Zatrudnianie młodocianych do prac lekkich – na jakich warunkach może się odbywać

Z pracownikami młodocianymi w wieku od 15 do 18 lat można zawrzeć umowę o pracę na wykonywanie prac lekkich. Młodocianych można zatrudnić na stałe, sezonowo albo dorywczo, uwzględniając w każdym przypadku wymagania zawarte w Kodeksie pracy dotyczące zawierania umów z takimi pracownikami. Znacznie mniej warunków do spełnienia jest przy zawieraniu z młodocianymi umów cywilnoprawnych.

Młodociani, czyli osoby w wieku między 15 a 18 rokiem życia, mogą być zatrudniani nie tylko w celu przygotowania zawodowego. Jednak przepisy prawa pracy ograniczają zakres i warunki świadczenia przez nich pracy, która nie prowadzi do uzyskania lub podniesienia kwalifikacji zawodowych. Pracodawca ma również obowiązek prowadzić ewidencję pracowników młodocianych.

Od 1 września 2018 r. obniżono wiek pracowników młodocianych z 16 do 15 lat. Powoduje to obecnie wątpliwości interpretacyjne, ponieważ granica 16 lat nadal występuje w kilku przepisach kodeksowych i aktach wykonawczych, obok tej obniżonej. Jedną z takich obowiązujących regulacji jest art. 304⁵ Kodeksu pracy, zgodnie z którym dzieciom poniżej 16 roku życia można powierzyć pracę tylko w ściśle określonych okolicznościach. Jednak zatrudnianie dzieci poniżej 16 lat, zgodnie z dominującym poglądem ekspertów prawa pracy, na podstawie wymienionego przepisu może się odbywać jedynie na podstawie umów cywilnoprawnych, a nie umów o pracę, mimo jego umieszczenia w Kodeksie pracy.

Dopuszczalne rodzaje prac dla pracowników młodocianych

Pracodawca ma prawo zawrzeć z młodocianym umowę o pracę na świadczenie prac lekkich, których wykaz ustala w regulaminie pracy, a gdy nie jest zobowiązany do posiadania regulaminu - w osobnym akcie wewnątrzzakładowym (art. 200¹ § 4 Kodeksu pracy). Nie ma natomiast ustawowego wykazu prac, do wykonywania których pracodawca może przyjąć na etat młodocianych w celach zarobkowych. Pracodawca musi jednak uzyskać zgodę lekarza wykonującego zadania służby medycyny pracy oraz właściwego inspektora pracy na stworzony we własnym zakresie wykaz prac, do których może zatrudniać młodocianych. Pracodawcy nie wolno umieścić na tej liście żadnej pracy z wykazów prac wzbronionych młodocianym, stanowiących załączniki do rozporządzenia