Jak prawidłowo sporządzać rozkłady czasu pracy w jednostkach samorządowych

Rozkład czasu pracy jest jednym z podstawowych elementów organizacji pracy. Określany jest w regulaminie pracy jednostki samorządowej w taki sposób, aby zapewniać obywatelom możliwość załatwiania spraw w dogodnym dla nich czasie. Indywidualne rozkłady czasu pracy tworzone są na okres obejmujący co najmniej 1 miesiąc. Pracownik powinien otrzymać swój grafik co najmniej na tydzień przed rozpoczęciem pracy w okresie, na który został sporządzony ten rozkład.

W przepisach prawa pracy pojęcie rozkładu czasu pracy ma dwa znaczenia. Jedno odnosi się do rozkładu (rozkładów) wprowadzanego przez pracodawcę w regulaminie pracy, gdzie wyznaczone są ogólne ramy, w których można planować pracę. Drugie to indywidualne oznaczenie dni i godzin pracy - często w praktyce określane jako harmonogram lub grafik.

Ustawa o pracownikach samorządowych w zakresie czasu pracy tworzy odrębności jedynie w odniesieniu do kwestii pracy nadliczbowej, a w szczególności jej rozliczania. W zakresie m.in. systemów czasu pracy, okresów rozliczeniowych oraz kwestii rozkładów czasu pracy - należy opierać się na regulacjach zawartych w ustawie - Kodeks pracy, jak również na przepisach odrębnych zawartych w ustawie o czasie pracy kierowców.

Specyfika rozkładu czasu pracy w jednostce samorządowej

Regulamin pracy jednostki samorządowej określa rozkład czasu pracy w sposób zapewniający obywatelom załatwianie spraw w dogodnym dla nich czasie (art. 42 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych).

Oznacza to, że tworząc rozkłady czasu pracy, pracodawca powinien brać pod uwagę "usługową" rolę jednostki i tych jej pracowników, którzy zajmują się szeroko pojętą obsługą obywateli. Trudno przyjąć, że wymóg ten spełniony zostanie przy stałym rozkładzie czasu pracy, w którym nie przewidziano pracy zmianowej lub co najmniej jednego dnia z dłuższym funkcjonowaniem jednostki bądź niektórych komórek organizacyjnych. Przytoczony wyżej zapis art. 42 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych nie zwalnia z jakichkolwiek obowiązków ani zasad odnoszących się do czasu pracy zawartych w przepisach Kodeksu pracy Jest wskazówką dotyczącą organizacji pracy, a nie podstawą do ustalania rozkładów w sposób sprzeczny z kodeksowymi regulacjami.