe stanowisko znajduje oparcie w znanych Wnioskodawczyni interpretacjach organów podatkowych, przykładowo w interpretacji dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 29 sierpnia 2011 r., nr IBPP1/443-1329/11/AW, w której wskazano „Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, Wnioskodawca przekazuje w formie darowizny nowe zespoły komputerowe zakupione na pisemną prośbę różnych instytucji. Już przy zakupie, Wnioskodawca wie, że towar ten zostanie od razu przeznaczony w celu darowania go instytucji, która o to poprosiła. Oznacza to, że sprzęt komputerowy nie zostaje zakupiony w celu związania go z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą.

Zatem przy zakupie tego towaru nie przysługuje Wnioskodawcy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, gdyż towar ten nabywany był w innym celu niż wykonywanie działalności bankowej zwolnionej z podatku od towarów i usług.

Tym samym, na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, darowizna nowego sprzętu komputerowego nie stanowi podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT dostawy towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT”.

Analogiczne stanowisko wyraził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 25 lutego 2021 r., nr 0111-KDIB3-2.4012.856.2020.4.AZ.

Ad. 10

Co do zasady Wnioskodawczyni nabywa towary i usługi w ramach realizacji Porozumienia we własnym imieniu, otrzymując z tego tytułu faktury. Z wyjątkiem wydatków, w stosunku do których Wnioskodawczyni uzyskuje dofinansowanie z Gminy (...), Spółka odsprzedaje takie świadczenia na rzecz Fundacji, wystawiając faktury. Zdaniem Wnioskodawczyni czynność odsprzedaży tak towarów, jak i usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych, przy zastosowaniu odpowiedniej stawki podatku, właściwej dla danego rodzaju towarów i usług.

Jednocześnie w związku z nabyciem ww. towarów i usług Wnioskodawczyni przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, ponieważ Spółka dokonuje ich zakupu w celu dokonania opodatkowanej podatkiem od towarów i usług odsprzedaży na rzecz Fundacji, wobec czego warunek odliczenia z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT jest spełniony.

Ad. 11

Zdaniem Wnioskodawczyni w sytuacji obciążania Fundacji przez Wnioskodawczynię kosztami zgodnie z Porozumieniem obowiązek podatkowy powstaje każdorazowo w dniu zakończenia okresu rozliczeniowego przewidzianego w Porozumieniu, jednakże w sytuacji, gdy przed upływem przewidzianego w Porozumieniu terminu na wystawienie faktury za dany okres rozliczeniowy nie jest znana kwota obciążenia, moment powstania obowiązku podatkowego przesuwa się do momentu określenia kwot obciążenia, tj. do momentu otrzymania dofinansowania z Gminy, kiedy to staje się możliwe określenie podstawy opodatkowania z tytułu odsprzedaży świadczeń na rzecz Fundacji.

Zgodnie z zapisami Porozumienia zawartego z Fundacją raz w miesiącu Wnioskodawczyni jest zobowiązana przesyłać do Fundacji listę wszystkich wydatków z podziałem na kategorie oraz dodatkowe informacje, takie jak informacje o charakterze wydatków i liczbie osób, które otrzymały wsparcie finansowe lub zwrot wydatków. Po zatwierdzeniu raportu wydatków przez Fundację, Fundacja zwraca Wnioskodawczyni wydatki na podstawie noty obciążeniowej lub faktury wystawionej przez Wnioskodawczynię. Wnioskodawczyni ma zgodnie z Porozumieniem wystawiać faktury bądź noty obciążeniowe do 10 dnia miesiąca.

Biorąc pod uwagę zapisy Porozumienia należałoby uznać, że obowiązek podatkowy w związku z dokonywaniem obciążeń na rzecz Fundacji powstaje z upływem miesięcznych okresów rozliczeniowych, na zasadach przewidzianych w art. 19a ust. 3 i 4 ustawy o VAT, tj. dla tzw. usług bądź dostaw ciągłych.

Jednakże wykonanie Porozumienia zostało zgodnie z ustnymi uzgodnieniami pomiędzy Wnioskodawczynią a Fundacją zmodyfikowane w związku z faktem, iż Spółka otrzymuje od Gminy (...) świadczenie z tytułu zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy na podstawie art. 13 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. poz. 583 z późn. zm.).

Mianowicie wydatki związane z zapewnieniem zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy są Wnioskodawczyni zwracane przez Fundację wyłącznie w zakresie, w jakim przekraczają limit określony w § 2 Rozporządzenia w sprawie świadczenia pieniężnego (tj.40 zł za osobę dziennie). Rozliczenie wygląda w ten sposób, że zsumowana kwota poniesionych wydatków jest porównywana z łączną kwotą otrzymanego dofinansowania od Gminy. Zafakturowaniu na Fundację podlega nadwyżka poniesionych kosztów nad otrzymanym dofinansowaniem.

W związku z faktem, iż Wnioskodawczyni nie otrzymuje dofinansowania z Gminy w terminach umożliwiających wystawianie faktur na rzecz Fundacji w terminie do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu poniesienia przez Wnioskodawczynię wydatków, Wnioskodawczyni jest zdania, że w sytuacji, gdy przed upływem przewidzianego w Porozumieniu terminu na wystawienie faktury za dany okres rozliczeniowy nie jest znana kwota obciążenia do zafakturowania na rzecz Fundacji, moment powstania obowiązku podatkowego przesuwa się do momentu określenia kwot obciążenia, tj. do momentu otrzymania dofinansowania z Gminy, kiedy to staje się możliwe określenie podstawy opodatkowania z tytułu odsprzedaży świadczeń na rzecz Fundacji.

Ad. 12

Zdaniem Wnioskodawczyni, w przypadku, gdy dokonuje ona zakupu towarów, które są przekazywane na cele charytatywne, w sytuacji gdy Wnioskodawczyni nie obciąża żadnego podmiotu z tego tytułu oraz nie otrzymuje zwrotu tych wydatków w żadnej formie, nie przysługuje jej prawo do odliczenia podatku naliczonego, a jednocześnie nieodpłatne przekazanie tych towarów nie podlega opodatkowaniu VAT.

Stanowisko Wnioskodawczyni w tym zakresie opiera się na argumentacji przedstawionej w odpowiedzi na pytanie dziewiąte.

Dokonując zakupu przedmiotowych towarów Wnioskodawczyni wie, że towary te zostaną nieodpłatnie przekazane na cele charytatywne. Oznacza to, że nie zostają one zakupione w celach związanych z prowadzoną przez Wnioskodawczynię działalnością gospodarczą (Wnioskodawczyni prowadzi działalność (...)). Tym samym Wnioskodawczyni nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem tych towarów.

W konsekwencji, biorąc pod uwagę brzmienie art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, nieodpłatne przekazanie przez Wnioskodawczynię towarów w celach charytatywnych nie stanowi dostawy towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, a tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym Wnioskodawczyni prosi o potwierdzenie prawidłowości jej stanowiska.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 12 oraz nieprawidłowe w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 1, 6, 7, 8, 9, 10 i 11.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie wyjaśniam, że celem zachowania spójności wypowiedzi, odpowiedzi w kwestiach objętych zakresem postawionych we wniosku pytań udzielono w innej kolejności niż wynika to z treści wniosku.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”,

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy,

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy,

Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy,

Natomiast na mocy art. 8 ust. 1 ustawy,

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem co do zasady usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

- w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia;

- świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Na gruncie podatku od towarów i usług dana czynność może być albo odpłatna albo nieodpłatna. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane „po kosztach” ich świadczenia, bądź poniżej tych kosztów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane.

Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Wobec powyższych rozważań dostawa towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy są wykonane odpłatnie oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

Należy wskazać, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

I tak, w wyroku z dnia 15 lipca 1982 r. w sprawie Hong-Kong Trade Development Council TSUE stwierdził, że wskazane w sprawie czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie.

Pojęcie „odpłatności” pojawiło się również w orzeczeniu z dnia 5 lutego 1981 r. C-154/80, które zapadło na tle przepisów I Dyrektywy VAT z dnia 11 kwietnia 1967 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych (67/227/EWEC). Trybunał wskazał, że termin „zapłata” stanowi integralną część przepisów prawa wspólnotowego, które nie odwołuje się do prawa państw członkowskich dla ustalenia jego znaczenia i zakresu. Stąd też wykładnia tego wyrażenia nie może być pozostawiona dyskrecjonalnemu władztwu każdego państwa członkowskiego. Ponadto Trybunał przypomniał, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego. W końcu – jak wskazał Trybunał – świadczenie wzajemne musi stanowić pewną wartość subiektywną, gdyż podstawą opodatkowania jest świadczenie wzajemne rzeczywiście otrzymane, nie zaś wartość otrzymana według kryteriów obiektywnych.

Na uwagę zasługuje także orzeczenie w sprawie C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia), w którym Trybunał zauważył, że czynność „podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.

W konsekwencji powyższego stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Taka konstrukcja definicji świadczenia usług jest wyrazem zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji dokonywanych w ramach profesjonalnego obrotu gospodarczego.

Ponadto stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy,

Powołany przepis obejmuje sytuacje, w której podmiot świadczący (odsprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Przeniesienie ciężaru kosztów na inną osobę, nie może być zatem w żaden inny sposób potraktowane niż jako świadczenie usługi w tym samym zakresie.

Podkreślić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i są wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy,

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy,

W analizowanej sprawie Państwa wątpliwości m.in. dotyczą ustalenia, czy czynność odsprzedaży przez Państwa na rzecz Fundacji tak towarów, jak i usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych, przy zastosowaniu odpowiedniej stawki podatku, właściwej dla danego rodzaju towarów i usług (pytanie nr 10).

Stosownie do art. 353¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.),

Podkreślić w tym miejscu należy, że ustawodawca nie ingeruje w sferę podejmowanych przez podatników decyzji w zakresie konstruowania umów cywilnoprawnych, jednakże umowy te nie mogą zmieniać obowiązków, jakie wynikają z prawa podatkowego. Kwestia sformułowania umowy z kontrahentem, nie może jednak wywoływać skutków na gruncie podatkowym.

Z opisu sprawy wynika, że zawarli Państwo z podmiotem Y z siedzibą w (...) (Fundacją) „Porozumienie (...)”. Zgodnie z Porozumieniem mają Państwo pełnić rolę pośrednika, poprzez dystrybucję środków Fundacji w związku z oferowaniem pomocy w ramach projektu, którego celem jest wsparcie finansowe dla pracowników Grupy z Ukrainy i ich rodzin oraz wsparcie dla ofiar wojny z Ukrainy.

Porozumienie zostało zawarte celem określenia warunków wsparcia finansowego Projektu przez Fundację.

Celem Projektu jest udzielenie wsparcia finansowego pracownikom z Ukrainy Grupy i ich rodzinom oraz wsparcie dla ofiar wojny z Ukrainy. Środki udostępnione przez Fundację mają być wykorzystywane wyłącznie w następujący sposób:

- zwrot za towary lub usługi zakupione przez lub dla pracowników i ich rodzin w Polsce,

- zwrot wydatków poniesionych przez Wnioskodawczynię na ośrodek dla ofiar wojny w (…) w Polsce, przeznaczony dla ofiar wojny z Ukrainy,

- wsparcie finansowe dla ofiar wojny przebywających w ośrodku dla ofiar wojny w (…).

- wsparcie finansowe dla pracowników przebywających na Ukrainie.

Na mocy aneksu z 10 czerwca 2022r. Fundacja rozszerzyła zakres i cele wsparcia określonego w Porozumieniu o dwa dodatkowe obszary, tj. sponsorowanie pikniku dla dzieci z ośrodka w (...) oraz półkolonie letnie dla dzieci pracowników Grupy z Ukrainy.

Z kolei na podstawie aneksu z 11 sierpnia 2022r. Fundacja rozszerzyła zakres i cele wsparcia określonego w Porozumieniu o dodatkowy obszar, tj. dystrybucję wyprawek szkolnych dla części dzieci będących ofiarami wojny zamieszkałych w Polsce, w szczególności dla dzieci pracowników Grupy z Ukrainy.

Jak Państwo wskazali, beneficjentami przedsięwzięć organizowanych w ramach programu są wyłącznie obywatele Ukrainy dotknięci działaniami wojennymi.

Zgodnie z Porozumieniem, w celu wsparcia Projektu, Fundacja udostępnia środki finansowe do wykorzystania do określonego limitu miesięcznego. Wypłaty powyżej tej maksymalnej kwoty miesięcznej są możliwe tylko po wcześniejszym uzyskaniu pisemnej zgody Fundacji. Otrzymują Państwo od Fundacji wyłącznie zwrot poniesionych wydatków na rzecz obywateli Ukrainy. Do kwoty wydatków, którymi obciążają Państwo Fundację, nie jest doliczana marża. Nie obciążają Państwo Fundacji kosztami pracy swoich pracowników zaangażowanych w realizację projektu. Koszty, jakimi obciążana jest Fundacja, nie są kalkulowane w przeliczeniu na pojedyncze osoby. Na Fundację refakturowana jest suma kosztów związanych z funkcjonowaniem ośrodka po odjęciu od niej kwoty odpowiadającej otrzymanemu dofinansowaniu od Gminy.

Raz w miesiącu są Państwo zobowiązani przesyłać do Fundacji listę wszystkich wydatków z podziałem na kategorie oraz dodatkowe informacje, takie jak informacje o charakterze wydatków i liczbie osób, które otrzymały wsparcie finansowe lub zwrot wydatków.

Zobowiązani są Państwo wykorzystywać otrzymane środki pieniężne wyłącznie do bezpośredniego wsparcia Projektu i celu, który ma być dzięki niemu osiągnięty.

Mając zatem na uwadze powyższe okoliczności oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa stwierdzić należy, że w analizowanym przypadku dokonują Państwo określonych świadczeń związanych z udzielaniem pomocy obywatelom Ukrainy, działając bezpośrednio na rzecz beneficjentów tej pomocy. Nie działają Państwo tym samym na rzecz Fundacji poprzez odsprzedaż Fundacji zakupionych towarów/usług związanych z organizacją przedsięwzięć dotyczących wsparcia dla obywateli Ukrainy. Powyższe dotyczy tych sytuacji, gdy otrzymują Państwo faktury z tytułu organizacji różnych przedsięwzięć na rzecz podmiotów z Ukrainy, a następnie Fundacja w oparciu o wystawione przez Państwa faktury pokrywa poniesione przez Państwa z tego tytułu wydatki.

Jak wynika bowiem z zawartego z Fundacją Porozumienia – mają Państwo pełnić rolę „pośrednika” poprzez dystrybucję środków Fundacji w związku z oferowaniem pomocy w ramach projektu, którego celem jest wsparcie finansowe dla obywateli Ukrainy. Działająca w ramach międzynarodowej Grupy Fundacja chciała zaangażować się w pomoc ofiarom konfliktu zbrojnego w Ukrainie, które znalazły się w Polsce. Niemniej jednak udzielanie pomocy bezpośrednio z Niderlandów (z siedziby Fundacji) byłoby utrudnione, zważywszy np. na wysoki koszty przelewów bankowych do Polski czy też konieczność posiadania na terytorium Polski pracowników wykonujących czynności faktyczne w postaci kontaktu z dostawcami, zakupu i przekazywania świadczeń obywatelom Ukrainy.

Ponadto Porozumienie zostało zawarte celem określenia warunków wsparcia finansowego projektu przez Fundację. Na mocy tego Porozumienia bowiem Fundacja jest zobowiązana do przekazywania środków na sfinansowanie przedsięwzięć w ramach prowadzonego projektu. Natomiast Państwo zajmują się organizacją tych przedsięwzięć. Jak wskazano we wniosku, wykonują Państwo czynności operacyjne w tym zakresie, w szczególności proponują Państwo, jakie akcje zostaną w ramach projektu podjęte. Propozycje te są następnie zatwierdzane (akceptowane) przez Fundację. Następnie zlecają Państwo konieczne czynności podmiotom zewnętrznym, uzyskując z tego tytułu faktury. W realizację tych przedsięwzięć zaangażowani są również pracownicy Spółki, którzy np. fizycznie dokonują zakupu i przekazania zakupionych towarów/usług czy kontaktują się z dostawcami. Jednocześnie Wnioskodawca nie obciąża Fundacji kosztami pracy swoich pracowników zaangażowanych w realizację projektu.

Co istotne, umowy z dostawcami/usługodawcami świadczeń nabywanych dla obywateli Ukrainy są zawierane wyłącznie przez Państwa. Ponadto z tytułu organizacji przedsięwzięć na rzecz obywateli z Ukrainy otrzymują Państwo od Fundacji jedynie kwotę stanowiącą zwrot poniesionych wydatków na rzecz obywateli z Ukrainy. Do kwoty tej nie jest doliczana marża.

Zatem Fundacja jest podmiotem, który finansuje przedsięwzięcia organizowane przez Państwa na rzecz podmiotów z Ukrainy. Jak wynika bowiem z przedstawionego opisu sprawy celem projektu jest udzielenie wsparcia finansowego obywatelom Ukrainy. Takiego wsparcia finansowego udziela Fundacja, pokrywając wydatki poniesione przez Państwa z tytułu pomocy udzielanej podmiotom z Ukrainy. Dla każdego przedsięwzięcia jest ustalany budżet, a następnie przedstawiają Państwo Fundacji faktury i rachunki dokumentujące faktycznie poniesione wydatki na dane przedsięwzięcie i na tej podstawie uzyskują Państwo od Fundacji ich zwrot.

Fundacja nie wspiera Państwa, ale współdziałając z Państwem, wspiera obywateli Ukrainy poszkodowanych w wyniku działań wojennych, którzy są beneficjentami tego wsparcia. Współdziałanie pomiędzy ww. podmiotami polega na tym, że Fundacja angażuje swoje środki finansowe, a Państwo swoje zasoby personalne.

Dodatkowo trzeba mieć na względzie, że wystawiają Państwo jedną fakturę na rzecz Fundacji za dany okres rozliczeniowy, w której jest wykazana kwota stanowiąca sumę wydatków poniesionych w danym okresie z tytułu zorganizowanych dla obywateli Ukrainy przedsięwzięć. W kwocie tej mieszczą się wydatki ponoszone na ośrodek dla ofiar wojny w (…), ale także koszty organizowania różnych innych przedsięwzięć (np. z tytułu organizacji półkolonii dla ukraińskich dzieci czy z tytułu zakupu i przekazania paczek świątecznych dla dzieci z Ukrainy). Jednocześnie są Państwo zobowiązani raz w miesiącu przesyłać do Fundacji listę wszystkich wydatków z podziałem na kategorie, charakter wydatków oraz informacje o liczbie osób, które otrzymały wsparcie finansowe. Są Państwo zobowiązani również wykorzystywać środki finansowane udostępnione przez Fundację wyłącznie w ściśle określonym celu, tj. związanym z udzielaniem wsparcia obywatelom z Ukrainy poprzez realizację przedsięwzięć zaakceptowanych przez Fundację.

Tym samym należy stwierdzić, że Fundacja jako podmiot trzeci dokonuje zapłaty za świadczenia zrealizowane przez Państwa na rzecz obywateli ukraińskich.

Jak wynika bowiem z treści art. 29a ust. 1 ustawy o VAT,

Zgodnie z art. 29a ust. 6 ustawy,

Z powołanego powyżej art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że podstawą opodatkowania jest wszystko to, co stanowi zapłatę obejmując swym zakresem każdą formę zapłaty otrzymaną nie tylko od nabywcy, usługobiorcy, ale również od osoby trzeciej z tytułu dostawy towaru lub wykonania usługi. Ponadto regulacja ta wskazuje, że w sytuacji gdy podatnik, w związku z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług, otrzymuje dofinansowanie (dotację, subwencję), stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi, to tego rodzaju dofinansowanie stanowi obok ceny, uzupełniający element podstawy opodatkowania z tytułu danej dostawy lub świadczenia.

Podstawą opodatkowania jest zatem wszystko, co składa się na świadczenie wzajemne. Natomiast, aby dana czynność mogła zostać uznana za odpłatną, nie jest wymagane, aby świadczenie wzajemne za tę czynność było uzyskane bezpośrednio od odbiorcy. Świadczenie wzajemne może pochodzić także od osoby trzeciej (vide: wyrok TSUE z 27 marca 2014 r. w sprawie C-151/13). Podstawa opodatkowania obejmuje bowiem także wartość świadczeń osób trzecich, jeżeli jako efekt świadczenia przez podatnika są one zapłacone lub należne (vide: T. Michalik, VAT. Komentarz. Wyd. 16, Warszawa 2021, publ. Legalis). Trzeba mieć jednak na względzie, że fakt, iż inny podmiot finansuje należność z tytułu określonych świadczeń nie oznacza, że podmiot ten staje się nabywcą tych świadczeń. Z tym, że kwota przez niego zapłacona (uiszczona) stanowi element podstawy opodatkowania w związku z dokonanymi czynnościami.

Jak wskazano wyżej - Fundacja udostępnia środki finansowe na realizację przedsięwzięć mających na celu wsparcie obywateli Ukrainy, a Państwo zajmują się faktyczną realizacją tych przedsięwzięć za pośrednictwem podwykonawców oraz swoich pracowników, działając tym samym bezpośrednio na rzecz obywateli Ukrainy będących beneficjentami tej pomocy. W uzupełnieniu opisu sprawy wskazali Państwo, że nabycie określonych towarów/usług w ramach zawartego z Fundacją Porozumienia następuje zawsze we własnym imieniu Spółki, przy założeniu, że dane świadczenia zostaną przekazane obywatelom Ukrainy oraz że Spółka otrzyma zwrot udokumentowanych wydatków od Fundacji (w zakresie w jakim wydatki nie zostaną pokryte dofinansowaniem z Gminy z tytułu zakwaterowania i wyżywienia). Nabywają Państwo towary i usługi w celu pomocy obywatelom Ukrainy.

W świetle powyższego - beneficjentami (nabywcami/usługobiorcami) świadczeń opisanych we wniosku są podmioty z Ukrainy, są Państwo podmiotem realizującym określone przedsięwzięcia na rzecz obywateli Ukrainy (dostawcą/usługodawcą), a Fundacja (jako osoba trzecia) jest podmiotem finansującym te przedsięwzięcia. Wynagrodzenie uzyskiwane przez Spółkę od Fundacji z tytułu zrealizowania określonych świadczeń na rzecz obywateli ukraińskich (w wysokości odpowiadającej kosztom poniesionym przez Państwa na ten cel), stanowi świadczenie wzajemne i wartość faktycznie przekazaną w zamian za czynności dokonane na rzecz podmiotów ukraińskich.

Pomiędzy tym wynagrodzeniem a świadczeniami wykonanymi dla obywateli z Ukrainy istnieje bezpośredni związek, pozwalający na uznanie ich za płatność z tytułu zrealizowanych przez Państwa przedsięwzięć. Jednocześnie są Państwo w stanie określić wartość tego wynagrodzenia, gdyż jest ono ustalane jako zwrot poniesionych wydatków na rzecz obywateli z Ukrainy. Trzeba również mieć na uwadze, że Fundacja na mocy zawartego Porozumienia jest zobowiązana do przekazywania środków na sfinansowanie przedsięwzięć realizowanych na rzecz obywateli ukraińskich, a zatem mają Państwo prawo domagać się od Fundacji jako podmiotu trzeciego zapłaty za świadczenia zrealizowane na mocy zawartego Porozumienia w celu wsparcia ofiar wojny na Ukrainie.

Reasumując, z tytułu zawartego przez Państwa z Fundacją Porozumienia, nie dokonują Państwo na rzecz Fundacji żadnego świadczenia opodatkowanego podatkiem od towarów i usług. Świadczenia te są bowiem wykonywane na rzecz obywateli Ukrainy, za które należność uiszcza Fundacja jako osoba trzecia w stosunku do dostawcy towarów/usługodawcy. Należy stwierdzić, że nie dokonują Państwo odsprzedaży zakupionych uprzednio na potrzeby podmiotów ukraińskich towarów i usług na rzecz Fundacji (czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT są w tym przypadku dokonywane przez Państwa na rzecz obywateli ukraińskich).

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 10 jest nieprawidłowe.

Ponadto Państwa wątpliwości dotyczą kwestii ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego w sytuacji obciążania Fundacji przez Państwa kosztami zgodnie z Porozumieniem (pytanie nr 11).

Ogólne zasady powstania obowiązku podatkowego uregulowane zostały w Rozdziale I Działu IV ustawy.

Jak stanowi art. 19a ust. 1 ustawy,

Stosownie do art. 19a ust. 8 ustawy,

Jak zostało wskazane powyżej, w przedstawionej we wniosku sprawie nie dochodzi do dostawy towarów ani do świadczenia usług na rzecz Fundacji w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem nie powstanie obowiązek podatkowy z tego tytułu. Obowiązek odprowadzenia podatku należnego powstanie w odniesieniu do tych czynności jako dostaw towarów i świadczenia usług dokonywanych na rzecz obywateli Ukrainy.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 11 jest nieprawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również ustalenia czy postępują Państwo prawidłowo, wystawiając na rzecz Fundacji w zależności od okoliczności faktury lub noty obciążeniowe, na zasadach opisanych we wniosku (pytanie nr 1).

Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy,

Przepis art. 106b ust. 2 ustawy stanowi, że

Odnosząc się do Państwa wątpliwości należy stwierdzić, że jak zostało już wskazane powyżej, z tytułu zawartego przez Państwa z Fundacją Porozumienia, nie dokonują Państwo na rzecz Fundacji żadnego świadczenia opodatkowanego podatkiem od towarów i usług. Świadczenia te są bowiem wykonywane na rzecz obywateli Ukrainy, za które należność uiszcza Fundacja jako osoba trzecia w stosunku do dostawcy towarów/ usługodawcy. Zatem w opisanej sytuacji kwoty otrzymane od Fundacji nie powinny zostać udokumentowane za pomocą faktury wystawionej na Fundację.

Natomiast podkreślenia wymaga, że przepisy ustawy nie regulują dokumentowania transakcji, w przypadku których nie jest wymagane wystawianie faktur VAT. Należy zatem stwierdzić, że dopuszczalne jest dokumentowanie takich transakcji dowolnym dokumentem rozliczeniowym, np. notą księgową. Trzeba przy tym zauważyć, że nota księgowa nie jest dokumentem przewidzianym przez przepisy o podatku VAT i jako taka nie jest objęta regulacją tych przepisów, brak jest jednakże przeciwwskazań na gruncie przepisów dotyczących podatku od towarów i usług, dla takiego sposobu dokumentowania.

Zatem w sytuacji, gdy beneficjenci projektu przedstawiają Państwu dowody zakupu dokumentujące nabycie przez nich określonych towarów i usług, a Państwo na nich podstawie dokonują zwrotu poniesionych wydatków, a następnie obciążają tymi kwotami Fundację, można uznać za dopuszczalne dokumentowanie takich zdarzeń notą obciążeniową (jak wskazano wyżej, brak jest bowiem przeciwwskazań do dokumentowania na gruncie ustawy o VAT takich zdarzeń notą obciążeniową).

W konsekwencji, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 należy uznać za nieprawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą także ustalenia czy zapewnianie przez Państwa nieodpłatnego zakwaterowania na rzecz obywateli Ukrainy (w zakresie, w jakim na wydatki te uzyskują Państwo dofinansowanie na podstawie art. 13 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a jeśli tak, kiedy powstaje obowiązek podatkowy i jak ustalić podstawę opodatkowania z tego tytułu (pytanie nr 6).

Należy najpierw ustalić, czy świadczenie wypłacane przez Gminę (…) na podstawie art. 13 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz kwoty otrzymane przez Państwa od Fundacji, stanowią elementy podstawy opodatkowania dostaw towarów oraz usług świadczonych przez Państwa na rzecz obywateli z Ukrainy (tj. beneficjentów Projektu).

Z powołanego powyżej art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że podstawą opodatkowania jest wszystko to, co stanowi zapłatę obejmując swym zakresem każdą formę zapłaty otrzymaną nie tylko od nabywcy, usługobiorcy, ale również od osoby trzeciej z tytułu dostawy towaru lub wykonania usługi. Ponadto regulacja ta wskazuje, że w sytuacji gdy podatnik, w związku z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług, otrzymuje dofinansowanie (dotację, subwencję), stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi, to tego rodzaju dofinansowanie stanowi obok ceny, uzupełniający element podstawy opodatkowania z tytułu danej dostawy lub świadczenia.

Należy wskazać, że z uwagi na wojnę toczącą się bezpośrednio za granicami Rzeczpospolitej Polskiej ustawodawca wprowadził do polskiego porządku prawnego ustawę z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz.U. z 2022 r. poz. 583 ze zm.).

Art. 1 ust. 1 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa stanowi, że,

Ta ustawa specjalna, obok stworzenia szczególnej regulacji prawnej zapewniającej doraźną podstawę prawną do legalnego pobytu obywatelom Ukrainy, którzy w wyniku działań wojennych zostali zmuszeni do opuszczenia swojego kraju pochodzenia i wjechali na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wprowadza także rozwiązania mające na celu uregulowanie kwestii pomocy udzielanej przez wojewodów, jednostki samorządu terytorialnego oraz przez inne podmioty obywatelom Ukrainy.

Odzwierciedleniem tego jest art. 13 ust. 1 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, w myśl którego

Zgodnie z art. 13 ust. 4 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa,

Na podstawie delegacji zawartej w art. 13 ust. 5 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji w drodze rozporządzenia określił wzór wniosku, zawierający wszystkie enumeratywnie określone przez prawodawcę elementy.

Zgodnie z § 1 i § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 marca 2022 r. w sprawie maksymalnej wysokości świadczenia pieniężnego przysługującego z tytułu zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy oraz warunków przyznawania tego świadczenia i przedłużania jego wypłaty,

Celem świadczenia jest zrekompensowanie w szczególności osobie fizycznej prowadzącej gospodarstwo domowe, ale również każdemu podmiotowi, pomoc udzielaną uchodźcom - obywatelom Ukrainy w zakresie zakwaterowania i wyżywienia.

W niniejszym przypadku wsparcie o którym mowa w art. 13 ww. ustawy jest przekazywane w celu pokrycia kosztów (w części) zakwaterowania i wyżywienia wskazanych w ustawie osób - obywateli Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa, oraz obywateli Ukrainy posiadających Kartę Polaka, którzy wraz z najbliższą rodziną z powodu tych działań wojennych przybyli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Łączna wysokość wsparcia dla wnioskodawcy stanowi iloczyn liczby osób, którym zakwaterowanie i wyżywienie jest udzielane i kwoty wskazanej w rozporządzeniu (40 zł).

Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że przedmiotowe świadczenie przeznaczone jest dla podmiotów prowadzących działalność charytatywną, w celu zrekompensowania im części poniesionych wydatków.

Otrzymane świadczenie ma charakter wtórny do czynności realizowanych na rzecz obywateli Ukrainy. Nie występuje zatem zależność pomiędzy wykonanymi na rzecz uchodźców czynnościami a wysokością otrzymywanej kwoty świadczenia. W tym przypadku przyznanie świadczenie nie ma wpływu na to w jakim standardzie nastąpi wykonanie usługi. Kwota świadczenia pozostaje co do zasady taka sama.

Dodatkowo wypłacenie świadczenia jest warunkowane wolą podmiotu, który udziela pomocy deklarowaną poprzez złożenie odpowiedniego wniosku po udzieleniu pomocy uchodźcom. Udzielający pomocy może ale nie musi skorzystać z oferowanego świadczenia. Nie można zatem uznać w tym konkretnym przypadku, że charakter świadczenia ma znamiona odpłatności z tytułu świadczonych usług w związku z czym świadczenie to nie stanowi podstawy opodatkowania podatkiem VAT w myśl art. 29a ust. 1 ustawy o VAT. Świadczenie to ma bowiem charakter kosztowy, dotyczy ściśle ponoszonych kosztów związanych z zakwaterowaniem obywateli z Ukrainy i w żaden sposób nie wpływa na cenę, za jaką obywatel Ukrainy będzie mógł skorzystać z powyższych usług.

Natomiast w przypadku środków finansowych przekazywanych Państwu przez Fundację na pokrycie kosztów związanych z zakwaterowaniem obywateli ukraińskich w ww. ośrodku – jak wskazano wyżej – należy uznać je za zapłatę otrzymaną od osoby trzeciej. Wobec tego środki finansowe otrzymywane od Fundacji stanowią podstawę opodatkowania w myśl art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.

W tym miejscu podkreślić przy tym jeszcze raz należy, że dla potrzeb podatku od towarów i usług dana czynność może być wyłącznie odpłatna albo nieodpłatna (nie występują czynności odpłatne/nieodpłatne w części). W analizowanym przypadku występuje odpłatność, którą są środki finansowe otrzymywane przez Państwa od Fundacji. Zatem usługa zakwaterowania świadczona na rzecz ofiar wojny z Ukrainy w ośrodku w (…) stanowi odpłatną usługę podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy. Podstawą opodatkowania z tytułu świadczonej usługi jest, w myśl art. 29a ust. 1 ustawy, otrzymane od Fundacji na podstawie Porozumienia świadczenie pieniężne z tytułu poniesionych przez Państwa kosztów zakwaterowania.

Zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 19a ust. 1 ustawy,

W myśl art. 19a ust. 8 ustawy,

Zatem w przypadku usługi zakwaterowania świadczonej na rzecz ofiar wojny z Ukrainy w ośrodku w (…), obowiązek podatkowy powstanie na zasadach ogólnych zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy tj. z chwilą faktycznego wykonania usługi. Natomiast jeżeli przed wykonaniem usługi otrzymają Państwo całość lub część zapłaty, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 6 jest nieprawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również ustalenia czy świadczone przez Państwa na rzecz ukraińskich obywateli czynności zapewnienia zakwaterowania podlegają zwolnieniu z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT (pytanie nr 7).

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.

W tym miejscu należy zauważyć, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy (od ogólnej zasady powszechności opodatkowania) i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalne. W efekcie podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji jedynie, gdy charakter czynności świadczonych przez niego w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy,

Zwolnienie, które znajduje się w art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT stanowi implementację z art. 135 ust. 1 lit. l Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. nr 347/1 ze zm.). Przepis powyższy stanowi, że Państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: „(…) dzierżawę i wynajem nieruchomości”.

Krajowe ustawodawstwo stanowi o zwolnieniu z opodatkowania usługi najmu pod warunkiem jego mieszkaniowego przeznaczenia.

Należy ponadto zauważyć, że stosownie do art. 43 ust. 20 ustawy,

W pozycji nr 47 tego załącznika, stanowiącego wykaz towarów i usług, opodatkowanych stawką podatku w wysokości 8%, znajdują się usługi związane z zakwaterowaniem, oznaczone symbolem PKWiU 55.

Powyższe wskazuje, że przesłanki do zastosowania zwolnienia są następujące:

- świadczenie usługi na własny rachunek,

- charakter mieszkalny nieruchomości,

- mieszkaniowy cel najmu lub dzierżawy.

Zaistnienie wszystkich powyższych przesłanek skutkuje zastosowaniem zwolnienia od podatku. Brak któregokolwiek z powyższych elementów nie pozwala natomiast na zastosowanie zwolnienia i w konsekwencji następuje opodatkowanie świadczonej usługi.

Z opisu sprawy wynika, że świadczą Państwo usługi zakwaterowania objęte symbolem PKWiU 55.9. Symbol ten mieści się w Sekcji I Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług z 2015 roku – Usługi związane z zakwaterowaniem i usługi gastronomiczne. Natomiast grupowanie 55.9 obejmuje Pozostałe usługi związane z zakwaterowaniem.

Jak wskazano wcześniej, z art. 43 ust. 20 ustawy wynika, że zwolnienie o którym mowa w ust. 1 pkt 36 nie ma zastosowania do usług wymienionych w poz. 47 załącznika nr 3 do ustawy.

W świetle przedstawionych treści wniosku i przywołanych przepisów należy stwierdzić, że skoro świadczą Państwo usługi związane z zakwaterowaniem, które to usługi, jak Państwo wskazują w opisie wniosku, mieszczą się w grupowaniu 55, zwolnienie o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy nie ma zastosowania.

Podsumowując, świadczone przez Państwa usługi zakwaterowania świadczone na rzecz ofiar wojny z Ukrainy, sklasyfikowane pod symbolem PKWiU 55, nie będą korzystały ze zwolnienia o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 7 jest nieprawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również ustalenia czy:

- przysługuje Państwu prawo do odliczania podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług na cele zapewnienia zakwaterowania obywatelom Ukrainy w zakresie, w jakim na wydatki te uzyskują Państwo dofinansowanie na podstawie art. 13 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa) (pytanie nr 8),

- w związku z nabywaniem artykułów spożywczych na cele zapewnienia wyżywienia obywatelom Ukrainy oraz środków czystości w zakresie, w jakim na wydatki te uzyskują Państwo dofinansowanie na podstawie art. 13 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego, a jednocześnie nieodpłatne przekazanie tych towarów podlega opodatkowaniu VAT (pytanie nr 9).

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym,

w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy,

kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powołanego art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Natomiast w myśl art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy,

Stosownie do art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. c ustawy,

Z powyższego przepisu wynika, że obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych. Wyjątek dotyczy jedynie podatników świadczących usługi przewozu osób, kupujących gotowe posiłki dla pasażerów oraz usług noclegowych nabytych przez podatników wyłącznie w celu ich odprzedaży, tj. po nabyciu usługi w celu przeniesienia jej na kolejnego nabywcę (tj. w związku z tzw. refakturą usługi).

Zgodnie z przedstawioną powyżej analizą sprawy, otrzymane od Fundacji na podstawie Porozumienia świadczenie pieniężne z tytułu poniesionych przez Państwa kosztów stanowi wynagrodzenie za dostawy towarów i świadczenie usług na rzecz obywateli Ukrainy. Zatem usługa zakwaterowania oraz dostawa artykułów spożywczych i środków czystości podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów jako odpłatne świadczenie usług oraz odpłatna dostawa towarów. Należy więc uznać, że nabycie towarów i usług w celu zapewnienia zakwaterowania, jak i nabycie artykułów spożywczych i środków czystości ma związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Zatem należy stwierdzić, że przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakup towarów i usług w celu zapewnienia zakwaterowania, jak i zakup artykułów spożywczych oraz środków czystości, o ile nie zachodzą negatywne przesłanki z art. 88 ustawy o VAT.

W konsekwencji Państwa stanowisko w zakresie pytań nr 8 i 9 jest nieprawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą ponadto ustalenia, czy przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego do wydatków na zakup towarów, które są przekazywane na cele charytatywne, w przypadku, gdy nie obciążają Państwo żadnego podmiotu z tego tytułu oraz nie otrzymują Państwo zwrotu tych wydatków (pytanie nr 12).

Z opisu sprawy wynika, że niezależnie od współpracy z Fundacją na podstawie Porozumienia, dokonują Państwo niekiedy zakupu towarów, które są przekazywane na cele charytatywne (przykładowo nabywane i przekazywane są kosze delikatesowe, zabawki, kwiaty). W takim przypadku nie obciążają Państwo żadnego podmiotu z tego tytułu oraz nie otrzymują Państwo zwrotu wydatków od żadnego podmiotu.

W świetle powołanych powyżej przepisów, należy stwierdzić że w opisanej sytuacji nie zostanie spełniony podstawowy warunek uprawniający do odliczenia podatku od towarów i usług zawartego w fakturach dokumentujących dokonane zakupy – związek dokonanych zakupów ze sprzedażą opodatkowaną. Jak wynika bowiem z treści wniosku dokonują Państwo niekiedy zakupu towarów, które są przekazywane na cele charytatywne, zatem w żadnym momencie towary te nie będą służyły Państwu czynnościom opodatkowanym. Skoro już przed zakupem wiedzą Państwo, na jaki cel zostaną przeznaczone nabyte towary/usługi (tj. nie będą one służyły prowadzonej przez Państwa działalności gospodarczej), to dokonane zakupy nie będą wykorzystywane do czynności podlegających opodatkowaniu VAT. W związku z tym nie mają Państwo prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie tych towarów.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 12 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług, natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytania). Inne kwestie, wynikające z opisu sprawy bądź własnego stanowiska nieobjęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja indywidualna jest wydana przy założeniu, że poprawnie zakwalifikowali Państwo świadczone usługi do odpowiedniego klasyfikowania PKWiU. Interpretacja nie rozstrzyga o prawidłowości tej klasyfikacji (zasady formalnego przyporządkowania towaru lub usługi do grupowania statystycznego nie są przepisami prawa podatkowego).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.