Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 28 lutego 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-1.4012.664.2022.2.MK

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 listopada 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 22 listopada 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji pn. „(…)”.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 24 stycznia 2023 r. (wpływ 24 stycznia 2023 r.) oraz pismem z 13 lutego 2023 r. (wpływ 13 lutego 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (…) (dalej - „Wnioskodawca” lub „Miasto”) jest miastem na prawach powiatu. Jak stanowi art. 92 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (tekst jednolity: Dz.U. z 2022 r. poz. 528 ze zm.), miasto na prawach powiatu jest gminą wykonującą zadania powiatu na zasadach określonych w tej ustawie.

Stosownie do przepisów ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.), wnioskodawca jest jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną, wykonującą zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność (art. 2 ust. 1 i 2 tej ustawy).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Natomiast w myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. Do zadań własnych Miasta, na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 2 oraz pkt 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: ustawa o samorządzie gminnym), należą sprawy w zakresie gminnych dróg, ulic, mostów, placów, organizacji ruchu drogowego oraz lokalnego transportu zbiorowego.

Celem prawidłowej realizacji zadań związanych z organizacją lokalnego transportu zbiorowego, wnioskodawca postanowił o zakupie i wdrożeniu centralnego systemu (...) (dalej - „system A”, „A” lub inwestycja).

Przedmiotem planowanej inwestycji jest zaprojektowanie, dostarczenie oraz instalacja i uruchomienie (...), wraz z wybranymi elementami infrastruktury, w tym przebudowami wybranych skrzyżowań drogowych oraz przystanków komunikacji autobusowej, pn. „(…)” zwany dalej Systemem A lub Systemem. Przedmiotowy System A ma stanowić zintegrowane i elastyczne narzędzie do realizacji założeń strategii transportowej w mieście. System zarządzania będzie wspomagał działania w zakresie:

zwiększenia atrakcyjności transportu publicznego,

poprawy warunków ruchu,

optymalnego wykorzystania istniejącej infrastruktury transportowej,

poprawy skuteczności informowania o awariach infrastruktury,

poprawy bezpieczeństwa uczestników ruchu,

zmniejszaniu negatywnego oddziaływania ruchu na środowisko,

dostarczania danych w zakresie ruchu indywidualnego i transportu zbiorowego,

rozbudowy wizyjnego monitoringu miejskiego (...), w celu zwiększenia bezpieczeństwa podróży.

Priorytet dla pojazdów transportu publicznego polegać będzie na nadawaniu sygnału zielonego przez odpowiednie grupy sygnałowe, zbliżającym się do skrzyżowania i opóźnionym względem aktualnego rozkładu jazdy autobusom. Celem rozwiązania jest minimalizacja czasu oczekiwania autobusów na przejazd przez skrzyżowania z sygnalizacją świetlną, a w efekcie poprawa punktualności tego środka transportu. Priorytet dla komunikacji miejskiej powinien być wdrożony na wszystkich skrzyżowaniach objętych Systemem  A. W podsystemie powinny być dostępne trzy poziomy priorytetu dla transportu publicznego: niski, średni oraz wysoki. Operator systemu ma możliwość wyboru poziomu priorytetu dla poszczególnych skrzyżowań. Pozwala to skonfigurować odpowiedni poziom priorytetu dla skrzyżowań przeciążonych, mocno obciążonych i mniej obciążonych ruchem samochodowym. Każdy z poziomów charakteryzuje się inną realizacją priorytetu.

W wyniku realizacji projektu zostaną zmodernizowane, wybudowane, zainstalowane i uruchomione następujące elementy infrastruktury technicznej  A:

1.W ramach instalowanego systemu sterowania ruchem drogowym planuje się usprawnienie zarządzania infrastrukturą oraz zapewnianie sterowania korytarzowego (np. poprzez wprowadzenie koordynacji) z priorytetami dla autobusów poprzez objęcie Systemem A minimum 15 skrzyżowań z sygnalizacją świetlną (wersja podstawowa, wersja opcjonalna do 28 skrzyżowań).

Zakłada się zatem podłączenie do systemu i zapewnienie pełnej funkcjonalności dla wersji podstawowej (minimum) 15 sterowników sygnalizacji świetlnej (opcjonalnie do 28 ) oraz wykonanie prac modernizacyjnych na ww. skrzyżowaniach w zakresie wybudowania nowej kanalizacji w obrębie skrzyżowania, dostarczenie nowych konstrukcji wsporczych, wyposażenie w nowe latarnie sygnalizacyjne, montaż systemu detekcji dla pojazdów, pieszych i rowerzystów oraz zmiany geometrii skrzyżowań (przebudowy/rozbudowy) i organizacji ruchu z modernizacją nawierzchni. Dla wprowadzenia możliwości udzielania priorytetu dla autobusów na skrzyżowaniach z sygnalizacją świetlną zakłada się wyposażenie w sprzęt, do komunikacji (…), pojazdy oraz skrzyżowania. Zakłada się doposażenie w urządzenia 90 autobusów oraz na minimum 15 skrzyżowań (maksymalnie 28 skrzyżowań). Dzięki pełnej informacji o lokalizacji pojazdu przed skrzyżowaniem oraz odchyłce od rozkładu jazdy, sterownik będzie podejmował decyzję o włączeniu bądź wydłużeniu światła zielonego dla grup sygnalizacyjnych obsługujących potok pojazdów wraz z autobusem. Dopuszcza się zastosowanie innej technologii, nazywanej dalej technologią alternatywną do (…), jeżeli z jej wykorzystaniem zostanie spełniona funkcjonalność.

2.Dla poprawy bezpieczeństwa na wybranych skrzyżowaniach zostaną zainstalowane kamery (...) w ramach rozwoju Systemu monitoringu wizyjnego miasta. Należy tak rozmieścić kamery (...) aby możliwy był monitoring wszystkich wlotów skrzyżowań oraz ich tarczy.

3.Wnioskodawca posiada oprogramowanie do modelowania i symulacji ruchu programy (…) i (…). W ramach inwestycji zostanie dokonany zakup aktualizacji i upgrade tych programów do wersji aktualnych oraz zakup dodatkowej licencji programu (…). Programy te zostaną zainstalowane w Centrum Systemu A. Ponadto wykonawca wyposaży Centrum Systemu A w oprogramowanie do projektowania i optymalizacji bazowych programów sygnalizacji świetlnej, które będzie przez niego stosowane do projektowania programów sygnalizacji w projekcie Systemu A. Zadaniem wykonawcy będzie również opracowanie mikrosymulacyjnych modeli ruchu w programie (…) dla wszystkich ciągów ulicznych, na których będzie projektowana koordynacja sygnalizacji świetlnej oraz izolowane układy skrzyżowań w przypadkach, gdy nie będą one w ciągu koordynowanym. Opracowane modele mikrosymulacyjne powinny w pełni odzwierciedlać warunki pracy sterowników z uwzględnieniem stosowanych algorytmów sterowania ruchem i przydzielania priorytetów dla transportu zbiorowego. Jeżeli do zasymulowania warunków pracy Systemu A programy (…) będą musiały być skomunikowane z dodatkowym programem (lub programami), które będą symulować pracę sterowników sygnalizacji zadaniem wykonawcy będzie również ewentualny zakup, instalacja i przekazanie licencji na to oprogramowanie w liczbie umożliwiającej wykonywanie niezależnych mikrosymulacji ruchu na dwóch licencjach programu (…). Wykonawca może również wykonać mikrosymulacyjne modele ruchu w innym oprogramowaniu równorzędnym dla programu (…). W takim przypadku mikrosymulacyjne modele ruchu opracowane w innym programie będą uzupełniającym materiałem dla modeli opracowanych w programie (…). Wykonawca również zakupi i przekaże dwie licencje zastosowanego oprogramowania. Przygotowane mikrosymulacyjne modele w programie (…)i ewentualne dodatkowe modele w innym oprogramowaniu powinny umożliwiać obsłudze Systemu A testowanie różnych strategii sterowania ruchem, oceny tych strategii między innymi w zakresie warunków ruchu, skuteczności priorytetów dla transportu zbiorowego i ich skutków dla pozostałych uczestników ruchu, długości kolejek, czasów podróży w transporcie indywidualnym i zbiorowym.

4.W ramach projektu uruchomiony zostanie system zbierania danych o ruchu drogowym i transportu zbiorowego oraz analiz ruchu. System powinien umożliwiać również wizualizację bieżących warunków w tym długości kolejek na wlotach skrzyżowań oraz czasów przejazdów pomiędzy skrzyżowaniami i średnich prędkości dla samochodów i autobusów transportu zbiorowego w obszarze. Dane o czasach przejazdu i średnich prędkościach powinny być wartościami modelowanymi przez system z uwzględnieniem przepustowości skrzyżowań, aktywnych LOP (Lokalne Ograniczenia Przepustowości) powstałych np. wskutek zakłóceń ruchu powodowanych przez zdarzenia drogowe, remonty, itp. Do kalibracji modelu obliczania czasów przejazdu i średnich prędkości powinny być wykorzystywane dane pozyskiwane z systemu sondowania pojazdów (np. (...)). Dane te powinny być również pozyskiwane dla bieżącego funkcjonowania modelu ruchu i bieżącej weryfikacji uzyskiwanych wyników. System powinien umożliwiać wykonywanie prognoz ruchu w horyzoncie 30 min.

5.Wybudowane zostaną brakujące odcinki sieci światłowodowej niezbędnej do zapewnienia łączności pomiędzy Centrum Systemu A, sterownikami, kamerami iurządzeniami terenowymi (…) (lub alternatywnej technologii). Do stworzenia systemu łączności należy wykonać uzupełniające odcinki sieci światłowodowej oraz wyposażyć urządzenia terenowe w moduły komunikacyjne oraz zapewnić je również po stronie centrum. W zakresie brakujących odcinków sieci światłowodowej do skomunikowania skrzyżowań od nr 1 do 25 (na skrzyżowaniach nr 26-28 dopuszcza się łączność z wykorzystaniem sieci (...)). Zakres rozbudowy sieci światłowodowej powiązany będzie z zakresem włączania ciągów skrzyżowań do Systemu A. Te same ciągi skrzyżowań, które zostaną wybrane do włączenia do Systemu A będą wybrane w zakresie budowy łączności.

6.Instalacje urządzeń centralnych, w tym serwery zostaną zainstalowane w istniejącej serwerowni Uniwersytetu (…). Na serwerze zostaną wykonane aplikacje centralne tj. system sterowania ruchem, system priorytetów dla transportu zbiorowego z obsługą komunikacji (…) lub alternatywnej technologii, system zbierania danych o ruchu drogowym i transportu zbiorowego oraz analiz ruchu oraz należy wykonać rozbudowę serwera dla obecnie funkcjonującego Systemu monitoringu wizyjnego miasta (...).

7.Centralnym elementem systemu będzie aplikacja integrująca wszystkie podsystemy inwestycji. Planuje się wdrożenie następujących podsystemów:

System sterowania ruchem drogowym,

System udzielania priorytetu dla transportu zbiorowego,

System zbierania danych o ruchu drogowym i transportu zbiorowego oraz analiz ruchu,

Portal Internetowy A,

System łączności, wymiany danych pomiędzy podsystemami.

Wszystkie wymienione podsystemy mają tworzyć spójną strukturę systemu  A (…). Każdy z podsystemów będzie mógł w razie potrzeby i przy odpowiednich warunkach funkcjonować indywidualnie. Podsystemy będą zintegrowane, niemniej dopuszcza się by system zbierania i analiz danych był systemem zewnętrznym w stosunku do systemu sterowania ruchem. Powinna być zapewniona wymiana danych pomiędzy obydwoma systemami.

Ponadto wykonawca dokona rozbudowy istniejącego Systemu monitoringu wizyjnego miasta (...) o nowe kamery (...) i serwerownię. Dostęp do danych z Systemu monitoringu wizyjnego miasta (...) będzie odbywał się za pośrednictwem Systemu używanego przez Departament (…).

Platforma Centralna musi być zaprojektowana i zrealizowana w myśl architektury hierarchicznej. Na poziomie centralnym będą realizowane zadania w zakresie zarządzania systemem natomiast na poziomie lokalnym (niższym) system będzie w stanie reagować na polecenia wydawane z poziomu nadrzędnego. System musi być zrealizowany, jako system otwarty oraz umożliwiać dołączanie kolejnych podsystemów i urządzeń do całego systemu. Powyższe wymaganie wymusza zastosowanie powszechnie stosowanych rozwiązań w dziedzinie komunikacji oraz protokołów transmisji danych i wymiany informacji. Centralny Systemu  A zostanie zbudowany jako centrum usług, w oparciu o dostarczony serwer. Przy założeniu, że operatorami, (osobami mającymi dostęp do funkcji operacyjnych systemu), będą pracownicy Urzędu Miasta oraz firma konserwująca urządzenia sterowania. Nie planuje się uruchomienia specjalnego centrum obsługiwanego 24h na dobę przez specjalnie zatrudnionych operatorów.

8.Sala operatorska Systemu A będzie znajdować się w budynku Urzędu Miasta przy ul. (…). Prowadzona inwestycja w tym zakresie polegać będzie na nabyciu komputerów, monitorów, videowall i ich instalacji.

9.Wszystkie skrzyżowania i przejścia dla pieszych wyposażone w sygnalizację świetlną zostaną zmodernizowane i dostosowane do obecnie obowiązujących przepisów. Minimalnie wymaga się instalacji systemu detekcji na każdym ze skrzyżowań (zgodnego z systemem dostarczanym przez Wykonawcę) zapewniającego ich pełną pracę adaptacyjną na poziomie lokalnym (praca acykliczna z akomodacją).

Dodatkowo na każdym ze skrzyżowań planuje się jako minimalny zakres prac - remont konstrukcji wsporczych i masztów sygnalizacyjnych (oczyszczenie z ognisk rdzy - jeżeli występują wraz z malowaniem).

Do celów sterowania ruchem zostaną użyte detektory indukcyjne w jezdni. Dodatkowo, o ile zastosowany system sterowania będzie tego wymagał, możliwe będzie użycie uzupełniająco wideodetektorów. Ponadto system samoczynnie przystosowuje pracę wszystkich elementów wykonawczych do panujących warunków ruchu.

Przedmiotowa modernizacja obejmuje również: system detekcji pojazdów, system detekcji pieszych i rowerzystów, system sygnalizacji akustycznej dla pieszych.

10.Szkolenia personelu Wnioskodawcy. Wykonawca sytemu przeszkoli łącznie podczas szkoleń min. 10 osób wytypowanych przez Miasto w zakresie obsługi Systemu pn. „(…)” (z zastrzeżeniem, że te same osoby wytypowane przez Miasto mogą brać udział w kilku szkoleniach organizowanych w różnych terminach). Plan szkoleń wymagany przez Miasto z uszczegółowieniem liczby osób biorących w nich udział zamieszczono w dalszej części. Szkolenia będą prowadzone w języku polskim. Materiały szkoleniowe muszą być opracowane w języku polskim (każde odstępstwo od tego zapisu musi być uzgodnione z Miastem). Szkolenia będą obejmować wiedzę teoretyczną jak i praktyczną. Wszystkie szkolenia muszą być zrealizowane przed dniem zgłoszenia gotowości do odbioru końcowego Systemu. W szkoleniu musi uczestniczyć nie mniej niż 2 osoby i nie więcej niż 10 osób (liczby dotyczą osób szkolących się bez uwzględniania osób prowadzących szkolenie). Ponadto Wykonawca przeprowadzi dodatkowe 5-dniowe szkolenie z używania specjalistycznego oprogramowania do symulacji ruchu i projektowania sygnalizacji świetlnych, które zostaną dostarczone i zainstalowane przez wykonawcę. Ponadto szkolenie powinno obejmować sporządzanie analiz ruchu, prognoz ruchu, dobierania kryteriów i optymalizacji programów sterowania ruchem na skrzyżowaniach objętych Systemem A.

Doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca, jako jednostka samorządu terytorialnego działa na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 dalej także jako u.s.g.) w szczególności, zgodnie z art. 6 ust. 1 u.s.g., do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Artykuł 7 ust. 1 pkt 2 u.s.g. stanowi natomiast, iż zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego. Zgodnie natomiast z art. 7 ust. 1 pkt 4 u.s.g., zadania własne obejmują również zadania z zakresu lokalnego transportu zbiorowego.

Wnioskodawca i B. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej także jako Spółka lub B.) zawarły umowę o świadczenie usług przewozowych w ramach publicznego transportu zbiorowego, na podstawie której Wnioskodawca zlecił a Spółka przyjęła do wykonania świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego (zwana dalej także jako Umowa Wykonawcza lub Umowa).

Zgodnie z jej treścią Wnioskodawca - Miasto (…) jest Organizatorem publicznego transportu zbiorowego w gminnych przewozach pasażerskich o charakterze użyteczności publicznej, określonych w przepisach ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1343 ze zm.) oraz wykonuje zadania własne gminy w zakresie zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty w sprawach lokalnego transportu zbiorowego, określonych w przepisach ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.).

Wnioskodawca zawarł:

porozumienie z sąsiadującą Gminą (…) w sprawie powierzenia Miastu (…) zadań z zakresu lokalnego transportu zbiorowego;

zawarł z Europejskim Bankiem (…) z siedzibą w (…) umowę kredytową Nr (…) oraz umowę Nr (…) z (…) 2022 r. oraz uzyskało zgodę Banku na przeniesienie praw własności części majątku wytworzonego w ramach realizacji projektu „(…)”, stanowiącego mienie zlikwidowanego (...).

Funkcje wykonawcze w imieniu Miasta jako organizatora publicznego transportu zbiorowego wykonuje Departament (…), w tym w zakresie realizacji umowy wykonawczej.

B. jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, której jedynym udziałowcem jest Miasto (…). Przedmiotem jej działalności jest w szczególności transport lądowy pasażerski miejski i podmiejski. Spółka posiada:

kapitał własny oraz zasoby rzeczowe w wysokości wystarczającej do prowadzenia działalności eksploatacyjnej w zakresie określonym Umową wykonawczą;

niezbędną wiedzę, doświadczenie, potencjał osobowy i techniczny oraz odpowiednie kompetencje do wykonywania usług w zakresie i w czasie przewidzianym przedmiotową umową.

W tym miejscu należy wskazać, że Spółka jest podmiotem całkowicie zależnym oraz Spółką Projektową w rozumieniu umowy kredytowej, tj. jedynym udziałowcem Spółki jest Wnioskodawca, a podstawowym celem i przedmiotem jej działania jest wykonywanie zadań o charakterze użyteczności publicznej na warunkach określonych przepisami ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 827), w szczególności zadań własnych Miasta w rozumieniu art. 7 ust. 1 pkt 4 u.s.g., służących bieżącemu i nieprzerwanemu zaspokajaniu zbiorowych potrzeb mieszkańców Miasta dotyczących lokalnej zbiorowej komunikacji miejskiej.

Przedmiotowa umowa wykonawcza została zawarta w oparciu o:

Rozporządzenie (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z dnia 23 października 2007 r. dotyczące usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 1191/69 i (EWG) nr 1107/70 (Dz. Urz. UE, I. 315/1 z dnia 3 grudnia 2007 r.), zmienione Sprostowaniem z dnia 16 września 2015 r. (Dz. Urz. UE, I. 240/65 z dnia 16.09.2015 r.) oraz Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2338 z dnia 14 grudnia 2016 r. (Dz. Urz. UE, I. 354/22 z dnia 23 grudnia 2016 r.);

Ustawę z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1343), a w szczególności art. 22 ust. 1 pkt 2;

Ustawę z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.), a w szczególności art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy;

Ustawę z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1083 ze zm.);

Ustawę z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (Dz. U. z 2020 r. poz. 8 ze zm.);

Ustawę z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 2201 ze zm.).

Przedmiotem Umowy wykonawczej jest szczegółowe określenie warunków organizacyjnych, proceduralnych, finansowych oraz prawnych wykonywania przez Spółkę usługi użyteczności publicznej z zakresu publicznego transportu zbiorowego. Celem wykonania umowy Miasto zleca Spółce świadczenie Usług Przewozu na liniach komunikacyjnych, które wchodzą - lub w okresie obowiązywania Umowy wejdą - w skład sieci komunikacyjnej organizowanej przez Miasto, obejmującej obszar Miasta (…) oraz Gminy (…), a Spółka zobowiązuje się wykonywać te Usługi Przewozu na warunkach określonych w Umowie Wykonawczej i w Załącznikach do niej, zgodnie z obowiązującym prawem krajowym i wspólnotowym.

Wraz ze świadczeniem Usług Przewozu Spółka będzie wykonywać czynności związane ze świadczeniem Usług Przewozu, takie jak: emisja, dystrybucja i sprzedaż biletów, kontrola biletów oraz zamieszczanie informacji pasażerskiej i innych informacji dotyczących publicznego transportu zbiorowego, na warunkach określonych w treści umowy wykonawczej.

Za świadczenie Usług Przewozu i czynności związanych ze świadczeniem Usług Przewozu Spółka otrzyma wynagrodzenia.

Podstawowym zadaniem Spółki wynikającym z Umowy Wykonawczej jest wykonywanie Usług Przewozu na liniach komunikacyjnych na obszarze właściwości Miasta jako Organizatora. Zadaniem dodatkowym jest prowadzenie czynności związanych ze świadczeniem Usług Przewozu.

W okresie realizacji Usług Przewozu na podstawie Umowy Spółka zobowiązuje się do:

a)świadczenia Usług Przewozu na liniach określonych w Wykazie Linii stanowiącym Załącznik do Umowy wykonawczej, zgodnie z przewidywanym zakresem pracy eksploatacyjnej określonym w załączniku do Umowy Wykonawczej, przy użyciu autobusów, spełniających Wymogi Techniczne;

b)zapewnienia właściwej jakości świadczonych usług w komunikacji miejskiej - według Standardów Jakości;

c)przestrzegania przepisów porządkowych obowiązujących przy przewozie osób i bagażu publicznym transportem zbiorowym na obszarze właściwości Miasta, jako Organizatora publicznego transportu zbiorowego, w zakresie zadań nałożonych na przewoźników i operatorów;

d)ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzonej działalności oraz posiadanego mienia, w szczególności wobec pasażerów z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania usług przewozowych oraz szkód osobowych i rzeczowych powstałych w związku z wykonywaniem usług przewozowych, na sumę gwarancyjną nie mniejszą niż 1 000 000 zł (słownie: jeden milion złotych);

e)zapewnienia na własny koszt osób posiadających stosowne uprawnienia do wykonywania i nadzorowania wykonywania Usług Przewozu;

f)zatrudniania na podstawie umów o pracę oraz w uzasadnionych przypadkach na podstawie umów cywilno-prawnych wszystkich osób wykonujących czynności w zakresie realizacji Umowy, polegające na wykonywaniu pracy w sposób określony w art. 22 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510 ze zm.), przez cały okres obowiązywania Umowy;

g)zapewnienia przestrzegania przez kierujących pojazdami obowiązujących przepisów, regulaminów oraz poleceń właściwych służb;

h)pozyskania i stałego posiadania wszelkich wymaganych obowiązującymi przepisami prawa: licencji, koncesji, zezwoleń, zaświadczeń lub innych niezbędnych dokumentów do wykonywania Usług Przewozu;

i)eksploatacji autobusów zgodnie z ich przeznaczeniem, ich codziennej obsługi, regularnego dokonywania przeglądów, konserwacji oraz napraw bieżących - dla zapewnienia ich właściwego stanu technicznego, oraz należytej dbałości o zewnętrzny i wewnętrzny wygląd autobusów, zapewnienia ich czystości, z uwzględnieniem wymogów;

j)użytkowania autobusów zakupionych z udziałem środków pomocowych oraz kredytu zaciągniętego w Europejskim Banku (...), wyłącznie w celu realizacji zadań, dla których zostały zakupione, z jednoczesnym wypełnieniem innych zobowiązań wynikających z warunków ich dofinansowania oraz umowy kredytowej;

k)sprawowania nadzoru i dysponowania ruchem pojazdów komunikacji miejskiej, w tym zapewnienia pojazdu służącego do bieżącej koordynacji i nadzoru wykonywania Usług Przewozu oraz zapewnienia stałej łączności pomiędzy kierującymi autobusami a dyspozytorem i odpowiednimi służbami;

l)prowadzenia emisji, dystrybucji sprzedaży i kontroli biletów komunikacji miejskiej zapewniając powszechną ich dostępność, na zasadach określonych w Umowie;

m)podejmowania działań mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa osobistego pasażerów, ochronę przewożonego przez nich mienia oraz spełniania przez użytkowane autobusy wszelkich wymogów w zakresie bezpieczeństwa i ochrony środowiska oraz podejmowania działań ułatwiających korzystanie z autobusów osobom niepełnosprawnym i o ograniczonej zdolności do poruszania się;

n)zapewnienia pasażerom warunków podróżowania (czystości pojazdu, oświetlenia, ogrzewania, wentylacji, oznakowania, itp.);

o)zapewnienia punktualności kursowania autobusów, z wyjątkiem przyczyn niezależnych od Spółki, utrzymywania pogotowia technicznego oraz zapewniania, w przypadkach awaryjnych, komunikacji zastępczej autobusami rezerwowymi spełniającymi warunki określone w Umowie, niezwłocznie po powzięciu informacji o zdarzeniu;

p)podstawiania autobusu na pętli autobusowej nie będącej przystankiem przelotowym, jeżeli rozkład jazdy na to pozwala, po opuszczeniu autobusu przez pasażerów i sprawdzeniu stanu oraz czystości autobusu oraz zmianie informacji pasażerskiej, z wyjątkiem czasu na ładowanie i planowanych przerw w pracy kierowcy, co najmniej na 3 minuty przed planowanym odjazdem;

q)utrzymywania w stałej sprawności automatów biletowych i kasowników w autobusach wykorzystywanych do wykonywania Usług Przewozu;

r)utrzymywania w należytym stanie technicznym i ciągłej sprawności zajezdni autobusowej;

s)prowadzenia portalu pasażera co najmniej w zakresie określonym w Umowie,

t)zamieszczania na własny koszt we wszystkich autobusach i na przystankach informacji pasażerskiej, co najmniej w zakresie określonym w umowie;

u)prowadzenia działalności marketingowej oraz promocji w zakresie komunikacji miejskiej przy współpracy z Miastem, informowania na własny koszt pasażerów o funkcjonowaniu komunikacji miejskiej oraz o warunkach korzystania z niej, w tym podawania do publicznej wiadomości realizowanych rozkładów jazdy;

v)dostarczania raportów zgodnie z Załącznikiem do Umowy Wykonawczej oraz innych danych na wniosek Miasta, a dotyczących:

liczby sprzedanych biletów poszczególnych rodzajów i liczby przewiezionych pasażerów i innych niezbędnych dla potrzeb sprawozdawczości statystycznej;

parametrów eksploatacyjnych dotyczących realizacji rozkładów jazdy;

w)monitorowania i zarządzania tablicami informacji pasażerskiej umieszczonymi na przystankach i w Centrum Przesiadkowym oraz stacjonarnymi automatami biletowymi, będącymi własnością Miasta, ich bieżącego utrzymania i przeprowadzania konserwacji;

x)wyposażenia kierujących pojazdami w obowiązującą w Spółki, ustandaryzowaną odzież w okresie świadczenia Usług Przewozu oraz identyfikatory z numerem służbowym i zdjęciem;

y)umożliwiania przeprowadzenia kontroli wykonywania Umowy, w tym ilościowej i jakościowej, wraz z dostępem do dokumentacji oraz systemów informatycznych, przeprowadzanej przez upoważnionych pracowników Miasta, według określonych zasad;

z)uzgodnienia zasad korzystania z przystanków i dworców, wymienionych w rozkładach jazdy, z ich właścicielami lub zarządzającymi.

Przychody ze sprzedaży biletów stanowią przychód Miasta. Spółka zapewni należytą dbałość o osiągnięcie możliwie wysokiego poziomu przychodów z biletów, przy spełnieniu wszelkich wymagań określonych Umową.

Niezależnie od odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie Umowy, Spółka, na zasadach określonych w obowiązujących przepisach prawa, ponosi odpowiedzialność za wszelkie szkody wyrządzone osobom trzecim w związku z wykonywaniem przez nią Usług Przewozu stanowiących przedmiot Umowy. Spółka we własnym zakresie zaspokoi takie roszczenia oraz pokryje związane z tym koszty.

Spółka zobowiązana jest do stałego utrzymywania wysokiej jakości wykonywanych usług oraz podejmowania działań zmierzających do stałej poprawy i podnoszenia jakości funkcjonowania komunikacji miejskiej, w szczególności osiągnięcia i utrzymania wskaźnika realizacji rozkładów jazdy, mierzonego liczbą kilometrów niewykonanych z przyczyn zależnych od Spółki do ogółu kilometrów ujętych w Planie pracy eksploatacyjnej, na poziomie poniżej 0,05% w skali roku. Spółka ma prawo do otrzymywania Rekompensaty w wysokości i terminach określonych w treści umowy Wykonawczej naliczanej według zasad określonych w Załączniku do Umowy wykonawczej.

Wnioskodawca zobowiązany jest zapewnić infrastrukturę drogową i przystankową niezbędną do prawidłowego wykonywania Usług Przewozu. W szczególności Wnioskodawca gwarantuje, że wszystkie przystanki zamieszczone w zatwierdzonych rozkładach jazdy są udostępnione dla operatorów i właściwie oznakowane.

Wnioskodawca jest odpowiedzialny za właściwy stan techniczny zatok, przystanków i pętli i infrastruktury przystankowej oraz zapewnia przejezdność dróg, sprzątanie i odśnieżanie przystanków autobusowych, zatok przystankowych i wydzielonych pętli autobusowych oraz konserwację wyposażenia przystanków i utrzymanie ich we właściwym stanie technicznym i eksploatacyjnym. Miasto będzie dążyć do zapewnienia jak najwyższego standardu wyposażenia przystanków, uwzględniając przy tym potrzeby osób niepełnosprawnych, w szczególności będzie sukcesywnie wyposażać przystanki w perony i wiaty z gablotami lub tablicami do zamieszczenia rozkładów jazdy.

Ponadto Wnioskodawca zobowiązany jest:

z minimum tygodniowym wyprzedzeniem, zawiadomić Spółkę o okresowych planowanych w (…) utrudnieniach w ruchu, zamknięciach ulic, itp., jeżeli na tych drogach przebiegają linie komunikacji miejskiej.

usuwać na bieżąco i bez zbędnej zwłoki wszelkie awarie utrudniające lub uniemożliwiające przejazd autobusów Spółce lub zapewniać dostępność tras objazdowych.

z minimum tygodniowym wyprzedzeniem, zawiadomić Spółkę o zamiarze okresowego, np. związanego z obsługą imprez masowych, zwiększenia zakresu zadań Usług Przewozu realizowanych przez Spółkę w ramach Umowy.

zapewnić środki finansowe na wypłatę Rekompensaty w wysokości określonej w umowie. Miasto zobowiązane jest do zapłaty Rekompensaty na rzecz Spółki według zasad określonych w Umowie.

Na podstawie przedmiotowej umowy wykonawczej Wnioskodawca jest upoważniony do zmiany w okresie obowiązywania Umowy taryfy opłat za usługi przewozowe w komunikacji miejskiej na terenie właściwości Miasta oraz wysokości opłat, o których mowa w art. 34a Prawa przewozowego. Wnioskodawca przeprowadzi z Spółkę konsultacje każdego projektu zmian taryfy biletowej oraz uprawnień do przejazdów ulgowych i bezpłatnych, w zakresie możliwości technicznych użytkowanego przez Spółkę systemu poboru opłat.

Organizatorem (…) komunikacji miejskiej jest Prezydent Miasta (…), którego zadania w zaspokajaniu potrzeb zbiorowych z zakresu publicznego transportu zbiorowego wykonuje B. - Sp. z o.o. z siedzibą przy ul. (…). Przedmiotem działania Spółki, jest zaspokajanie potrzeb w zakresie lokalnego transportu zbiorowego na (…) oraz gmin, które zawarły z Miastem porozumienia międzygminne w sprawie wspólnej realizacji komunikacji miejskiej.

Aby wykonywać usługę komunikacji miejskiej w zakresie transportu autobusowego Wnioskodawca zakupuje od Spółki usługę przewozu osób i bagażu środkami komunikacji miejskiej. Koszt zakupionej przez Wnioskodawcę usługi nie jest kalkulowany od ilości zrealizowanych przejazdów komunikacją (sprzedanych biletów, odbytych podróży), ale m.in. od przejechanych wozokilometrów. Istotnym jest również to, że komunikacja miejska działa według ustalonego rozkładu jazdy, tzn. Spółka wykonuje przewozy bez względu na liczbę pasażerów korzystających w danym momencie z usługi przejazdu. Może zdarzyć się również tak, że żaden pasażer nie korzysta z przejazdu (autobus jedzie pusty). Nie ma to żadnego znaczenia przy świadczeniu tej usługi przez Wnioskodawcę, bowiem Miasto zobowiązuje się do udostępniania usługi komunikacji miejskiej mieszkańcom, a nie do przewozu konkretnych pasażerów w określonym czasie i na określonej trasie. Taka jest istota zapewnienia usługi transportu pasażerskiego rozkładowego.

Zgodnie z Umową Wykonawczą Spółka świadczy Wnioskodawcy usługi za wynagrodzeniem. Wpływy ze sprzedaży biletów stanowią w całości przychód Miasta.

W imieniu Wnioskodawcy Spółka może prowadzić sprzedaż biletów samodzielnie, lub zlecać sprzedaż podmiotom zewnętrznym. W celu zwiększenia dostępności biletów dla pasażerów Spółki będzie prowadził także sprzedaż biletów w ilościach hurtowych. Wynagrodzenie za prowadzenie sprzedaży przez podmiot zewnętrzny, w imieniu Miasta stanowić będzie upust do ceny pojedynczego biletu. Spółka może stosować także inne formy wynagradzania sprzedawców zewnętrznych. Suma wynagrodzenia w okresie miesięcznym dla sprzedawcy zewnętrznego nie może przekroczyć bez zgody Miasta 6% wartości sprzedanych biletów.

Wpływy ze sprzedaży biletów Spółka będzie gromadzić na wydzielonym rachunku bankowym i będzie przekazywać do Miasta w sposób określony i na rachunek w sposób wskazany w załączniku do umowy wykonawczej.

Wnioskodawca powierza Spółce prowadzenie w jego imieniu i na jego rzecz sprzedaży, w tym prawidłowego jej ewidencjonowania zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych, w tym wystawiania faktur VAT oraz ewidencjonowania sprzedaży za pomocą biletomatów, etc.

Spółka ma obowiązek ewidencjonowania obrotu ze sprzedaży biletów oraz przechowywania kopii dokumentów sprzedaży, zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług. W szczególności Spółka zobowiązana jest do wystawiania w imieniu Miasta faktur VAT oraz ewidencjonowania sprzedaży na rzecz osób fizycznych zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o podatku od towarów i usług.

Zasady ustalenia cen i opłat za usługi przewozowe oraz zwolnienia z przedmiotowych opłat zostały ustalone uchwałą Rady Miasta (…) z dnia (…) 2018 r. w sprawie ustalenia cen i opłat za usługi przewozowe, uprawnień do przejazdów ulgowych oraz przepisów taryfowych w komunikacji miejskiej świadczone przez B. (…). Przedmiotowa uchwała została wydana na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2018 r. poz. 994 ze zm.), art. 4 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 2017 r. poz. 827), art. 33a ust. 6, i art. 34a ust. 2 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1983) oraz art. 15 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2136 ze zm.)

Przedmiotowa uchwała w rozdziale 3 wskazuje, że uprawnienia do korzystania z bezpłatnych przejazdów na podstawie uchwały przysługują:

1)dzieciom do lat 7 - na podstawie oświadczenia o wieku dziecka osoby opiekującej się nim w czasie podróży;

2)uczniom szkół podstawowych i ponadpodstawowych do końca roku szkolnego w którym uczeń kończy 20 roku życia - na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o ważną legitymację szkolną albo na podstawie ważnej legitymacji szkolnej;

3)opiekunom dzieci z niepełnosprawnością uczęszczającym do placówki opieki nad dzieckiem w wieku do lat 7 lub przedszkola w przejazdach z dzieckiem i bez dziecka z miejsca zamieszkania do placówki lub przedszkola i z powrotem - na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o orzeczenie o niepełnosprawności dziecka i ważnego zaświadczenia z placówki lub przedszkola do której uczęszcza dziecko z zaznaczeniem że zostało przyjęte jako dziecko z niepełnosprawnością;

4)opiekunom uczniów z niepełnosprawnością realizującym obowiązek szkolny, w przejazdach z uczniem i bez ucznia z miejsca zamieszkania do szkoły i z powrotem - na podstawie ważnej ekarty, wydanej przez Spółkę w oparciu o orzeczenie o niepełnosprawności ucznia i ważnej legitymacji szkolnej dla uczniów niepełnosprawnych;

5)osobom które ukończyły 70 lat - na podstawie dokumentu tożsamości stwierdzającego wiek;

6)osobom o orzeczonej całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji lub niezdolności do samodzielnej egzystencji, jak również osobom ze znacznym stopniem niepełnosprawności, a także ich opiekunom, w czasie podróży - na podstawie orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji lub niezdolności do samodzielnej egzystencji, jak również orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności lub dawnego orzeczenia o pierwszej grupie inwalidzkiej a także ich opiekunom, w przejazdach bez tej osoby z miejsca zamieszkania na warsztaty, do ośrodków terapii zajęciowej oraz do stołówki MOPS-u lub innej (np. (...)) na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o ww. orzeczenia i zaświadczenia z placówek o uczestnictwie lub objęciu opieką;

7)osobom o niepełnosprawności wrodzonej lub nabytej w okresie uniemożliwiającym wcześniejsze zatrudnienie, pobierającym rentę socjalną wypłacaną przez właściwe organy, oraz opiekunom tych osób w czasie podróży - na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, jak również zaświadczenie o pobieraniu renty socjalnej lub ważną legitymację rencisty lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności (również zaświadczenia o pobieraniu renty socjalnej lub ważnej legitymacji rencisty) a także ich opiekunom, w przejazdach bez tej osoby z miejsca zamieszkania na warsztaty i do ośrodków terapii zajęciowej na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o ww. orzeczenie i zaświadczenia z tych placówek o uczestnictwie;

8)osobom o niepełnosprawności wrodzonej lub nabytej w okresie uniemożliwiającym wcześniejsze zatrudnienie, których opiekun pobiera świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej oraz opiekunom tych osób w czasie podróży - na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o orzeczenie o stopniu niepełnosprawności i zaświadczenie o wypłacanym świadczeniu pielęgnacyjnym lub na podstawie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności i zaświadczenia o wypłacanym świadczeniu pielęgnacyjnym, jak również ich opiekunom, w przejazdach bez tych osób z miejsca zamieszkania na warsztaty i do ośrodków terapii zajęciowej na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, zaświadczenie o wypłacanym świadczeniu pielęgnacyjnym i zaświadczenie z tych placówek o uczestnictwie;

9)osobom ociemniałym oraz ich przewodnikom - na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o dokument osoby ociemniałej, potwierdzający niepełnosprawność z umiarkowanym (dawniej II grupa) lub znacznym (dawniej I grupa) stopniem niepełnosprawności o symbolu 04-O lub na podstawie dokumentu osoby ociemniałej, potwierdzającego niepełnosprawność z umiarkowanym (dawniej II grupa) lub znacznym (dawniej I grupa) stopniem niepełnosprawności o symbolu 04-O;

10)pracownikom Spółki i członkom ich rodzin, pozostającym we wspólnym gospodarstwie domowym oraz emerytom Spółki - na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę;

11)umundurowanym funkcjonariuszom (...) Policji w (…) i Straży (…) podczas pełnienia obowiązków służbowych - na podstawie legitymacji służbowej;

12)osobom będącym członkami zwyczajnymi Związku (...) urodzonym przed ukończeniem II wojny światowej, tj. przed 8 maja 1945 r., zamieszkałym na terenie Miasta (…) i gminy (…) - na podstawie specjalnie w tym celu wydanej, w uzgodnieniu ze Spółką, legitymacji Związku;

13)osobom będącym członkami zwyczajnymi Stowarzyszenia (...) urodzonym przed ukończeniem II wojny światowej tj. przed 8 maja 1945 r. zamieszkałym na terenie Miasta (…) i gminy (…) - na podstawie legitymacji członkowskiej Stowarzyszenia (...);

14)osobom, którym Rada Miasta (…) nadała Honorowe obywatelstwo Miasta (…) oraz osobom, którym Rada Gminy (…) nadała Honorowe obywatelstwo Gminy (…), na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o legitymację wydaną przez Przewodniczącego Rady Miasta lub Rady Gminy lub na podstawie legitymacji wydanej przez Przewodniczącego Rady Miasta lub Rady Gminy;

15)kontrolerom wyspecjalizowanych firm, działającym na zlecenie Spółki w czasie wykonywania obowiązków służbowych - na podstawie ważnego identyfikatora z fotografią i numerem służbowym;

16)osobom zamieszkałym na terenie Miasta (…) i gminy (…), posiadającym odznakę „Honorowy Dawca Krwi - Zasłużony dla Zdrowia Narodu” nadaną przez właściwego ministra do spraw zdrowia lub posiadającym tytuł i odznakę „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi” nadane przez (...), za oddanie 15 litrów krwi – w przypadku kobiet i 18 litrów krwi w przypadku mężczyzn, na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o legitymację „Honorowy Dawca Krwi - Zasłużony dla Zdrowia Narodu” lub zaświadczenia o ilości oddanej krwi wydanego przez (...) Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w (…); oraz dowód tożsamości;

17)posiadaczom biletów Związku Transportowego (…) w relacjach od/do (…) na podstawie biletów (…) do trzech dni od skasowania biletu;

18)osobom zamieszkałym na terenie Miasta (…), posiadającym odznakę „Dawca Przeszczepu” nadaną przez Kierownika podmiotu leczniczego, w którym dokonano pobrania szpiku lub innych regenerujących się komórek i tkanek lub posiadającym tytuł i odznakę „Zasłużony Dawca Przeszczepu” nadaną przez właściwego ministra do spraw zdrowia; na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o legitymację „Dawca Przeszczepu” lub „Zasłużony Dawca Przeszczepu” oraz dowód tożsamości;

19)matkom przebywającym z dziećmi w (...) Matki i Dziecka lub w mieszkaniu chronionym, działającym przy (...) Ochrony Praw Dziecka w (…) na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o aktualnie obowiązującą legitymację imienną oraz zaświadczenie z (...) Ochrony Praw Dziecka w (…) oraz dowód tożsamości;

20)Przewóz bagażu, w tym rowerów, wózków dziecięcych i wózków inwalidzkich, oraz zwierząt nie podlega opłacie.

Z kolei Uprawnienia do korzystania z ulgowych biletów na podstawie wskazanej powyżej uchwały przysługują:

1)uczniom dziennych szkół policealnych - na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o ważną legitymację szkolną lub na podstawie ważnej legitymacji szkolnej;

2)emerytom, oraz tym ich współmałżonkom, na których wypłacany jest dodatek rodzinny - na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o dowód osobisty i legitymację emeryta lub na podstawie dowodu osobistego i legitymacji emeryta;

3)osobom do 70 roku życia, pobierającym zasiłek stały we właściwych ośrodkach pomocy społecznej w (…) i gminy (…) oraz tym ich współmałżonkom, na których wypłacany jest dodatek rodzinny - na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o dowód osobisty i zaświadczenie o wypłacanym świadczeniu lub na podstawie dowodu osobistego i zaświadczenia o wypłacanym świadczeniu;

4)uczestnikom studiów III stopnia na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o legitymację uczestnika studiów lub na podstawie legitymacji uczestnika studiów;

5)osobom do 70 roku życia pobierającym świadczenie pieniężne z tytułu niezdolności do pracy w ustawowo uprawnionych organach emerytalno-rentowych na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o dowód osobisty i zaświadczenie o świadczeniu wypłacanym przez te organy lub na podstawie dowodu osobistego i zaświadczenia o świadczeniu wypłacanym przez te organy;

6)osobom do 70 roku życia, które zamieniły emeryturę lub świadczenie pieniężne z tytułu niezdolności do pracy na rentę rodzinną pobieraną w ustawowo uprawnionych organach emerytalno-rentowych - ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o dowód osobisty, legitymację rencisty i zaświadczenie o zamianie świadczenia wypłacanego przez te organy na rentę rodzinną lub na podstawie dowodu osobistego, legitymacji rencisty i zaświadczenia o zamianie świadczenia wypłacanego przez te organy na rentę rodzinną;

7)zarejestrowanym bezrobotnym mieszkańcom Miasta (…), którzy utracili prawo do zasiłku dla bezrobotnych w okresie nie pobierania zasiłku - na podstawie zaświadczenia z (...) Urzędu Pracy w (…) ważnego przez 1 miesiąc od daty wydania;

8)studentom zagranicznych uczelni posiadającym ważną międzynarodową legitymację ISIC (International Student Identity Card) lub inny dokument potwierdzający status studenta;

9)osobom, które świadczyły pracę po 1956 r. na rzecz organizacji politycznych i związków zawodowych, nielegalnych w rozumieniu przepisów obowiązujących do kwietnia 1989 r. - na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu decyzję Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w oparciu o ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1383 ze zm. ) lub na podstawie decyzji Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w oparciu o ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1383 ze zm.);

10)osobom, które nie wykonywały pracy w okresie przed dniem 4 czerwca 1989 r. na skutek represji politycznych - na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o decyzję Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w oparciu o ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1383 ze zm.) lub na podstawie decyzji Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w oparciu o ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1383 ze zm.).

Uchwałą NR (…) Rady Miasta (…) z dnia (…) 2018 r. zmieniono uchwałę w sprawie ustalenia cen i opłat za usługi przewozowe, uprawnień do przejazdów ulgowych oraz przepisów taryfowych w komunikacji miejskiej świadczone przez B. (…). Przedmiotowa uchwała została wydana na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2018 r. poz. 994 ze zm.), art. 4 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 2017 r. poz. 827), art. 33a ust. 6, i art. 34a ust. 2 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1983) oraz art. 15 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2136 ze zm.). W uchwale Rady Miasta (…) z dnia (…) 2018 r. w sprawie ustalenia cen i opłat za usługi przewozowe, uprawnień do przejazdów ulgowych oraz przepisów taryfowych w komunikacji miejskiej świadczone przez B. (…) wprowadzono następujące zmiany: 1) w § 14 ust. 1 po pkt 19 dodaje się pkt 20 i 21 w brzmieniu: 20) osobom, które świadczyły pracę po 1956 r. na rzecz organizacji politycznych i związków zawodowych, nielegalnych w rozumieniu przepisów obowiązujących do kwietnia 1989 r. - na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o decyzję Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w oparciu o ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych lub na podstawie decyzji Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w oparciu o ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych; 21) osobom, które nie wykonywały pracy w okresie przed dniem 4 czerwca 1989 r. na skutek represji politycznych - na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o decyzję Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w oparciu o ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych lub na podstawie decyzji Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w oparciu o ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Uchwałą nr (…) Rady Miasta (…) z dnia (…) 2022 r. dokonano zmiany uchwały w sprawie ustalenia cen i opłat za usługi przewozowe, uprawnień do przejazdów ulgowych oraz przepisów taryfowych w komunikacji miejskiej świadczone przez B. (…). Podstawą prawną wydania uchwały z dnia 29 marca 2022 r. jest art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.), art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 2021 r. poz. 679), art. 34a ust. 2 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (Dz. U. z 2020 r. poz. 8) oraz art. 15 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1371). Powyżej opisywana zmiana dotyczyła przyznawania prawa do bezpłatnych lub ulgowych przejazdów osobom poszkodowanym lub represjonowanym w wyniku działań wojennych lub terrorystycznych na podstawie zaświadczenia wystawionego przez Straż Graniczną RP lub odcisku stempla Straży Granicznej RP w dokumencie podróży potwierdzającym legalny pobyt.

Jak również zgodnie z Zarządzeniem nr (…) Prezydenta Miasta (…) z dnia (…) 2018 r. w sprawie przyznania prawa do bezpłatnych przejazdów środkami komunikacji B. (…) wydanego na podstawie § 18 pkt 1 lit. c uchwały nr (…) Rady Miasta (…) z dnia (…)  2016 r. w sprawie ustalenia cen i opłat za usługi przewozowe, uprawnień do przejazdów ulgowych oraz przepisów taryfowych w komunikacji miejskiej świadczone przez B. (…) ((…) przyznaje się prawo do bezpłatnych przejazdów środkami komunikacji B. (…) zorganizowanym grupom dzieci przedszkolnych oraz uczniów szkół podstawowych podróżujących z opiekunami w celu udziału w uroczystościach organizowanych na terenie Miasta (…).

Bezpłatne przejazdy, o których mowa w powyżej, dotyczą dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym i obowiązkiem szkolnym w zakresie szkoły podstawowej w publicznych i niepublicznych szkołach i przedszkolach mających siedzibę na terenie Miasta (…).

Zatem co do zasady wszyscy pasażerowie zobowiązani są do uiszczania opłat za przejazd transportem miejskim. Jednakże na podstawie przytoczonych powyżej aktów prawa miejscowego, wydanych m.in. na podstawie stosownych delegacji ustawowych, od zasady generalnej przewidziano przytoczone powyżej wyjątki.

Podstawową regulacją dotyczącą ustalenia cen i opłat za usługi przewozowe jest uchwała Rady Miasta (…) z dnia (…) 2018 r. w sprawie ustalenia cen i opłat za usługi przewozowe, uprawnień do przejazdów ulgowych oraz przepisów taryfowych w komunikacji miejskiej świadczone przez B. (…). Przedmiotowa uchwała została wydana na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2018 r. poz. 994 ze zm.), art. 4 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 2017 r. poz. 827), art. 33a ust. 6, i art. 34a ust. 2 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1983) oraz art. 15 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2136 ze zm.).

Przedmiotowa uchwała w rozdziale 3 wskazuje, że uprawnienia do korzystania z bezpłatnych przejazdów na podstawie uchwały przysługują:

1)dzieciom do lat 7 - na podstawie oświadczenia o wieku dziecka osoby opiekującej się nim w czasie podróży;

2)uczniom szkół podstawowych i ponadpodstawowych do końca roku szkolnego w którym uczeń kończy 20 roku życia - na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o ważną legitymację szkolną albo na podstawie ważnej legitymacji szkolnej;

3)opiekunom dzieci z niepełnosprawnością uczęszczającym do placówki opieki nad dzieckiem w wieku do lat 7 lub przedszkola w przejazdach z dzieckiem i bez dziecka z miejsca zamieszkania do placówki lub przedszkola i z powrotem - na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o orzeczenie o niepełnosprawności dziecka i ważnego zaświadczenia z placówki lub przedszkola do której uczęszcza dziecko z zaznaczeniem że zostało przyjęte jako dziecko z niepełnosprawnością;

4)opiekunom uczniów z niepełnosprawnością realizującym obowiązek szkolny, w przejazdach z uczniem i bez ucznia z miejsca zamieszkania do szkoły i z powrotem - na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o orzeczenie o niepełnosprawności ucznia i ważnej legitymacji szkolnej dla uczniów niepełnosprawnych;

5)osobom które ukończyły 70 lat - na podstawie dokumentu tożsamości stwierdzającego wiek;

6)osobom o orzeczonej całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji lub niezdolności do samodzielnej egzystencji, jak również osobom ze znacznym stopniem niepełnosprawności, a także ich opiekunom, w czasie podróży - na podstawie orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji lub niezdolności do samodzielnej egzystencji, jak również orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności lub dawnego orzeczenia o pierwszej grupie inwalidzkiej a także ich opiekunom, w przejazdach bez tej osoby z miejsca zamieszkania na warsztaty, do ośrodków terapii zajęciowej oraz do stołówki MOPS-u lub innej (np. (...)) na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o ww. orzeczenia i zaświadczenia z placówek o uczestnictwie lub objęciu opieką;

7)osobom o niepełnosprawności wrodzonej lub nabytej w okresie uniemożliwiającym wcześniejsze zatrudnienie, pobierającym rentę socjalną wypłacaną przez właściwe organy, oraz opiekunom tych osób w czasie podróży - na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, jak również zaświadczenie o pobieraniu renty socjalnej lub ważną legitymację rencisty lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności (również zaświadczenia o pobieraniu renty socjalnej lub ważnej legitymacji rencisty) a także ich opiekunom, w przejazdach bez tej osoby z miejsca zamieszkania na warsztaty i do ośrodków terapii zajęciowej na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o ww. orzeczenie i zaświadczenia z tych placówek o uczestnictwie;

8)osobom o niepełnosprawności wrodzonej lub nabytej w okresie uniemożliwiającym wcześniejsze zatrudnienie, których opiekun pobiera świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej oraz opiekunom tych osób w czasie podróży - na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o orzeczenie o stopniu niepełnosprawności i zaświadczenie o wypłacanym świadczeniu pielęgnacyjnym lub na podstawie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności i zaświadczenia o wypłacanym świadczeniu pielęgnacyjnym, jak również ich opiekunom, w przejazdach bez tych osób z miejsca zamieszkania na warsztaty i do ośrodków terapii zajęciowej na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, zaświadczenie o wypłacanym świadczeniu pielęgnacyjnym i zaświadczenie z tych placówek o uczestnictwie;

9)osobom ociemniałym oraz ich przewodnikom - na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o dokument osoby ociemniałej, potwierdzający niepełnosprawności z umiarkowanym (dawniej II grupa) lub znacznym (dawniej I grupa) stopniem niepełnosprawności o symbolu 04-O lub na podstawie dokumentu osoby ociemniałej, potwierdzającego niepełnosprawność z umiarkowanym (dawniej II grupa) lub znacznym (dawniej I grupa) stopniem niepełnosprawności o symbolu 04-O;

10)pracownikom B. i członkom ich rodzin, pozostającym we wspólnym gospodarstwie domowym oraz emerytom B. - na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę;

11)umundurowanym funkcjonariuszom (...) Policji w (…) i Straży (…) podczas pełnienia obowiązków służbowych - na podstawie legitymacji służbowej;

12)osobom będącym członkami zwyczajnymi Związku (...) urodzonym przed ukończeniem II wojny światowej, tj. przed 8 maja 1945 r., zamieszkałym na terenie Miasta (…) i gminy (…) - na podstawie specjalnie w tym celu wydanej, w uzgodnieniu z B. , legitymacji Związku;

13)osobom będącym członkami zwyczajnymi Stowarzyszenia (...) urodzonym przed ukończeniem II wojny światowej tj. przed 8 maja 1945 r. zamieszkałym na terenie Miasta (…) i gminy (…) - na podstawie legitymacji członkowskiej Stowarzyszenia (...);

14)osobom, którym Rada Miasta (…) nadała Honorowe obywatelstwo Miasta (…) oraz osobom, którym Rada Gminy (…) nadała Honorowe obywatelstwo Gminy (…), na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o legitymację wydaną przez Przewodniczącego Rady Miasta lub Rady Gminy lub na podstawie legitymacji wydanej przez Przewodniczącego Rady Miasta lub Rady Gminy;

15)kontrolerom wyspecjalizowanych firm, działającym na zlecenie B. w czasie wykonywania obowiązków służbowych - na podstawie ważnego identyfikatora z fotografią i numerem służbowym;

16)osobom zamieszkałym na terenie Miasta (…) i gminy (…), posiadającym odznakę „Honorowy Dawca Krwi - Zasłużony dla Zdrowia Narodu” nadaną przez właściwego ministra do spraw zdrowia lub posiadającym tytuł i odznakę „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi” nadane przez (...), za oddanie 15 litrów krwi – w przypadku kobiet i 18 litrów krwi w przypadku mężczyzn, na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez B. (…) w oparciu o legitymację „Honorowy Dawca Krwi - Zasłużony dla Zdrowia Narodu” lub zaświadczenia o ilości oddanej krwi wydanego przez (...) Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w (…); oraz dowód tożsamości;

17)posiadaczom biletów Związku Transportowego (…) w relacjach od/do (…) na podstawie biletów (…) do trzech dni od skasowania biletu;

18)osobom zamieszkałym na terenie Miasta (…), posiadającym odznakę „Dawca Przeszczepu” nadaną przez Kierownika podmiotu leczniczego, w którym dokonano pobrania szpiku lub innych regenerujących się komórek i tkanek lub posiadającym tytuł i odznakę „Zasłużony Dawca Przeszczepu” nadaną przez właściwego ministra do spraw zdrowia; na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o legitymację „Dawca Przeszczepu” lub „Zasłużony Dawca Przeszczepu” oraz dowód tożsamości;

19)matkom przebywającym z dziećmi w (...) Matki i Dziecka lub w mieszkaniu chronionym, działającym przy (...) Ochrony Praw Dziecka w (…) na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez Spółkę w oparciu o aktualnie obowiązującą legitymację imienną oraz zaświadczenie z (...) Ochrony Praw Dziecka w (…) oraz dowód tożsamości;

20)przewóz bagażu, w tym rowerów, wózków dziecięcych i wózków inwalidzkich, oraz zwierząt nie podlega opłacie.

Uchwałą NR (…) Rady Miasta (…) z dnia (…) 2018 r. zmieniono uchwałę w sprawie ustalenia cen i opłat za usługi przewozowe, uprawnień do przejazdów ulgowych oraz przepisów taryfowych w komunikacji miejskiej świadczone przez B. (…). Przedmiotowa uchwała została wydana na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2018 r. poz. 994 ze zm.), art. 4 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 2017 r. poz. 827), art. 33a ust. 6, i art. 34a ust. 2 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1983) oraz art. 15 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2136 ze zm.). W uchwale Rady Miasta (…) z dnia (…) 2018 r. w sprawie ustalenia cen i opłat za usługi przewozowe, uprawnień do przejazdów ulgowych oraz przepisów taryfowych w komunikacji miejskiej świadczone przez B. (…) wprowadzono następujące zmiany: 1) w § 14 ust. 1 po pkt 19 dodaje się pkt 20 i 21 w brzmieniu: 20) osobom, które świadczyły pracę po 1956 r. na rzecz organizacji politycznych i związków zawodowych, nielegalnych w rozumieniu przepisów obowiązujących do kwietnia 1989 r. - na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez B. w oparciu o decyzję Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w oparciu o ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych lub na podstawie decyzji Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w oparciu o ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych; 21) osobom, które nie wykonywały pracy w okresie przed dniem 4 czerwca 1989 r. na skutek represji politycznych - na podstawie ważnej e-karty, wydanej przez B. w oparciu o decyzję Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w oparciu o ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych lub na podstawie decyzji Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w oparciu o ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Z kolei uchwałą nr (…) Rady Miasta (…) z dnia (…) 2022 r. dokonano zmiany uchwały w sprawie ustalenia cen i opłat za usługi przewozowe, uprawnień do przejazdów ulgowych oraz przepisów taryfowych w komunikacji miejskiej świadczone przez B. (…). Podstawą prawną wydania uchwały z dnia 29 marca 2022 r. jest art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.), art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 2021 r. poz. 679), art. 34a ust. 2 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (Dz. U. z 2020 r. poz. 8) oraz art. 15 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1371). Powyżej opisywana zmiana dotyczyła przyznawania prawa do bezpłatnych lub ulgowych przejazdów osobom poszkodowanym lub represjonowanym w wyniku działań wojennych lub terrorystycznych na podstawie zaświadczenia wystawionego przez Straż Graniczną RP lub odcisku stempla Straży Granicznej RP w dokumencie podróży potwierdzającym legalny pobyt.

Jak również zgodnie z Zarządzeniem nr (…) Prezydenta Miasta (…) z dnia (…) 2018 r. w sprawie przyznania prawa do bezpłatnych przejazdów środkami komunikacji B. (…) wydanego na podstawie (…) uchwały nr (…) Rady Miasta (…) z dnia (…) 2016 r. w sprawie ustalenia cen i opłat za usługi przewozowe, uprawnień do przejazdów ulgowych oraz przepisów taryfowych w komunikacji miejskiej świadczone przez B. (…) ((…).) przyznaje się prawo do bezpłatnych przejazdów środkami komunikacji B. (…) zorganizowanym grupom dzieci przedszkolnych oraz uczniów szkół podstawowych podróżujących z opiekunami w celu udziału w uroczystościach organizowanych na terenie Miasta (…).

Bezpłatne przejazdy, o których mowa powyżej, dotyczą dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym i obowiązkiem szkolnym w zakresie szkoły podstawowej w publicznych i niepublicznych szkołach i przedszkolach mających siedzibę na terenie Miasta (…).

Podkreślenia wymaga, że niektóre z powyżej przytoczonych zwolnień uregulowane są w powszechnie obowiązujących przepisach prawa tj. na poziomie ustawowym.

Podejmowane przez Wnioskodawcę działania w zakresie przejazdów ulgowych oraz darmowych wpisują się w promocję usługi komunikacji miejskiej, jej upowszechnienie, co przyczynia się do zwiększenia zakresu sprzedaży przejazdów odpłatnych.

W tym miejscu Wnioskodawca podkreśla, że będąc zobowiązanym do wykonywania zadania z zakresu transportu zbiorowego, zadanie takie wykonuje, udostępniając mieszkańcom możliwość skorzystania z transportu miejskiego. Miasto wykonuje usługi komunikacji miejskiej w zakresie transportu miejskiego, tj. dokonuje czynności opodatkowanej sprzedaży biletów i w tym zakresie działa jak podatnik podatku od towarów i usług, wykonując działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT. Zdaniem Wnioskodawcy, fakt oferowania przez Wnioskodawcę nieodpłatnych przejazdów grupom pasażerów uprawnionych na mocy określonych ustaw, albo na mocy aktów prawa miejscowego (uchwała Rady Miasta), nie wpływa na okoliczność, iż wszystkie wydatki Wnioskodawcy na poczet transportu zbiorowego ponoszone są przez Wnioskodawcę działającego w charakterze podatnika VAT, w związku z prowadzoną w tym zakresie działalnością gospodarczą.

Bez wątpienia zadania dot. realizacji lokalnego transportu zbiorowego należą do zadań własnych gminy (art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy o samorządzie Gminnym) jednakże wykonując to zadanie Wnioskodawca działa w charakterze podatnika VAT - co zostało uprzednio wskazane w treści składanego wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego.

Niemniej jednak, odwołując się ponownie do treści art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, wyłącznie wówczas, gdy nie wykonują one czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Świadczenie usługi transportu zbiorowego odbywa się zaś zawsze na podstawie umowy cywilnoprawnej zawieranej z pasażerem.

Wynika to z art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. - Prawo przewozowe (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 8), zgodnie z którym umowę przewozu zawiera się przez nabycie biletu na przejazd przed rozpoczęciem podróży lub spełnienie innych określonych przez przewoźnika lub organizatora publicznego transportu zbiorowego warunków dostępu do środka transportowego, a w razie ich nieustalenia - przez samo zajęcie miejsca w środku transportowym.

Tak więc prawo przewozowe nie zna innej formy korzystania z komunikacji miejskiej jak tylko zawarcie umowy cywilnoprawnej. Dodatkowo, należy wskazać, że zgodnie z art. 13 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L z 2006 r. nr 347/1), w każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I do Dyrektywy VAT, chyba że niewielka skala tych działań sprawią że mogą być one pominięte. Załącznik I do Dyrektywy VAT, do którego odsyła art. 13 ust. 1 przewiduje natomiast w pkt 5, działalność w zakresie przewozu osób. Oznacza to, że Gmina wykonując działalność w zakresie transportu publicznego świadczy usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT i wykonuje je w oparciu o umowy cywilnoprawne zawierane między pasażerem, a Wnioskodawcą, niezależnie od faktu, czy w zamian za usługi te realizowana będzie odpłatność pełna, ulgowa, czy też przysługuje ulga 100%, oznaczająca de facto uprawnienie do nieodpłatnego skorzystania z usługi przewozu na mocy aktu prawa rangi ustawowej, czy też aktu prawa miejscowego.

W ślad za stanowiskiem wyrażonym we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego podkreślenia wymaga, że działalność Wnioskodawcy - w zakresie świadczenia usług transportu zbiorowego pasażerów - jest wykonywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Wnioskodawca stoi na stanowisku, że okoliczność, iż przepisy rangi ustawowej albo przepisy prawa miejscowego określają dla przewozów określonych kategorii osób inne zasady odpłatności, nie odbiera tym usługom przymiotu wykonywania ich w ramach działalności gospodarczej. W związku z tym stwierdzić trzeba, że całość usług komunikacji miejskiej świadczona jest w ramach działalności gospodarczej i nie ma żadnych podstaw do dzielenia tej aktywności na część wykonywaną w ramach działalności gospodarczej i część mającą pozostawać poza tą sferą. Przedmiotowa usługa świadczona jest bowiem tak samo - na takich samych warunkach poza kwotą odpłatności - dla pasażerów płacących pełną cenę za bilet, jak i dla pasażerów korzystających z ulgi w cenie.

Inwestycja w system  A będzie miała na celu realizację zadania, polegającego na organizowaniu i prowadzeniu lokalnego transportu zbiorowego, które to zadanie Miasto realizuje na podstawie umów zawieranych z korzystającymi z komunikacji miejskiej pasażerami, natomiast wszystkie inne skutki czynności, które mogą się pojawić w zakresie działania dróg gminnych będą skutkami o charakterze pośrednim, które nie są bezpośrednim celem samej inwestycji.

Planowana inwestycja spowoduje zmiany w ruchu drogowym nie tylko w zakresie komunikacji zbiorowej, lecz także w zakresie komunikacji indywidualnej, jednakże w ocenie Wnioskodawcy kluczowym aspektem w kontekście odliczenie podatku naliczonego z planowanej inwestycji jest cel, w jakim te wydatki są ponoszone. W ramach systemu  A wprawdzie pośrednio będą realizowane zadania własne polegające na organizacji ruchu drogowego, jednakże ich celem bezpośrednim jest wykonanie zadania, o którym stanowi art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym, tj. organizacja i prowadzenie lokalnego transportu zbiorowego, które to zadanie Miasto realizuje na podstawie umów zawieranych z korzystającymi z komunikacji miejskiej pasażerami.

Jak wskazano w treści wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego, inwestycja polega na: zmodernizowaniu, wybudowaniu, zainstalowaniu i uruchomieniu następujące elementy infrastruktury technicznej  A:

1.W ramach instalowanego systemu sterowania ruchem drogowym planuje się usprawnienie zarządzania infrastrukturą oraz zapewnianie sterowania korytarzowego (np. poprzez wprowadzenie koordynacji) z priorytetami dla autobusów poprzez objęcie Systemem A minimum 15 skrzyżowań z sygnalizacją świetlną (wersja podstawowa, wersja opcjonalna do 28 skrzyżowań). Zakłada się zatem podłączenie do systemu i zapewnienie pełnej funkcjonalności dla wersji podstawowej (minimum) 15 sterowników sygnalizacji świetlnej (opcjonalnie do 28) oraz wykonanie prac modernizacyjnych na ww. skrzyżowaniach w zakresie wybudowania nowej kanalizacji w obrębie skrzyżowania, dostarczenie nowych konstrukcji wsporczych, wyposażenie w nowe latarnie sygnalizacyjne, montaż systemu detekcji dla pojazdów, pieszych i rowerzystów oraz zmiany geometrii skrzyżowań (przebudowy/rozbudowy) i organizacji ruchu z modernizacją nawierzchni. Dla wprowadzenia możliwości udzielania priorytetu dla autobusów na skrzyżowaniach z sygnalizacją świetlną zakłada się wyposażenie w sprzęt, do komunikacji (…), pojazdy oraz skrzyżowania. Zakłada się doposażenie w urządzenia 90 autobusów oraz na minimum 15 skrzyżowań (maksymalnie 28 skrzyżowań). Dzięki pełnej informacji o lokalizacji pojazdu przed skrzyżowaniem oraz odchyłce od rozkładu jazdy, sterownik będzie podejmował decyzję o włączeniu bądź wydłużeniu światła zielonego dla grup sygnalizacyjnych obsługujących potok pojazdów wraz z autobusem. Dopuszcza się zastosowanie innej technologii, nazywanej dalej technologią alternatywną do (…), jeżeli z jej wykorzystaniem zostanie spełniona funkcjonalność.

2.Dla poprawy bezpieczeństwa na wybranych skrzyżowaniach zostaną zainstalowane kamery (...) w ramach rozwoju Systemu monitoringu wizyjnego miasta. Należy tak rozmieścić kamery (...) aby możliwy był monitoring wszystkich wlotów skrzyżowań oraz ich tarczy.

3.Wnioskodawca posiada oprogramowanie do modelowania i symulacji ruchu programy (…) i (…). W ramach inwestycji zostanie dokonany zakup aktualizacji i upgrade tych programów do wersji aktualnych oraz zakup dodatkowej licencji programu (…). Programy te zostaną zainstalowane w Centrum Systemu A. Ponadto wykonawca wyposaży Centrum Systemu A w oprogramowanie do projektowania i optymalizacji bazowych programów sygnalizacji świetlnej, które będzie przez niego stosowane do projektowania programów sygnalizacji w projekcie Systemu A. Zadaniem wykonawcy będzie również opracowanie mikrosymulacyjnych modeli ruchu w programie (…) dla wszystkich ciągów ulicznych na których będzie projektowana koordynacja sygnalizacji świetlnej oraz izolowane układy skrzyżowań w przypadkach, gdy nie będą one w ciągu koordynowanym. Opracowane modele mikrosymulacyjne powinny w pełni odzwierciedlać warunki pracy sterowników z uwzględnieniem stosowanych algorytmów sterowania ruchem i przydzielania priorytetów dla transportu zbiorowego. Jeżeli do zasymulowania warunków pracy Systemu A programy (…) będą musiały być skomunikowane z dodatkowym programem (lub programami), które będą symulować pracę sterowników sygnalizacji zadaniem wykonawcy będzie również ewentualny zakup, instalacja i przekazanie licencji na to oprogramowanie w liczbie umożliwiającej wykonywanie niezależnych mikrosymulacji ruchu na dwóch licencjach programu (…). Wykonawca może również wykonać mikrosymulacyjne modele ruchu w innym oprogramowaniu równorzędnym dla programu (…). W takim przypadku mikrosymulacyjne modele ruchu opracowane w innym programie będą uzupełniającym materiałem dla modeli opracowanych w programie (…). Wykonawca również zakupi i przekaże dwie licencje zastosowanego oprogramowania. Przygotowane mikrosymulacyjne modele w programie (…)i ewentualne dodatkowe modele w innym oprogramowaniu powinny umożliwiać obsłudze Systemu A testowanie różnych strategii sterowania ruchem, oceny tych strategii między innymi w zakresie warunków ruchu, skuteczności priorytetów dla transportu zbiorowego i ich skutków dla pozostałych uczestników ruchu, długości kolejek, czasów podróży w transporcie indywidualnym i zbiorowym

4.W ramach projektu uruchomiony zostanie system zbierania danych o ruchu drogowym i transportu zbiorowego oraz analiz ruchu. System powinien umożliwiać również wizualizację bieżących warunków w tym długości kolejek na wlotach skrzyżowań oraz czasów przejazdów pomiędzy skrzyżowaniami i średnich prędkości dla samochodów i autobusów transportu zbiorowego w obszarze. Dane o czasach przejazdu i średnich prędkościach powinny być wartościami modelowanymi przez system z uwzględnieniem przepustowości skrzyżowań, aktywnych LOP (Lokalne Ograniczenia Przepustowości) powstałych np. na skutek zakłóceń ruchu powodowanych przez zdarzenia drogowe, remonty itp. Do kalibracji modelu obliczania czasów przejazdu i średnich prędkości powinny być wykorzystywane dane pozyskiwane z systemu sondowania pojazdów (np. (...)). Dane te powinny być również pozyskiwane dla bieżącego funkcjonowania modelu ruchu i bieżącej weryfikacji uzyskiwanych wyników. System powinien umożliwiać wykonywanie prognoz ruchu w horyzoncie 30 min.

5.Wybudowane zostaną brakujące odcinki sieci światłowodowej niezbędnej do zapewnienia łączności pomiędzy Centrum Systemu A, sterownikami, kamerami i urządzeniami terenowymi (…) (lub alternatywnej technologii). Do stworzenia systemu łączności należy wykonać uzupełniające odcinki sieci światłowodowej oraz wyposażyć urządzenia terenowe w moduły komunikacyjne oraz zapewnić je również po stronie centrum. W zakresie brakujących odcinków sieci światłowodowej do skomunikowania skrzyżowań od nr 1 do 25 (na skrzyżowaniach nr 26-28 dopuszcza się łączność z wykorzystaniem sieci (...)). Zakres rozbudowy sieci światłowodowej powiązany będzie z zakresem włączania ciągów skrzyżowań do Systemu A. Te same ciągi skrzyżowań, które zostaną wybrane do włączenia do Systemu A będą wybrane w zakresie budowy łączności.

6.Instalacje urządzeń centralnych, w tym serwery zostaną zainstalowane wistniejącej serwerowni Uniwersytetu (…). Na serwerze zostaną wykonane aplikacje centralne tj. system sterowania ruchem system priorytetów dla transportu zbiorowego z obsługą komunikacji (…) lub alternatywnej technologii), system zbierania danych o ruchu drogowym i transportu zbiorowego oraz analiz ruchu oraz należy wykonać rozbudowę serwera dla obecnie funkcjonującego Systemu monitoringu wizyjnego miasta (...).

7.Centralnym elementem systemu będzie aplikacja integrująca wszystkie podsystemy inwestycji. Planuje się wdrożenie następujących podsystemów:

System sterowania ruchem drogowym,

System udzielania priorytetu dla transportu zbiorowego,

System zbierania danych o ruchu drogowym i transportu zbiorowego oraz analiz ruchu,

Portal Internetowy A,

System łączności, wymiany danych pomiędzy podsystemami.

Wszystkie wymienione podsystemy mają tworzyć spójną strukturę systemu  A (…). Każdy z podsystemów będzie mógł w razie potrzeby i przy odpowiednich warunkach funkcjonować indywidualnie. Podsystemy będą zintegrowane, niemniej dopuszcza się by system zbierania i analiz danych był systemem zewnętrznym w stosunku do systemu sterowania ruchem. Powinna być zapewniona wymiana danych pomiędzy obydwoma systemami.

Ponadto wykonawca dokona rozbudowy istniejącego Systemu monitoringu wizyjnego miasta (...) o nowe kamery (...) i serwerownię. Dostęp do danych z Systemu monitoringu wizyjnego miasta (...) będzie odbywał się za pośrednictwem Systemu używanego przez Departament (…).

Platforma Centralna musi być zaprojektowana i zrealizowana w myśl architektury hierarchicznej. Na poziomie centralnym będą realizowane zadania w zakresie zarządzania systemem natomiast na poziomie lokalnym (niższym) system będzie w stanie reagować na polecenia wydawane z poziomu nadrzędnego. System musi być zrealizowany, jako system otwarty oraz umożliwiać dołączanie kolejnych podsystemów i urządzeń do całego systemu. Powyższe wymaganie wymusza zastosowanie powszechnie stosowanych rozwiązań w dziedzinie komunikacji oraz protokołów transmisji danych i wymiany informacji. Centralny Systemu  A zostanie zbudowany jako centrum usług, w oparciu o dostarczony serwer. Przy założeniu, że operatorami, (osobami mającymi dostęp do funkcji operacyjnych systemu), będą pracownicy Urzędu Miasta oraz firma konserwująca urządzenia sterowania, nie planuje się uruchomienia specjalnego centrum obsługiwanego 24h na dobę przez specjalnie zatrudnionych operatorów.

8.Sala operatorska Systemu A będzie znajdować się w budynku Urzędu Miasta przy ul. (…). Prowadzona inwestycja w tym zakresie polegać będzie na nabyciu komputerów, monitorów, videowall i ich instalacji.

9.Wszystkie skrzyżowania i przejścia dla pieszych wyposażone w sygnalizację świetlną zostaną zmodernizowane i dostosowane do obecnie obowiązujących przepisów. Minimalnie wymaga się instalacji systemu detekcji na każdym ze skrzyżowań (zgodnego z systemem dostarczanym przez Wykonawcę) zapewniającego ich pełną pracę adaptacyjną na poziomie lokalnym (praca acykliczna z akomodacją).

Dodatkowo na każdym ze skrzyżowań planuje się jako minimalny zakres prac - remont konstrukcji wsporczych i masztów sygnalizacyjnych (oczyszczenie z ognisk rdzy - jeżeli występują wraz z malowaniem).

Do celów sterowania ruchem zostaną użyte detektory indukcyjne w jezdni. Dodatkowo, o ile zastosowany system sterowania będzie tego wymagał, możliwe będzie użycie uzupełniająco wideodetektorów. Ponadto system samoczynnie przystosowuje pracę wszystkich elementów wykonawczych do panujących warunków ruchu.

Przedmiotowa modernizacja obejmuje również: system detekcji pojazdów, system detekcji pieszych i rowerzystów, system sygnalizacji akustycznej dla pieszych.

10.Szkolenia personelu Wnioskodawcy. Wykonawca sytemu przeszkoli łącznie podczas szkoleń min. 10 osób wytypowanych przez Miasto w zakresie obsługi Systemu pn. „(…)” (z zastrzeżeniem, że te same osoby wytypowane przez Miasto mogą brać udział w kilku szkoleniach organizowanych w różnych terminach). Plan szkoleń wymagany przez Miasto z uszczegółowieniem liczby osób biorących w nich udział zamieszczono w dalszej części. Szkolenia będą prowadzone w języku polskim. Materiały szkoleniowe muszą być opracowane w języku polskim (każde odstępstwo od tego zapisu musi być uzgodnione z Miastem. Szkolenia będą obejmować wiedzę teoretyczną jak i praktyczną. Wszystkie szkolenia muszą być zrealizowane przed dniem zgłoszenia gotowości do odbioru końcowego Systemu. W szkoleniu musi uczestniczyć nie mniej niż 2 osoby i nie więcej niż 10 osób (liczby dotyczą osób szkolących się bez uwzględniania osób prowadzących szkolenie). Ponadto Wykonawca przeprowadzi dodatkowe 5-dniowe szkolenie z używania specjalistycznego oprogramowania do symulacji ruchu i projektowania sygnalizacji świetlnych, które zostaną dostarczone i zainstalowane przez wykonawcę. Ponadto szkolenie powinno obejmować sporządzanie analiz ruchu, prognoz ruchu, dobierania kryteriów i optymalizacji programów sterowania ruchem na skrzyżowaniach objętych System A.

Poprawa warunków drogowych może być pośrednim skutkiem funkcjonowania systemu  A natomiast nie musi nim być. System będzie stosowany bowiem przede wszystkim do tego aby usprawnić ruch komunikacji miejskiej. W niektórych sytuacjach będzie on mógł wręcz utrudniać komunikację innymi środkami transportu, nadając priorytet komunikacji miejskiej. Co za tym idzie nie można uznać wdrożenia systemu  A za element realizacji inżynierii transportowej, ponieważ system nie służy do poprawy ogólnej sytuacji na drogach, a jedynie do uprzywilejowania określonej formy transportu realizowanej przez jeden podmiot jakim jest Miasto. Oczywiście implementacja systemu będzie miała wpływ na transport drogowy, lecz można uznać iż zadanie to będzie realizowane jedynie pośrednio, głównym celem jest bowiem osiągnięcie usprawnienia komunikacji miejskiej poprzez ułatwienie podróży pasażerom korzystającym z transportu publicznego. Podkreślenia wymaga, że w ramach działania  A nadanie priorytetu dla komunikacji miejskiej odbywa się poprzez zbieranie danych, ich analizowanie i przetwarzanie w celu określenia w czasie rzeczywistym sytuacji na drodze i dobranie do niej adekwatnych środków, by tę sytuację kontrolować. Dzięki wielu dostępnym źródłom informacji system posiada dane o natężeniu i charakterze ruchu drogowego. Może określić takie parametry, jak liczba przejeżdżających przez dany odcinek drogi pojazdów w określonym czasie, kierunek poruszania się pojazdów czy czas ich przebywania w danym odcinku. Jak zostało uprzednio opisane w treści przedmiotowego wniosku dla osiągnięcia pełnej funkcjonalności systemu konieczne jest podjęcie prac zarówno w zakresie m.in. przebudowy skrzyżowań, rozbudowy istniejącego systemu monitoringu wizyjnego miasta, systemu zbierania danych o ruchu drogowym i transportu zbiorowego oraz analizy ruchu, systemu sterowania ruchem drogowym, systemu udzielania priorytetu dla transportu zbiorowego.

Podkreślenia wymaga, że inwestycja poprzez swój złożony charakter stanowi całość, a tym samym w ocenie Wnioskodawcy pomimo pośredniej realizacji zadań własnych Miasto będzie posiadać prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego z planowanej inwestycji.

Pogląd ten znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych przykładowo wskazać należy, że NSA w wyroku z dnia z 22 września 2021 r., sygn. akt I FSK 2222/18 stwierdził, iż „[...] Tego rodzaju wydatki mogą wprawdzie pośrednio realizować zadanie własne polegające na organizacji ruchu drogowego, jednakże ich celem bezpośrednim jest wykonanie zadania, o którym stanowi art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym, tj. na organizowaniu i prowadzeniu lokalnego transportu zbiorowego, które to zadanie Miasta realizuje w warunkach art. 15 ust. 6 ustawy VAT, to jest na podstawie umów zawieranych z korzystającymi z komunikacji miejskiej pasażerami”.

Wnioskodawca z tytułu usług organizacji transportu publicznego osiąga tylko przychód opodatkowany podatkiem VAT.

Pytanie

Czy Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od nabycia towarów i usług związanych z realizacją opisanej we wniosku Inwestycji?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy, w świetle okoliczności opisanych we wniosku, Miasto będzie miało prawo do odliczenie pełnej kwoty podatku naliczonego związanego z planowaną inwestycją.

Uzasadniając powyższe stanowisko na wstępnie należy zaznaczyć, iż zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Natomiast w zgodzie z art. 86 ust. 2a ustawy o VAT w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 ustawy o VAT, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej (dalej jako: „pre-współczynnik”).

Wspomniane cele prowadzonej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i ust. 3 ustawy o VAT.

Artykuł 15 ust. 2 ustawy o VAT stanowi, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Działalność producenta, handlowca lub usługodawcy powinna być określana w stosunku do poszczególnej odpłatnej dostawy towarów, czy też konkretnego odpłatnego świadczenia usług na terenie kraju, będących przedmiotem opodatkowania. Przez pojęcie producenta w takim razie należy rozumieć podmiot, który w zorganizowany sposób dokonuje produkcji towarów w celu ich dalszego zbycia. Handlowiec dokonuje w sposób zorganizowany zakupu towarów w celu ich odsprzedaży. Podobnie jak usługodawca, który świadczy usługi w celach zarobkowych. Działalność podatników podatku VAT musi polegać na działalności podejmowanej w szczególności w sposób ciągły w celach zarobkowych, w ramach prowadzonego przez nich profesjonalnego obrotu gospodarczego. Jednocześnie bez znaczenia dla bycia podatnikiem VAT jest efekt prowadzonej działalności, w szczególności czy jest to działalność dochodowa, czy też przynosząca straty.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy o VAT podatnikiem nie są organy władzy oraz urzędy obsługujące te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały powołane, nie dotyczy to co do zasady sytuacji, kiedy czynności wykonywane przez taki organ są dokonywane na podstawie umowy cywilnoprawnej.

W odniesieniu do powyższych przepisów należy zauważyć, iż skorzystanie przez pasażerów z usług transportu następuje na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej, zgodnie z którą świadczący usługę jest zobowiązany do przewozu pasażerów w określone miejsce, zgodnie z ustaloną trasą, a pasażerowie są zobowiązani do uiszczenia opłaty. Ponadto Kodeks cywilny wprost wymienia umowę przewozu jako jeden z rodzajów umów nazwanych. Należy zatem uznać, że działalność Miasta z dziedziny organizacji transportu zbiorowego jest wykonywana na podstawie umowy cywilnoprawnej w rozumieniu art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.

W Mieście (…) przyjęto rozwiązanie zgodnie, z którym:

wpływy z biletów są dochodem Miasta,

Miasto zleca Spółce na podstawie umowy świadczenie usług transportu zbiorowego,

Spółka wystawia faktury i otrzymuje wynagrodzenie za wykonane usługi dotyczące transportu zbiorowego.

Co istotne Spółka zobowiązuje się wykonywać usługi przewozowe zgodnie z wyznaczonymi liniami komunikacyjnymi i rozkładem jazdy, przy zachowaniu obowiązujących przepisów prawa. Biorąc pod uwagę powyższe można stwierdzić, iż Miasto prowadzi w tym zakresie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT i niewyłączoną z tego zakresu na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.

Planowana inwestycja spowoduje zmiany w ruchu drogowym nie tylko w zakresie komunikacji zbiorowej, lecz także w zakresie komunikacji indywidualnej jednakże w ocenie wnioskodawcy kluczowym aspektem w kontekście odliczenia podatku naliczonego z planowanej inwestycji jest cel w jakim te wydatki są ponoszone. W ramach systemu  A wprawdzie pośrednio będą realizowane zadania własne polegające na organizacji ruchu drogowego, jednakże ich celem bezpośrednim jest wykonanie zadania, o którym stanowi art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym, tj. organizacja i prowadzenie lokalnego transportu zbiorowego, które to zadanie Miasto realizuje w warunkach art. 15 ust. 6 ustawy VAT, to jest na podstawie umów zawieranych z korzystającymi z komunikacji miejskiej pasażerami.

Przyjęcie odmiennego stanowiska nie znajduje odzwierciedlenia w obowiązujących przepisach prawa. Obowiązki dotyczące dróg gminnych, należy rozpatrywać w kontekście katalogu obowiązków zarządcy drogi z art. 20 ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, który jest katalogiem otwartym lecz wskazuje istotne wskazówki interpretacyjne w zakresie obowiązków zarządcy drogi. Katalog ten obejmuje następujące obowiązki:

1.opracowywanie projektów planów rozwoju sieci drogowej oraz bieżące informowanie o tych planach organów właściwych do sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego;

2.opracowywanie projektów planów finansowania budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg oraz drogowych obiektów inżynierskich;

3.pełnienie funkcji inwestora;

4.utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą, z wyjątkiem części pasa drogowego, o których mowa w art. 20f pkt 2;

5.realizację zadań w zakresie inżynierii ruchu;

6.przygotowanie infrastruktury drogowej dla potrzeb obronnych oraz wykonywanie innych zadań na rzecz obronności kraju;

7.koordynację robót w pasie drogowym;

8.wydawanie zezwoleń na zajęcie pasa drogowego i zjazdy z dróg oraz pobieranie opłat i kar pieniężnych;

9.prowadzenie ewidencji dróg, obiektów mostowych, tuneli, przepustów i promów oraz udostępnianie ich na żądanie uprawnionym organom;

9a. sporządzanie informacji o drogach publicznych oraz przekazywanie ich Generalnemu Dyrektorowi Dróg Krajowych i Autostrad;

10.przeprowadzanie okresowych kontroli stanu dróg i drogowych obiektów inżynierskich oraz przepraw promowych, ze szczególnym uwzględnieniem ich wpływu na stan bezpieczeństwa ruchu drogowego, w tym weryfikację cech i wskazanie usterek, które wymagają prac konserwacyjnych lub naprawczych ze względu na bezpieczeństwo ruchu drogowego;

10a. badanie wpływu robót drogowych na bezpieczeństwo ruchu drogowego;

11.wykonywanie robót interwencyjnych, robót utrzymaniowych i zabezpieczających;

12.przeciwdziałanie niszczeniu dróg przez ich użytkowników;

13.przeciwdziałanie niekorzystnym przeobrażeniom środowiska mogącym powstać lub powstającym w następstwie budowy lub utrzymania dróg;

14.wprowadzanie ograniczeń lub zamykanie dróg i drogowych obiektów inżynierskich dla ruchu oraz wyznaczanie objazdów drogami różnej kategorii, gdy występuje bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa osób lub mienia;

15.dokonywanie okresowych pomiarów ruchu drogowego;

16.utrzymywanie zieleni przydrożnej, w tym sadzenie i usuwanie drzew oraz krzewów;

17.nabywanie nieruchomości pod pasy drogowe dróg publicznych i gospodarowanie nimi w ramach posiadanego prawa do tych nieruchomości;

18.nabywanie nieruchomości innych niż wymienione w pkt 17 na potrzeby zarządzania drogami i gospodarowanie nimi w ramach posiadanego do nich prawa;

19.zarządzanie i utrzymywanie kanałów technologicznych i pobieranie opłat, o których mowa w art. 39 ust. 7;

20.zarządzanie bezpieczeństwem dróg w transeuropejskiej sieci drogowej.

W ramach przedstawionego wyżej katalogu należy wskazać zadanie zarządcy drogi jakim jest realizacja zadań w zakresie inżynierii ruchu. Słownik języka polskiego PWN definiuje inżynierię ruchu „jako dziedzinę inżynierii zajmującą się badaniami ruchu drogowego, kolejowego, lotniczego i statków wodnych oraz zastosowaniem wiedzy o ruchu w projektowaniu organizacji ruchu i sterowaniu ruchem; jej celem jest zapewnienie bezpiecznego, sprawnego i ekonomicznego przemieszczania osób i towarów, i jednocześnie ograniczenie ujemnego wpływu transportu na środowisko”.

Poprzez uprawnienia w zakresie inżynierii ruchu, należy rozumieć organizację i sterowanie ruchem, a zatem pojęcie inżynierii ruchu oznacza sytuacje w której, zarządca drogi swymi działaniami ma na celu ogólną poprawę warunków ruchu i bezpieczeństwa transportu, na określonej drodze (postanowienie NSA z 1 marca 2022 r., sygn. akt II GW 120/21).

Poprawa warunków drogowych może być pośrednim skutkiem funkcjonowania systemu  A natomiast nie musi nim być. System będzie stosowany bowiem przede wszystkim do tego aby usprawnić ruch komunikacji miejskiej. W niektórych sytuacjach będzie on mógł wręcz utrudniać komunikację innymi środkami transportu, nadając priorytet komunikacji miejskiej. Co za tym idzie nie można uznać wdrożenia systemu  A za element realizacji inżynierii transportowej, ponieważ system nie służy do poprawy ogólnej sytuacji na drogach, a jedynie do uprzywilejowania określonej formy transportu realizowanej przez jeden podmiot jakim jest Miasto. Oczywiście implementacja systemu będzie miała wpływ na transport drogowy, lecz można uznać, iż zadanie to będzie realizowane jedynie pośrednio, głównym celem jest bowiem osiągnięcie usprawnienia komunikacji miejskiej poprzez ułatwienie podróży pasażerom korzystającym z transportu publicznego. Podkreślenia wymaga, że w ramach działania  A nadanie priorytetu dla komunikacji miejskiej odbywa się poprzez zbieranie danych, ich analizowanie i przetwarzanie w celu określenia w czasie rzeczywistym sytuacji na drodze i dobranie do niej adekwatnych środków, by tę sytuację kontrolować. Dzięki wielu dostępnym źródłom informacji system posiada dane o natężeniu i charakterze ruchu drogowego. Może określić takie parametry, jak liczba przejeżdżających przez dany odcinek drogi pojazdów w określonym czasie, kierunek poruszania się pojazdów czy czas ich przebywania w danym odcinku. Jak zostało opisane w treści niniejszego wniosku dla osiągnięcia pełnej funkcjonalności systemu konieczne jest podjęcie prac zarówno w zakresie m.in. przebudowy skrzyżowań, rozbudowy istniejącego systemu monitoringu wizyjnego miasta, systemu zbierania danych o ruchu drogowym i transportu zbiorowego oraz analizy ruchu, systemu sterowania ruchem drogowym, systemu udzielania priorytetu dla transportu zbiorowego.

Zatem podkreślenia wymaga, że inwestycja poprzez swój złożony charakter stanowi całość, a tym samym w ocenie Wnioskodawcy pomimo pośredniej realizacji zadań własnych Miasto będzie posiadać prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego z planowanej inwestycji. Pogląd ten znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych przykładowo wskazać należy, że NSA w wyroku z dnia z 22 września 2021 r., sygn. akt I FSK 2222/18 stwierdził, iż „[...] Tego rodzaju wydatki mogą wprawdzie pośrednio realizować zadanie własne polegające na organizacji ruchu drogowego, jednakże ich celem bezpośrednim jest wykonanie zadania, o którym stanowi art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym, tj. na organizowaniu i prowadzeniu lokalnego transportu zbiorowego, które to zadanie Miasto realizuje w warunkach art. 15 ust. 6 ustawy VAT, to jest na podstawie umów zawieranych z korzystającymi z komunikacji miejskiej pasażerami”.

Dane zbierane i analizowane przez system będą służyć optymalizacji transportu publicznego, a także spowodują, iż stanie się on bardziej konkurencyjny względem innych form transportu, co może się przekładać na zwiększenie przychów z tytułu sprzedaży biletów, dodatkowo implementacja systemu może zmniejszyć koszty ponoszone organizacji lokalnej komunikacji publicznej poprzez zwiększenie płynności ruchu autobusów, a także poprawę warunków bezpieczeństwa. Szeroka analiza danych z zakresu ruchu drogowego jest niezbędna, do tego aby Wnioskodawca mógł w sposób skuteczny, rozpoznawać potrzeby transportowe mieszkańców i świadczyć im odpowiednie usługi. System służący do kierowania ruchem ma wspierać komunikację miejską poprzez rozładowywanie korków i zatorów drogowych, które mogłyby powodować opóźnienia na określonych liniach i przekładać się na niską jakość usług transportowych. Inwestycja poprzez swój kompleksowy charakter pozwoli na wdrożenie takiego transportu zbiorowego, który stanowiłby alternatywę dla podróży samochodami osobowymi - poprzez zapewnienie wysokiej jakości usług i uprzywilejowanie pojazdów transportu zbiorowego w ruchu drogowym.

Konkludując, inwestycja w system  A będzie miała na celu realizację zadania, polegającego na organizowaniu i prowadzeniu lokalnego transportu zbiorowego, które to zadanie Miasto realizuje w warunkach art. 15 ust. 6 ustawy VAT, na podstawie umów zawieranych z korzystającymi z komunikacji miejskiej pasażerami, natomiast wszystkie inne skutki czynności, które mogą się pojawić w zakresie działania dróg gminnych będą skutkami o charakterze pośrednim, które nie są bezpośrednim celem samej inwestycji. W związku z powyższym Wnioskodawca będzie miał prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”. W myśl tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114,  art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Wyrażoną w cytowanym powyżej art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte m. in. w art. 86 ust. 2a ustawy.

Art. 86 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług wskazuje, że:

W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2b tej ustawy:

Sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

1)zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz

2)obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Zgodnie z art. 86 ust. 2c ustawy:

Przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:

1)średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;

2)średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;

3)roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;

4)średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

W myśl art. 86 ust. 2d ww. ustawy:

W celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy.

Na mocy art. 86 ust. 2e ustawy:

Podatnik rozpoczynający w danym roku podatkowym wykonywanie działalności gospodarczej i działalności innej niż działalność gospodarcza, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje dane wyliczone szacunkowo, według prognozy uzgodnionej z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu.

Zgodnie z art. 86 ust. 2f ustawy:

Przepis ust. 2e stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć dane za poprzedni rok podatkowy byłyby niereprezentatywne.

Na podstawie art. 86 ust. 2g ustawy:

Proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a i 10 stosuje się odpowiednio.

Stosownie do art. 86 ust. 2h ustawy:

W przypadku, gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji.

Jak stanowi art. 86 ust. 22 ustawy:

Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.

Na podstawie powyższej delegacji, zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 999).

Zgodnie z § 1 rozporządzenia:

Rozporządzenie:

1)określa w przypadku niektórych podatników sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć, zwany dalej „sposobem określenia proporcji”,

2)wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem sposobu określenia proporcji.

W rozporządzeniu zostali wskazani podatnicy, do których przepisy w nim zawarte się odnoszą. Są to m.in. jednostki samorządu terytorialnego.

Zauważyć należy, że powołany art. 86 ust. 2a ustawy wprost określa, co stanowi kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż ta działalność. Zgodnie z tą normą, w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (z wyjątkiem wykorzystania na cele osobiste, do których może mieć zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy), w sytuacji gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej.

Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i 3 ustawy. W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej u podatnika mogą wystąpić działania czy sytuacje, które nie generują opodatkowania podatkiem od towarów i usług. „Towarzyszą” one działalności gospodarczej i nie stanowią obok niej odrębnego przedmiotu działalności podatnika. Nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jednakże ich występowanie nie oznacza, że u podatnika występują czynności wykonywane poza działalnością gospodarczą. Za czynności zrównane z czynnościami wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej uznaje się także nieodpłatną dostawę towarów lub nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste w przypadkach, o których mowa w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy. Uzasadnia to fakt, że chociaż czynności te z definicji nie mają związku z działalnością gospodarczą, w sytuacjach określonych w tych przepisach następuje obowiązek naliczenia podatku. Natomiast przez cele inne rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 ustawy (przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatną działalność statutową).

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że w świetle art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Z przedstawionych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie takich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Należy wskazać, że w świetle art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Art. 6 ust. 1 ustawy:

Do zakresu działania gminy należą wszelkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Art. 7 ust. 1 pkt 2 i pkt 4 ww. ustawy stanowi, że:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy:

2)gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego;

4)lokalnego transportu zbiorowego.

Należy także przytoczyć przepis art. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1693 ze zm.), zgodnie z którym:

Drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie niniejszej ustawy do jednej z kategorii dróg, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ww. ustawy o drogach publicznych:

Drogi publiczne ze względu na funkcje w sieci drogowej dzielą się na następujące kategorie:

1) drogi krajowe;

2) drogi wojewódzkie;

3) drogi powiatowe;

4) drogi gminne.

Według art. 2a ust. 2 ww. ustawy:

Drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowią własność właściwego samorządu województwa, powiatu lub gminy.

Jak wynika z art. 19 ust. 2 ww. ustawy o drogach publicznych:

Zarządcami dróg, z zastrzeżeniem ust. 3, 5, 5a i 8, są dla dróg:

1) krajowych - Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad;

2) wojewódzkich - zarząd województwa;

3) powiatowych - zarząd powiatu;

4) gminnych - wójt (burmistrz, prezydent miasta)

Zgodnie z art. 20 pkt 3 i pkt 11 ww. ustawy o drogach publicznych:

Do zarządcy drogi należy w szczególności:

3)pełnienie funkcji inwestora;

11)wykonywanie robót interwencyjnych, robót utrzymaniowych i zabezpieczających.

Z powyższych przepisów wynika, że działania zarządców dróg mieszczą się w zakresie czynności o charakterze publicznoprawnym i wynikają z wykonywania przez te jednostki władztwa publicznoprawnego.

W tym miejscu należy podkreślić, że z uwagi na swą specyfikę, jednostki samorządu terytorialnego nie są podmiotami zrównanymi z komercyjnymi przedsiębiorcami. Powyższe wynika chociażby z racji uprzywilejowania tych jednostek przez treść art. 15 ust. 6 ustawy i nieuznawania ich za podatnika w określonych okolicznościach, tj. w przypadku działania w charakterze organu władzy publicznej, którego przymiotu komercyjny przedsiębiorca nie posiada i którego działalność, co do zasady, jest opodatkowana w całości. Z tego też względu, rozpatrując w zakresie podatku VAT kwestie uprawnień i obowiązków podmiotów takich, jak jednostki samorządu terytorialnego, należy mieć na względzie okoliczność, że podmioty te – co do zasady – w odniesieniu do większości swych zadań występują jako organ władzy publicznej i nie są uznawane za podatników stosownie do ww. art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług.

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją inwestycji.

Należy wskazać, że obowiązkiem podatnika w pierwszej kolejności jest przypisanie konkretnych wydatków do określonych rodzajów działalności (opodatkowanej, zwolnionej od podatku i niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT), z którym wydatki te są związane. Podatnik ma zatem obowiązek odrębnego określenia z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania bezpośredniej alokacji.

Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej. Brak jest natomiast takiego prawa w stosunku do podatku naliczonego związanego z zakupem towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności niepodlegających temu podatkowi oraz zwolnionych z opodatkowania.

W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do działalności gospodarczej, jak również do celów innych niż działalność gospodarczej, gdy brak jest możliwości przypisania tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej, należy w odniesieniu do tych wydatków zastosować proporcję, w której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy.

Wskazali Państwo, że do Państwa zadań własnych, na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 2 oraz pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym, należą sprawy w zakresie gminnych dróg, ulic, mostów, placów, organizacji ruchu drogowego oraz lokalnego transportu zbiorowego. Zawarli Państwo ze Spółką umowę o świadczenie usług przewozowych w ramach publicznego transportu zbiorowego, na podstawie której Państwo zlecili a Spółka przyjęła do wykonania świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego (Umowa Wykonawcza lub Umowa). Przedmiotem Umowy wykonawczej jest szczegółowe określenie warunków organizacyjnych, proceduralnych, finansowych oraz prawnych wykonywania przez Spółkę usługi użyteczności publicznej z zakresu publicznego transportu zbiorowego. Celem wykonania umowy zlecają Państwo Spółce świadczenie Usług Przewozu na liniach komunikacyjnych, które wchodzą - lub w okresie obowiązywania Umowy wejdą - w skład sieci komunikacyjnej organizowanej przez Państwa, obejmującej obszar Miasta (…) oraz Gminy (…), a Spółka zobowiązuje się wykonywać te Usługi Przewozu na warunkach określonych w Umowie Wykonawczej i w Załącznikach do niej, zgodnie z obowiązującym prawem krajowym i wspólnotowym. Wraz ze świadczeniem Usług Przewozu Spółka będzie wykonywać czynności związane ze świadczeniem Usług Przewozu, takie jak: emisja, dystrybucja i sprzedaż biletów, kontrola biletów oraz zamieszczanie informacji pasażerskiej i innych informacji dotyczących publicznego transportu zbiorowego, na warunkach określonych w treści umowy wykonawczej. Przychody ze sprzedaży biletów stanowią Państwa przychód. Zasady ustalenia cen i opłat za usługi przewozowe oraz zwolnienia z przedmiotowych opłat zostały ustalone uchwałą Rady Miasta (…) z dnia (…)2018 r. w sprawie ustalenia cen i opłat za usługi przewozowe, uprawnień do przejazdów ulgowych oraz przepisów taryfowych w komunikacji miejskiej świadczone przez Spółkę. Świadczenie usługi transportu zbiorowego odbywa się zawsze na podstawie umowy cywilnoprawnej zawieranej z pasażerem.

Celem prawidłowej realizacji zadań związanych z organizacją lokalnego transportu zbiorowego, postanowili Państwo o zakupie i wdrożeniu centralnego systemu (...) („system  A”, „ A” lub inwestycja). Przedmiotem planowanej inwestycji jest zaprojektowanie, dostarczenie oraz instalacja i uruchomienie (...), wraz z wybranymi elementami infrastruktury, w tym przebudowami wybranych skrzyżowań drogowych oraz przystanków komunikacji autobusowej, pn. „(…)”. Przedmiotowy System  A ma stanowić zintegrowane i elastyczne narzędzie do realizacji założeń strategii transportowej w mieście. System zarządzania będzie wspomagał działania w zakresie: zwiększenia atrakcyjności transportu publicznego, poprawy warunków ruchu, optymalnego wykorzystania istniejącej infrastruktury transportowej, poprawy skuteczności informowania o awariach infrastruktury, poprawy bezpieczeństwa uczestników ruchu, zmniejszaniu negatywnego oddziaływania ruchu na środowisko, dostarczania danych w zakresie ruchu indywidualnego i transportu zbiorowego, rozbudowy wizyjnego monitoringu miejskiego (...), w celu zwiększenia bezpieczeństwa podróży. Z opisu sprawy wynika także, że priorytet dla pojazdów transportu publicznego polegać będzie na nadawaniu sygnału zielonego przez odpowiednie grupy sygnałowe, zbliżającym się do skrzyżowania i opóźnionym względem aktualnego rozkładu jazdy autobusom. Celem rozwiązania jest minimalizacja czasu oczekiwania autobusów na przejazd przez skrzyżowania z sygnalizacją świetlną, a w efekcie poprawa punktualności tego środka transportu. Priorytet dla komunikacji miejskiej powinien być wdrożony na wszystkich skrzyżowaniach objętych Systemem  A.

Odnosząc się do zagadnienia dotyczącego wydatków na budowę systemu  A wraz z przebudową niezbędnej infrastruktury, wskazać należy, że zgodnie z cytowanym wcześniej art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym, w szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego. W wyniku realizacji projektu zostaną zmodernizowane, wybudowane, zainstalowane i uruchomione elementy infrastruktury technicznej  A, m.in.: w ramach instalowanego systemu sterowania ruchem drogowym planuje się usprawnienie zarządzania infrastrukturą oraz zapewnianie sterowania korytarzowego (np. poprzez wprowadzenie koordynacji) z priorytetami dla autobusów poprzez objęcie Systemem  A minimum 15 skrzyżowań z sygnalizacją świetlną (wersja podstawowa, wersja opcjonalna do 28 skrzyżowań); dla poprawy bezpieczeństwa na wybranych skrzyżowaniach zostaną zainstalowane kamery (...) w ramach rozwoju Systemu monitoringu wizyjnego miasta; wszystkie skrzyżowania i przejścia dla pieszych wyposażone w sygnalizację świetlną zostaną zmodernizowane i dostosowane do obecnie obowiązujących przepisów.

Należy zauważyć, że wybudowanie systemu  A wraz z niezbędną infrastrukturą w tym zakresie ma na celu m.in. poprawę warunków ruchu, poprawę bezpieczeństwa uczestników ruchu, zmniejszenie negatywnego oddziaływania ruchu na środowisko. Powyższe działania wpisują się więc również w realizację Państwa ustawowych obowiązków (zadań własnych), polegających na zapewnieniu bezpieczeństwa i prawidłowej organizacji ruchu drogowego.

Potwierdzili to również Państwo wskazując, że inwestycja pośrednio służy realizacji zadań własnych. Realizacja projektu i stworzenie systemu  A wpłynie na zmianę warunków drogowych, która może być odczuwalna przez wszystkich użytkowników drogi, nie tylko przez osoby korzystające z transportu publicznego. We własnym stanowisku wskazali Państwo natomiast, że system będzie stosowany przede wszystkim do tego, aby usprawnić ruch komunikacji miejskiej (dane zbierane i analizowane przez system będą służyć optymalizacji transportu publicznego, a także spowodują, że stanie się on bardziej konkurencyjny względem innych form transportu, co może się przekładać na zwiększenie przychów z tytułu sprzedaży biletów), jednakże implementacja systemu będzie miała pośrednio również wpływ na pozostały transport drogowy. Co więcej, wskazali Państwo również, że dzięki dostępnym źródłom informacji (liczba przejeżdżających przez dany odcinek drogi pojazdów w określonym czasie, kierunek poruszania się pojazdów czy czas ich przebywania w danym odcinku) system posiada dane o natężeniu i charakterze ruchu drogowego. Powyższe informacje mogą być więc wykorzystywane nie tylko w celu zapewnienia priorytetu komunikacji miejskiej, ale także w celu usprawnienia i zapewnienia bezpieczeństwa całego ruchu drogowego. Również m.in. przebudowa skrzyżowań, rozbudowa istniejącego systemu monitoringu wizyjnego miasta, systemu sterowania ruchem drogowym, systemu zbierania danych o ruchu drogowym i transporcie zbiorowym, analiza ruchu, wykonywane w ramach realizacji systemu, wpływać będzie na usprawnienie i bezpieczeństwo ruchu wszystkich użytkowników dróg w mieście, a nie tylko osób korzystających z komunikacji publicznej. Tym samym będzie się wpisywać w zakres realizowanych przez Państwa zadań własnych.

Zauważyć również należy, że przedmiot Państwa działalności stanowi m.in. zapewnienie lokalnego transportu zbiorowego. Wykonywane w tym zakresie czynności, za które pobierana jest opłata (w formie biletów) stanowią niewątpliwie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Do celów związanych z działalnością gospodarczą należy zaliczyć również realizację obowiązków wynikających z ustaw oraz aktów prawa miejscowego (uchwał Rady Miasta (…)), polegających na zapewnieniu bezpłatnych/ulgowych przejazdów pojazdami komunikacji miejskiej na rzecz określonych grup społecznych. Taki obowiązek został nałożony na Państwa przepisami ustaw oraz aktów prawa miejscowego, co nie świadczy o tym, że takie nieodpłatne świadczenie usług przejazdów na rzecz określonych grup społecznych odbywa się poza prowadzoną działalnością gospodarczą. Nieodpłatne przejazdy dla określonych grup społecznych podyktowane wymienionymi uregulowaniami wpisują się w prowadzoną przez Państwa ogólną działalność gospodarczą w zakresie lokalnego transportu zbiorowego.

Jednak, pomimo tego, że planowana inwestycja będzie realizowana z uwagi na chęć usprawnienia organizacji lokalnego transportu zbiorowego, nie można negować, że podjęte czynności będą wpływać na cały układ komunikacyjny Miasta. Oprócz wykorzystania systemu  A w działalności gospodarczej (świadczenie usług transportu zbiorowego), zakup i wdrożenie centralnego systemu (...), zostanie wykorzystane również do realizacji zadań własnych. Nie można tylko opierać się na celach, które wiązały się z podjęciem decyzji o realizacji systemu  A, ale także odnieść się do rzeczywistego wykorzystania towarów i usług nabytych w związku z realizacją inwestycji. A jak wynika z okoliczności sprawy towary i usługi nabywane w związku z zakupem i wdrożeniem centralnego systemu (...), oprócz wykorzystania w prowadzonej przez Państwa działalności gospodarczej (usługi transportu publicznego), będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu – realizacja zadań własnych związanych z drogami i ulicami oraz organizacją ruchu drogowego.

Z powyższych okoliczności wynika więc, że wydatki będące przedmiotem projektu ponoszone będą zarówno w celu realizacji Państwa zadań własnych w zakresie gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, jak i w celu prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie świadczenia usług transportu zbiorowego. Zatem uznać należy, że system  A nie będzie służył wyłącznie czynnościom opodatkowanym.

Mając na uwadze powyższe ustalenia, przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy, należy stwierdzić, że będzie Państwu przysługiwało prawo do częściowego odliczenia kwot podatku naliczonego z faktur dokumentujących ponoszone wydatki w ramach projektu, ponieważ będą Państwo wykorzystywali towary i usługi nabyte w związku z realizacją projektu zarówno do działalności gospodarczej (świadczenie odpłatnych usług publicznej komunikacji zbiorowej oraz nieodpłatnych usług przewozowych dla grup wskazanych w ustawach i uchwałach Rady Miasta (…)), jak również do celów innych niż działalność gospodarcza (czyli do wykonywania zadań własnych Miasta polegających m.in. na poprawie warunków ruchu, poprawie bezpieczeństwa uczestników ruchu, zmniejszeniu negatywnego oddziaływania ruchu na środowisko). Jeżeli będzie możliwe przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju działalności, z którym wydatki te są związane, będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z czynnościami opodatkowanymi, nie będzie natomiast przysługiwało w stosunku do towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności niepodlegających temu podatkowi. W sytuacji, gdy takie wyodrębnienie nie będzie możliwe, będą Państwo zobowiązani do odliczenia podatku naliczonego od przedmiotowych wydatków przy zastosowaniu zasad określonych w art. 86 ust. 2a-2h ustawy oraz w przepisach rozporządzenia.

W konsekwencji, Państwa stanowisko co do prawa do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego od wydatków związanych z budową systemu  A wraz z przebudową niezbędnej infrastruktury uznano za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Odnosząc się do powołanego przez Państwa w przedmiotowym wniosku wyroku sądu, należy wyjaśnić, że powołany wyrok jest rozstrzygnięciem w indywidualnej sprawie, osadzonej w określonym stanie faktycznym i tylko do niego się zawęża. Zatem wskazany we wniosku wyrok sądu nie ma wpływu na podjęte w niniejszej interpretacji rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00