Interpretacja indywidualna z dnia 29 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.90.2023.5.MJ

Brak obowiązku prowadzenia ewidencji oraz składania odrębnych zeznań PIT-28.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne jest:

- prawidłowe – w zakresie braku obowiązku wykazywania przychodów z najmu prywatnego w ewidencji,

- nieprawidłowe – w zakresie możliwości składania odrębnego zeznania PIT-28 dla przychodów z najmu prywatnego i przychodów z działalności gospodarczej.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 stycznia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 27 stycznia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy obowiązku wykazywania przychodów z najmu prywatnego w ewidencji z przychodami z działalności gospodarczej oraz złożenia odrębnego zeznania PIT- 28 dla przychodów uzyskiwanych z najmu prywatnego i przychodów z działalności gospodarczej.

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwania – pismem z 8 marca 2023 r. (wpływ 28 marca 2023 r.) oraz pismem z 16 marca 2023 r. (data wpływu 16 marca 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jest Pan współwłaścicielem ze swoim Ojcem mieszkania w O., w którym nie mieszkacie. Mieszkanie jest wynajmowane, całość przychodu trafia do Pana. Mieszkanie zostało wynajęte przed rozpoczęciem działalności gospodarczej. Rozliczanie podatku z tytułu przychodu odbywa się na podstawie ryczałtu 8,5%. Co roku składa Pan PIT-28. Poza podpisywaniem umowy o wynajem, okazjonalnego sprawdzenia stanu mieszkania, nie wykonuje Pan żadnych czynności, które spełniały kryteria działalności gospodarczej. Pod tym kątem nie zatrudnia Pan pracowników oraz zaznacza Pan, że nie wprowadził Pan mieszkania do majątku związanego z wykonywaniem działalności gospodarczej.

Od listopada 2017 roku prowadzi Pan działalność gospodarczą nie związaną kompletnie z wynajmem mieszkania. Do tej pory rozliczał się Pan oddzielnie z wynajmu mieszkania oraz oddzielnie z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Nowe biuro księgowe, (stary księgowy zakończył prowadzenie biura wraz z końcem roku) zwróciło Panu uwagę, że powinien Pan składać w deklaracji JPK informację o przychodach zwolnionych z VAT. Podsumowując, prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą, w ramach której jest Pan podatnikiem VAT, jednocześnie uzyskuje Pan przychody z tytułu najmu na cele mieszkaniowe, nie stanowiący przedmiotu JDG (najem prywatny).

W Pana ocenie, skoro najem nie jest prowadzony w ramach działalności gospodarczej, to nie należy łączyć go z działalnością gospodarczą, a traktować oddzielnie pod względem ewidencyjnym, jak i podatkowym.

Podstawą takiej interpretacji jest:

- Uchwała 7 sędziów NSA z 24 maja 2021 (sygn. akt: II FPS 1/21), w której stwierdzono, że: Przychody z najmu są traktowane jako przychody z działalności gospodarczej dopiero wówczas, gdy przedmiot najmu zostanie wprowadzony do majątku związanego z wykonywaniem działalności gospodarczej. O tym z kolei każdorazowo decyduje sam podatnik;

- Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie wskazane jest, że dochody z najmu, jeśli nie stanowią składników majątku związanych z działalnością gospodarczą są przychodem od osób fizycznych - 6) najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;

- Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Uzupełnienie

‒Stroną wynajmującą lokal, jak i rozliczającą całkowicie przychód jest Pan.

‒Lokal nie został wprowadzony w majątek firmy.

‒Prowadzi Pan działalność w zakresie Informatyki oraz wynajem maszyn rolniczych (okazjonalnie). Przeważająca to 62.02.Z Działalność związana z doradztwem w zakresie informatyki.

‒Wybrany sposób opodatkowania z działalności gospodarczej to ryczałt.

‒Symbol Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług PKWiU 2015 (zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 4 września 2015 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. z 2015 r. poz. 1676 ze zm.) dla świadczonej przez Pana usługi najmu lokalu na cele mieszkaniowe, to Wynajem i usługi zarządzania nieruchomościami mieszkalnymi własnymi lub dzierżawionymi 68.20.11.0, ale zaznacza Pan, że tą usługę nie świadczy w ramach działalności gospodarczej, a jako zwykła osoba fizyczna.

‒Umowa najmu będąca przedmiotem zapytania została zawarta aktualnie, z „obcą” osobą fizyczną R. K., w okresie od 1 listopada 2021 r. do 31 października 2023 r.

‒W umowie znajduje się zapis: „Wynajmujący oddaje w najem Najemcy lokal (…) na cele mieszkalne”.

‒Według Pana najem wiąże się z przeniesieniem ośrodka życia najemcy do wynajmowanego lokalu, ale nie może Pan tego na 100% potwierdzić, gdyż nie jest Pan tą osobą.

‒Najemca nie jest spółka, najem jest z „obcą” osobą fizyczną.

‒Umowa nie zakłada innego wykorzystania niż na cele mieszkalne, m. in. są zapisy: Wynajmujący może wypowiedzieć najem w trybie natychmiastowym z obowiązkiem informacji Najemcy z zachowaniem (...) jeżeli: a) Najemca używa przedmiotu najmu w sposób niezgodny z umową lub jego przeznaczeniem, powodującym jego zniszczenie ponad normalne zużycie rzeczy wynikające z upływu czasu. b) Najemca nie umożliwia kontroli prawidłowego użytkowania mieszkania. c) Najemca wykracza w sposób rażący lub uporczywy przeciwko regulaminowi porządku domowego, czyniąc uciążliwym korzystanie z innych lokali. Najemcy nie wolno oddawać przedmiotu najmu w podnajem, ani bezpłatne używanie osobom trzecim bez uzgodnienia i zgody Wynajmującego.

‒Nie oczekuje Pan interpretacji w zakresie określenia źródła przychodów z najmu mieszkania. Przepisy są jasne w tej kwestii. Uważa Pan, że powinien się rozliczać z przychodów uzyskiwanych z tytułu wynajmu - i tak się dzieje. Umowę zgłosił Pan w US i co miesięcznie przelewa Pan zaliczki. Stoi Pan na stanowisku, że dla przychodów z tytułu najmu mieszkania, a które nie wchodzi w skład majątku prowadzonej działalności gospodarczej nie musi Pan ujmować w ewidencji przychodów z tytułu działalności gospodarczej i rozlicza się Pan oddzielnie (składa Pan dwa zeznania PIT - jeden dla przychodów dotyczących działalności gospodarczej, a drugi dla przychodów z tytuły wynajmu mieszkania - osiąganych poza działalnością gospodarczą jako zwykła osoba fizyczna).

‒W ewidencji przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej nie powinien Pan ujmować tych przychodów, gdyż mieszkanie nie jest składnikiem, ani przedmiotem prowadzonej działalności gospodarczej. Czyli w pliku JPK nie powinno być przychodów z tego tytułu.

‒Pana zdaniem dla przychodów z tytułu wynajmu mieszkania dotyczą Pana przepisy dotyczące dochodu od osób fizycznych, a nie przepisy dotyczące osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, czyli nie jest Pan zobowiązany do prowadzenia ewidencji tych przychodów w pliku JPK.

‒Pana wątpliwość dotyczy potwierdzenia, że dla przychodów z tytułu wynajmu mieszkania dotyczą Pana przepisy dotyczące dochodu od osób fizycznych, a nie przepisy dotyczące osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, czyli nie jest Pan zobowiązany do prowadzenia ewidencji tych przychodów w pliku JPK.

‒Przedmiotem zapytania jest okres od 2018 do 2023 roku.

‒W działalności gospodarczej prowadzi Pan ewidencję przychodów i kosztów.

‒Z tytułu najmu prywatnego składa Pan PIT-28, pod nr PESEL, a z tytułu przychodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej PIT-28, pod nr NIP.

Pytania

1.Czy powinien Pan ujmować przychody z tytułu najmu w działalności gospodarczej, czy też nie powinien Pan ujmować ich w pliku JPK?

2.Czy Pana dotychczasowe działanie czyli składanie odrębnego zeznania PIT-28 za przychody z tytuły wynajmu jest prawidłowe i nie musi Pan wykonywać żadnej dodatkowej ewidencji?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 2 w zakresie zryczałtowanego podatku dochodowego. Natomiast odpowiedź na pytanie nr 1 w zakresie podatku od towarów i usług udzielona została odrębnie.

Pana stanowisko w sprawie

Jeżeli nie wprowadził Pan mieszkania do majątku firmy i najem nie jest przedmiotem prowadzonej działalności, to dotyczą Pana przepisy jako „zwykłej osoby fizycznej” i nie ma znaczenia, że prowadzi Pan również działalność gospodarczą. Ten najem spełnia kryteria najmu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT (tzw. najem prywatny), który jest rozliczany stawką ryczałtu 8,5% i nie trzeba go ewidencjonować w dokumentach związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, a traktować oddzielnie.

Powinien się Pan rozliczać tak, jak dotychczas, składając oddzielny PIT dla przychodów z tytułu najmu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Stosownie do przepisów ww. ustawy, odrębnymi źródłami przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 3 i 6:

- pozarolnicza działalność gospodarcza (pkt 3),

- najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą (pkt 6).

Ustawa powyższa zawiera definicję działalności gospodarczej, wyrażoną w art. 5a pkt 6. Zgodnie z brzmieniem tego przepisu:

Stosownie natomiast do treści art. 5b ust. 1 powołanej ustawy:

Z powyższych przepisów wynika, że aby dane przychody zostały zaliczone do źródła, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, muszą być łącznie spełnione trzy podstawowe warunki, tj.:

- zaistnienie przesłanek pozytywnych, o których mowa w art. 5a pkt 6 ustawy pozwalających na stwierdzenie, że mamy do czynienia z działalnością gospodarczą,

- brak wystąpienia przesłanek negatywnych z art. 5b ust. 1 ustawy, oraz

- wykluczenie, że uzyskane przychody są zaliczane do jednego z pozostałych źródeł przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 ustawy podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych :

Wyżej wymieniony przepis koreluje z brzmieniem art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczącym źródła przychodów, jakim jest najem, wykluczając z tego katalogu składniki majątku związane z działalnością gospodarczą.

Z cytowanych powyżej przepisów wynika zatem, że najem dla celów podatkowych może być traktowany jako pozarolnicza działalność gospodarcza lub jako odrębne źródło przychodów, określone w art. 10 ust. 1 pkt 6 omawianej ustawy podatkowej.

Umowa najmu została zdefiniowana w art. 659 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.) zgodnie z którym:

Stronami umowy najmu są wynajmujący oraz najemca. Do zawarcia umowy najmu dochodzi wówczas, gdy strony uzgodnią istotne jej składniki, do jakich należą przedmiot najmu i czynsz. Na podstawie umowy najmu najemca uzyskuje prawo do używania cudzej rzeczy w zamian za zapłatę czynszu.

Najem może być zawarty na czas oznaczony albo na czas nieoznaczony. Zawarcie umowy na czas oznaczony może polegać na wskazaniu daty kalendarzowej zakończenia najmu, określeniu czasu jego trwania w dniach, tygodniach, bądź innym oznaczeniu jego momentu końcowego. Jeśli w umowie czas nie został w ten sposób określony, ani też nie wynika w sposób dostateczny z okoliczności, uważa się, że została ona zawarta na czas nieoznaczony.

Tak więc podatnicy mogą osiągać przychody z najmu niestanowiącego przedmiotu pozarolniczej działalności gospodarczej, jak i z najmu w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej. W obydwu przypadkach przychód jest osiągnięty na podstawie tego samego rodzaju stosunku cywilnoprawnego łączącego strony, jakim jest umowa najmu.

Na tle przedstawionych regulacji prawnych stwierdzam, że najem stanowi odrębne od działalności gospodarczej źródło przychodów (art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), choć może także istnieć najem, który prowadzony jest w ramach działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 tej ustawy).

W tym miejscu należy powołać Uchwałę Naczelnego Sądu Administracyjnego podjętą w składzie siedmiu sędziów z 24 maja 2021 r., sygn. akt II FPS 1/21, w której wskazano:

Stosownie do art. 9a ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2022 r. poz. 2540 ze zm.) :

Według art. 2 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne:

Zgodnie z art. 6 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne:

W myśl art. 12 ust. 1 pkt 4 lit. a) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne:

Z treści wniosku wynika, że prowadzi Pan działalność gospodarczą w zakresie informatyki oraz wynajem maszyn rolniczych (okazjonalnie). Wybrany sposób opodatkowania przychodów z działalności gospodarczej to ryczałt. Jednocześnie jest Pan współwłaścicielem mieszkania, które Pan wynajmuje. Najem ten nie jest prowadzony w ramach działalności gospodarczej. Przychody z najmu mieszkania opodatkowuje Pan stawką ryczałtu 8,5%. Z tytułu najmu prywatnego składa Pan PIT-28, pod nr PESEL, a z tytułu przychodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej PIT-28, pod nr NIP.

Powziął Pan wątpliwość, czy powinien Pan przychody z najmu mieszkania ewidencjonować w dokumentach związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz czy powinien Pan rozliczać się tak, jak dotychczas, tj. składać oddzielny PIT-28 dla przychodów uzyskiwanych z tytułu najmu mieszkania oraz oddzielny PIT-28 dla przychodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej.

Kwestie dotyczące ewidencji przychodów opodatkowanych w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych reguluje art. 15 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne zgodnie z którym:

Według art. 15 ust. 2 ww. ustawy:

W myśl art. 15 ust. 3 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2018 r.:

Natomiast w myśl art. 15 ust. 3 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2019 r.:

Z ww. przepisów wynika, że obowiązek prowadzenia ewidencji nie dotyczy podatników osiągających przychody, o których mowa w art. 6 ust. 1a, tj. z tytułu najmu prywatnego, z tymże do 31 grudnia 2018 r. był warunek, aby wysokość przychodu wynikała z umowy zawartej w formie pisemnej.

W związku z powyższym, z uwagi na to, że najem prywatny stanowi odrębne źródło przychodów niż pozarolnicza działalność gospodarcza to nie jest Pan zobowiązany do łącznego wykazywania przychodów z najmu prywatnego mieszkania w ewidencji wraz z przychodami uzyskiwanymi w ramach działalności gospodarczej. Nie ma Pan również obowiązku prowadzenia odrębnej ewidencji przychodów uzyskiwanych z tytułu tzw. najmu prywatnego. W 2018 roku brak obowiązku prowadzenia ewidencji miał miejsce w przypadku, gdy wysokość przychodu wynikała z umowy zawartej w formie pisemnej.

Zatem w tej części Pana stanowisko jest prawidłowe.

Odnosząc się do składania zeznań PIT-28 z najmu prywatnego i z działalności gospodarczej należy wyjaśnić, co następuje.

Według art. 21 ust. 2 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne:

Na podstawie art. 52 ust. 3 pkt 2 przedmiotowej ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 7 grudnia 2021 r.:

Zgodnie natomiast z art. 52 ust. 1 pkt 1 przedmiotowej ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 8 grudnia 2021 r.:

W myśl natomiast z art. 52 ust. 1 pkt 1 przedmiotowej ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 26 października 2022 r.:

We wzorze zeznania (PIT-28) o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych w części C – „Przychody podatnika objęte ryczałtem” znajdują się pozycje, w których należy wykazać zarówno przychody z działalności prowadzonej na własne nazwisko, jak i przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, czyli przychody z tzw. najmu prywatnego.

Zatem przychody opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym z pozarolniczej działalności gospodarczej oraz z najmu mieszkania jest Pan zobowiązany wykazać w jednym rocznym zeznaniu podatkowym PIT-28.

Stanowisko Pana w tej części jestnieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pan sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i musi się Pan zastosować do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

‒ Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r.

Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz.U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa ( t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).