Interpretacja indywidualna z dnia 10 lutego 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.894.2022.2.WL

Możliwość korzystania ze zwolnienia na podstawie art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy w związku ze świadczonymi usługami mediacji cywilnych sądowych i pozasądowych, mających na celu bezstronne wspieranie stron w zawarciu ugody.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 grudnia 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 14 grudnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie możliwości korzystania ze zwolnienia na podstawie art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy w związku ze świadczonymi usługami mediacji cywilnych sądowych i pozasądowych, mających na celu bezstronne wspieranie stron w zawarciu ugody.

Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 7 lutego 2023 r. (data wpływu).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu ... 2022 r. założyła Pani jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą ... w .... Głównym przedmiotem Pani działalności jest prowadzenie mediacji sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych, rodzinnych i gospodarczych. Mediacje w Polskiej Klasyfikacji Działalności są zgrupowane jako „działalność prawnicza” pod numerem 69.10.Z. Mediator według klasyfikacji zawodów i specjalności sklasyfikowany jest w grupie zawodów „Specjaliści ds. Społecznych” pod numerem... Posiada Pani wykształcenie wyższe prawnicze i ukończyła Pani kursy przygotowujące do wykonywania zawodu mediatora. W ramach prowadzonej działalności nie zamierza Pani udzielać porad prawnych w żadnym zakresie, a jedynie bezstronnie wspierać strony sporu w osiągnięciu porozumienia i zawarciu ugody. Przedmiotem działalności gospodarczej będzie prowadzenie mediacji - procesu polegającego na prowadzeniu i wspomaganiu komunikacji pomiędzy stronami (fizycznymi i prawnymi) w celu rozwiązania konfliktu. Od dnia założenia działalności gospodarczej do dnia sporządzenia niniejszego wniosku, nie osiągnęła Pani jeszcze żadnego dochodu z prowadzonej działalności gospodarczej. Przewidywana wartość sprzedaży nie przekroczy 200000 zł w bieżącym roku podatkowym.

Ponadto, w uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że:

‒wartość Pani sprzedaży za 2022 r. w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym w 2022 nie przekroczyła kwoty 200000 zł,

‒w prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej nie świadczy Pani i nie będzie Pani świadczyła usług doradztwa,

‒w prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej nie wykonuje Pani i nie będzie Pani wykonywała - innych niż usługi doradcze - czynności, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług.

Pytanie

Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego przysługuje Pani zwolnienie od podatku VAT opisane w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o podatku od towarów i usług, jeżeli będzie Pani świadczyła usługi mediacji cywilnych sądowych i pozasądowych mających na celu jedynie bezstronne wspieranie stron w zawarciu ugody?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem przysługuje Pani zwolnienie od podatku VAT opisane w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o podatku od towarów i usług, ponieważ usługi mediacji nie mają charakteru usług doradczych, ani prawniczych. Pani rolą jest jedynie wspieranie stron w dojściu do porozumienia. Jako mediator nie może Pani doradzać klientom, ani wskazywać im określonych rozwiązań, gdyż stałoby to w sprzeczności z zasadami prowadzenia mediacji (neutralność, bezstronność mediatora). Takie samo stanowisko wyrażone zostało w licznych interpretacjach podatkowych, wydanych w sprawach indywidualnych w podobnych stanach faktycznych. Jak wskazał m.in. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w piśmie z dnia 4.02.2020 r., w sprawie 0113-KDIPT1-1.4012.768.2019.2.WL,: „Wobec braku w ustawie definicji doradztwa celowe jest odwołanie się do wykładni językowej. Zgodnie z internetowym Słownikiem Języka Polskiego PWN (sjp.pwn.pl), „doradzić – doradzać” znaczy udzielić porady, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie. Natomiast w myśl wskazanego Słownika, „doradca” to ten, kto udziela porad. Tak więc doradztwo jest udzielaniem fachowych opinii, porad w różnych dziedzinach, np. ekonomicznych, finansowych, a przez doradcę rozumie się osobę, która udziela porad, doradza. Użyty w ustawie o podatku od towarów i usług termin „usługi w zakresie doradztwa” należy rozumieć w związku z tym szeroko, z położeniem głównego nacisku na czynność udzielania porad, wskazywania rozwiązań, sposobów postępowania w jakiejś sprawie. Podobnie jak w przypadku usług doradztwa, ustawa nie definiuje pojęcia „usługi prawnicze”. Pomocne w tym wypadku jest odwołanie do Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, w której w kategorii „usługi prawnicze” znalazły się usługi w zakresie doradztwa prawnego i reprezentacji w dziedzinie prawa karnego, handlowego, pracy i cywilnego, a także usługi prawne dotyczące patentów, praw autorskich i pozostałych praw własności intelektualnej, usługi notarialne, arbitrażowe i polubowne, oraz związane z aukcjami. Analiza tej kategorii statystycznej wskazuje zatem, że pod pojęciem usług prawniczych PKWiU rozumie rozmaite czynności związane z doradztwem prawnym. Pojęcie mediacji zostało w internetowym Słowniku Języka Polskiego zdefiniowane jako „pośredniczenie w sporze mające na celu ułatwienie stronom dojście do porozumienia”. Załącznik do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. z 2018 r. poz. 227) umieszcza zawód mediatora (oznaczonego nr 263502) i mediatora sądowego (263507) w grupie elementarnej „specjaliści do spraw społecznych” w ramach grupy średniej „Specjaliści z dziedzin społecznych i religijnych”. Specjaliści z dziedziny prawa sklasyfikowani są jako odrębna grupa średnia. Wobec powyższego, świadczenie usług mediacji, czyli pośredniczenie w sporze mające na celu ułatwienie stronom dojście do porozumienia, nie stanowi - jak wskazano we wniosku - usług doradztwa, ani usług prawniczych, bowiem mediator nie doradza stronom konfliktu, lecz pomaga zwaśnionym stronom w dobrowolnym osiągnięciu ich własnego, wzajemnie akceptowanego porozumienia w spornych kwestiach.”

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Pani przedstawiła we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.) zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Z treści art. 15 ust. 1 ustawy wynika, że:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Ustawodawca przewiduje zwolnienie od podatku VAT dla pewnej grupy podatników. Regulacje w tym zakresie zawarte zostały w art. 113 ustawy.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy:

Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Na podstawie art. 113 ust. 2 ustawy:

Do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się:

1) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium kraju;

1a) sprzedaży na odległość towarów importowanych, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium kraju;

2) odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem:

a) transakcji związanych z nieruchomościami,

b) usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41,

c) usług ubezpieczeniowych

– jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;

3) odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Z przepisu art. 113 ust. 5 ustawy, wynika, że:

Jeżeli wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.

Zgodnie z art. 113 ust. 9 ustawy:

Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1.

Na podstawie art. 113 ust. 10 ustawy:

Jeżeli faktyczna wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 9, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej, przekroczy w trakcie roku podatkowego kwotę określoną w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.

W myśl art. 113 ust. 11 ustawy:

Podatnik, który utracił prawo do zwolnienia sprzedaży od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, może, nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia, ponownie skorzystać ze zwolnienia określonego w ust. 1.

Zgodnie z art. 113 ust. 13 ustawy:

Zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników:

1)dokonujących dostaw:

a)towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy,

b)towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem:

‒energii elektrycznej (CN 2716 00 00),

‒wyrobów tytoniowych,

‒samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji,

c)budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b,

d)terenów budowlanych,

e)nowych środków transportu,

f)następujących towarów, w związku z zawarciem umowy w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie:

‒preparatów kosmetycznych i toaletowych (PKWiU 20.42.1),

‒komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (PKWiU 26),

‒urządzeń elektrycznych (PKWiU 27),

‒maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 28),

g)hurtowych i detalicznych części i akcesoriów do:

‒pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli (PKWiU 45.3),

‒motocykli (PKWiU ex 45.4);

2)świadczących usługi:

a)prawnicze,

b)w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego,

c)jubilerskie,

d)ściągania długów, w tym factoringu;

3)nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. b ustawy stanowi, że ze zwolnienia określonego w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy nie korzystają m.in. usługi w zakresie doradztwa.

Z opisu sprawy wynika, że ... 2022 r. założyła Pani jednoosobową działalność gospodarczą. Głównym przedmiotem Pani działalności jest prowadzenie mediacji sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych, rodzinnych i gospodarczych. Mediacje w Polskiej Klasyfikacji Działalności są zgrupowane jako „działalność prawnicza” pod numerem 69.10.Z. Mediator według klasyfikacji zawodów i specjalności sklasyfikowany jest w grupie zawodów „Specjaliści ds. Społecznych” pod numerem 263502. W ramach prowadzonej działalności nie zamierza Pani udzielać porad prawnych w żadnym zakresie, a jedynie bezstronnie wspierać strony sporu w osiągnięciu porozumienia i zawarciu ugody. W prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej nie świadczy Pani i nie będzie Pani świadczyła usług doradztwa, a także wykonywała innych czynności, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług. Przedmiotem działalności gospodarczej będzie prowadzenie mediacji - procesu polegającego na prowadzeniu i wspomaganiu komunikacji pomiędzy stronami (fizycznymi i prawnymi) w celu rozwiązania konfliktu. Wartość Pani sprzedaży za 2022 r. w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym w 2022 nie przekroczyła kwoty 200000 zł.

Pani wątpliwości dotyczą możliwości korzystania ze zwolnienia na podstawie art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy w związku ze świadczonymi usługami mediacji cywilnych sądowych i pozasądowych.

Ustawa o podatku od towarów i usług, ani przepisy wykonawcze do niej, nie definiują pojęcia doradztwa. W potocznym rozumieniu termin „doradztwo” obejmuje szereg usług doradczych, tj. np.: podatkowe, prawne, finansowe. Ponieważ brak w ustawie definicji doradztwa, to należy odwołać się do wykładni językowej. Zgodnie z definicją zawartą w Słowniku języka polskiego PWN, pod pojęciem „doradcy” należy rozumieć „tego, kto doradza”. Natomiast „doradzać”, w myśl powołanego wyżej Słownika języka polskiego PWN, oznacza „udzielić porady, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie”. Doradztwo jest zatem udzieleniem fachowych zaleceń, porad. Użyty w ustawie o podatku od towarów i usług termin „usługi w zakresie doradztwa” należy rozumieć w związku z tym szeroko.

Podobnie jak w przypadku usług doradztwa, ustawa nie definiuje pojęcia „usługi prawnicze”. Pomocne w tym wypadku jest odwołanie do Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, w której w kategorii „usługi prawnicze” znalazły się usługi w zakresie doradztwa prawnego i reprezentacji w dziedzinie prawa karnego, handlowego, pracy i cywilnego, a także usługi prawne dotyczące patentów, praw autorskich i pozostałych praw własności intelektualnej, usługi notarialne, arbitrażowe i polubowne oraz związane z aukcjami. Analiza tej kategorii statystycznej wskazuje zatem, że pod pojęciem usług prawniczych PKWiU rozumie rozmaite czynności związane z doradztwem prawnym.

Pojęcie mediacji zostało w internetowym Słowniku Języka Polskiego zdefiniowane jako „pośredniczenie w sporze mające na celu ułatwienie stronom dojście do porozumienia”.

Załącznik do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (t. j. Dz. U. z 2018 r., poz. 227 ze zm.) umieszcza zawód mediatora (oznaczonego nr 263502) i mediatora sądowego (263507) w grupie elementarnej „specjaliści do spraw społecznych” w ramach grupy średniej „Specjaliści z dziedzin społecznych i religijnych”. Specjaliści z dziedziny prawa sklasyfikowani są jako odrębna grupa średnia.

Wobec powyższego, świadczenie usług mediacji, czyli pośredniczenie w sporze mające na celu ułatwienie stronom dojście do porozumienia, nie stanowi – jak wskazano we wniosku – usług doradztwa, ani usług prawniczych, bowiem mediator nie doradza stronom konfliktu, lecz pomaga zwaśnionym stronom w dobrowolnym osiągnięciu ich własnego, wzajemnie akceptowanego porozumienia w spornych kwestiach.

Analiza przedstawionego opisu sprawy w świetle obowiązujących przepisów wskazuje, że skoro wartość Pani sprzedaży, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym 2022, nie przekroczyła 200 000 zł oraz w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie świadczyła Pani usług prawniczych i usług doradztwa oraz nie wykonywała Pani innych czynności o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy, to świadcząc usługi mediacji cywilnych sądowych i pozasądowych mogła Pani w 2022 r. korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 9 w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Odnosząc się do powołanej przez Panią interpretacji wskazuję, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 2651 ze zm.).