Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 2 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-2.4012.117.2023.2.JO.

Określenie miejsca opodatkowania świadczenia Usług, prawa do odliczenia podatku naliczonego oraz zastosowania współczynnika proporcji na podstawie art. 90 ust. 3 w zw. z art. 90 ust. 2 ustawy o VAT.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 marca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 28 lutego 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy określenia miejsca opodatkowania świadczenia Usług, prawa do odliczenia podatku naliczonego oraz zastosowania współczynnika proporcji na podstawie art. 90 ust. 3 w zw. z art. 90 ust. 2 ustawy o VAT. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 4 maja 2023 r. (wpływ 8 maja 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

A. Sp. z o.o. (dalej: „Spółka” lub „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT z siedzibą działalności gospodarczej na terytorium Polski. Spółka – jako dom maklerski – prowadzi  działalność w zakresie zarządzania portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, jak również w zakresie przyjmowania i przekazywania zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych. Powyższa działalność jest prowadzona przez Spółkę na podstawie zezwoleń Komisji Nadzoru Finansowego z 21 maja 2013 r. (nr (…)) oraz z 10 czerwca 2020 r. (nr (…)).

Dodatkowo Spółka uzyskuje przychody w postaci odsetek od pożyczek udzielonych na rzecz podmiotów powiązanych oraz otrzymuje dywidendy (w związku z posiadaniem udziałów w zyskach innych osób prawnych).

W ramach działalności maklerskiej Spółka świadczy usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych, o których mowa w art. 3 ust. 1-4 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1523 ze zm.; dalej: „ustawa o funduszach”), tj. (i) funduszy inwestycyjnych otwartych oraz (ii) alternatywnych funduszy inwestycyjnych: specjalistycznych funduszy inwestycyjnych i funduszy inwestycyjnych zamkniętych (FIZ oraz FIZAN).

Powyższe Spółka świadczy na zlecenie zarządzających funduszami towarzystw funduszy inwestycyjnych (w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy o funduszach) na podstawie umów o zarządzanie portfelami inwestycyjnymi. W ramach takich umów, Wnioskodawca przyjmuje zlecenia odpłatnego zarządzania portfelami inwestycyjnymi, w rozumieniu art. 2 pkt 27 ustawy o funduszach oraz świadczenia innych usług pomocniczych dotyczących lokowania przez fundusze aktywów we wszystkie instrumenty finansowe, które mogą być przedmiotem lokat funduszy zgodnie z przepisami ustawy o funduszach oraz dokumentacji danego funduszu.

Niezależnie od powyższego, Spółka świadczy również usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi unijnych alternatywnych funduszy inwestycyjnych (...), tj. o których mowa w art. 2 pkt 10b ustawy o funduszach (dalej: „unijne AFI” lub „AFI”). Usługi te świadczone są na zlecenie zagranicznych podmiotów zrządzających unijnymi AFI (tzw. zarządzających z UE w rozumieniu art. 2 pkt 10c ustawy o funduszach) mających siedzibę na terytorium Wielkiego Księstwa Luksemburga (dalej: „Zarządzający”), nieposiadających stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski, niezrejestrowanych na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych (niewidniejących w bazie VIES), z którymi Spółka zawiera umowy o zarządzanie portfelem danego funduszu (dalej: „Umowy”). Na podstawie Umów, Zarządzający przekazują Wnioskodawcy przysługujące im określone funkcje / uprawnienia do zarządzania AFI, a konkretnie do zarządzania portfelami inwestycyjnymi AFI (oraz ich subfunduszy).

I tak, w ramach usług zarządzania portfelami inwestycyjnymi unijnych AFI (dalej: „Usługi”), świadczonych na podstawie Umów zawartych z Zarządzającymi, Spółka zarządza inwestycjami / aktywami unijnych AFI (oraz ich subfunduszy), a także wykonuje czynności w ramach realizacji ich strategii i polityk inwestycyjnych, przykładowo:

1.identyfikuje inwestycje i potencjalne inwestycje dla AFI oraz ustanawia i dokonuje przeglądu polityk i strategii inwestycyjnych dotyczących inwestycji AFI;

2.zawiera w imieniu danego funduszu umowy dotyczące nabycia, sprzedaży, przeniesienia, cesji, wymiany, zastawu lub innego zbycia lub rozporządzenia jakąkolwiek inwestycją posiadaną przez AFI;

3.analizuje możliwość wystąpienia jakiekolwiek konfliktu interesów wynikającego zpodejmowanych decyzji inwestycyjnych oraz przeciwdziała konfliktom;

4.monitoruje i nadzoruje inwestycje;

5.podejmuje wszelkie działania w ramach umów i porozumień w imieniu AFI, które Spółka uzna za konieczne lub pożądane w związku z codziennym zarządzaniem inwestycjami, w tym udziela lub powstrzymuje się od udzielania zwolnień, zgód i aprobat;

6.służy jako upoważniony sygnatariusz dla AFI (w ramach pełnomocnictwa wydanego na podstawie umowy o zarządzanie portfelem danego funduszu) oraz angażuje się we wszelkie działania i transakcje, jeżeli mogą być konieczne lub wskazane do wykonywania codziennego zarządzania inwestycjami AFI;

7.tworzy rezerwy dla AFI, zgodnie ze statutem i celami inwestycyjnymi, polityką i ograniczeniami inwestycyjnymi odpowiedniego AFI, na wypadek nieprzewidzianych okoliczności oraz w jakikolwiek innym celu;

8.na polecenie Zarządzającego prowadzi dokumentację dotyczącą operacji i wydatków AFI.

Ponadto, w ramach świadczenia Usług, Spółka w przypadku stosownego upoważnienia, nabywa oraz zbywa instrumenty finansowe oraz przeprowadza wszelkiego rodzaju transakcje na instrumentach pochodnych, może zawierać umowy pożyczek papierów wartościowych, odkupu lub podobne umowy, jak również nabywa, sprzedaje, umarza i wymienia aktywa AFI w imieniu Zarządzającego lub AFI, bezpośrednio lub za pośrednictwem brokerów lub agentów. Zaangażowanie Wnioskodawcy może polegać również na dostarczaniu Zarządzającemu informacji i raportów dotyczących ryzyka AFI oraz innych dokumentów niezbędnych do wykonywania przez Zarządzającego swoich obowiązków.

Z tytułu świadczenia Usług Spółce przysługuje określone w Umowach wynagrodzenie, przy czym wynagrodzenie to może składać się zarówno z wynagrodzenia podstawowego, jak i z tzw. success fee. Świadczenie Usług dokumentowane jest fakturami wystawianymi przez Wnioskodawcę po zakończeniu każdego okresu rozliczeniowego, opiewającymi na wysokość należnego za dany okres wynagrodzenia.

Wnioskodawca wskazuje, iż w ramach prowadzonej przez Spółkę działalności występuje również tzw. odsprzedaż usług w rozumieniu art. 8 ust. 2a ustawy o VAT. Usługi będące przedmiotem odsprzedaży / refaktury to przede wszystkim opłaty za karty (...), opieka medyczna, udostępnianie infrastruktury biurowej oraz teleinformatycznej, czy przeniesienie kosztów za obsługę prawną.

Mając na uwadze powyższe, działalność Spółki generuje zarówno sprzedaż zwolnioną z VAT, jak i opodatkowaną VAT.

Na potrzeby prowadzonej przez Spółkę działalności, w tym świadczenia Usług, Spółka nabywa określone towary i usługi, co zasadniczo dokumentowane jest fakturami wystawianymi przez sprzedawców na rzecz Spółki (Spółka jest w posiadaniu również innych dokumentów, z których wynika związek podatku naliczonego ze świadczeniem usług, tj. stosownych umów czy zamówień), takie jak m.in.:

usługi księgowe,

usługi doradcze,

wsparcie prawne i compliance,

audyt wewnętrzny,

obsługę IT,

usługi analiz finansowych,

szkolenia,

licencje na oprogramowanie,

najem biura, garażu czy wynajem auta i związane z tym opłaty eksploatacyjne,

i inne.

W związku z prowadzoną sprzedażą mieszaną (opodatkowaną i zwolnioną), Spółka nie przyporządkowywała zakupów do poszczególnych rodzajów sprzedaży - czy to w ramach tzw. alokacji bezpośredniej, czy też alokacji pośredniej (tj. nie stosowała proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT). W rezultacie, Spółka zasadniczo odlicza / wykazywała jedynie podatek naliczony występujący bezpośrednio w związku z usługami będącymi przedmiotem refakturowania.

Obecnie Spółka rozważa odliczanie podatku naliczonego związanego bezpośrednio z działalnością podlegającą opodatkowaniu VAT (innego niż występującego w związku z refakturowaniem usług), w ramach alokacji bezpośredniej, w pełnej wysokości, jak również zamierza odliczać w sposób proporcjonalny, według tzw. współczynnika VAT, podatek naliczony występujący w związku z nabywaniem towarów i usług służących działalności opodatkowanej oraz zwolnionej.

W przypadku wystąpienia w danym okresie rozliczeniowym nadwyżki podatku naliczonego nad podatkiem należnym, zamiarem Spółki będzie odpowiednie zadysponowanie tą kwotą, tj. np. wystąpienie o jej zwrot na rachunek bankowy lub też przeniesienie na następny okres rozliczeniowy.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego.

Zarządzający, tj. zagraniczne podmioty zarządzające unijnymi alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, mające siedzibę na terytorium Wielkiego Księstwa Luksemburga, na rzecz których Wnioskodawca świadczy Usługi (zdefiniowane we wniosku z 28 lutego 2023 r.) są w ocenie Spółki podatnikami w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT i mieszczą się w kategorii objętej tym przepisem, w szczególności podmioty te prowadzą samodzielnie działalność gospodarczą.

Usługi, których dotyczy pytanie nr 1 sformułowane we wniosku z 28 lutego 2023 r. są usługami do których stosuje się art. 28b ustawy VAT. W konsekwencji, nie są to usługi do których mają zastosowanie zasady szczególne opodatkowania VAT określone w przepisach  art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy VAT.

Pytania

1.Czy miejscem świadczenia Usług, a tym samym ich opodatkowania VAT, jest kraj siedziby nabywcy, zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT?

2.Czy Spółka jest uprawniona do odliczania – w ramach alokacji bezpośredniej – pełnej kwoty podatku naliczonego, występującego w związku z nabywaniem towarów i usług służących bezpośrednio świadczeniu Usług?

3.Czy Spółka jest uprawniona do odliczenia podatku naliczonegowystępującego w związku z nabywaniem towarów i usług związanych z tzw. sprzedażą mieszaną, tj. działalnością opodatkowaną (w tym świadczeniem Usług) i zwolnioną z VAT, przy zastosowaniu proporcjonalnego odliczenia VAT zgodnie z art. 90 ust. 2-10 ustawy VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Mając na względzie przedstawione okoliczności, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż:

1.miejscem świadczenia Usług, a tym samym ich opodatkowania VAT, jest kraj siedziby nabywcy, zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT;

2.Spółka jest uprawniona do odliczania – w ramach alokacji bezpośredniej – pełnej kwoty podatku naliczonego, występującego w związku z nabywaniem towarów i usług służących bezpośrednio świadczeniu Usług;

3.Spółka jest uprawniona do odliczenia podatku naliczonegowystępującego w związku z nabywaniem towarów i usług związanych z tzw. sprzedażą mieszaną, tj. działalnością opodatkowaną (w tym świadczeniem Usług) i zwolnioną z VAT, przy zastosowaniu proporcjonalnego odliczenia VAT zgodnie z art. 90 ust. 2-10 ustawy VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

1.Uwagi ogólne – ramy prawne

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy VAT opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, przy czym przez terytorium kraju – zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 1 ustawy VAT – rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy VAT, dostawą towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, z kolei towarami – w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy VAT -  są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Natomiast przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów (w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy VAT).

Jak wynika z art. 15 ust. 1 ustawy VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Z kolei zgodnie z ust. 2 ww. przepisu, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie zaś z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy VAT, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

a)usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,

b) usługobiorcą jest, w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.

Niezależnie od powyższego, przepis art. 28a ustawy VAT wprowadza dodatkową definicję „podatnik” stricte na potrzeby ustalania miejsca świadczenia usług.

I tak, na podstawie art. 28a pkt 1 lit. a ustawy VAT, za podatników uważa się podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy VAT lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności. Tak więc podatnikiem w rozumieniu ww. przepisu będą również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich Unii Europejskiej oraz państw trzecich.

Ponadto, jak wynika z art. 28a pkt 2 ustawy VAT, podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług. Mając na uwadze powyższe wskazać należy, iż ww. definicja podatnika ustanowiona na potrzeby ustalenia miejsca świadczenia, jest istotnie szersza niż definicja art. 15 ust. 1 ustawy VAT.

Zaznaczyć przy tym należy, ze przepisy ustawy VAT nie uzależniają uznania usługobiorcy za podatnika, od posiadania przez niego numeru identyfikacyjnego na potrzeby VAT. Wymogu posiadania takiego numeru dla uznania samego podmiotu za podatnika nie przewidują również przepisy Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnotowego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: „Dyrektywa VAT”). Art. 9 Dyrektywy VAT wskazuje jedynie, iż „podatnikiem” jest każda osoba prowadzącą samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

Natomiast z art. 28b ust. 1 ustawy VAT wynika, iż miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika (w rozumieniu art. 28a ustawy VAT) jest co do zasady miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. Wskazać jednocześnie należy, że jeżeli miejscem świadczenia usług jest – w świetle ww. przepisu – terytorium innego kraju, podatnik będący usługodawcą nie zostaje pozbawiony prawa do odliczenia podatku naliczonego występującego w związku z / na potrzeby świadczenia tych usług w kraju, z którego usługa jest świadczona.

Jak wynika z art. 86 ust. 1 ustawy VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, co do zasady przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (przy czym kwotę podatku naliczonego, zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy VAT, stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług lub dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi).

Niemniej, w art. 86 ust. 8 pkt 1 ww. przepisu ustawodawca wskazał, iż podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.

Zaznaczyć należy, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tj. odliczenia tego dokonuje podatnik VAT, towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a w stosunku do nabytych towarów i usług powstał obowiązek podatkowy. Przepisy ustawy nie precyzują jednak, jaki związek musi istnieć pomiędzy zakupami a sprzedażą, żeby podatnik mógł skorzystać z prawa do odliczenia (przyjmuje się, że związek ten może być pośredni lub bezpośredni).

W przypadku wykonywania przez podatnika czynności opodatkowanych VAT oraz zwolnionych z opodatkowania tym podatkiem, zastosowanie może znaleźć art. 90 ust. 1 ustawy VAT, zgodnie z którym w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Powyższy przepis dotyczy sytuacji modelowej, w której możliwe jest przypisanie konkretnych wydatków do czynności opodatkowanych, lub do czynności zwolnionych. Jednakże istnieją takie kategorie wydatków, których nie da się przypisać wyłącznie do jednego/konkretnego rodzaju czynności. Podatnik dokonujący zakupów towarów i usług wykorzystywanych zarówno do czynności opodatkowanych, jak i zwolnionych od podatku, który nie jest w stanie przyporządkować danego zakupu i kwoty podatku naliczonego do określonego rodzaju sprzedaży, w celu prawidłowej realizacji prawa do odliczenia naliczonego jest zobowiązany do zastosowania metody proporcjonalnego odliczenia podatku naliczonego, o czym stanowi art. 90 ust. 2 oraz kolejne ustawy VAT.

Ad. 1

Uwzględniając powyższe regulacje odnoszące się do ustalenia miejsca świadczenia usług, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że miejscem świadczenia Usług, a tym samym ich opodatkowania VAT, jest kraj siedziby nabywcy, zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT, z siedzibą działalności gospodarczej na terytorium Polski. Spółka świadczy Usługi na podstawie Umów zawieranych z Zarządzającymi, w oparciu o które Zarządzający przekazują Wnioskodawcy przysługujące im określone funkcje / uprawnienia do zarządzania unijnymi AFI, a konkretnie do zarządzania portfelami inwestycyjnymi unijnych AFI (oraz ich subfunduszy).

Miejscem siedziby Zarządzających (oraz unijnych AFI) jest terytorium innego państwa członkowskiego – tj. Luksemburga, gdzie mają zarejestrowaną działalność gospodarczą i gdzie nadany im został numer identyfikacji podatkowej. Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, Zarządzający są podmiotami, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy VAT (względnie działalność odpowiadającą tej działalności), a tym samym, stosownie do art. 28a ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, spełniają definicję podatnika na potrzeby stosowania przepisów o miejscu świadczenia.

Jak wynika natomiast z art. 28b ust. 1 ustawy VAT, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika (w rozumieniu art. 28a ust. 1 ustawy VAT) jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. Skoro zatem Zarządzający, jako usługobiorcy, są podatnikami w rozumieniu art. 28a ust. 1 ustawy VAT (i nie posiadają stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski) miejscem świadczenia i opodatkowania tych Usług, zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy VAT – jest terytorium państwa, w którym Zarządzający mają siedzibę działalności gospodarczej, tj. Luksemburg. Podmiotami obowiązanymi do rozliczenia ewentualnego podatku na terytorium Luksemburga – zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy VAT – są wobec tego Zarządzający (na zasadzie odwrotnego obciążenia).

Na powyższą konkluzję nie ma wpływu okoliczność, że Zarządzający (unijne AFI) nie są zarejestrowani na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych (nie widnieją w bazie VIES), jak bowiem wskazał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „DKIS”) w interpretacji indywidualnej z 9 października 2020 r. (sygn. 0114-KDIP1-2.4012.241.2020.3.RM): „W niniejszej sprawie, Kontrahent, na którego rzecz Wnioskodawca świadczy usługę polegającą na wystawieniu dokumentu celnego T1, ma zarejestrowaną działalność gospodarczą na terytorium Estonii (posiada numer identyfikacyjny), a więc jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy. Sam fakt, że podmiot zagraniczny prowadzący działalność gospodarczą nie posiada aktywnego nr w bazie VIES nie oznacza, że nie wpisuje się w definicję podatnika, o którym mowa w art. 28a ustawy.”

Zatem miejscem świadczenia i opodatkowania Usług świadczonych przez Spółkę będzie Luksemburg.

Ad. 2

W ocenie Wnioskodawcy, Spółka jest uprawniona do odliczania – w ramach alokacji bezpośredniej – pełnej kwoty podatku naliczonego, występującego w związku z nabywaniem towarów i usług służących bezpośrednio świadczeniu Usług.

Jak wynika z zasady neutralności VAT, określonej w art. 86 ust. 1 ustawy VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, co do zasady przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, przy czym kwotę podatku naliczonego stanowi – w myśl, ust. 2 - suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług lub dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z kolei w art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy VAT przewidziano, że podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju (dalej: „Warunek 1”), a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami (dalej: „Warunek 2”).

W ocenie Wnioskodawcy ww. przepis (Warunek 1) powinien być rozumiany w ten sposób, że upoważnia do odliczenia podatku naliczonego nie tylko w sytuacji, gdy podatnik wykazuje podatek należny z tytułu wykonywania na terenie kraju czynności opodatkowanych VAT, ale również gdy wykazuje fakt dostawy towarów lub świadczenia usług, które z uwagi na przepisy dotyczące miejsca świadczenia opodatkowane są poza terytorium kraju. Tym samym, Warunek 1 należy uznać za spełniony, jeśli podatnikowi – hipotetycznie – przysługiwałoby prawo do odliczenia podatku naliczonego w przypadku wykonywania tych samych usług na terytorium kraju.

Z kolei Warunek 2 wymaga, aby podatnik posiadał dokumenty, z których wynikać będzie związek odliczonego podatku z czynnościami wykonywanymi poza terytorium kraju. Ustawodawca nie wskazał przy tym przykładowego katalogu ww. dokumentów, niemniej powinny one potwierdzać dokonanie określonych czynności poza terytorium kraju oraz umożliwiać udowodnienie / wykazanie związku pomiędzy podatkiem naliczonym a wykonywaniem tych czynności.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż w okolicznościach przedstawionych w opisie stanu faktycznego, spełniony jest zarówno Warunek 1, jak i Warunek 2, a w rezultacie nie ma przeszkód, aby Spółka odliczała podatek naliczony poniesiony w związku z / na potrzeby świadczenia Usług na podstawie ww. przepisu.

Wskazać należy, że świadczenie przez Spółkę Usług, gdyby miało miejsce na terytorium Polski, stanowiłoby sprzedaż opodatkowaną VAT. Usługa nie kwalifikowałaby się bowiem do objęcia żadnym ze zwolnień przewidzianych przepisami ustawy VAT, w szczególności – z uwagi na charakter / cechy Usługi.

W ocenie Wnioskodawcy, w przypadki usług wykluczyć należy zastosowanie zwolnienia z VAT przewidziane dla usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi oraz ich portfelami wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy VAT.

Jak bowiem wynika z art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy VAT, zwalnia się od podatku usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi oraz usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią.

Zauważyć należy, że powyższe zwolnienia mają charakter podmiotowo-przedmiotowy. Dotyczą bowiem usług, które (i) stanowią usługi zarządzania oraz (ii) zarządzanie to jest dokonywane wobec / w odniesieniu do funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych i zbiorczych portfeli papierów wartościowych w rozumieniu ustawy o funduszach oraz portfeli inwestycyjnych funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa powyżej lub ich częścią.

W ocenie Wnioskodawcy, czynności składające się na Usługi stanowią wprawdzie usługi zarzadzania w rozumieniu Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) oraz Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/161/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (ZAFI) (do których należy referować, uwagi na brak ustawowej definicji pojęcia „zarządzania”), niemniej unijne AFI, których portfelami zarządza Spółka, nie są funduszami wymienionymi w analizowanym przepisie, tj. nie są funduszami inwestycyjnymi lub alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi w rozumieniu ustawy o funduszach.

Jak bowiem wskazano w opisie stanu faktycznego, Spółka zarządza portfelami unijnych AFI w rozumieniu art. 2 pkt 10b ustawy o funduszach, które nie zostały uwzględnione przez ustawodawcę w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy VAT i nie ma podstaw, aby utożsamiać je z alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, o których mowa w art. 2 pkt 10b ustawy o funduszach.

Według definicji przewidzianych przez ustawodawcę w ustawie o funduszach, przez unijne AFI rozumie alternatywny fundusz inwestycyjny, który został zarejestrowany jako alternatywny fundusz inwestycyjny przez właściwy organ w państwie członkowskim lub uzyskał zezwolenie właściwego organu w państwie członkowskim na prowadzenie działalności jako alternatywny fundusz inwestycyjny, a w przypadku braku wymogu uzyskania zezwolenia lub rejestracji – prowadząc taką działalność, ma siedzibę na terytorium państwa członkowskiego (art. 2 pkt 10b ustawy o funduszach).

Natomiast alternatywnym funduszu inwestycyjnym, wspomnianym w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit a) oraz b) ustawy VAT jest instytucja wspólnego inwestowania, której przedmiotem działalności, w tym w ramach wydzielonego subfunduszu, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną, niebędącą funduszem działającym zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe (art. 2 pkt 10a ustawy o funduszach).

Mając na uwadze powyższe, unijne AFI są zupełnie innym rodzajem funduszu, którego ustawodawca nie uwzględnił w zwolnieniu z art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy VAT, co znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez DKIS.

Przykładowo, w interpretacja indywidualna z 13 stycznia 2023 r. (sygn. 0114-KDIP4-3.4012.650.2022.1.MKA) DKIS wskazał, że: „Mając powyższe na uwadze, fundusze zagraniczne oraz unijne AFI nie mieszczą się zakresie pojęciowym „fundusze inwestycyjne, alternatywne fundusze inwestycyjne (…) w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi”, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o VAT. Uwzględniając powyższe, ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o VAT mogą korzystać czynności zarządzania funduszami z siedzibą w Polsce. W konsekwencji, powyższe zwolnienie nie znajdzie zastosowania do funduszy mających siedzibę za granicą.”

Analogiczne stanowisko zostało przedstawione w interpretacjach indywidualnych DKIS z 6 grudnia 2022 r. (sygn. 0114-KDIP4-3.4012.584.2022.1.MAT), z 10 października 2022 r. (sygn. 0112-KDIL1-1.4012.415.2022.1.EB) oraz z 23 sierpnia 2022 r. (sygn. 01114-KDIP4-3.4012.393.2022.2.MP).

Ponadto zauważyć należy, że omawiane zagadnienie było przedmiotem interpretacji ogólnej z 2 września 2021 r. (sygn. PT6.8101.2.2021) (dalej: „Interpretacja ogólna”), w której Minister Finansów powołując się na przepisy ustawy o funduszach uznał, że fundusze zagraniczne oraz unijne AFI nie mieszczą się w zakresie pojęciowym „fundusze inwestycyjne, alternatywne fundusze inwestycyjne (…) w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi”, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o VAT. Tym samym, w Interpretacji ogólnej jednoznacznie rozstrzygnięto, że ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o VAT mogą korzystać wyłącznie czynności zarządzania funduszami (ich portfelami) z siedzibą w Polsce. W konsekwencji, powyższe zwolnienie nie znajdzie zastosowania do funduszy mających siedzibę za granicą, takich jak unijne AFI.

Mając na uwadze powyższe, gdyby Usługi świadczone były na terytorium Polski, podlegałyby opodatkowaniu VAT (nie kwalifikowałyby się do objęcia zwolnieniem z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ani żadnego innego przepisu), a tym samym Spółka uprawniona byłaby do odliczenia podatku naliczonego poniesionego w związku z ich świadczeniem, co oznacza, ze Warunek 1 należy uznać za spełniony.

Ponadto, Spółka dysponuje dokumentami, o których mowa w art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy VAT (tj. potwierdzającymi związek pomiędzy podatkiem naliczonym a czynnościami składającymi się na świadczenie Usług), a tym samym spełniony jest również Warunek 2.

Dla porządku Wnioskodawca wskazuje również, iż w omawianych okolicznościach przeszkodą dla odliczania podatku naliczonego wstępującego w związku ze świadczeniem Usług nie będą również okoliczności wymienione w art. 88 ustawy VAT.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, przy założeniu spełnienia pozostałych warunków do odliczenia (tj. przede wszystkim posiadania statusu podatnika VAT, dysponowania fakturą z wykazanym podatkiem naliczonym oraz powstania obowiązku podatkowego co do nabytych towarów i usług u sprzedawcy) będzie on uprawniony do odliczenia podatku naliczonego w pełnej wysokości, na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy VAT, z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług bezpośrednio związanych ze świadczeniem Usług.

Ad. 3

W ocenie Wnioskodawcy, Spółka jest uprawniona do odliczenia podatku naliczonego występującego w związku z nabywaniem towarów i usług związanych z tzw. sprzedażą mieszaną, tj. działalnością opodatkowaną i zwolnioną z VAT, z zastosowaniem współczynnika proporcji, ustalonego na podstawie art. 90 ust. 2-10 ustawy VAT.

Jak wynika z art. 90 ust. 1 ustawy VAT, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Zgodnie natomiast z art. 90 ust. 2 ustawy VAT, jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jak wynika z przedstawionego opisu stanu faktycznego oraz uzasadnienia Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2, Spółka świadczy zarówno usługi zwolnione z VAT (tj. przede wszystkim usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy VAT), jak i usługi opodatkowane, przede wszystkim Usługi.

Na potrzeby prowadzonej przez Spółkę działalności, w tym świadczenia Usług, Spółka nabywa określone towary i usługi, co zasadniczo dokumentowane jest fakturami wystawianymi przez sprzedawców na rzecz Spółki. Wydatki te obejmują, w szczególności:

‒ usługi księgowe,

‒ usługi doradcze,

‒ wsparcie prawne i compliance,

‒ audyt wewnętrzny,

‒ obsługę IT,

‒ usługi analiz finansowych,

‒ szkolenia,

‒ licencje na oprogramowanie,

‒ najem biura, garażu czy wynajem auta i związane z tym opłaty eksploatacyjne.

Wnioskodawca wskazuje, iż w stosunku do większości nabywanych towarów i usług nie jest w stanie przypisać / przyporządkować ich (i) wyłącznie do sprzedaży opodatkowanej VAT (np. do sprzedaży Usług) lub (ii) wyłącznie do sprzedaży zwolnionej z VAT. Tym samym w ocenie Wnioskodawcy, Spółka jest uprawniona  - na podstawie art. 90 ust. 2 i nast. ustawy VAT - do odliczenia podatku naliczonego w sposób proporcjonalny, według ustalonego współczynnika proporcji.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1.odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2.eksport towarów;

3.import towarów na terytorium kraju;

4.wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5.wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju.

W myśl definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy:

Ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o terytorium kraju – należy przez to rozumieć terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.

Według art. 2 pkt 22 ustawy:

Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, (…).

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o towarach – należy przez to rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

W przypadku świadczenia usług, istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi, od tego bowiem zależy, czy dane świadczenie podlega opodatkowaniu tym podatkiem w Polsce, czy też nie.

Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług regulują przepisy art. 28a-28o ustawy.

I tak, stosownie do art. 28a ustawy:

Na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

1.ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:

a.podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,

b.osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;

2.podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Wskazany art. 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy:

Miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Jak stanowi ust. 2 art. 28b ustawy:

W przypadku, gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Z powyższych przepisów ustawy wynika zatem, że co do zasady, usługa świadczona na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy inna niż wskazana w art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy podlega opodatkowaniu w miejscu siedziby działalności gospodarczej usługobiorcy, chyba że jest świadczona dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługobiorcy, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, wówczas miejscem świadczenia tej usługi jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, dla którego ta usługa jest świadczona.

Do powołanej w art. 28b ust. 1 ustawy zasady ogólnej, ustawodawca przewidział szereg zastrzeżeń, wskazując szczególne zasady ustalania miejsca świadczenia usług. Jednakże w przedmiotowej sprawie nie mają one zastosowania.

Z treści wniosku wynika, że Państwa Spółka świadczy usługi zarzadzania portfelami inwestycyjnymi unijnych AFI na rzecz Zarządzających, mających siedzibę na terytorium Wielkiego Księstwa Luksemburga, nie posiadającymi stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski. Przy czym, jak Państwo wskazaliście, Zarządzający są podatnikami, w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT, którzy prowadzą samodzielnie działalność gospodarczą. Jednocześnie do Usług nie znajdują zastosowania szczególne zasady ustalanie miejsca świadczenia usług, o których mowa w art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy. Tym samym miejsce świadczenia wykonywanych przez Spółkę Usług należy ustalić na podstawie art. 28b ust. 1 ustawy, zgodnie z którym miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, czyli terytorium Luksemburga. Tym samym opisane Usługi świadczone na rzecz Zarządzających nie podlegają opodatkowaniu w Polsce.

Ponadto, w przedmiotowej sprawie ustalono, że miejscem opodatkowania świadczonych przez Spółkę Usług jest terytorium Luksemburga, w związku z tym co do zasady, sposób rozliczenia podatku będzie dokonany na podstawie przepisów obowiązujących w Luksemburgu, a nie w Polsce. Tym samym, powołany przez Państwa mechanizm tzw. odwrotnego obciążenia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy ma zastosowanie, gdy miejscem świadczenia usług, a tym samym opodatkowania ustalonym na podstawie przepisów ustawy jest terytorium Polski, natomiast w analizowanym przypadku, miejscem świadczenia przez Państwa Spółkę Usług na rzecz Zarządzających jest terytorium Luksemburga.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1, że miejscem świadczenia Usług, a tym samym ich opodatkowania VAT, jest kraj siedziby nabywcy zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy VAT, jest prawidłowe.

Ponadto Państwa wątpliwości sformułowane w pytaniu nr 2 dotyczą kwestii, czy Spółka jest uprawniona do odliczania – w ramach alokacji bezpośredniej -  pełnej kwoty podatku naliczonego występującego w związku z nabywaniem towarów i usług służących bezpośrednio świadczeniu Usług.

Na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Jednocześnie stosownie do art. 86 ust. 2 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi:

1)suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi;

2)w przypadku importu towarów - kwota podatku:

a)wynikająca z otrzymanego dokumentu celnego,

b)należnego, w przypadku, o którym mowa w art. 33a,

c)wynikająca z deklaracji importowej, w przypadku, o którym mowa w art. 33b,

d)wynikająca z decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2-3 i art. 34;

3)zryczałtowany zwrot podatku, o którym mowa w art. 116 ust. 6;

4)kwota podatku należnego z tytułu:

a)świadczenia usług, dla którego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 podatnikiem jest ich usługobiorca,

b)dostawy towarów, dla której zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 podatnikiem jest ich nabywca,

c)wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 9,

d)wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 11.

Co istotne w myśl art. 86a ust. 1 ustawy:

W przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku:

1)wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika;

2)należnego z tytułu:

a)świadczenia usług, dla którego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 podatnikiem jest ich usługobiorca,

b)dostawy towarów, dla której zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 podatnikiem jest ich nabywca,

c)wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;

3)należnego, w przypadku, o którym mowa w art. 33a;

4)wynikającej z otrzymanego dokumentu celnego, deklaracji importowej w przypadku, o którym mowa w art. 33b, oraz z decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2-3 oraz art. 34.

Przy czym w myśl art. 86a ust. 3 ustawy:

Przepis ust. 1 nie ma zastosowania:

1)w przypadku gdy pojazdy samochodowe są:

a)wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika lub

b)konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą, jeżeli z dokumentów wydanych na podstawie przepisów o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie;

2)do towarów montowanych w pojazdach samochodowych i do związanych z tymi towarami usług montażu, naprawy i konserwacji, jeżeli przeznaczenie tych towarów wskazuje obiektywnie na możliwość ich wykorzystywania wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika.

Z treści art. 86 ustawy, wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą może mieć charakter pośredni lub bezpośredni.

O bezpośrednim związku dokonywanych zakupów z działalnością można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży – towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów będących przedmiotem dostawy, czy też niezbędne do świadczenia usług; bezpośrednio więc wiążą się z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania firmy; mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym osiąganymi przychodami. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością gospodarczą, istnieć musi związek przyczynowo - skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu.

Co więcej, zgodnie z art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy:

Podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.

Uprawnienie wynikające z powyższego przepisu odnosi się do podatników prowadzących działalność gospodarczą na terytorium kraju, którzy dokonują dostaw towarów bądź świadczenia usług opodatkowanych poza terytorium kraju, a zakupy, jakich dokonują, są związane właśnie z tymi czynnościami. Warunkiem do odliczenia podatku naliczonego związanego z czynnościami dokonywanymi poza terytorium kraju jest to, aby – hipotetycznie – w przypadku wykonywania tych samych czynności w kraju podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego. Powołany przepis wymaga ponadto, aby podatnik posiadał dokumenty, z których wynikać będzie związek odliczonego podatku z czynnościami wykonywanymi poza terytorium kraju. Powinny to być przede wszystkim dokumenty potwierdzające dokonanie określonych czynności poza terytorium kraju, które będą jednocześnie opisywać te czynności.

Podkreślić również należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Zatem w sytuacji, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku podatnikowi nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wykazany w tej fakturze.

Natomiast zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 7 ustawy:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze – w części dotyczącej tych czynności.

Zatem w sytuacji, gdy zostały wystawione faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których na fakturze nie wykazuje się kwoty podatku, podatnikowi nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wykazany w tej fakturze w części dotyczącej tych czynności.

Spółka jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT, z siedzibą działalności gospodarczej w Polsce. Na potrzeby prowadzonej działalności, w tym świadczenia Usług, Spółka nabywa określone towary i usługi co zasadniczo dokumentowane jest fakturami wystawianymi przez sprzedawców na rzecz Spółki (Spółka jest w posiadaniu również innych dokumentów, z których wynika związek podatku naliczonego ze świadczeniem usług, tj. stosownych umów czy zamówień), takie jak m.in.: usługi księgowe, usługi doradcze, wsparcie prawne i compliance, audyt wewnętrzny, obsługę IT, usługi analiz finansowych, szkolenia, licencje na oprogramowanie, najem biura, garażu czy wynajem auta i związane z tym opłaty eksploatacyjne, i inne.

Zatem mając na uwadze, że Państwa Spółka nabywa towary i usługi służące bezpośrednio świadczeniu Usług - które są opodatkowane na podstawie art. 28b ust. 1 ustawy poza terytorium Polski należy ocenić czy – hipotetycznie – w przypadku wykonywania Usług w kraju Państwa Spółce przysługiwałoby prawo do odliczenia podatku naliczonego. Innymi słowy należy ocenić czy gdyby Usługi podlegały opodatkowaniu na terytorium Polski nie korzystałyby ze zwolnienia od opodatkowania.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku. Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

I tak, stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy:

Zwalnia się od podatku usługi zarządzania:

a)funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,

b)portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią.

Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy:

Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

1)czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2)usług doradztwa;

3)usług w zakresie leasingu.

Stosowanie zwolnień od podatku lub stawek preferencyjnych ma charakter wyjątkowy i nie podlega wykładni rozszerzającej. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji jedynie, gdy charakter czynności świadczonych przez niego w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług lub stawki obniżonej.

Jednocześnie zwrócić należy uwagę na przepis art. 43 ust. 22 ustawy, zgodnie z którym:

Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:

1)jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;

2)złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.

Stosownie zaś do ust. 23 ww. przepisu:

Podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia.

Powyższe przepisy umożliwiają wybór opodatkowania określonych usług, które dotychczas obligatoryjnie korzystały ze zwolnienia od podatku – w tym m.in. właśnie usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi, przy czym możliwość wyboru opcji opodatkowania dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz innych podatników, przy zachowaniu warunków określonych w art. 43 ust. 22 i 23 ustawy.

Należy wskazać, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy, uzależnione jest od łącznego spełnienia dwóch warunków:

przedmiotowego – świadczone usługi powinny być kwalifikowane jako usługi zarządzania oraz

podmiotowego – ww. usługi zarządzania powinny być świadczone w odniesieniu m.in. do funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych i zbiorczych portfeli papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, a także portfeli inwestycyjnych funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa wyżej lub ich części.

Przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęcia usług zarządzania. Jednakże przepis art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy stanowi implementację do krajowego porządku prawnego przepisu art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. Nr 347/1 ze zm.), zgodnie z którym:

Zwolnieniu od podatku VAT podlega zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.

W kontekście ww. przepisu art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE, TSUE wielokrotnie wskazywał, że jego wykładnia powinna być dokonywana z uwzględnieniem kontekstu, w jaki się wpisuje, celów oraz układu tej dyrektywy oraz z uwzględnieniem zwłaszcza ratio legis zwolnienia, które przewiduje. TSUE przypominał ponadto, że zwolnienia od podatku stanowią wyjątki od ogólnej zasady, zgodnie z którą, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają wszystkie usługi świadczone odpłatnie przez podatnika, wobec czego należy dokonywać ich ścisłej wykładni. Ponadto zauważono, że zwolnienia przewidziane w art. 13 Szóstej Dyrektywy stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a zatem powinny zostać zdefiniowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, co ma na celu uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich.

Z ugruntowanego orzecznictwa TSUE (m.in. w sprawach C-169/04, C-275/11, C-595/13) wynika, że celem zwolnienia z opodatkowania transakcji związanych z zarządzaniem funduszami powierniczymi, przewidzianego w art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy (obecnie art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE), jest w szczególności ułatwienie małym inwestorom inwestowania w papiery wartościowe za pomocą przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Celem pkt 6 tego przepisu jest zapewnienie neutralności podatkowej wspólnego systemu podatku VAT w kwestii wyboru między inwestowaniem bezpośrednim w papiery wartościowe, a inwestowaniem za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Z powyższego wynika, że transakcje, których dotyczy to zwolnienie, są typowe dla działalności, jaką wykonują przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania. Zatem art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu zbiorowym portfelem obejmuje czynności, które polegają na zarządzaniu samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe, takie jak te zamieszczone w załączniku II do zmienionej Dyrektywy Rady 85/611/EWG z 20 grudnia 1985 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (85/611/EWG) w rubryce „Administracja”, które są czynnościami właściwymi przedsiębiorstwom zbiorowego inwestowania. Dyrektywa 85/611/EWG została zastąpiona dyrektywą 2009/65/WE z 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS).

Zgodnie z art. 6 ust. 2 Dyrektywy 2009/65/WE:

Działalność związana z zarządzaniem przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) obejmuje obowiązki, o których mowa w załączniku II.

Załącznik II do tej dyrektywy określa funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem. Są to odpowiednio:

zarządzanie inwestycjami,

administracja:

a)obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem;

b)zapytania klientów;

c)wycena i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);

d)monitorowanie przestrzegania uregulowań;

e)prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;

f)wypłata zysków;

g)emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa;

h)rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);

i)prowadzenie ksiąg,

wprowadzanie do obrotu.

Wskazana wyżej definicja zarządzania ma zastosowanie również w odniesieniu do specjalnych funduszy inwestycyjnych innych niż objęte dyrektywą UCITS. W pkt 38 wyroku w sprawie C-595/13 TSUE stwierdził, że spółki takie jak będące przedmiotem postępowania głównego, które zostały utworzone przez wielu inwestorów wyłącznie w celu zainwestowania zgromadzonego majątku w nieruchomości, nie mogą zostać uznane za przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania w rozumieniu dyrektywy UCITS. W takich okolicznościach faktycznych, tj. w odniesieniu do funduszy innych niż objętych dyrektywą UCITS, TSUE przytoczył definicję zarządzania funduszami, którą podał w wyroku C-169/04, a więc nawiązującą do dyrektywy UCITS. W ww. wyroku w sprawie C-595/13 TSUE wskazał, że poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu portfelem do szczególnych funkcji przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania należą funkcje administrowania samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania, takie jak te wymienione w załączniku II do dyrektywy UCITS w rubryce „Administracja”. Zdaniem TSUE, nie tylko zarządzanie inwestycjami, wiążące się z wyborem i zbywaniem aktywów będących przedmiotem takiego zarządzania, lecz również usługi administracyjne i rachunkowe, takie jak obliczanie kwoty dochodów i ceny jednostek uczestnictwa lub udziałów funduszu, wycena aktywów, rachunkowość, przygotowywanie deklaracji w celu podziału dochodów, dostarczanie informacji i dokumentacji na temat rachunków okresowych i deklaracji podatkowych, statystyk i podatku VAT, a także opracowywanie prognoz przychodów wchodzą w zakres pojęcia „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy oraz przedstawiony opis sprawy, uznać należy, że świadczone przez Państwa Usługi mieszczą się w definicji zarządzania w rozumieniu tego określenia zdefiniowanego przez TSUE. W konsekwencji, spełniony zostanie warunek przedmiotowy dla zastosowania zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy dla świadczonych przez Państwa Usług.

Usługi te będą podlegały zwolnieniu od podatku pod warunkiem, że spełnione będzie kryterium podmiotowe. Drugim bowiem warunkiem określonym w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT jest warunek podmiotowy. Ww. zwolnieniu podlegają usługi zarządzania świadczone na rzecz funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych i zbiorczych portfeli papierów wartościowych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, a także usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią.

Pod pojęciem przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi należy rozumieć przepisy ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 681) – dalej jako u.f.i., a także akty wykonawcze wydane na podstawie przepisów tej ustawy.

Zgodnie z art. 1 u.f.i.:

Ustawa określa zasady tworzenia i działania funduszy inwestycyjnych mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zasady prowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności przez fundusze zagraniczne i spółki zarządzające.

W myśl art. 38 ust. 1 u.f.i.:

Towarzystwem funduszy inwestycyjnych może być wyłącznie spółka akcyjna z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, która uzyskała zezwolenie Komisji na wykonywanie działalności określonej w art. 45 ust. 1 (zezwolenie na wykonywanie działalności przez towarzystwo).

Jak stanowi art. 39 ust. 1 u.f.i.:

Siedziba zarządu towarzystwa powinna znajdować się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Natomiast art. 5 u.f.i. stanowi, że:

Siedzibą i adresem funduszu inwestycyjnego jest siedziba i adres towarzystwa będącego jego organem.

Z kolei zgodnie z art. 2 pkt 9 u.f.i.:

Przez „fundusz zagraniczny” rozumie się fundusz inwestycyjny otwarty lub spółkę inwestycyjną, które uzyskały zezwolenie właściwego organu w państwie członkowskim na prowadzenie działalności zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.

Zgodnie natomiast z art. 2 pkt 7 u.f.i.:

Pod pojęciem „państwa członkowskiego” należy rozumieć państwo inne niż Rzeczpospolita Polska, które jest członkiem Unii Europejskiej.

U.f.i. wyraźnie rozróżnia zatem pojęcie „funduszu inwestycyjnego” oraz „funduszu zagranicznego”.

Zgodnie z art. 2 pkt 10a u.f.i.:

Ilekroć w ustawie jest mowa o alternatywnym funduszu inwestycyjnym – rozumie się przez to instytucję wspólnego inwestowania, której przedmiotem działalności, w tym w ramach wydzielonego subfunduszu, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną, niebędącą funduszem działającym zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.

Zagraniczne alternatywne fundusze inwestycyjne zostały zdefiniowane w u.f.i. pod pojęciem „unijnego AFI”. Zgodnie z art. 2 pkt 10b u.f.i.:

Przez unijny AFI należy rozumieć alternatywny fundusz inwestycyjny, który został zarejestrowany jako alternatywny fundusz inwestycyjny przez właściwy organ w państwie członkowskim lub uzyskał zezwolenie właściwego organu w państwie członkowskim na prowadzenie działalności jako alternatywny fundusz inwestycyjny, a w przypadku braku wymogu uzyskania zezwolenia lub rejestracji – prowadząc taką działalność, ma siedzibę na terytorium państwa członkowskiego.

Natomiast na potrzeby u.f.i. za alternatywny fundusz inwestycyjny uznaje się fundusze inwestycyjne typu „specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty” oraz „fundusz inwestycyjny zamknięty” (art. 3 ust. 4 pkt 2 u.f.i.) oraz alternatywną spółkę inwestycyjną (art. 8a ust. 1 u.f.i.).

Mając powyższe na uwadze, fundusze zagraniczne oraz unijne AFI nie mieszczą się w zakresie pojęciowym „fundusze inwestycyjne, alternatywne fundusze inwestycyjne (…) w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi”, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy.

Uwzględniając powyższe, ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy mogą korzystać czynności zarządzania funduszami z siedzibą w Polsce. W konsekwencji, powyższe zwolnienie nie znajdzie zastosowania do funduszy mających siedzibę za granicą.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że świadczone przez Państwa Spółkę Usługi objęte zakresem wniosku nie mieszczą się w zakresie objętym art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ani b) ustawy. Z okoliczności sprawy bowiem wynika, że Państwa Spółka świadczy Usługi na zlecenie zagranicznych podmiotów zrządzających unijnymi AFI mających siedzibę na terytorium Wielkiego Księstwa Luksemburga. W ramach usług zarządzania portfelami inwestycyjnymi unijnych AFI, świadczonych na podstawie Umów zawartych z Zarządzającymi, zarządzają Państwo inwestycjami / aktywami unijnych AFI (oraz ich subfunduszy), a także wykonują czynności w ramach realizacji ich strategii i polityk inwestycyjnych. Zatem w świetle powołanych przepisów nie mieszczą się one w zakresie pojęciowym „fundusze inwestycyjne, alternatywne fundusze inwestycyjne (…) w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi”, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy. Jak wskazano wyżej, ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy mogą korzystać czynności zarządzania funduszami z siedzibą w Polsce. W konsekwencji powyższe zwolnienie nie znajdzie zastosowania do funduszy mających siedzibę za granicą.

Tym samym, świadczone przez Państwa Usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi unijnych AFI nie korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ani lit. b) ustawy.

Zatem mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy w kontekście powołanych przepisów prawa podatkowego należy wskazać, że w analizowanej sprawie, na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy, co do zasady, Państwa Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od nabywanych towarów i usług, służących bezpośrednio świadczeniu Usług na rzecz Zarządzających. Niemniej jednak podnieść należy, że prawo to w odniesieniu do wydatków wynajmu auta i związanych z tym kosztów eksploatacyjnych przysługuje z uwzględnieniem 86a ustawy. Co więcej Państwa Spółce prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje, gdy nie znajdują zastosowania wyłączenia, o których mowa w art. 88 ustawy oraz Państwa Spółka posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z wykonywanymi poza terytorium kraju Usługami.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2, że Spółka będzie uprawniona do odliczenia podatku naliczonego w  pełnej wysokości, na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy VAT, z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług bezpośrednio związanych ze świadczeniem Usług, należało uznać za prawidłowe.

Ponadto rozważacie Państwo odliczanie podatku naliczonego w sposób proporcjonalny, według tzw. współczynnika VAT, gdzie podatek naliczony występujący w związku z nabywaniem towarów i usług służy działalności opodatkowanej oraz zwolnionej.

W odniesieniu do zakupów wykorzystywanych zarówno do celów działalności opodatkowanej, jak i zwolnionej od podatku VAT, podatnik zobowiązany jest do wydzielenia podatku naliczonego przy zastosowaniu współczynnika proporcji, o którym mowa w art. 90 ustawy. Powyższe przepisy stanowią uzupełnienie regulacji art. 86 ustawy.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy:

W stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

W świetle art. 90 ust. 2 ustawy:

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

Na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy:

Proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Według art. 90 ust. 4 ustawy:

Proporcję, o której mowa w ust. 3, określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.

Stosownie do art. 90 ust. 5 ustawy:

Do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu uzyskanego z dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych podatnika - używanych przez podatnika na potrzeby jego działalności.

Z kolei na podstawie art. 90 ust. 6 ustawy:

Do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu z tytułu transakcji dotyczących:

1)pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych;

2)usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.

Jak stanowi ust. 9a tego przepisu:

Przy ustalaniu proporcji zgodnie z ust. 2–6 do obrotu nie wlicza się kwoty podatku.

Z kolei stosownie do art. 90 ust. 10 ustawy:

W przypadku gdy proporcja określona zgodnie z ust. 2–8:

1)przekroczyła 98% oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku, była mniejsza niż 500 zł – podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 100%;

2)nie przekroczyła 2% – podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 0%.

Z uwagi na brzmienie powołanych przepisów należy zauważyć, że w celu dokonania odliczenia, podatnik ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych wyłącznie ze sprzedażą opodatkowaną, brak jest natomiast takiego prawa w stosunku do towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności niepodlegających temu podatkowi oraz zwolnionych od podatku.

Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (lub usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności zwolnionych od podatku.

Natomiast w sytuacji, gdy nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot podatku związanego z czynnościami, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz związanego z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do proporcjonalnego rozliczenia podatku naliczonego, zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że zasadę proporcjonalnego odliczenia, o której mowa w art. 90 ust. 2 należy zastosować do tych wydatków, których nie można jednoznacznie przypisać do konkretnego rodzaju sprzedaży, czyli do wydatków określanych jako „zakupy związane ze sprzedażą zwolnioną i opodatkowaną”.

Należy przy tym zauważyć, że dokonując odliczenia podatku naliczonego w trakcie roku podatkowego w odniesieniu do zakupów związanych z działalnością „mieszaną” odliczeniu podlega jedynie część podatku naliczonego. Odliczyć w całości można podatek naliczony, który jest związany wyłącznie z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza tym samym możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Tak więc podstawowym warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z czynnościami, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Z opisu sprawy wynika, że w związku z prowadzoną sprzedażą mieszaną (opodatkowaną i zwolnioną), Państwa Spółka nie przyporządkowywała zakupów do poszczególnych rodzajów sprzedaży - czy to w ramach tzw. alokacji bezpośredniej, czy też alokacji pośredniej (tj. nie stosowała proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT). W rezultacie, Spółka zasadniczo odlicza / wykazywała jedynie podatek naliczony występujący bezpośrednio w związku z usługami będącymi przedmiotem refakturowania. Obecnie Spółka rozważa odliczanie podatku naliczonego związanego bezpośrednio z działalnością podlegającą opodatkowaniu VAT (innego niż występującego w związku z refakturowaniem usług), w ramach alokacji bezpośredniej, w pełnej wysokości, jak również zamierza odliczać w sposób proporcjonalny, według tzw. współczynnika VAT, podatek naliczony występujący w związku z nabywaniem towarów i usług służących działalności opodatkowanej oraz zwolnionej.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa należy stwierdzić, że w zakresie w jakim zakupy towarów i usług, które są wykorzystywane zarówno do czynności zwolnionych od podatku, jak i opodatkowanych podatkiem VAT, w sytuacji, gdy brak jest obiektywnej możliwości wyodrębnienia całości lub części kwot podatku naliczonego związanego z poszczególnymi czynnościami, w odniesieniu do tych zakupów przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego według proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy i na zasadach wskazanych w dalszych ustępach art. 90 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3, że Spółka jest uprawniona do odliczenia podatku naliczonego występującego w związku z nabywaniem towarów i usług związanych z tzw. sprzedażą mieszaną, tj. działalnością opodatkowaną i zwolnioną z VAT, przy zastosowaniu proporcjonalnego odliczenia VAT zgodnie z art. 90 ust. 2-10 ustawy VAT, należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00