Od kiedy należy naliczać podatek od nieruchomości od odrolnionych gruntów

PYTANIE

Podatnik złożył korektę informacji podatkowej za okres od 11/2021, iż wybudował domki letniskowe i odrolnił pod nimi grunt. Jednakże z zawiadomienia w ewidencji gruntów i budynków wynika, iż wprowadzone zmiany nastąpiły już w lipcu br. i od lipca jest prowadzona działalność gospodarcza w tych domkach. Czy podatek od budynków i gruntów, na których jest prowadzona działalność powinien być naliczony od lipca 2021 r. czy od styczna 2022 r.?

ODPOWIEDŹ

Skoro, jak wynika z ewidencji gruntów i budynków, przedmiotowy grunt został „odrolniony” już w lipcu 2021 r., to od tego momentu powinien na ogólnych zasadach podlegać opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, a nie podatkiem rolnym. Z punktu widzenia opodatkowania przedmiotowych domków istotne jest to, kiedy budowa została zakończona albo w którym rozpoczęto użytkowanie budynków lub ich części przed ich ostatecznym wykończeniem.

 UZASADNIENIE

Klasyfikacja gruntu w ewidencji gruntów i budynków jako użytku rolnego powoduje jego opodatkowanie podatkiem rolnym i wyłączenie z opodatkowania podatkiem od nieruchomości (zob. art. 1 ustawy z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym; dalej: upr). Skoro, z ewidencji gruntów i budynków wynika, że przedmiotowy grunt został „odrolniony” w lipcu 2021 r., to od tego momentu powinien na ogólnych zasadach podlegać opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, z zastrzeżeniem tego, że obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku (czyli w tym wypadku najprawdopodobniej od sierpnia 2021 r. – zależy to od dokładnych okoliczności sprawy). Jednak, jeżeli okolicznością, od której jest uzależniony obowiązek podatkowy, jest istnienie budowli albo budynku lub ich części, obowiązek podatkowy powstaje z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona albo w którym rozpoczęto użytkowanie budowli albo budynku lub ich części przed ich ostatecznym wykończeniem.

Osobną kwestią jest to, jaką stawkę podatku od nieruchomości należy zastosować – od kiedy grunt ten można uznać za związany z działalnością gospodarczą i kiedy powstały na nim przedmiotowe domki. Zagadnienie opodatkowania podatkiem od nieruchomości gruntów, budynków i budowli należących do przedsiębiorców budzi bowiem wiele wątpliwości. Są one na tyle istotne, że o konstytucyjności regulujących je przepisów orzekł 24 lutego 2021 r. Trybunał Konstytucyjny (sygn. akt SK 39/19). W wydanym wyroku stwierdził, że art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (dalej: upol), rozumiany w ten sposób, że o związaniu gruntu, budynku lub budowli z prowadzeniem działalności gospodarczej decyduje wyłącznie posiadanie gruntu, budynku lub budowli przez przedsiębiorcę lub inny podmiot prowadzący działalność gospodarczą, jest niezgodny z art. 64 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 i art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Wyrok ten jest już drugim orzeczeniem TK wydanym w odniesieniu do art. 1a ust. 1 pkt 3 upol (zob. wyrok TK z 12 grudnia 2017 r., sygn. akt SK 13/15).

Z wyroków TK wynika, że w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą należy odróżniać ich majątek prywatny od firmowego, a tego pierwszego nie można obciążać najwyższymi stawkami podatku od nieruchomości tylko dlatego, że są w posiadaniu przedsiębiorców. Jeśli jednak, jak wynika z treści pytania, nie budzi wątpliwości to, że grunt ten był związany z prowadzeniem działalności gospodarczej już w lipcu 2021 r., to należy opodatkować go według stawki właściwej dla takich gruntów.

Podstawa prawna:

art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. 1, art. 6 ust. 1 i 2 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1170)

art. 1 ustawy z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 333)

Małgorzata Masłowska